* ΠΡΟΣΟΧΗ: Επήλθε αντικατάσταση παράγραφου 2 του άρθρου 315 του Ποινικού Κώδικα με το άρθρο Άρθρο 61 παρ. 2 του ν. 4509/ΦΕΚ Α 201/22.12.2017 "Μέτρα θεραπείας ατόμων που απαλλάσσονται από την ποινή λόγω ψυχικής ή διανοητικής διαταραχής και άλλες διατάξεις."
Άρθρο 61- Τροποποιήσεις άρθρων του Ποινικού Κώδικα
1. Η παράγραφος 2 του άρθρου 315 του Ποινικού Κώδικα αντικαθίσταται ως εξής:
«2. Αν στην περίπτωση του άρθρου 308 ο παθών είναι δημόσιος υπάλληλος και η πράξη τελέστηκε κατά την εκτέλεση της υπηρεσίας του ή για λόγους σχετικούς με την εκτέλεσή της ή υπάλληλος του πλειστηριασμού κατά τη διαδικασία αναγκαστικής εκτέλεσης και η πράξη τελέστηκε με αφορμή τον πλειστηριασμό, η δίωξη ασκείται αυτεπαγγέλτως.».
----------------------------------------------------------------
* Δημοσιεύτηκε 11 /10 /2014 στην "Πρωϊνή" Εφημερίδα της Καβάλας
Ο Ποινικός
Κώδικας διακρίνει τις εκ προθέσεως
σωματικές βλάβες στα εξής είδη:
την απλή σωματική
βλάβη (άρθ. 308 ΠΚ), την απρόκλητη σωματική
βλάβη (άρθ. 308Α Π.Κ.) την επικίνδυνη
σωματική βλάβη (άρθ. 309 ΠΚ), την βαριά
σωματική βλάβη (άρθ. 310 ΠΚ) και την
θανατηφόρα σωματική βλάβη (άρθ. 311 ΠΚ).
Επίσης υπάρχουν και τα εξής ιδιώνυμα
εγκλήματα σωματικών βλαβών : η σωματική
βλάβη ανηλίκων (άρθ. 312 ΠΚ) και η συμπλοκή
(άρθ. 313 ΠΚ). Η ενδοοικογενειακή σωματική
βλάβη (άρθ. 6 παρ. 1) Ν. 3500/2006 διακρίνεται
από την απλή σωματική βλάβη του άρθ. 308
Π Κ ως προς το στοιχείο της τέλεσης εντός
του οικογενειακού πλαισίου και για το
λόγο αυτό τιμωρείται αυστηρότερα.
Σήμερα θα
μιλήσουμε για το έγκλημα της απλής
σωματικής βλάβης από πρόθεση που
προβλέπεται στο άρθρο 308 του Ποινικού
Κώδικα. Περιλαμβάνεται στο Κεφάλαιο
Ειδικού Μέρους του Π.Κ. με τον τίτλο
"Σωματικές βλάβες". Προστατευόμενο
έννομο αγαθό είναι η ακεραιότητα και
η υγεία του σώματος.
Κατά την παρ. 1
του άρθρου 308 Π.Κ. " 'Οποιος με πρόθεση
προξενεί σε άλλον σωματική κάκωση ή
βλάβη της υγείας του τιμωρείται με
Φυλάκιση μέχρι τριών ετών. Αν η κάκωση
ή η βλάβη της υγείας που του προξένησε
είναι όλως ελαφρά τιμωρείται με κράτηση
έως έξι (6) μήνες ή με πρόστιμο έως τρεις
χιλιάδες (3.000) ευρώ."
Το έγκλημα του
άρθ. 308 Π.Κ είναι πλημμέλημα, όταν
πρόκειται για απλή σωματική βλάβη και
πταίσμα όταν χαρακτηρίζεται ως όλως
ελαφρά σωματική βλάβη. Κατά κανόνα
διώκεται κατ΄ έγκληση (άρθ. 315 παρ. 1) και
κατ΄εξαίρεση αυτεπάγγελτα μόνο στη
περίπτωση της παρ. 2 του άρθ. 315 Π.Κ., όπου
ο "παθών είναι δημόσιος υπάλληλος
και η πράξη τελέστηκε κατά την εκτέλεση
της υπηρεσίας του ή για λόγους σχετικούς
με την εκτέλεσή της"
Το έγκλημα της
απλής σωματικής βλάβης είναι υπαλλακτικώς
μικτό έγκλημα. Περιλαμβάνει όχι μόνο
ορισμένη ενέργεια, αλλά και ορισμένο
αποτέλεσμα. Συνίσταται στη πρόκληση
είτε σωματικής κακώσεω,ς είτε βλάβης
της υγείας άλλου κατά οποιονδήποτε
τρόπο (με άμεση επί του σώματος ενέργεια
ή έμμεσα με κάποιο αντικείμενο), η
διαφοροποίηση δε αυτή προσδιορίζεται
από το δικαστήριο, αναλόγως των ειδικών
περιστατικών τα οποία προβάλλονται και
γίνονται αποδεκτά. Η σωματική κάκωση
αποτελεί εξωτερική επενέργεια στο σώμα
("ανθυγιεινή" κακομεταχείριση ή
ταλαιπωρία) όπως τραύματα, εκδορές,
οιδήματα, παραμορφώσεις κλπ), ενώ η βλάβη
της υγείας είναι κάθε διατάραξη των
εσωτερικών λειτουργιών (πάθηση σωματικής
ή διανοητικής υγείας, πρόκληση ή επίταση
παθολογικής κατάστασης που καθιστά
αναγκαία μια έστω και σύντομη διαδικασία
ίασης). Η σωματική κάκωση μπορεί να
είναι ταυτοχρόνως και βλάβη της υγείας,
χωρίς αυτό να είναι απαραίτητο. Αλλά
και η βλάβη της υγείας μπορεί να επέλθει
χωρίς σωματική κάκωση. Μπορεί επίσης
είτε να εμφανιστούν χωριστά, είτε να
είναι η μία συνέπεια της άλλης και δεν
δημιουργείται αντίφαση από τη σωρευτική
παραδοχή σωματικής κάκωσης και βλάβης
της υγείας του παθόντος ταυτόχρονα. Η
πρόκληση του πόνου δεν αποτελεί απαραίτητο
στοιχείο της βλάβης, αν και στη πράξη
είναι το σύμπτωμα που μπορεί να εμφανίζεται
σε περίπτωση σωματικής βλάβης. Αντικείμενο
του εγκλήματος είναι πάντα άλλος
άνθρωπος, ζων και όχι έμβρυο.
