Απόφαση που απέρριψε αγωγή πατέρα για μεταρρύθμιση απόφασης επικοινωνίας ανηλίκων τέκνων με την αιτιολογία ότι η αύξηση του χρόνου επικοινωνίας δεν εξυπηρετεί το αληθινό συμφέρον των ανηλίκων, γιατί θα αφενός θα δυσχεραίνεται η προετοιμασία τους στο σχολείο και η συμμετοχή τους σε εξωσχολικές εκδηλώσεις και αφετέρου θα διαταραχθεί η ψυχική τους ηρεμία.
ΑΠΟΦΑΣΗ......./2003 Αριθμός κατάθεσης αγωγής ..../.........2002
ΤΟ ΜΟΝΟΜΕΛΕΣ ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
ΕΙΔΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ (ΔΙΑΤΡΟΦΕΣ)
Απόσπασμα : ".......................Με την υπό κρίση αγωγή ο ενάγων ζητεί, επικαλούμενος ουσιώδη μεταβολή των συνθηκών, να μεταρρυθμισθεί η υπ΄αριθμ. ....../2001 απόφαση Εφετείου Θεσσαλονίκης, που εκδόθηκε κατά την ειδική διαδικασία των διαφορών που αφορούν διατροφή και επιμέλεια τέκνων των άρθρων 681Β ΚΠολΔ, με την οποία ρυθμίσθηκε το δικαίωμα της επικοινωνίας του με τα ανήλικα τέκνα του Χ.........και Ψ........, ηλικίας ήδη 12 και 11 ετών, ώστε να αυξηθεί ο χρόνος επικοινωνίας και να γίνεται πλέον κατά το χρόνο και τον τρόπο που αναφέρει στην αγωγή, ο οποίος είναι προς το συμφέρον των ανηλίκων και να απειληθεί κατά της εναγομένης χρηματική ποινή και προσωπική κράτηση ως μέσον αναγκαστικής εκτελέσεως της αποφάσεως. Το Δικαστήριο είναι καθ’ύλη και κατά τόπο αρμόδιο να δικάσει την αγωγή (άρθρα 17 παρ. 1 και 22 Κ.Πολ.Δ), κατά την ειδική διαδικασία των διαφορών που αφορούν διατροφή και επιμέλεια τέκνων (άρθρο 681 Β Κ.Πολ.Δ).
Κατά την πρώτη συζήτηση της αγωγής στο ακροατήριο του Δικαστηρίου αυτού, επιχειρήθηκε η προβλεπόμενη από το άρθρο 681 Γ παρ. 2 εδ. 3 ΚΠολΔ, ως τούτο τροποποιήθηκε με το άρθρο 38 Ν. 2447/1996 και τούτο αντικαταστάθηκε με το άρθρο 19 παρ. 3 Ν. 2521/1997, επί ποινή απαραδέκτου της συζητήσεως της αγωγής, απόπειρα συμβιβαστικής επίλυσης της διαφοράς της επικοινωνίας. Οι διάδικοι όμως, που παραστάθηκαν στο ακροατήριο μετά των πληρεξουσίων δικηγόρων τους, δεν συμβιβάστηκαν.. Η υποχρεωτική προδικασία που αφορά την έρευνα από όργανα της αρμόδιας κοινωνικής υπηρεσίας των συνθηκών διαβίωσης των ανηλίκων και υποβολής στο Δικαστήριο έως την ημέρα της συζήτησεως σχετικής εκθέσεως, που τάσσεται και αυτή από την ως άνω διάταξη επί ποινή απαραδέκτου, δεν πραγματοποιήθηκε, η μη τήρηση όμως αυτής δεν δημιουργεί εν προκειμένω απαράδεκτο και το Δικαστήριο δεν εμποδίζεται να δικάσει και χωρίς αυτήν, σύμφωνα και με την παρ. 4 του ιδίου ως άνω άρθρου, διότι δεν εκδόθηκαν ακόμη τα σχετικά προεδρικά διατάγματα για την, κατά τα άρθρα 49 επ. του ν. 2447/1996, ίδρυση των, κατά πρωτοδικείων, κοινωνικών υπηρεσιών, που θα λειτουργήσουν ως αυτοτελείς αποκεντρωμένες υπηρεσίες ( βλ. ΕΑ 2105/200 Δνη 42. 177 και ΕΑ 1898/2000 Δνη 42. 455 ).
