Η αλήθεια για την εγκατάλειψη οικογενειακής στέγης, σε 1' λεπτό.

* Δημοσιεύτηκε στο περιοδικό aboutwoman.gr

Αναρωτηθήκατε ποτέ ποια είναι η πραγματική αλήθεια για την εγκατάλειψη οικογενειακής στέγης?

Πολλοί συμπολίτες μας σύζυγοι σε περίπτωση αποχώρησης από τη συζυγική εστία "φοβούνται¨ μήπως η συμπεριφορά τους αυτή θεωρηθεί εγκατάλειψη οικογενειακής στέγης με δυσμενείς συνέπειες για αυτούς. Η αλήθεια είναι ότι παίζει σημαντικό ρόλο το γεγονός αν εγκατέλειψε η σύζυγος ή ο σύζυγος την οικογενειακή στέγη, όταν υπάρχει δικαστική διαμάχη μεταξύ τους.

Αλλά ας τα πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Εγκατάλειψη συζυγικής στέγης εννοούμε την άρση συμβίωσης (διακοπής συμβίωσης), χωρίς καμιά εύλογη αιτία (αδικαιολόγητη) με τη θέληση του ή των συζύγων με συνύπαρξη του στοιχείου της μονιμότητας και  της οριστικής πρόθεσης αθέτησης των εκ του γάμου υποχρεώσεων. Πρέπει να υπάρχει θέληση οριστικής διάσπασης της έγγαμης συμβίωσης.  Με άλλα λόγια θα πρέπει να επέλθει η άνευ εύλογης αιτίας διακοπή συμβίωσης με τη θέληση του ή των συζύγων και να συνυπάρχει το στοιχείο της μονιμότητας και διάρκειας με την οριστική πρόθεση της αθέτησης συζυγικών υποχρεώσεων.

Εύλογη αιτία είναι οποιοδήποτε υπαίτιο ή ανυπαίτιο γεγονός, που αφορά τον ένα ή και τους δύο συζύγους και δικαιολογεί την απομάκρυνση του άλλου από τη συζυγική οικία. Πρόκειται για αόριστη νομική έννοια που εξειδικεύεται από το δικαστή κατά περίπτωση.

Απαραίτητο είναι να υπάρχει αιτιώδης σύνδεσμος ανάμεσα στο αντικειμενικά πρόσφορο για τη διακοπή της έγγαμης σχέσης γεγονός καθεαυτό και στο πρόσωπο του εναγομένου συζύγου ή και των δύο. Ο νόμος δεν καθορίζει το χρόνο διάστασης (χρονική διάρκεια) για να θεωρηθεί εγκατάλειψη. Ως εκ τούτου ο απαιτούμενος χρόνος κρίνεται από το δικαστήριο, ανάλογα με τις συνθήκες της ζωής των συζύγων στην κάθε περίπτωση ξεχωριστά. Περιπτώσεις εγκατάλειψης αναφέρω ενδεικτικά την αποχώρηση συζύγου ή την αποπομπή του από την συζυγική οικία και η παρά τη συστέγαση εγκατάλειψη λόγω αδιαφορίας πλήρους για τον άλλον σύζυγο κ.λ.π.

free image by pixabay.com

Όποιος σύζυγος διακόπτει την έγγαμη συμβίωση για εύλογη αιτία δεν θεωρείται κανονικά ότι εγκαταλείπει τη συζυγική στέγη και δεν δημιουργεί σε βάρος του λόγο διαζυγίου. Το ίδιο ισχύει όταν ασκείται καταχρηστικά αξίωση του άλλου συζύγου για συμβίωση (άρθ. 1386 Α.Κ.). Άρση έγγαμης συμβίωσης χωρίς δικαιολογημένη αιτία και για αιτία ανεξάρτητη της θέλησης των συζύγων δεν νοείται ως εγκατάλειψη. 

