* Δημοσιεύτηκε 23 /6 /2014 στην "Πρωϊνή" Εφημερίδα της Καβάλας
Η καταμηνυόμενη
ή ανακοινούμενη αξιόποινη πράξη ή
πειθαρχική παράβαση θα πρέπει να είναι
πρόσφορη να προκαλέσει την έγερση της
ποινικής ή πειθαρχικής δίωξης του άλλου.
Δεν είναι πρόσφορη να προκαλέσει τη
ποινική δίωξη η καταμήνυση ή ανακοίνωση,
αν από το περιεχόμενό της προκύπτει
λόγος που εμποδίζει την έγερση της
δίωξης. Τέτοιες περιπτώσεις είναι οι
λόγοι που αίρουν το άδικο, καταλογισμό,
αξιόποινο κ.λ.π λόγοι μόνο, όπως είπαμε,
εάν προκύπτουν από την ίδια μήνυση.
Ενόψει του ότι
ο νόμος δεν κάνει διάκριση, θα πρέπει
να γίνει δεκτό πως αρκεί αξιόποινη πράξη
οποιασδήποτε βαρύτητας, δηλαδή ακόμη
και πταίσμα.
Αντικείμενο
του εγκλήματος είναι υφιστάμενο ορισμένο
πρόσωπο ή περισσότερα πρόσωπα συγχρόνως
και όχι αόριστα πρόσωπα.
Αποκλείεται η
υπαγωγή στην ψευδή καταμήνυση της
αυτοκαταγγελίας, διότι ρητώς η παραπάνω
διάταξη αναφέρεται στην λέξη "άλλος".
Το πρόσωπο αυτό, ο άλλος, θα πρέπει να
είναι ορισμένο, δηλαδή να κατονομάζεται
ρητά, και να γίνεται η περιγραφή του με
τέτοιον τρόπο ούτως ώστε να είναι εφικτή
η αναγνώρισή του και να δίνεται η
δυνατότητα της ποινικής του δίωξης από
την αρμόδια αρχή με βάσει τα στοιχεία
που παρέχονται.
Η ψευδή καταμήνυση
ή ανακοίνωση πρέπει να γίνεται ενώπιον
αρμόδιας αρχής. Γίνεται δεκτό ότι αρκεί
και η υποβολή σε αναρμόδια αρχή, όταν
αυτή έχει υποχρέωση διαβίβασης στην
αρμόδια αρχή. Δράστης του εγκλήματος
(ενεργητικό υποκείμενο) μπορεί να είναι
και δημόσιος υπάλληλος και μάλιστα
εκείνος, που έχει υποχρέωση από την
υπηρεσία του να καταμηνύσει κάποιον.
Απαιτείται και
άμεσος δόλος, ο οποίος περιλαμβάνει
αναγκαίως την γνώση με την έννοια της
βεβαιότητας ότι η γενόμενη καταμήνυση
είναι ψευδής. Ο υπαίτιος θα πρέπει να
γνώριζε την αναλήθεια της πράξης
(αξιόποινη πράξης ή πειθαρχική παράβασης)
και να έγινε από αυτόν με σκοπό να
ασκηθεί ποινική ή πειθαρχική δίωξη
εναντίον εκείνου, κατά του οποίου
στρέφεται η καταγγελία του ψευδομηνυτή.
Η ύπαρξη άμεσου
δόλου πρέπει να αιτιολογείται ειδικώς
στην καταδικαστική απόφαση με παράθεση
των περιστατικών που δικαιολογούν τη
γνώση αυτή. Δεν είναι αναγκαία όμως η
παράθεση άλλων, σχετικών με τη γνώση
αυτή περιστατικών, αν ο αναιρεσείων
γνώριζε αναγκαίως την πραγματική
κατάσταση από προσωπική του αντίληψη.
Περιεχόμενο
του δόλου είναι η γνώση και η θέληση
όλων των επιμέρους στοιχείων της
αντικειμενικής υποστάσεως, δηλαδή γνώση
και θέληση ως προς το ότι: (ι) γίνεται
καταμήνυση ή ανακοίνωση στην αρχή, (ιι)
αυτή αφορά αξιόποινη πράξη ή πειθαρχική
παράβαση και (ιιι) είναι αναληθής.
