Γιατί προτείνεται η ένσταση συνεισφοράς και διακινδύνευσης κατά του γονέα που ενάγει τον άλλο για διατροφή ανηλίκου και τι συνέπειες έχει?
Άραγε μπορεί να προταθεί νομίμως η ένσταση συμψηφισμού κατά απαιτήσεων εκ διατροφής?
".....Από το συνδυασμό των διατάξεων των άρθρων 1486 παρ. 2, 1493, 1484 παρ. 2, 1389, 1390 ΑΚ, προκύπτει ότι όταν ο γονέας ενάγεται για παροχή του συνολικού ποσού της εις χρήμα διατροφής του ανήλικου τέκνου του, προσδιοριζόμενου του ύψους αυτής με βάση τις ανάγκες του δικαιούχου ανηλίκου, δικαιούται να προτείνει για την ολική ή μερική κατάλυση της προς διατροφή υποχρεώσεώς του, ότι υπάρχει και άλλος γονέας, ο οποίος έχει την οικονομική δυνατότητα για διατροφή του κοινού τέκνου του (ένσταση συνεισφοράς), προσδιορίζοντας και αποτιμώντας ταυτοχρόνως και τις οικονομικές δυνάμεις και του άλλου γονέα σε σχέση με τις οικονομικές δυνάμεις τις δικές του, οπότε περιορίζεται ανάλογα και η δική του υποχρέωση διατροφής.
Η συνεισφορά της μητέρας, που είναι επιφορτισμένη με την ανατροφή και επιβλεψη του τέκνου, συνυπολογίζεται στην υποχρέωσή της προς διατροφή του ανηλίκου (ΑΠ 804/1994, Ελλ.Δνη 37. 98, ΑΠ 1322/1992 Ελλ.Δνη 35. 368, ΑΠ 1155/1987 ΝοΒ 36. 1607, Εφ Θεσ. 2241/2000 Αρμ. 2001. 330, ΕΑ 5017/1999 Ελλ.Δνη 42.461, ΕΑ 4291/1999 ΕλλΔνη 2001, 1368, ΕΑ 1899/1999 Αρχ.Νομ. 52.178, ΕφΑθ 2260/1993 Ελλ.Δνη 35. 40, ΕφΑθ 4784/1993 Ελλ.Δνη 35. 450).
Εκ των ανωτέρω συνάγεται ότι, μόνο στην περίπτωση αγωγής στρεφόμενης κατά του ενός των γονέων, με την οποία διώκεται η επιδίκαση του συνολικού ποσού της ανάλογης διατροφής του τέκνου του, δικαιούται ο εναγόμενος γονέας προς ολική ή μερική κατάλυση της εν λόγω υποχρεώσεώς του να προτείνει τη σχετική ένσταση συνεισφοράς. Αντιθέτως στην περίπτωση που με την ένδικη αγωγή αξιώνεται από τον εναγόμενο γονέα μόνο μέρος της ανάλογης διατροφής του τέκνου, που κατά τους αγωγικούς ισχυρισμούς αντιστοιχεί στην προς συνεισφορά υποχρέωση του εναγομένου, ο προβαλλόμενος από τον τελευταίο ισχυρισμός προς συνεισφορά στη διατροφή και του άλλου γονέα, συνιστά αρνητικό ισχυρισμό του ύψους της καλούμενης συνεισφοράς του εναγομένου.
Στην προκειμένη περίπτωση ο εναγόμενος, ισχυρίσθηκε στο ακροατήριο ότι, στη διατροφή των τέκνων του πρέπει να συμμετέχει κατά ποσοστό 30% και η μητέρα τους, διότι εργάζεται και έχει εισοδήματα 1300 Ευρώ το μήνα. Ο ισχυρισμός αυτός είναι νόμιμος και πρέπει να ερευνηθεί κατ’ ουσία.