Αν αποδειχθεί από τον ενάγοντα ή ενάγουσα σύζυγο ότι υπήρξε εγκατάλειψη από την άλλη πλευρά η συνέπεια είναι ότι τεκμαίρεται μαχητά (αποδεικνύεται εκ του νόμου κατά πλάσμα)  ότι ο γάμος έχει κλονιστεί ισχυρά. Αρκεί η απόδειξη του γαμικού παραπτώματος/γεγονότος που αφορά τον άλλον και το βάσιμα αφόρητο της εξακολούθησης της έγγαμης συμβίωσης. Υπάρχει δηλ. αντιστροφή βάρους απόδειξης ως προς την απόδειξη του ισχυρού κλονισμού του γάμου. Κατά συνέπεια ο άλλος σύζυγος καλείται τότε να αποδείξει το αντίθετο (ανταπόδειξη), δηλαδή τον μη ισχυρό κλονισμό, παρά την εγκατάλειψη. Έτσι με αυτό τον τρόπο ο εγκαταλειφθείς ή εγκαταλειφθείσα σύζυγος με αγωγή διαζυγίου μπορεί να ζητήσει με μεγαλύτερη (αποδεικτική) ευκολία τη λύση του γάμου για ισχυρό κλονισμό του, βάσει του εν λόγω μαχητού τεκμηρίου. Περαιτέρω η ύπαρξη ή μη εγκατάλειψης παίζει σημαντικό ρόλο στην ευδοκίμηση της αξίωσης  διατροφής του εγκαταλειφθέντος συζύγου κατά του άλλου συζύγου.

Η εγκατάλειψη οικογενειακής στέγης αποτελεί ένα από τα πέντε μαχητά τεκμήρια ισχυρού κλονισμού του γάμου. Τα άλλα αναφέρω επιγραμματικά είναι η διγαμία, η μοιχεία, η επιβουλή ζωής συζύγου και η ενδοοικογενειακή βία εναντίον του άλλου συζύγου. (άρθ. 1439 παρ. 2 Α.Κ.). Αμάχητο τεκμήριο ισχυρού κλονισμού του γάμου αποτελεί η διετής διάσταση των συζύγων (άρθ. 1439 παρ. 3 Α.Κ.).

Η τακτική που ακολουθεί ο/η σύζυγος, που αποχωρεί από την συζυγική οικία είναι συνήθως να δηλώσει ταυτόχρονα με εξώδικο προς τον άλλο σύζυγο ή στην αστυνομία τις συνθήκες χωρισμού του και την δικαιολογημένη από μέρους του αποχώρηση για να μην θεωρηθεί εγκατάλειψη. Αυτή η δήλωση είναι καλό να γίνεται παρά το γεγονός ότι δεν δεσμεύει το δικαστή, που θα κρίνει στο μέλλον σχετική υπόθεση οικογενειακής φύσεως ή διαζυγίου για το αν  πράγματι υπήρξε ή όχι εγκατάλειψη από πλευράς του/της συζύγου. Πρακτικά να επαναλάβω ότι ο εγκαταλειφθείς σύζυγος με αγωγή διαζυγίου στο αρμόδιο κατά τόπο Μονομελές Πρωτοδικείο μπορεί να ζητήσει με μεγαλύτερη (αποδεικτική) ευκολία τη λύση του γάμου για ισχυρό κλονισμό του βάσει του εν λόγω υπέρ αυτού μαχητού τεκμηρίου εγκατάλειψης. 

Κατά την ταπεινή μου γνώμη στις περιπτώσεις του χωρισμού - διάστασης  συζύγων είναι απαραίτητο οι ενδιαφερόμενοι να συμβουλευτούν ειδικό δικηγόρο διαζυγίων - οικογενειακού δικαίου, προκειμένου να προβούν έγκαιρα σε όλες τις απαιτούμενες ενέργειες,  που διασφαλίζουν με τον καλύτερο τρόπο τα νόμιμα δικαιώματά τους.

-------- . --------

* Υ.Γ. : Ευχαριστώ για την επίσκεψη. Για οποιαδήποτε ερώτηση ή απορία επικοινωνήστε μαζί μας. Θα χαρώ πολύ να συνομιλήσω μαζί σας για το θέμα που σας απασχολεί. -Γιώργος Γιαγκουδάκης, Ειδικός Δικηγόρος Διαζυγίων - Οικογενειακού δικαίου στη Καβάλα  - Tηλέφωνα 2510834031, κιν. 6945227120   https://dikigoros-diazygion.gr