"...Το άρθρο 1515 ΑΚ, όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 17 του Ν. 1329/1983, ορίζει ότι ‘’ Η γονική μέριμνα του ανηλίκου τέκνου, που γεννήθηκε και παραμένει χωρίς γάμο των γονέων του, ανήκει στη μητέρα του. Σε περίπτωση αναγνώρισής του, αποκτά γονική μέριμνα και ο πατέρας, που όμως την ασκεί αν έπαψε η γονική μέριμνα της μητέρας ή αν αυτή αδυνατεί να την ασκήσει για νομικούς ή πραγματικούς λόγους. Με αίτηση του πατέρα, το δικαστήριο μπορεί και σε κάθε άλλη περίπτωση, και ιδίως αν συμφωνεί η μητέρα, να αναθέσει και σ’ αυτόν την άσκηση της γονικής μέριμνας ή μέρος της, εφόσον αυτό επιβάλλεται από το συμφέρον του τέκνου. Σε περίπτωση δικαστικής αναγνώρισης, στην οποία αντιδίκησε ο πατέρας, αυτός δεν ασκεί γονική μέριμνα ούτε αναπληρώνει τη μητέρα στην άσκησή της. Το δικαστήριο μπορεί, αν το επιβάλλει το συμφέρον του τέκνου, να αποφασίσει διαφορετικά με αίτηση του πατέρα, εφόσον έπαψε η γονική μέριμνα της μητέρας ή αυτή αδυνατεί να την ασκήσει για νομικούς ή πραγματικούς λόγους ή υπάρχει συμφωνία των γονέων.’’.
Από τις διατάξεις του παραπάνω άρθρου προκύπτει με σαφήνεια ότι, για τα τέκνα που γεννήθηκαν χωρίς γάμο των γονέων τους, για το χρόνο μετά την αναγνώρισή τους γίνεται διάκριση ανάμεσα στις περιπτώσεις της εκούσιας και δικαστικής αναγνώρισης με αγωγή του πατέρα ή των γονέων του και στις περιπτώσεις τέτοιας αναγνώρισης, όπου ο πατέρας είχε στη δίκη την ιδιότητα του εναγομένου και αντιδίκησε με τη μητέρα ή το τέκνο. Ειδικότερα, στην πρώτη των παραπάνω περιπτώσεων είτε είναι εκούσια είτε δικαστική η αναγνώριση ‘’αποκτά γονική μέριμνα και ο πατέρας’’, πλην όμως δεν μπορεί καν να την ασκήσει παρά μόνο στις ακόλουθες δύο, περιοριστικώς αναφερόμενες περιπτώσεις δηλαδή 1) αυτοδικαίως μεν αν έπαψε η γονική μέριμνα της μητέρας λόγω εκπτώσεώς της (άρθρο 1517 ΑΚ) ή θανάτου της ή κηρύξεώς της σε αφάνεια (άρθρο 1538 ΑΚ) ή όταν η μητέρα αδυνατεί να ασκήσει τη γονική μέριμνα για νομικούς λόγους (λ.χ. δικαστική απαγόρευση) ή πραγματικούς (λ.χ. αποδημία, ασθένεια κ.λ.π.) και 2) με δικαστική απόφαση, κατόπιν αιτήσεως του ιδίου (πατέρα) μπορεί ν’ ανατεθεί και σ’ αυτόν η γονική μέριμνα ή μέρος αυτής, ιδίως αν είναι σύμφωνη η μητέρα και εφόσον επιβάλλεται από το συμφέρον του τέκνου.