Ειδικά ως προς το στοιχείο του ψευδούς
περιεχομένου της καταγγελίας δεν αρκεί
ενδεχόμενος δόλος, ενόψει του ότι ο
νόμος απαιτεί την "εν γνώσει" αυτού
του περιστατικού τέλεση της πράξεως (
άρθρο 27 παρ. 2α` ΠΚ)· έτσι η ύπαρξη
αμφιβολιών αναφορικά με την αναλήθεια
των όσων καταγγέλονται αποκλείει τον
απαιτούμενον άμεσο δόλο και κατ` επέκταση
την υποκειμενική υπόσταση του εγκλήματος.
Πέραν από το δόλο, η υποκειμενική υπόσταση
της ψευδούς καταμηνύσεως περιέχει και
ένα σκοπό: την πρόκληση καταδιώξεως του
μηνυόμενου. Είναι έγκλημα "υπερχειλούς
υποκειμενικής υποστάσεως".
Η ψευδής
καταμήνυση ολοκληρώνεται τυπικά με την
περιέλευση της καταγγελίας στην αρχή,
χωρίς να απαιτείται και δίωξη. Αρκεί
ότι αυτή υπάρχει στο σκοπό του δράστη.
Με την υλοποίησή της, έχουμε ουσιαστική
αποπεράτωση του εγκλήματος.
Ολοκληρωμένο
θεωρείται το έγκλημα, όταν η αρμόδια
αρχή λάβει γνώση με περιέλευση της
μήνυσης στην αρχή ή της ανακοινώσεως,
ανεξαρτήτως εάν μετέπειτα ασκήθηκε
κατά του μηνυόμενου ποινική δίωξη.
Απόπειρα έχουμε όταν π.χ. η ανακοίνωση
έγινε προφορικά στο όργανο ή σε αναρμόδια
αρχή και δεν διαβιβάσθηκε στην αρμόδια
αρχή.
Στη παρ. 2 του
άρθρου 229 Π.Κ. αρκεί η προς το σκοπό
καταδίωξης εν γνώσει, ψευδώς, πρόκληση
υποψίας στην αρμόδια αρχή για αξιόποινη
πράξη ή πειθαρχική παράβαση με την
υποβολή, αλλοίωση ή απόκρυψη κάποιου
αποδεικτικού μέσου.
Όταν λέμε υποβολή
αποδεικτικού μέσου νοείται ψευδές
αποδεικτικό μέσο. Στη περίπτωση της
αλλοίωση ή απόκρυψης νοείται υφιστάμενου
αποδεικτικού μέσου.
Δυνατή η συρροή
της ψευδούς καταμήνυσης με ψευδορκία
και συκοφαντική δυσφήμηση, πλαστογραφία,
εξύβριση, ψευδή ανωμοτί κατάθεση. Το
σύνηθες είναι η κατηγορία για ψευδή
καταμήνυση να συνοδεύεται με την
κατηγορία συκοφαντικής δυσφήμησης και
ψευδορκίας.
"3. Το
δικαστήριο με αίτηση του παθόντος
μπορεί να του επιτρέψει να δημοσιεύσει
την απόφαση με έξοδα του καταδικασμένου.
4. Το δικαίωμα για τη δημοσίευση με
έξοδα του καταδικασμένου αποσβήνεται
αν η δημοσίευση δεν γίνει μέσα σε τρεις
μήνες από την επίδοση της τελεσίδικης
απόφασης στον παθόντα." ( άρθ. 229 Π.Κ
παρ. 3, 4).
Είναι ιδιαίτερα
σημαντικό, εάν διαπιστωθεί ότι τελείται
σε βάρος ορισμένου προσώπου το έγκλημα
της ψευδούς καταμήνυσης να υποβληθεί
από αυτό (παθόντα) ΑΜΕΣΑ χωρίς χρονοτριβή
σχετική μήνυση στον αρμόδιο Εισαγγελέα.
Η συνδρομή δικηγόρου είναι αναγκαία
για την νομική υποστήριξη του παθόντα
προσώπου σε μια δυσάρεστη περιπέτεια
που μπορεί -χωρίς δική του υπαιτιότητα
-να επηρεάσει ανεπανόρθωτα όλους τους
τομείς της ζωής του.
Γιώργος Π. Γιαγκουδάκης, Δικηγόρος Καβάλας
Διαζύγια - Ποινικά - Ιντερνετ
Για περισσότερες πληροφορίες
σχετικά με το δικηγορικό γραφείο μου
επισκεφθείτε το site μας
*Υ.Γ.: Στείλε το σχόλιο σου, κάνε LIKE και γράψου στη mailing list. Ευχαριστώ.