free phto by pixabay.com
Η αγωγή, κατά το μέρος που στρέφεται και ασκήθηκε κατά της εναγομένης μητέρας των ανηλίκων, είναι νόμιμη, στηριζόμενη στις διατάξεις των άρθρων 1510, 1511, 1512, 1520, 1536 ΑΚ, όπως ισχύουν μετά την αντικατάστασή τους με το Ν. 1329/1983 ΑΚ και 947 ΚΠολΔ. Κατά το μέρος όμως που στρέφεται και ασκήθηκε κατά των ανηλίκων τέκνων, νομίμως εκπροσωπουμένων από τη μητέρα τους πρέπει να απορριφθεί ως απαράδεκτη για έλλειψη νομιμοποίησης ( ΕΑ 1868/2001 Ελλ. Δνη 43. 247, ΕφΘεσ. 1323/1999 Αρμ. 54. 1220) διότι, στις δίκες που έχουν ως αντικείμενο τη ρύθμιση α) της άσκησης της γονικής μέριμνας για ανήλικα τέκνα, μέρος της οποίας αποτελεί η επιμέλεια και β) της επικοινωνίας του γονέα με το τέκνο, που δεν διαμένει μαζί του, ως ενάγοντες ή εναγόμενοι δεν νομιμοποιούνται οι ανήλικοι, αφού δεν είναι αυτοί υποκείμενα αυτών των δικαιωμάτων, αλλά νομιμοποιούται ατομικά εκείνοι οι οποίοι αξιώνουν και εκείνοι που εναντιώνονται στην ενάσκηση των εν λόγω δικαιωμάτων, δηλαδή ατομικά οι γονείς ( συνήθως ) των ανηλίκων (ΕΑ 852/1995 Ελλ.Δνη 37.1613, ΕΑ 1908/1992 Αρχ.Νομ. 44. 103, ΕΑ 11697/1989 ΕλλΔνη 33. 157 ).
Πρέπει επομένως να ερευνηθεί περαιτέρω κατ’ ουσία ως προς την εναγομένη μητέρα των ανηλίκων. Από τις καταθέσεις των μαρτύρων αποδείξεως και ανταποδείξεως που εξετάσθηκαν νόμιμα στο ακροατήριο και περιέχονται στα ταυτάριθμα με την απόφαση αυτή πρακτικά δημοσίας συνεδριάσεως του Δικαστηρίου αυτoύ, από όλα τα έγγραφα και τις φωτογραφίες που με επίκληση προσκομίζουν οι διάδικοι και από την ακρόαση των ανηλίκων ιδιαιτέρως εκ μέρους του Δικαστηρίου, αποδείχθηκαν τα ακόλουθα:
Οι διάδικοι τέλεσαν νόμιμο γάμο στις .......1991 και από το γάμο τους αυτό απέκτησαν δύο τέκνα την Χ.......... και τον Ψ........., ηλικίας ήδη 12 και 11 ετών αντίστοιχα. Η έγγαμη συμβίωσή τους διασπάσθηκε στις .........1992, όταν η Χ........ ήταν ηλικίας ... μηνών και ο Ψ............. μόλις .... ημερών. Ο γάμος τους αυτός έχει ήδη λυθεί αμετάκλητα με διαζύγιο. Από της διακοπής της έγγαμης συμβίωσης τα ανήλικα τέκνα τους διαμένουν με την εναγομένη μητέρα τους, στην οποία και ανατέθηκε η αποκλειστική άσκηση της γονικής μέριμνας γι’ αυτά, με την υπ’ αριθμ. ................/1995 απόφαση αυτού του Δικαστηρίου, που επικυρώθηκε και από την υπ’ αριθμ ........../1996 απόφαση του Εφετείου Θεσσαλονίκης.
