* Δημοσιεύτηκε 21/2/2015 στην "Πρωϊνή" Εφημερίδα της Καβάλας
Σχετικά με το διαζύγιο προβλέπουν οι διατάξεις των άρθρων 1439 Α.Κ. (ισχυρός κλονισμός έγγαμης συμβίωσης), 1440 Α.Κ. (αφάνεια) και 1441 Α.Κ. (συναινετικό διαζύγιο).
Κατά το άρθρο 1439 Α.Κ. όπως ισχύει σήμερα: "& 1- Καθένας από τους συζύγους μπορεί να ζητήσει το διαζύγιο, όταν οι μεταξύ τους σχέσεις έχουν κλονισθεί τόσο ισχυρά, από λόγο που αφορά το πρόσωπο του εναγομένου ή και των δυο συζύγων, ώστε βάσιμα η εξακολούθηση της έγγαμης σχέσης να είναι αφόρητη για τον ενάγοντα. & 2 - Εφόσον ο εναγόμενος δεν αποδεικνύει το αντίθετο, ο κλονισμός τεκμαίρεται σε περίπτωση διγαμίας ή μοιχείας αυτού, εγκατάλειψης του ενάγοντος ή επιβουλής της ζωής του από τον εναγόμενο, καθώς και σε περίπτωση άσκησης από τον εναγόμενο ενδοοικογενειακής βίας εναντίον του ενάγοντος. & 3 - Εφόσον οι σύζυγοι βρίσκονται σε διάσταση συνεχώς από δύο τουλάχιστον χρόνια, ο κλονισμός τεκμαίρεται αμάχητα και το διαζύγιο μπορεί να ζητηθεί, έστω και αν ο λόγος του κλονισμού αφορά στο πρόσωπο του ενάγοντος.
Η συμπλήρωση του χρόνου διάστασης υπολογίζεται κατά το χρόνο συζήτησης της αγωγής και δεν εμποδίζεται από μικρές διακοπές που έγιναν ως προσπάθεια αποκατάστασης των σχέσεων μεταξύ των συζύγων."
Από την παραπάνω διάταξη προκύπτει ότι ο ισχυρός κλονισμός θα πρέπει να είναι τόσο ισχυρός, από λόγο που αφορά το πρόσωπο του εναγομένου ή και των δυο συζύγων, ώστε βάσιμα η εξακολούθηση της έγγαμης σχέσης να είναι αφόρητη για τον ενάγοντα. Τεκμαίρεται ΜΑΧΗΤΑ ισχυρός κλονισμός σε περίπτωση διγαμίας ή μοιχείας αυτού, εγκατάλειψης του ενάγοντος ή επιβουλής της ζωής του από τον εναγόμενο, καθώς και σε περίπτωση άσκησης από τον εναγόμενο ενδοοικογενειακής βίας εναντίον του ενάγοντος. Τεκμαίρεται ΑΜΑΧΗΤΑ ισχυρός κλονισμός, ως άνω ορίζεται, εφόσον οι σύζυγοι βρίσκονται σε διάσταση συνεχώς από δύο τουλάχιστον χρόνια και το διαζύγιο μπορεί να ζητηθεί, έστω και αν ο λόγος του κλονισμού αφορά στο πρόσωπο του ενάγοντος (αυτοτελής λόγος διαζυγίου).
Καθιερώνεται ως λόγος διαζυγίου ο αντικειμενικός κλονισμός της έγγαμης σχέσης και προσδιορίζονται γενικά όρια εντός των οποίων θα κινηθεί ο δικαστής, χωρίς να απαιτείται και το στοιχείο της υπαιτιότητας για να μπορεί να ζητηθεί το διαζύγιο.
Στις περιπτώσεις αυτές χαρακτηριστικό στοιχείο είναι η αντιδικία μεταξύ των συζύγων και για αυτό το λόγο μιλάμε για διαζύγιο με αντιδικία παρότι το στοιχείο της υπαιτιότητας δεν εξετάζεται ως βάση του ισχυρού κλονισμού, όπως στο παλαιό δίκαιο (προ του ν.1329/1983). Όσον αφορά τις παρ. 1 και 2 του άνω άρθρου επισημαίνω τα εξής: Τα γεγονότα που μπορούν να προκαλέσουν ισχυρό κλονισμό, μπορεί να είναι και ανυπαίτια ή ακόμη και μη καταλογιστά. Δεν έχει δε σημασία ποιος από τους συζύγους δημιούργησε, πρώτος, τον λόγο κλονισμού της έγγαμης συμβίωσης.