Το αδίκημα της
σωματικής βλάβης διαβαθμίζεται αναλόγως
της σπουδαιότητας αυτής σε απλή (ή
ελαφρά) και σε εντελώς ελαφρά, η οποία
χωρίς να είναι επουσιώδης έχει επιπόλαιες
συνέπειες. Εάν φέρει τα χαρακτηριστικά
μιας εκ των διακεκριμένων περιπτώσεων
επικίνδυνης, βαριάς και θανατηφόρου
σωματικής βλάβης, εφαρμόζονται αναλόγως
οι σχετικές διατάξεις αντίστοιχα και
ο δράστης διώκεται αυτεπάγγελτα για
βαρύτερες πράξεις. Είναι στην εκάστοτε
περίπτωση ζήτημα πραγματικό ο χαρακτηρισμός
της σωματικής βλάβης.
Η συνδρομή των
στοιχείων της αντικειμενικής υποστάσεως
για το έγκλημα αυτό πρέπει να αιτιολογείται
ειδικώς στην καταδικαστική απόφαση εν
όψει της διαβαθμίσεως της σωματικής
βλάβης, αναλόγως της σπουδαιότητάς της
σε απλή και σε εντελώς ελαφρά. Η σχετική
κρίση του δικαστηρίου της ουσίας πρέπει
να είναι αιτιολογημένη ως προς τον
προσδιορισμό με ακρίβεια του είδους
της σωματικής κακώσεως ή της βλάβης της
υγείας του παθόντος, προκειμένου να
ελεγχθεί η ύπαρξη και ο χαρακτήρας της
σωματικής βλάβης. Η σχετική κρίση του
δικαστηρίου της ουσίας ελέγχεται από
τον Άρειο Πάγο, ο οποίος δεν αρκείται
στις αφηρημένες εκφράσεις της
προσβαλλόμενης αποφάσεως, αλλά εκτιμά
τα πραγματικά περιστατικά που δέχθηκε
το δικαστήριο της ουσίας προκειμένου
να αποφανθεί για κάθε συγκεκριμένη
περίπτωση για το είδος της σωματικής
βλάβης που προξενήθηκε.
Είναι δυνατή η
τέλεση της πράξης με παράλειψη, αν αυτός
που παραλείπει να ενεργήσει έχει
ιδιαίτερη νομική υποχρέωση για παρεμπόδιση
επελεύσεως του αποτελέσματος, κατ΄
αρθ. 15 Π.Κ. πχ. η μη χορήγηση φαρμάκου σε
ασθενή από τη νοσοκόμα ή επαρκούς τροφής
σε ανήλικο από γονέα.
Για την πλήρωση
της υποκειμενικής υποστάσεως του
εγκλήματος της απλής σωματικής βλάβης
απαιτείται κατά τη ρητή επιταγή της
διατάξεως του άρθ. 308 Π.Κ., πρόθεση (δόλος),
που περιέχει την γνώση και θέληση
πραγματώσεως των στοιχείων της
αντικειμενικής υποστάσεως, δηλαδή τη
γνώση και θέληση προκλήσεως σε άλλον
σωματικής κακώσεως ή βλάβης της υγείας
του. Αρκεί εφ` όσον ο νόμος δεν διακρίνει,
οποιαδήποτε μορφή δόλου, που μπορεί να
είναι είτε άμεσος είτε ενδεχόμενος.
Στην τελευταία περίπτωση θα πρέπει
σαφώς να προσδιορίζεται στην απόφαση.
Γιώργος Π. Γιαγκουδάκης, Δικηγόρος Καβάλας
Διαζύγια - Ποινικά - Ιντερνετ
Για περισσότερες πληροφορίες
σχετικά με το δικηγορικό γραφείο μου
επισκεφθείτε το site μας