Μετά από αγωγή του ενάγοντος, την οποία αποδέχθηκε η εναγομένη εκδόθηκε η ......../1994 απόφαση του Δικαστηρίου αυτού, με την οποία ρυθμίσθηκε το δικαίωμα επικοινωνίας του ενάγοντος με τα τέκνα τους και ορίσθηκε να γίνεται α) το πρώτο Σάββατο και Κυριακή κάθε μήνα από 9.00 μέχρι 21.00 χωρίς διανυκτέρευση, β) το τρίτο Σαββατοκύριακο κάθε μήνα από 9.00 του Σαββάτου μέχρι 21.00 της Κυριακής, γ) την τρίτη ημέρα των Χριστουγέννων κάθε έτους ( 27 Δεκεμβρίου) από 9.00 μέχρι 21.00, την τρίτη ημέρα της Πρωτοχρονιάς ( 3 Ιανουαρίου) κάθε έτους από 9.00 μέχρι 21.00, δ) τη δεύτερη ημέρα του Πάσχα από 9.00 μέχρι 21.00, ε) την επομένη της ονομαστικής εορτής κάθε παιδιού από 9.00 μέχρι 13.00, με το εορτάζον τέκνο, στ) κατά την περίοδο των θερινών διακοπών από 9.00 της 1ης Αυγούστου μέχρι 21.00 της 11ης Αυγούστου. Ορίσθηκε επίσης ότι ο πατέρας δεν θα επικοινωνεί με τα ανήλικα κατά τη διάρκεια των θερινών διακοπών με τη μητέρα τους για χρονικό διάστημα έως 15 ημέρες και ότι ο ενάγων θα παραλαμβάνει τα τέκνα από την κατοικία της μητέρας και θα τα παραδίδει στο ίδιο μέρος. Ακολούθως μετά από νέα αγωγή του ενάγοντος εκδόθηκε η ......../1998 απόφαση του Δικαστηρίου αυτού, η οποία μεταρρύθμισε εν μέρει την πιο πάνω απόφαση, προσαρμόζοντας τον τρόπο επικοινωνίας με τα τέκνα του στις συνθήκες που εν τω μεταξύ είχαν διαμορφωθεί και όρισε ότι ο τελευταίος θα επικοινωνεί μαζί τους επί πλέον και τις ακόλουθες ημέρες και ώρες «α) κατά την ημέρα της ονομαστικής εορτής του ( ενάγοντος) στις 8 Νοεμβρίου ( .......) από τις ώρες 5-10 μμ, β) την 17η Νοεμβρίου της εορτής του Πολυτεχνείου κατά τις ώρες 4 μμ έως 9.00 μμ, γ) τη Δευτέρα του Αγίου Πνεύματος κατά τις ώρες 5 μμ έως 9.00 μμ και δ) στις περιπτώσεις που ο μήνας έχει 5 Σαββατοκύριακα από την 10ην πμ. του Σαββάτου έως την 8ην μμ ώρα της Κυριακής. Όταν η πρώτη του μήνα είναι Κυριακή, πρώτο Σαββατοκύριακο του εν λόγω μηνός θεωρείται το επόμενο, ενώ η Κυριακή ανήκει στο πέμπτο Σαββατοκύριακο του προηγούμενου μήνα ».
Τέλος ορίσθηκε ότι « όταν για οποιοδήποτε λόγο που αφορά * αδυναμία * επικοινωνίας των παιδιών με τον πατέρα τους για λόγους ασθενείας τους ή άλλων σχολικών ή εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων ή συμμετοχής τους σε κοινωνικές εκδηλώσεις ( παιδικά πάρτι, γάμους βαπτίσεις ) και η επικοινωνία με τον πατέρα τους δεν επιτευχθεί, θα αναπληρώνεται αυτή εντός του αμέσως επομένου Σαββατοκύριακου από τις ώρες 10 πμ έως 3 μμ ». Ο πιο πάνω τρόπος επικοινωνίας των ανηλίκων με τον ενάγοντα, που καθορίσθηκε με τις προαναφερόμενες υπ’ αριθμ. ........./1994 και ......../1999 αποφάσεις του Δικαστηρίου αυτού, μεταρρυθμίσθηκε εκ νέου, μετά από αγωγή της εναγομένης, με την υπ’ αριθμ. ........./2001 απόφαση του Εφετείου Θεσσαλονίκης που εξαφάνισε την υπ’ αριθμ. ....../2000 απόφαση του Δικαστηρίου αυτού.
Με την πιο πάνω εφετειακή απόφαση, της οποίας ζητείται η μεταρρύθμιση με την ένδικη αγωγή, η οποία εκδόθηκε ύστερα και από ακρόαση των ανηλίκων από την ορισθέντα εισηγητή Δικαστή-Εφέτη κρίθηκε ότι, « δημιουργεί προβλήματα στην άνετη προετοιμασία των ανηλίκων τέκνων των διαδίκων για το σχολείο τους, αλλά και την παρακολούθηση εξωσχολικών εκδηλώσεων η επί ολόκληρο Σαββατοκύριακο παραμονή τους με τον πατέρα τους. Ιδιαίτερα προβλήματα δημιουργεί στα τέκνα των διαδίκων η κατά τα Σαββατοκύριακα διανυκτέρευση με τον πατέρα τους. Μάλιστα οι διανυκτερεύσεις αυτές προκαλούν δυσχέρειες και στον ίδιο τον εφεσίβλητο ο οποίος ορισμένες φορές για να αντιμετωπίσει την κατάσταση πηγαίνει τα τέκνα του να διανυκτερεύσουν σε συγγενικά πρόσωπα. Τα σπουδαιότερα ωστόσο προβλήματα, που δημιουργούνται κατά την επικοινωνία του εφεσιβλήτου με τα τέκνα του, είναι αποτέλεσμα της έντονης αντιπαλότητας που έχει δημιουργηθεί μεταξύ των διαδίκων, εκδήλωση της οποίας είναι η ύπαρξη πλήθους αστικών και ποινικών δικών μεταξύ τους. Τη μεταξύ των γονέων τους διαμάχη βιώνουν κατά τρόπο οδυνηρό γι’ αυτά τα τέκνα. Ο αντίδικος ιδίως, όχι μόνο δεν καταβάλλει προσπάθειες να μη συμμερίζονται και τα τέκνα του τη διαμάχη του με την εκκαλούσα, αλλά αντίθετα εκφράζεται ενώπιον τους εξυβριστικά και περιφρονητικά για τη μτέρα τους…….
