Ένα ενδιαφέρον νομικό θέμα που επέλεξα για να αναφερθώ είναι αυτό της αποδοχής και διάθεσης προϊόντων εγκλήματος. Είναι δυνατόν στην καθημερινή ζωή από αμέλεια να βρεθεί κανείς εμπλεκόμενος σε τέτοιες υποθέσεις και να βρεθεί σε δύσκολη θέση για να αποδείξει την αθωότητά του. Θα πρέπει λοιπόν να είμαστε προσεκτικοί στις συναλλαγές μας και ιδίως με αγνώστους.
Ο Ποινικός Κώδικας προβλέπει στο άρθρο 394 το έγκλημα της αποδοχής προϊόντων εγκλήματος το οποίο έχει ως εξής:
Αποδοχή και διάθεση προϊόντων εγκλήματος
Αρθρο 394
1. Οποιος με πρόθεση αποκρύπτει, αγοράζει, λαμβάνει ως ενέχυρο ή με άλλον τρόπο δέχεται στην κατοχή του πράγμα που προήλθε από αξιόποινη πράξη ή μεταβιβάζει σε άλλον την κατοχή τέτοιου πράγματος ή συνεργεί σε μεταβίβαση ή με οποιονδήποτε τρόπο ασφαλίζει την κατοχή του σε άλλον, τιμωρείται με φυλάκιση, ανεξάρτητα αν είναι τιμωρητέος ή όχι ο υπαίτιος του εγκλήματος από τον οποίον προέρχεται το πράγμα.
2. Αν το αντικείμενο της πράξης της προηγούμενης παραγράφου είναι ευτελούς αξίας, ο δράστης τιμωρείται με φυλάκιση μέχρι έξι μηνών και η ποινική δίωξη ασκείται μόνο ύστερα από έγκληση.
3. Με τα πράγματα που προέρχονται από αξιόποινη πράξη εξομοιώνεται και το τίμημά τους, καθώς επίσης και τα αντικείμενα που αποκτήθηκαν μέσω αυτών.
4. Αν ο υπαίτιος επιχειρεί τέτοιες πράξεις κατ` επάγγελμα ή κατά συνήθεια ή ενήργησε από ιδιοτέλεια ή αν πρόκειται για πράγμα ιδιαίτερα μεγάλης αξίας, επιβάλλεται φυλάκιση τουλάχιστον έξι μηνών. Το άρθρο 72 για την παραπομπή σε κατάστημα εργασίας εφαρμόζεται και στην προκείμενη περίπτωση."
Νομολογία
"..Από τη διάταξη του άρθρου 394 παρ.1 ΠΚ προκύπτει, ότι στοιχείο του εγκλήματος της αποδοχής προϊόντος εγκλήματος, που είναι απαλλακτικώς μικτό, ως δυνάμενο να συντελεσθεί με ένα από τους αναφερομένους σ` αυτήν τρόπους και προϋποθέτει προηγούμενη τέλεση αξιόποινης πράξεως, από την οποία προήλθε το πράγμα που μεταβιβάστηκε σε τρίτο, είναι εκτός άλλων, ο δόλος του αποδεχομένου το προϊόν του εγκλήματος, δηλαδή η γνώση αυτού ότι το πράγμα προέρχεται από αξιόποινη πράξη και η θέληση αποδοχής αυτού. Ο δόλος αυτός διακριβώνεται από συγκεκριμένα περιστατικά, που καταδεικνύουν αμέσως ή εμμέσως και οδηγούν στο συμπέρασμα ότι ο αποδεχόμενος έχει γνώση ότι το πράγμα προέρχεται από αξιόποινη πράξη και βούληση αποδοχής του. Δηλαδή ο αποδέκτης δεν είναι ανάγκη να γνωρίζει από ποια ακριβώς αξιόποινη πράξη προέρχεται το πράγμα, ούτε το πρόσωπο του δράστη, αρκεί να γνωρίζει την παράνομη προέλευσή του. Από τα παραπάνω παρέπεται ότι για να είναι κατά τα προεκτεθέντα, ειδική και εμπεριστατωμένη η αιτιολογία της καταδικαστικής αποφάσεως για αποδοχή προϊόντων εγκλήματος, πρέπει να αναφέρει με πληρότητα και σαφήνεια τις συνθήκες υπό τις οποίες περιήλθε στην κατοχή του δράστη το πράγμα, όπως και τα πραγματικά περιστατικά από τα οποία το δικαστήριο της ουσίας συνήγαγε την κρίση του, ότι εκείνος τελούσε σε γνώση της αξιόποινης προέλευσης του πράγματος. Η ειδική και εμπεριστατωμένη αιτιολογία της αποφάσεως πρέπει να εκτείνεται και στη συνδρομή της επιβαρυντικής περίστασης της από ιδιοτέλεια τέλεσης της πράξης, με την αναφορά στην απόφαση συγκεκριμένων πραγματικών περιστατικών δηλωτικών του σκοπού του δράστη επιδίωξης αμέσων ή εμμέσων ωφελημάτων. Ο υπαίτιος τέλεσης του εγκλήματος του άρθρου 394 του ΠΚ τιμωρείται και αν ακόμη ο δράστης του βασικού εγκλήματος, από το οποίο το πράγμα προέρχεται δεν είναι τιμωρητέος, όχι μόνο όταν υφίσταται προσωπικός λόγος απαλλαγής εκ της ποινής, αλλά και οσάκις ελλείπει ή καταλύεται συστατικός όρος του εγκλήματος, από το οποίο το πράγμα προέρχεται. ..) 447/2008 ΑΠ.