Το κλονιστικό γεγονός ή η κατάσταση, πρέπει να συνδέεται με το πρόσωπο του εναγομένου ή και των δύο συζύγων και συνεπώς αν αφορά αποκλειστικά το πρόσωπο του ενάγοντος, δεν γεννάται λόγος διαζυγίου, παρά το γεγονός ότι ο γάμος έχει απονεκρωθεί και δεν υπάρχει στην ουσία. Η έννοια του κλονιστικού γεγονότος, δηλαδή του λόγου που αφορά «το πρόσωπο του εναγομένου συζύγου ή και των δύο συζύγων» είναι πολύ ευρύτερη από την έννοια της «υπαιτιότητας» του προϊσχύσαντος δικαίου και περιλαμβάνει τόσον τα γνησίως υπαίτια γεγονότα όπως είναι π.χ η μοιχεία, η διγαμία, η εγκατάλειψη, η επιβουλή της ζωής, η βάναυση συμπεριφορά κλπ. και τις υπαίτιες , αλλά μη καταλογιστές πράξεις, όπως είναι η μέθη, όσον και τις καταστάσεις, που δεν συνδέονται καθόλου με υπαιτιότητα, όπως είναι οι ψυχικές παθήσεις, οι επικίνδυνες ή αποκρουστικές αρρώστιες, οι ανικανότητες στις γενετήσιες σχέσεις κλπ.
‘Ετσι ο ενάγων, για τη θεμελίωση και παραδοχή της αγωγής του, θα πρέπει να επικαλεσθεί και αποδείξει, ότι ο γάμος έχει κλονισθεί από ορισμένα γεγονότα, που αναφέρονται στο πρόσωπο του εναγομένου ή και των δύο συζύγων, με την έννοια της ύπαρξης αιτιώδους συνδέσμου ανάμεσα στα αντικειμενικώς πρόσφορα κλονιστικά της έγγαμης σχέσης γεγονότα αυτά και ότι ο κλονισμός είναι τόσο ισχυρός, ώστε βασίμως η εξακολούθηση της συμβίωσης έχει καταστεί για τον ενάγοντα αφόρητη.
Αν τα κλονιστικά γεγονότα αφορούν και τους δύο συζύγους, το δικαίωμα προς διάζευξη γεννιέται ανεξαρτήτως από το ποιόν από τους δύο συζύγους βαρύνει περισσότερο η ύπαρξη τους και από το εάν υπάρχει υπαιτιότητα στο πρόσωπο του ενός μόνο εξ αυτών. Αν όμως τα κλονιστικά γεγονότα συνδέονται αποκλειστικά με το πρόσωπο του ενάγοντος δεν γεννιέται υπέρ του ενάγοντος δικαίωμα διαζεύξεως. Το ότι για τη λύση του γάμου, κατά την παραπάνω διάταξη, είναι πλέον αδιάφορο αν ο κλονισμός οφείλεται σε υπαίτιο ή ανυπαίτιο γεγονός, σημαίνει ότι στη δίκη διαζυγίου δεν ερευνάται αν τα κλονιστικά γεγονότα είναι υπαίτια ή ανυπαίτια, αλλά αν αυτά, αναφερόμενα στο πρόσωπο του εναγομένου ή και των δύο συζύγων, αντικειμενικώς επέφεραν τόσο ισχυρισμό κλονισμό της έγγαμης σχέσης, ώστε η εξακολούθησή της να είναι αφόρητη για τον ενάγοντα.Το δεδικασμένο που παράγεται από την τελεσίδικη διαπλαστική απόφαση που απαγγέλει τη λύση του γάμου, δεν εκτείνεται σε ζητήματα υπαιτιότητας σε καμία περίπτωση. (1924/2006 ΑΠ). - Καλό Σαββατοκύριακο. Να περάσετε οικογενειακώς μια υπέροχη Καθαρή Δευτέρα!
Γιώργος Π. Γιαγκουδάκης, Δικηγόρος Καβάλας
Διαζύγια - Ποινικά - Αστικά
Για περισσότερες πληροφορίες
σχετικά με το δικηγορικό γραφείο μου
επισκεφθείτε το site μας