Αποτέλεσμα της συμπεριφοράς αυτής του εφεσιβλήτου είναι ότι τα ανήλικα τέκνα του και ίδίως το μεγαλύτερο απ’ αυτά ν’ αντιδρούν στην επικοινωνία με αυτόν, βιώνοντας τις συναντήσεις τους με αυτόν, ως οδυνηρή δοκιμασία ». Με βάση τις διαπιστώσεις αυτές το Εφετείο με την πιο πάνω απόφασή του, περιόρισε τον χρόνο επικοινωνίας του ενάγοντος με τα τέκνα του, που και με την πρωτόδικη απόφαση είχε περιορισθεί και όρισε, κρίνοντας παράλληλα ότι, το αληθινό συμφέρον των τέκνων επιβάλλει να μην αποκοπεί οποιοσδήποτε ψυχικός δεσμός μεταξύ αυτών και του πατέρα τους, ότι, η επικοινωνία τους με αυτόν πρέπει να γίνεται ως ακολούθως: « 1) το πρώτο Σάββατο κάθε μηνός από ώρα 09.00 έως 21.00, 2) την τρίτη Κυριακή κάθε μήνα από ώρα 09.00 έως 21.00, 3) την Πέμπτη Κυριακή κάθε μήνα ( που έχει πέντε Κυριακές ) από ώρα 11.00 έως 21.00, 4) την τρίτη ημέρα των Χριστουγέννων ( 27 Δεκεμβρίου ) κάθε έτους από 09.00 έως 21.00 5) την τρίτη ημέρα της Πρωτοχρονιάς ( 3 Ιανουαρίου ) κάθε έτους από ώρα 09 έως 21.00, 6) τη δεύτερη ημέρα του Πάσχα κάθε έτους από ώρα 09.00 έως 21.00, 7) την περίοδο των θερινών διακοπών από ώρα 09.00 της 1ης Αυγούστου έως τις 21.00 ώρα της 11ης Αυγούστου κάθε έτους, ενώ κατά τη διάρκεια της απουσίας των τέκνων με τη μητέρα τους για θερινές διακοπές, ο εναγόμενος δεν θα επικοινωνεί μαζί τους για χρονικό διάστημα δέκα πέντε ( 15 ) ημερών, για το οποίο είναι υποχρεωμένη η ενάγουσα να ειδοποιεί τον εναγόμενο τουλάχιστον δέκα (10) ημέρες προηγουμένως και να φροντίζει ώστε να μην συμπέσουν οι διακοπές της με το χρονικό διάστημα από 1 έως 11 Αυγούστου, 8) την ημέρα της ονομαστικής εορτής του εναγομένου, στις 8 Νοεμβρίου και από ώρα 18.00 έως 22.00 ώρα. Συγχωρείται μη πραγματοποίηση της επικοινωνίας των τέκνων με τον πατέρα τους μόνο για λόγους ασθένειας ή σχολικών δραστηριοτήτων, οπότε η επικοινωνία θα γίνεται το αμέσως επόμενο αντίστοιχο Σάββατο ή Κυριακή τις αντίστοιχες ώρες. Ο εναγόμενος θα παραλαμβάνει ο ίδιος τα τέκνα από την κατοικία τους ( κατά τους θερινούς μήνες από την θερινή τους κατοικία που βρίσκεται στην ............... ) και θα τα επιστρέφει στο ίδιο μέρος προσωπικά ο ίδιος. ». Στη διετία που μεσολάβησε από την έκδοση της πιο πάνω απόφασης και μέχρι τη συζήτηση της ένδικης αγωγής δεν αποδείχθηκε ότι μεταβλήθηκαν οι συνθήκες, έτσι ώστε το συμφέρον των τέκνων να επιβάλλει την αύξηση του χρόνου επικοινωνίας των με τον ενάγοντα.
