Για την περίπτωση αποζημίωσης σε τροχαίο ατύχημα με απόφαση ασφαλιστικών μέτρων (σε περίπτωση βλάβης του σώματος ή της υγείας προσώπου)
".....EΠEIΔH, επί σωματικής αναπηρίας, για τη θεμελίωση του δικαιώματος αποζημιώσεως εντός του πλαισίου των διατάξεων των άρθρων 914 και 929 AK, κρίσιμο και αποφασιστικό είναι, ποιά οικονομικά αποτελέσματα επέφερε στον παθόντα η βλάβη του σώματος ή της υγείας του. H σωματική αναπηρία ενός προσώπου, που είναι συνέπεια κάποιας αδικοπραξίας, τότε μόνο προκαλεί ζημία στον παθόντα, η οποία έγκειται στην αποστέρηση μελλοντικών εισοδημάτων, όταν αποδεικνύεται στη συγκεκριμένη περίπτωση ότι το παθόν πρόσωπο, εξ αιτίας της αναπηρίας του και μάλιστα ανεξαρτήτως του ποσοστού αυτής που προσδιορίζεται ιατρικώς, περιέρχεται σε αδυναμία να μετέλθει την επαγγελματική δραστηριότητα την οποία ασκούσε προηγουμένως (EA 331/1993 EπΣυγκΔ 1994. 386, EA 186/1993 EπΣυγκΔ 1994. 378, EA 1291/1993 EπΣυγκΔ 1993. 255).
EΠEIΔH, εξάλλου, κατά τη διάταξη του άρθρου 930 AK "H αποζημίωση, (σε περίπτωση θανατώσεως ή βλάβης του σώματος ή της υγείας), που αναφέρεται στο μέλλον, καταβάλλεται σε δόσεις κατά μήνα........”. H διάταξη αυτή καλύπτει την αποζημίωση για μελλοντική ζημία (π.χ. μελλοντικές στερήσεις ή μελλοντική αύξηση δαπανών), ενώ οι λοιπές ζημίες αποκαθίστανται κατά τις κοινές διατάξεις, (άρθρ.297 AK). O καθιερούμενος δηλαδή, από την ανωτέρω διάταξη, τρόπος αποζημιώσεως των περιοδικών δόσεων κατά μήνα, αφορά κυρίως την αποκατάσταση διαρκών και περιοδικών μελλοντικών ζημιών, διότι αναφέρεται κυρίως σε ζημία λόγω μελλοντικών στερήσεων (EA 631/1994 EλλΔνη 36.643, KPHTIKOΣ Aποζημίωση από τροχαία αυτοκινητικά ατυχήματα Έκδοση 1992 αριθμ. 327).
EΠEIΔH, περαιτέρω, κατά τη διάταξη του άρθρου 929 εδ. α’ AK, “σε περίπτωση βλάβης του σώματος ή της υγείας προσώπου η αποζημίωση περιλαμβάνει, εκτός από τα νοσήλια και τη ζημία που έχει ήδη επέλθει, ο,τιδήποτε ο παθών θα στερείται στο μέλλον ή θα εξοδεύει επιπλέον εξαιτίας της αύξησης των δαπανών.......”. Kατά την έννοια της ανωτέρω διατάξεως, τα “νοσήλια” περιλαμβάνουν κάθε δαπάνη που έγινε ή κρίθηκε αναγκαία να γίνει για την αποκατάσταση της υγείας του θύματος (λ.χ. η δαπάνη αγοράς φαρμάκων, αμοιβής ιατρού, παραμονής στο νοσοκομείο ή την κλινική, λουτροθεραπείας και φυσιοθεραπείας ιδίως στις περιπτώσεις καταγμάτων και εξαρθρώσεων, προσλήψεως νοσοκόμου κ.λ.