"...Επειδή κατά το άρ. 394 παρ. 1 ΠΚ "όποιος με πρόθεση αποκρύπτει, αγοράζει, λαμβάνει ως ενέχυρο ή με άλλο τρόπο δέχεται στην κατοχή του πράγμα που προήλθε από αξιόποινη πράξη ή μεταβιβάζει σ` άλλον την κατοχή τέτοιου πράγματος ή συνεργεί σε μεταβίβαση ή με οποιονδήπστε τρόπο ασφαλίζει την κατοχή του σε άλλον, τιμωρείται με φυλάκιση, ανεξάρτητα αν είναι τιμωρητέος ο υπαίτιος του εγκλήματος από τον οποίο προέρχεται το πράγμα". Από τη διάταξη αυτή προκύπτει ότι θεσπί- ζεται αυτοτελές έγκλημα (ΑΠ 1182/1995) Ποινχρ ΜΣΤ/273, ΑΠ~1993 Υπερ. 1994/585). Οι αποδοχείς των προϊόντων εγκλήματος είναι και οι δυνάμενοι να απορροφήσουν τα εξ αξιοποίνου πράξεως πηγάζοντα, οι οποίοι συνήθως τα διαθέτουν στην κατανάλωση με μειωμένη τιμή, αφού και η αρΧική προμήθεια έλαβε χώρα σε τιμή μικρότερη της συνήθους στις συναλλαγές. Η καταβολή τυχόν τιμήματος του προϊόντος από τον αποδοχέα ή τρίτον δεν ασκεί επιρροή, εφόσον ο τρίτος γνωρίζει την προέλευση του προϊόντος και διευκολύνεται έτσι ο αρχικός αυτουργός της αξιοποίνου πράξεως. `Αλλωστε αυτό είναι και το κίνητρο τελέσεως του εγκλήματος από τον αυτουργό που αποσκοπεί στο κέρδος, χωρίς να ενδιαφέρεται για την αντιστοιχία της πραγματικής αξίας, λαμβανομένου υπόψη ότι δεν έχει διαθέσει ίδια κεφάλαια για την απόκτηση των προϊόντων. Για την τέλεση του ως άνω εγκλήματος απαιτείται η γνώση του αποδεχομένου ότι το προϊόν είναι αντικείμενο αξιοποίνου πράξεως, η οποία συνιστά αντικείμενο της αντικειμενικής υποστάσεως του εγκλήματος. Στον δόλο του ενυπάρχει αναγκαίως η έκδηλη πεποίθησή του ότι έχει προηγηθεί αξιόποινη πράξη, αποτέλεσμα της οποίας είναι η προμήθεια του προϊόντος (ΑΠ 1048/1993 Υπερ. 1994/57, ΑΠ 228/1994 Υπερ. 1994/1027, ΑΠ 57/1994, Υπερ. 1994/1310, ΑΠ 1186/1994 Υπερ 1994/1326).
Τα στοιχεία του δόλου είναι προσδιοριστά με βάση το είδος και τη μορφή του προϊόντος, το επόγγελμα, τη συναλλακτική δυνατότητα, τη γνώση της αγοραστικής δραστηριότητας, την ειδικώτερη σχέση του αυτουργού και αποδοχέως και γενικώς η προηγηθείσες ενέργειες που σηματοδοτούν ενδεικτικά στοιχεία κρίσης (ΑΠ1639/1995 Υπερ. 1996/1267). Και η περαιτέρω διάθεση προς τρίτους πρέπει να ελέγχεται όταν διαπιστώνεται διαδοχικά ενέργεια προς τρίτους.
Αξιολογείται χωριστά η γνώση του καθενός αποδοχέως, έστω και αν παρεμβάλλεται ένας και μόνο αρχικός αποδοχέας του προϊόντος από αξιόποινη πράξη. Οι συνεχείς μεταβιβαστικές πράξεις συνιστούν χωριστές μορφές αποδοχής προϊόντων εγκλήματος υπό τον όρο ότι και οι τρίτοι γνωρίζουν την πηγή προελεύσεως (Δέδε, Η απόδειξις της εκ προθέσεως τελέσεως της αποδοχής προϊόντων εγκλήματος ΠοινΧρ Κ`/573)." 4013/1997 ΠΛΗΜΜ ΑΘ
Γιώργος Γιαγκουδάκης, Δικηγόρος Καβάλας
Διαζύγια - Ποινικά - Ιντερνετ
Γιά περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το δικηγορικό γραφείο μου
επισκεφθείτε το site μας
giagkoud@yahoo.com
George Giagkoudakis Law Office