Επομένως η μητέρα του ανηλίκου ασκεί εκ του νόμου αποκλειστικά τη γονική μέριμνα του ανηλίκου τέκνου που γεννήθηκε χωρίς γάμο των γονέων του και αναγνωρίσθηκε εκούσια από τον πατέρα του. Ο τελευταίος μόνο σε περίπτωση που συντρέξουν στο πρόσωπο της μητέρας λόγοι πραγματικοί ή νομικοί που καθιστούν αδύνατη την άσκηση της γονικής μέριμνας από αυτήν, αποκτά αυτοδίκαια την άσκηση της γονικής μέριμνας του ανηλίκου ή μπορεί με δικαστική απόφαση να επιδιώξει την ανάθεση του λειτουργικού αυτού καθήκοντος και σ’ αυτόν ή μόνο σ’ αυτόν, εφόσον αυτό επιβάλλεται από το συμφέρον του τέκνου. ...."( απόφ .. / 2001 Μον. Πρωτοδικείο Θεσσαλονίκης Ειδική Διαδικασία )
Σχετικά άρθρα Αστικού Κώδικα:
`Αρθρο 1515 Γονική μέριμνα τέκνου χωρίς γάμο των γονέων του
"Τέκνα χωρίς γάμο των γονέων τους. Η Γονική μέριμνα του ανήλικου τέκνου που γεννήθηκε και παραμένει χωρίς γάμο των γονέων του, ανήκει στη μητέρα του. Σε περίπτωση αναγνώρισης του, αποκτά Γονική μέριμνα και ο πατέρας, που όμως την ασκεί αν υπάρχει συμφωνία των γονέων κατά το άρθρο 1513 ή αν έπαυσε η γονική μέριμνα της μητέρας ή αν αυτή αδυνατεί να την ασκήσει για νομικούς ή πραγματικούς λόγους.
Με αίτηση του πατέρα, το δικαστήριο μπορεί και σε κάθε άλλη περίπτωση να αναθέσει και σε αυτόν την άσκηση της γονικής μέριμνας ή μέρους της, εφόσον αυτό επιβάλλεται από το συμφέρον του τέκνου.
Σε περίπτωση δικαστικής αναγνώρισης, στην οποία αντιδίκησε ο πατέρας, αυτός δεν ασκεί Γονική μέριμνα ούτε αναπληρώνει τη μητέρα στην άσκηση της, εκτός αν υπάρχει συμφωνία των γονέων κατά το άρθρο 1513. Το δικαστήριο μπορεί, αν το επιβάλλει το συμφέρον του τέκνου, να αποφασίσει διαφορετικά με αίτηση του πατέρα, εφόσον έπαυσε η Γονική μέριμνα της μητέρας ή αυτή αδυνατεί να την ασκήσει για νομικούς ή πραγματικούς λόγους ή υπάρχει συμφωνία των γονέων."
* Το άρθρο 1515 αντικαταστάθηκε ως άνω με το άρθρο 15 Ν.3719/2008,
ΦΕΚ Α 241/26.11.2008.
`Αρθρο 1513 Διαζύγιο ή ακύρωση του γάμου
Στις περιπτώσεις διαζυγίου η ακύρωσης του γάμου και εφόσον ζουν και οι δύο γονείς, η άσκηση της γονικής μέριμνας ρυθμίζεται από το δικαστήριο. Η άσκηση της γονικής μέριμνας μπορεί να ανατεθεί στον έναν από τους γονείς ή, αν αυτοί συμφωνούν ορίζοντας συγχρόνως τον τόπο διαμονής του τέκνου, στους δύο από κοινού. Το δικαστήριο μπορεί να αποφασίσει διαφορετικά, ιδίως να κατανείμει την άσκηση της γονικής μέριμνας μεταξύ των γονέων ή να την αναθέσει σε τρίτον.
Για τη λήψη της απόφασής του το δικαστήριο λαμβάνει υπόψη του τους έως τότε δεσμούς του τέκνου με τους γονείς και τους αδελφούς του, καθώς και τις τυχόν συμφωνίες που έκαναν ο γονείς του τέκνου σχετικά με την επιμέλεια και τη διοίκηση της περιουσίας του.
Ο γονέας, στον οποίο δεν έχει ανατεθεί η άσκηση της γονικής μέριμνας, έχει το δικαίωμα να ζητάει από τον άλλο πληροφορίες για το πρόσωπο και την περιουσία του τέκνου.
-------- . --------
* Υ.Γ. : Ευχαριστώ για την επίσκεψη. Για οποιαδήποτε ερώτηση ή απορία επικοινωνήστε μαζί μας. Θα χαρώ πολύ να συνομιλήσω μαζί σας για το θέμα που σας απασχολεί. -Γιώργος Γιαγκουδάκης, Ειδικός Δικηγόρος Διαζυγίων - Οικογενειακού δικαίου στη Καβάλα - Tηλέφωνα 2510834031, κιν. 6945227120