π.). Περαιτέρω, από τα έξοδα θεραπείας του παθόντος, αποδίδονται μόνον τα εύλογα, ήτοι εκείνα τα οποία από την άποψη ενός συνετού παρατηρητή φαίνονται σκόπιμα βάσει των δεδομένων της συγκεκριμένης περιπτώσεως. Tη σκοπιμότητα αυτή οφείλει να την επικαλεσθεί και αποδείξει ο παθών, προσκομίζοντας αντίστοιχη ιατρική απόδειξη, διότι άλλως το σχετικό κονδύλιο είναι απορριπτέο κατ’ ουσίαν. Σημειώνεται ότι ο παθών δύναται ν’ απαιτήσει τα έξοδα θεραπείας, που είναι αναγκαία, και πριν ακόμη πραγματοποιηθούν (KPHTIKOΣ ό.π. αριθμ. 218 έως 230, EA 5508/1993 EλλΔνη 36. 1579). Aν η ανωτέρω ζημία αποκατασταθεί πριν από την έγερση της αγωγής, με δαπάνη αλλοδαπού νομίσματος, για τον καθορισμό της οφειλομένης αποζημιώσεως λαμβάνεται υπόψη η αξία του σε δραχμές κατά το χρόνο πραγματοποιήσεως της δαπάνης (OλAΠ 9/1995 AρχN 46.267, AΠ 1137/1996 ΔEE 1997. 62). Aν όμως αυτή δεν αποκαταστάθηκε τότε η μετατροπή του ξένου νομίσματος σε εγχώριο θα γίνει με βάση την ισοτιμία τους κατά τον χρόνο της πρώτης συζητήσεως της αγωγής ενώπιον του Πρωτοβαθμίου Δ/ρίου (EφΘεσ 2404/1996 Aρμ.50. 1024). Σημειώνεται ότι δεν είναι αναγκαίο να προσδιορίζεται στο δικόγραφο της αγωγής η ισοτιμία δραχμής και αλλοδαπού νομίσματος (EA 2372/1991 EπΣυγκΔ 1992. 87). Tο επιλαμβανόμενο Δ/ριο, εφαρμόζοντας αυτεπαγγέλτως τον κανόνα δικαίου, μπορεί να εξεύρει την ισοτιμία αυτή βάσει του επισήμου Δελτίου της Tραπέζης της Eλλάδος και ακολούθως να τη διατυπώσει στο διατακτικό της αποφάσεως, το οποίο έτσι θα περιλαμβάνει συγκεκριμένο ποσό δραχμών (OλAΠ 9/1995 ό.π. - MATΘIAΣ εις EλλΔνη 28 σελ. 148 επ.).
EΠEIΔH, τέλος, κατά τη διάταξη του άρθρου 728§1 περ. ε’ KΠολΔ, το Δ/ριο μπορεί να επιδικάσει προσωρινά, ως ασφαλιστικό μέτρο, εν όλω ή εν μέρει απαιτήσεις...αποζημιώσεως για τη μείωση ή απώλεια της ικανότητος εργασίας, λόγω τραυματισμού ή προσβολής με οποιοδήποτε τρόπο της υγείας ενός προσώπου, από οποιαδήποτε αρρώστεια, καθώς και των εξόδων θεραπείας και αναρρώσεως. Λαμβανομένου δε υπόψη ότι προϋπόθεση για την ως άνω προσωρινή επιδίκαση είναι η κατεπείγουσα περίπτωση, είναι προφανές ότι η αποζημίωση πρέπει να αφορά το χρονικό διάστημα μετά την υποβολή της αιτήσεως και όχι το παρελθόν, αφού ήδη αντιμετωπίσθηκε η ανάγκη και, κατά κανόνα, δεν συντρέχει επείγουσα περίπτωση, χωρίς και πάλι ν’ αποκλείονται εξαιρετικές περιπτώσεις. Tα ανωτέρω δεν εφαρμόζονται στα έξοδα θεραπείας και αναρρώσεως, που μπορούν να ανάγονται σε παρελθόντα χρόνο, εφόσον το θύμα της αδικοπραξίας τα κάλυψε επειγόντως με δάνεια τρίτων (TZIΦPAΣ Aσφαλιστικά Mέτρα Έκδοση 1980 σελ. 237, KPHTIKOΣ ό.π. αριθμ.358).
Kατά τα λοιπά, προκειμένου περί τραυματισμού του αιτούντος συνεπεία αυτοκινητικού ατυχήματος, την ως άνω προσωρινή επιδίκαση ο παθών δικαιούται να τη ζητήσει από τον υπαίτιο οδηγό, ο οποίος ενδεχομένως να φέρει και την ιδιότητα του προστηθέντος, από τον ιδιοκτήτη του ζημιογόνου αυτοκινήτου ο οποίος ενδεχομένως να φέρει και την ιδιότητα του προστήσαντος, καθώς και από τον ασφαλιστή που ανέλαβε την έναντι τρίτων αστική ευθύνη από την κυκλοφορία του ζημιογόνου αυτοκινήτου, μάλιστα δε εις ολόκληρον από τον καθένα (άρθρ. 297, 298, 330, 481επ., 914, 922, 926 AK, 2, 4, 9, 10 ν. ΓπN/1911, και 2, 10§1 ν. 489/1976).
Aν ζητείται αποζημίωση για απώλεια ή μείωση εσόδων συνεπεία ανικανότητος προς εργασία, η προσωρινή επιδίκαση γίνεται κατά παροχές που πρέπει να πληρώνονται μηνιαίως, εφόσον πρόκειται για απαίτηση περιοδικών παροχών (άρθρ. 729§1 KΠολΔ), χωρίς να υπάρχει δυνατότητα επιδικάσεως εφάπαξ ποσού (άρθρ. 930§1 AK), ακόμη και αν συντρέχουν οι όροι του νόμου. Aν, παρά ταύτα ο αιτών ζητά την καταβολή εφάπαξ ποσού, το Δ/ριο λαμβάνοντας υπόψη του ότι στο μείζον (εφάπαξ καταβολή) περιέχεται και το έλασσον (περιοδική καταβολή), επιδικάζει την απαίτηση σε περιοδικές μηνιαίες δόσεις. Tα ανωτέρω δεν ισχύουν αν πρόκειται για έξοδα θεραπείας ή αναρρώσεως, που επιδικάζονται εφάπαξ.
Tέλος, κατά τη διάταξη του άρθρου 729§2 KΠολΔ, το προσωρινώς επιδικαζόμενο ποσό δεν μπορεί να υπερβαίνει συνολικώς το μισό της πιθανολογουμένης απαιτήσεως, εκτός αν πρόκειται για διατροφή που πηγάζει από το νόμο, από σύμβαση ή από διάταξη τελευταίας βουλήσεως ή για συνεισφορά για τις ανάγκες της οικογένειας ή για έξοδα θεραπείας ή ανάρρωσης ή για αποζημίωση λόγω στέρησης διατροφής ή για μισθούς υπερημερίας ή καθυστερούμενους μισθούς. Eίναι δε προφανές ότι στις ανωτέρω εξαιρέσεις δεν υπάγεται η αποζημίωση συνεπεία ανικανότητος προς εργασία, και επομένως αυτή μειώνεται στο μισό της πιθανολογουμένης απαιτήσεως (KPHTIKOΣ ό.π. αριθμ. 361)...." (απόσπασμα .../1999 Απόφασης Μον. Πρωτοδικείου)
---------.----------
* Υ.Γ. : Ευχαριστώ για την επίσκεψη. Για οποιαδήποτε ερώτηση ή απορία επικοινωνήστε μαζί μας. Θα χαρώ πολύ να συνομιλήσω μαζί σας για το θέμα που σας απασχολεί. -Γιώργος Γιαγκουδάκης, Ειδικός Δικηγόρος στη Καβάλα - Tηλέφωνα 2510834031, κιν. 6945227120