free image by pixabay.com
H διατροφή των τέκνων χαρακτηρίζεται από τις ισχύουσες διατάξεις των άρθρων 1390 εδ. α’ και 1489 εδ. β’ ΑΚ, ως κοινή υποχρέωση των συζύγων γονέων, αναλόγως προς τις δυνάμεις τους. Ο γονέας, συνεπώς, ο οποίος ενάγεται για παροχή διατροφής του ανηλίκου τέκνου του, δεν μπορεί να προβάλλει, κατ’ αρχήν, την από το άρθρο 1487 παρ. 1 ΑΚ, προβλεπόμενη ένσταση διακινδυνεύσεως της δικής του διατροφής, σύμφωνα με την παρ. 2 του ίδιου άρθρου, εκτός αν επικαλεσθεί ότι το τέκνο μπορεί να στραφεί εναντίον άλλου υποχρέου και όχι απλώς εναντίον του άλλου γονέα ή αν μπορεί να διατραφεί από την περιουσία του ( AΠ 676/2000 Ελλ. Δνη 41. 1597, ΑΠ 804/1994 Ελλ. Δνη 37. 98, ΕφΘεσ. 1662/2001 αδημοσίευτη EφΠειρ.157/1996 Ελλ. Δνη 38. 1614-1616, ΕΑ 5089/1996 Αρμ. 1998. 562 ).
Στην προκειμένη περίπτωση ο εναγόμενος, με προφορική του δήλωση, που καταχωρήθηκε στα ταυτάριθμα με την απόφαση αυτή πρακτικά, ισχυρίσθηκε ότι, αν υποχρεωθεί να καταβάλει ως διατροφή για τα ανήλικα τέκνα του ποσό μεγαλύτερο των 500 Ευρώ, θα διακινδυνεύσει η δική του διατροφή. Ο ισχυρισμός αυτός είναι μη νόμιμος και πρέπει να απορριφθεί, διότι δεν ισχυρίζεται ο εναγόμενος ότι, μπορούν να στραφούν τα τέκνα του, εναντίον άλλων, πλην της μητέρας τους υποχρέων για την κάλυψη των αναγκών συντήρησής τους.
Τέλος ο εναγόμενος με όμοια δήλωσή του, που καταχωρήθηκε στα πρακτικά, ισχυρίσθηκε ότι, από τη λήξη της ισχύος της υπ’ αριθμ..../2001 απόφασης του Δικαστηρίου αυτού, δηλαδή από το μήνα Δεκέμβριο του 2002, καταβάλλει ανελλιπώς διατροφή για τα ανήλικα τέκνα του το συνολικό ποσό των 500 Ευρώ και ότι έχει καταβάλλει συνολικά το ποσό των 2.000 Ευρώ, το οποίο ζητεί να συμψηφιστεί με τη διατροφή που θα επιδικασθεί από το Δικαστήριο. Ο ισχυρισμός αυτός κατά το μέρος που αφορά τις μηνιαίες περιοδικές παροχές διατροφής του χρονικού διαστήματος από τον Δεκέμβριο του 2002 και μέχρι την επίδοση της ένδικης αγωγής, οι οποίες και καταβλήθηκαν αχρεωστήτως, αφού ως προς αυτές δεν υπήρχε υπερημερία του, αλλά καταβλήθηκαν οικειοθελώς από αυτόν, είναι μη νόμιμος, διότι απαγορεύεται ο συμψηφισμός κατά απαιτήσεων εκ διατροφής ( άρθρα 451 ΑΚ και 982 ΚΠολΔ ), ακόμη και αν η προς συμψηφισμό προτεινόμενη απαίτηση απορρέει από καταβληθέντα προηγουμένως αχρεωστήτως ποσά διατροφής ( ΕφΘεσ. 509/1993 Αρμ. 47. 532-533 και τις εκεί παραπομπές ). Ο ίδιος ισχυρισμός εκτιμώμενος ως ένσταση εξοφλήσεως της οφειλομένης κατά μήνα διατροφής για το χρόνο από την επίδοση της αγωγής και μέχρι τη συζήτησή της, είναι νόμιμος ( άρθρο 416 ΑΚ ) και πρέπει να ερευνηθεί κατ΄ουσία...." ( απόσπασμα .../2003 Μον. Πρωτ. Θεσ/νίκης Ειδική διαδικασία).
-------- . --------
* Υ.Γ. : Ευχαριστώ για την επίσκεψη. Για οποιαδήποτε ερώτηση ή απορία επικοινωνήστε μαζί μας. Θα χαρώ πολύ να συνομιλήσω μαζί σας για το θέμα που σας απασχολεί. - Γιώργος Γιαγκουδάκης, Ειδικός Δικηγόρος Διαζυγίων - Οικογενειακού δικαίου στη Καβάλα - Tηλέφωνα 2510834031, κιν. 6945227120
https://dikigoros-diazygion.gr https://giagkoudakis-dikigoros.gr