Αντίθετα αποδείχθηκε ότι, τα ίδια τα τέκνα αποκρούουν κατηγορηματικά το ενδεχόμενο της παράτασης του χρόνου παραμονής τους στην κατοικία του πατέρα τους και τις διανυκτερεύσεις τους σ’ αυτήν, καθώς ο τελευταίος εξακολουθεί να υποπίπτει στα ίδια σφάλματα και δεν δείχνει την απαιτούμενη υπευθυνότητα για την αγωγή, επίβλεψη και εκπαίδευση των τέκνων, όταν τα τελευταία είναι μαζί του.
Έτσι, όπως αναφέρθηκε από τον μάρτυρα αποδείξεως-αδελφό της εναγομένης, ο ενάγων απευθυνόμενος στον γιό του Ψ....... του είπε « ..................................................», ενώ κατά τη διάρκεια των θερινών διακοπών τους τον προηγούμενο Αύγουστο σε κάμπινγκ επέβαλε στην θυγατέρα του Χ........ να διανυκτερεύσει μια νύκτα σε γειτονική σκηνή και στον υιό του να κοιμηθεί σ’ ένα κρεββάτι χωρίς στρώμα, προκειμένου να φιλοξενήσει την φίλη του, άλλο δε βράδι εγκατέλειψε τα ανήλικα μόνα τους στη σκηνή και ο ίδιος πήγε στο μπαρ και έπαιζε μπουζούκι, με συνέπεια να τον αναζητήσουν μετά από ώρα από τα μεγάφωνα.
Στις ........2003 ημέρα Σάββατο, που συνέπιπτε με την επικοινωνία των τέκνων με τον πατέρα τους, στο σχολείο που φοιτούν αυτά, γινόταν εορταστική εκδήλωση, την οποία η εναγομένη πληροφορήθηκε την Παρασκευή ........2003. Παρά το ότι τέκνα τους ενημέρωσαν τον πατέρα τους και του ζήτησαν να τα επιτρέψει να συμμετάσχουν και τα ίδια, εκείνος αρνήθηκε, παρόλο που με βάση την πιο πάνω απόφαση, της οποίας ζητείται η μεταρρύθμιση, υπήρχε η δυνατότητα μετάθεσης της ημέρας επικοινωνίας για το αμέσως επόμενο Σάββατο. Όχι μόνο δε στέρησε από τα τέκνα του τη χαρά να συμμετάσχουν σε εκδήλωση της σχολικής κοινότητας, αλλά και δεν απέφυγε να περάσει μαζί τους μπροστά από το σχολείο την ώρα που γινόταν ο χορός, με συνέπεια εύλογα αυτά να αισθανθούν απογοήτευση, λύπη και αδικία. Τα παραπάνω περιστατικά, που ας σημειωθεί δεν αντκρούει και ούτε καν διαψεύδει ο ενάγων, τα οποία και έλαβαν χώρα στη διαρρεύσασα διετία, δείχνουν ότι η αύξηση του χρόνου επικοινωνίας δεν εξυπηρετεί το αληθινό συμφέρον των ανηλίκων, γιατί θα αφενός θα δυσχεραίνεται η προετοιμασία τους στο σχολείο και η συμμετοχή τους σε εξωσχολικές εκδηλώσεις και αφετέρου θα διαταραχθεί η ψυχική τους ηρεμία.
Kατ’ ακολουθία πρέπει να απορριφθεί ως ουσιαστικά αβάσιμη η αγωγή και να καταδικασθεί ο ενάγων, λόγω του ότι ηττάται στη δίκη αυτή, στα δικαστικά έξοδα της εναγομένης ( άρθρα 176, 191 παρ. 2 ΚΠολΔ ).
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
ΔΙΚΑΖΕΙ κατ’ αντιμωλία.
ΑΠΟΡΡΙΠΤΕΙ την αγωγή ΚΑΤΑΔΙΚΑΖΕΙ τον ενάγοντα στα δικαστικά έξοδα της εναγομένης τα οποία ορίζει στο ποσό των τριακοσίων (300) Ευρώ.
ΚΡΙΘΗΚΕ, αποφασίσθηκε και δημοσιεύθηκε στο ακροατήριο του Δικαστηρίου σε έκτακτη δημόσια συνεδρίαση στη Θεσσαλονίκη την ........2003.
Η ΔΙΚΑΣΤΗΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ "
