Γειά σας είμαι ο Γιώργος Γιαγκουδάκης δικηγόρος Καβάλας, ειδικός για διαζύγια και οικογενειακό δίκαιο και εδώ σήμερα θα μιλήσουμε για την μάστιγα της γονεϊκής αποξένωσης κυρίως των πατεράδων με τα ανήλικα παιδιά τους.
Πρόσφατα ένας πατέρας από ακριτική περιοχή με δικαίωμα επικοινωνίας δυνάμει απόφασης ασφαλιστικών μέτρων μου εξέφρασε την στεναχώρια του, γιατί έχει να επικοινωνήσει με τα μικρά ανήλικα παιδιά του για 10 μήνες! Η μητέρα τους με διάφορες αστήρικτες προφάσεις και του ότι δήθεν δεν τον θέλουν τα παιδιά του του στερεί την επικοινωνία. Παρόλες τις μηνύσεις και τις δίκες κατέστη αδύνατον μέχρι σήμερα να επικοινωνήσει με τα παιδιά του εξαιτίας της μητέρας τους. Μου ζήτησε λοιπόν να μιλήσω, πέραν της προσωπικής επικοινωνίας που είχαμε, για το τόσο σοβαρό θέμα αυτό, που ταλαιπωρεί κυρίως μπαμπάδες
Λοιπόν, αν είσαι πατέρας και ταλαιπωρείσαι από την γονεϊκή αποξένωση θα σου είναι ενδιαφέροντα και χρήσιμα αυτά που θα σου πω. Η γονεϊκή αποξένωση ταλαιπωρεί την κοινωνία μας, γιατί τα τελευταία χρόνια παρουσιάζεται με τα πολλά διαζύγια και χωρισμούς ζευγαριών αυτό το αποκαλούμενο σύνδρομο της γονεϊκής αποξένωσης. Αφορά τη ρήξη της γονικής σχέσης ή προσωπικής επαφής ανάμεσα στο γονιό και το παιδί του. Πρόκειται από τα σοβαρότερα προβλήματα της σύγχρονης εποχής, που απαιτεί την ευαισθητοποίηση του κράτους και ολόκληρης της κοινωνίας μας.
Συνήθως την γονεϊκή αποξένωση την προκαλεί ο γονιός που έχει την επιμέλεια του ανηλίκου τέκνου. Οι σοβαρές δυσμενείς επιπτώσεις στον ψυχισμό του παιδιού είναι αναμφισβήτητες και το ακολουθούν μιά ζωή. Ο αποξενωτής γονέας δημιουργεί αρνητικά συναισθήματα στο παιδί για τον άλλο γονέα. Χρησιμοποεί το παιδί του ως όπλο εναντίον του άλλου γονέα για άσκηση παντοειδών πιέσεων και ικανοποίηση εκδικητικών διαθέσεων. Έτσι παγιδεύει το παιδί, ώστε να μην θέλει να επικοινωνεί με τον αποξενωμένο γονέα, πράγμα που αποβαίνει σε βάρος της ψυχοσωματικής υγείας του παιδιού.
Γενικά ο αποξενωτής γονέας υιοθετεί συμπεριφορές σε βάρος του αποξενωμένου γονέα, ώστε σταδιακά το παιδί να μην θέλει καθόλου να επικοινωνεί με τον άλλο γονέα συνήθως μετά από πλύση εγκεφάλου, ουσιαστικά συντελώντας σε συναισθηματικό βιασμό του παιδιού. Ακολουθεί διάφορες πρακτικές, όπως μειώσεις προσωπικότητας του άλλου γονέα, συκοφαντίες, παράλογες οικονομικές απαιτήσεις, ανυπόστατες κατηγορίες κλπ. Εμφανίζει το παιδί ότι δεν θέλει δήθεν τον άλλο γονέα. Ισχυρίζεται μάλιστα ότι δεν μπορεί το παιδί να εξαναγκαστεί στο να θέλει τον άλλο γονέα βάσει νόμου και ακόμη ότι ο αποξενωτής γονέας δεν φέρει σε αυτό καμιά ευθύνη. Μετά από αυτά το ανήλικο παιδί εμφανίζεται προσκολλημένο με τον αποξενωτή γονέα του συνήθως τη μητέρα του με την οποία αισθάνεται ασφάλεια.
Συνιστάται με μια παιδοψυχιατρική πραγματογνωμοσύνη να μπορεί να διαπιστωθεί το σύνδρομο αυτό προ της συζητήσεως κάθε σχετικής δικαστικής υπόθεσης (πράγμα που δεν γίνεται), όπου συνήθως τα ανήλικα τέκνα θα εκφράσουν την επιθυμία τους να παραμείνουν μαζί με τη μητέρα τους, ενώ για τον πατέρα τους θα εκφράσουν ακραία εχθρότητα, δηλώνοντας ότι δεν θέλουν να έχουν επαφή και επικοινωνία μαζί του.
Διάρκεια βίντεο 11.39 λεπτά
Θα επισημάνω εδώ δύο αποφάσεις από την νομολογία των δικαστηρίων μας την με αριθ. 1612/2017 ΑΠ και την με αριθ. 156/2019 Μον. Πρωτοδικείου Σερρών ασφαλιστικών μέτρων, που τολμούν θα έλεγα να τοποθετηθούν σε αντίθεση με άλλες αποφάσεις ως εξής:
α) “ο γονέας που αναλαμβάνει την γονική μέριμνα ή την επιμέλεια έχει, κατά την επιταγή του νόμου, έχει πρόσθετα καθήκοντα και αυξημένη την ευθύνη της αντιμετώπισης των ως άνω ειδικών περιστάσεων κατά προέχοντα λόγο και τούτο προϋποθέτει την εξασφάλιση στο τέκνο κατάλληλων συνθηκών προσαρμογής.”
β) “Αυτή καθ’ εαυτή η ανάθεση της επιμέλειας στον ένα από τους γονείς, εκ λόγων αναγομένων στο συμφέρον του τέκνου, αποτελεί παρέκκλιση από την αρχή της ισότητας των γονέων στο λειτουργικό τούτο δικαίωμά τους, το οποίο τίθεται υπό δικαστική ρύθμιση, παραβιάζονται δε και η αρχή αυτή και οι βασικοί κανόνες διαπαιδαγώγησης, που στηρίζονται στα πορίσματα της παιδικής ψυχολογίας προς βλάβη του ανηλίκου. Παράλληλα δυσχεραίνεται και η ρυθμιστική επέμβαση του δικαστηρίου, όταν το τέκνο περιάγεται σε στάση αρνήσεως ή αντιπάθειας έναντι του ετέρου των γονέων από πράξεις ή παραλείψεις εκείνου που έχει την επιμέλειά του (ΑΠ 1919/2005). Ωστόσο, επί αντιθέτων αγωγών των διαζευγμένων ή εν διαστάσει τελούντων γονέων, για ανάθεση της γονικής μέριμνας ή επιμέλειας του προσώπου των ανήλικων τέκνων τους, το δικαστήριο, λαμβάνοντας υπόψη όλες τις σχέσεις και περιστάσεις, μπορεί να κατανείμει μεταξύ τούτων την άσκηση των τριών βασικών λειτουργιών της γονικής μέριμνας, καθώς και των διαφόρων υπολειτουργιών - τομέων της επιμέλειας του προσώπου τους, (όπως είναι η μόρφωση, εκπαίδευση, υγεία, περίθαλψη κλπ), με γνώμονα πάντοτε το συμφέρον των τέκνων, προκειμένου να μην αποξενώνονται από τον ένα γονέα τους, ούτε να αποκλείεται αυτός τελείως από την άσκηση των ως άνω σημαντικών λειτουργικών δικαιωμάτων του.”
Εδώ γίνεται αντιληπτό ότι παρότι οι παραπάνω αποφάσεις δέχονται ότι η ανάθεση της επιμέλειας στον ένα από τους γονείς, εκ λόγων αναγομένων στο συμφέρον του τέκνου, αποτελεί παρέκκλιση από την αρχή της ισότητας των γονέων και επιπρόσθετα παραβιάζονται και οι βασικοί κανόνες διαπαιδαγώγησης, που στηρίζονται στα πορίσματα της παιδικής ψυχολογίας προς βλάβη του ανηλίκου εντούτοις προχωρεί το δικαστήριο εφαρμόζοντας τις διατάξεις Α.Κ. για ρύθμιση με ανάθεση αποκλειστικής επιμέλειας στον ένα γονέα με γνώμονα πάντοτε το συμφέρον των τέκνων, αφού όμως προηγουμένως δέχθηκαν την βλάβη του ανηλίκου από τη ρύθμιση αυτή (αποκλειστική επιμέλεια) με παραβίαση των βασικών κανόνων διαπαιδαγώγησης, οι οποίοι στηρίζονται στα πορίσματα της παιδικής ψυχολογίας.
Επιπλέον πρέπει να παρατηρήσει κανείς ότι η ρύθμιση της επιμέλειας και επικοινωνίας γίνεται από το δικαστήριο για να μην τα ανήλικα παιδιά αποξενώνονται από τον ένα γονέα τους. Στην πράξη όμως η ρύθμιση αυτή της επιμέλειας των δικαστηρίων μη συνοδευόμενη πιο μπροστά από ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΗ ειδική επιστημονική γνωμάτευση πιστοποίησης καταλληλότητας του γονέα στον οποίο παρέχεται η επιμέλεια από ειδικό ψυχολόγο και παιδοψυχολόγο δεν εγγυάται με κανένα τρόπο την μη αποξένωση του παιδιού από παράνομη συμπεριφορά/ στάση του γονέα που έχει την επιμέλεια.
Εξάλλου είναι δεδομένο ότι σήμερα αποδεικνύονται μη αρκούντως επαρκή και μη αποτρεπτικά τα νομικά μέσα, που έχει ένας αποξενωμένος γονέας πχ έμμεση αναγκαστική εκτέλεση δικαστικών αποφάσεων με αναγκαία βεβαίωση παραβιάσεων με απόφαση δεύτερου δικαστηρίου με μικρή χρηματική ποινή που επιβάλλεται στη πράξη πχ 200 ή 300 ευρώ καθώς και με μηνύσεις για παραβίαση δικαστικών αποφάσεων επικοινωνίας που δικάζονται μετά από μεγάλο διάστημα συνήθως πάνω από χρόνο. Αποτέλεσμα της κατάστασης αυτής να αποξενώνονται τα ανήλικα παιδιά από ανεύθυνους γονείς, που ενδιαφέρονται εγωιστικά πρώτα για τους εαυτούς τους και να εμφανίζονται από τον αποξενωτή γονέα ότι από μόνα τους τα παιδιά δεν θέλουν τον άλλο γονέα για επικοινωνία. Τελικά το αποτέλεσμα είναι η ζημιά δηλ. η γονική αποξένωση να έχει συντελεστεί μέχρι ο πατέρας να βρει το δίκιο του και να καλείται ο αποξενωμένος γονέας να αποδείξει ότι δεν είναι ελέφαντας!
Δυστυχώς η κατάσταση πρέπει να αλλάξει άμεσα γιατί κινδυνεύει κυριολεκτικά η κοινωνία μας και τα ανήλικα αυτά παιδιά που είναι θύματα του συνδρόμου αυτού, που είναι οι αυριανοί πολίτες αυτής της χώρας και θα πρέπει να είναι απόλυτα υγιείς και χρήσιμοι στη κοινωνία.
Η απάντηση στο κρίσιμο ερώτημα το τι θα πρέπει να κάνει ο αποξενωμένος γονέας είναι να βρει τη δύναμη να δράσει άμεσα, να μην αφήνει να περάσει ο χρόνος σε βάρος του, να χρησιμοποιεί όλα τα νομικά μέσα και τις αρμόδιες υπηρεσίες τους Κράτους όπως αστυνομία, εισαγγελία ανηλίκων, κοινωνικές υπηρεσίες, δικαστικές υπηρεσίες με τη συνδρομή ειδικού δικηγόρου οικογενειακού δικαίου για να βρει το δίκιο του και να αναδείξει το πρόβλημά του. Να σώσει τα παιδιά του κατά πρώτο λόγο και να ζήσει ανθρώπινα με αξιοπρέπεια και χωρίς ενοχές για κάτι που δεν φταίει ο ίδιος.
Απαραίτητη κατά τη γνώμη μου είναι:
α) η ίδρυση οικογενειακών δικαστηρίων με απόλυτα καταρτισμένους δικαστές για οικογενειακές υποθέσεις. β) Η παρέμβαση της πολιτείας άμεσα και ειδικότερα μιας ειδικής κρατικής υπηρεσίας ΆΜΕΣΗΣ ΔΡΑΣΗΣ στελεχωμένης από κατάλληλο επιστημονικό προσωπικό για την προστασία παιδιών από το σύνδρομο γονεϊκής αποξένωσης που θα επιλαμβάνεται σε κάθε καταγγελία γονεϊκής αποξένωσης.
Αυτά και μόνο με την αλλαγή της νομοθεσίας φυσικά για συνεπιμέλεια είναι κάτι που πιστεύω θα βοηθούσαν στην αντιμετώπιση του προβλήματος αυτού σε σημαντικό βαθμό.
‘Ολα τα παραπάνω ισχύουν σήμερα που μιλάμε, γιατί οι πατέρες και γενικά οι αποξενωμένοι γονείς με τις νέες επερχόμενες αλλαγές που θα επέλθουν σύντομα στο οικογενειακό δίκαιο, ελπίζουμε να δικαιωθούν και επιπλέον να διεκδικήσουν δικαστικώς με μεγαλύτερη επιτυχία και την πολυπόθητη συνεπιμέλεια των ανηλίκων τέκνων τους. Ελπίζω να βρήκατε αυτό το βίντεο αρκετά χρήσιμο.
Μπορείτε να είστε ενήμεροι για νομικά θέματα επιμέλειας- επικοινωνίας παιδιών και οικογενειακού δικαίου από την πλούσια βάση του προσωπικού μου blog στη διεύθυνση https://kavala-lawyer.blogspot.com
Επισκεφθείτε το blog μου και στείλετε σχόλια και παρατηρήσεις για βελτίωσή του στην ηλεκτρονική δ/νση info@dikigoros-diazygion.gr
