* ΠΡΟΣΟΧΗ: Επήλθε αντικατάσταση παράγραφου 2 του άρθρου 315 του Ποινικού Κώδικα με το άρθρο Άρθρο 61 παρ. 2 του ν. 4509/ΦΕΚ Α 201/22.12.2017 "Μέτρα θεραπείας ατόμων που απαλλάσσονται από την ποινή λόγω ψυχικής ή διανοητικής διαταραχής και άλλες διατάξεις."
"Άρθρο 61- Τροποποιήσεις άρθρων του Ποινικού Κώδικα
1. Η παράγραφος 2 του άρθρου 315 του Ποινικού Κώδικα αντικαθίσταται ως εξής:
«2. Αν στην περίπτωση του άρθρου 308 ο παθών είναι δημόσιος υπάλληλος και η πράξη τελέστηκε κατά την εκτέλεση της υπηρεσίας του ή για λόγους σχετικούς με την εκτέλεσή της ή υπάλληλος του πλειστηριασμού κατά τη διαδικασία αναγκαστικής εκτέλεσης και η πράξη τελέστηκε με αφορμή τον πλειστηριασμό, η δίωξη ασκείται αυτεπαγγέλτως.»."
---------------------------------------------------------------------------
* Δημοσιεύτηκε 27/10 /2014 στην "Πρωϊνή" Εφημερίδα της Καβάλας
Αγαπητοί
αναγνώστες στο Α΄ μέρος μιλήσαμε για
τη σωματική αμέλεια από αμέλεια, το
σχετικό άρθρο 314 Π.Κ. που προβλέπει το
έγκλημα αυτό, πότε υπάρχει αμέλεια, τις
διακρίσεις της αμέλειας, την τέλεση
αυτής με παράλειψη. Σήμερα θα αναφερθούμε
παρακάτω για το θέμα της εγκλήσεως στη
σωματική βλάβη και για την περίπτωση
της αυτεπάγγελτης δίωξης του υπαιτίου.
ΠΟΤΕ ΑΠΑΙΤΕΙΤΑΙ
ΕΓΚΛΗΣΗ ΚΑΙ ΠΟΤΕ ΔΙΩΚΕΤΑΙ ΑΥΤΕΠΑΓΓΕΛΤΑ
Κατά το άρθρο
315 παρ. 1 Π.Κ. (έγκληση) : "1. Στις περιπτώσεις
των άρθρων 308 και 314 η ποινική δίωξη
ασκείται μόνο ύστερα από έγκληση. Δεν
απαιτείται έγκληση αν ο υπαίτιος της
πράξης του άρθρου 314 ήταν υπόχρεος λόγω
της υπηρεσίας του ή του επαγγέλματός
του να καταβάλει ιδιαίτερη επιμέλεια
ή προσοχή. Η οδήγηση οχήματος εμπίπτει
στο προηγούμενο εδάφιο όταν εξυπηρετεί
τη βιοποριστική μεταφορά επιβατών ή
πραγμάτων. Στην περίπτωση του άρθρου
314, αν η πράξη τελέστηκε κατά την οδήγηση
οχήματος και δεν συντρέχει περίπτωση
εφαρμογής του δευτέρου εδαφίου του
παρόντος, η ποινική δίωξη ασκείται
αυτεπαγγέλτως, ο εισαγγελέας όμως με
διάταξή του απέχει από την ποινική δίωξη
αν ο παθών δηλώσει ότι δεν επιθυμεί την
ποινική δίωξη του δράστη. Αν η δήλωση
υποβληθεί μετά την άσκηση ποινικής
δίωξης, το δικαστήριο παύει οριστικά
αυτήν".
Από το συνδυασμό
των διατάξεων των άρθρων 314 παρ. 1 και
315 παρ. 1 εδ. β` του ΠΚ προκύπτει ότι, στην
περίπτωση σωματικής βλάβης από αμέλεια,
δεν απαιτείται έγκληση, η δίωξη ασκείται
αυτεπαγγέλτως αν ο υπαίτιος της πράξεως
ήταν υποχρεωμένος, λόγω της υπηρεσίας
ή του επαγγέλματος του, να καταβάλει
ιδιαίτερη επιμέλεια ή προσοχή.
Τέτοια υποχρέωση
έχουν και τα πρόσωπα που ασχολούνται
συνεχώς ή παροδικά με κάποια δραστηριότητα
ή ασκούν επάγγελμα, που απαιτεί ιδιαίτερες
επιστημονικές ή τεχνικές γνώσεις,
περίσκεψη και ικανότητα των οποίων η
εμπειρία δημιουργεί δικαιολογημένη
εμπιστοσύνη στον παθόντα ότι θα επιδείξουν
την απαιτούμενη επιμέλεια και προσοχή
για να αποτρέψουν το εγκληματικό
αποτέλεσμα που επήλθε. Ως υπηρεσία και
ως επάγγελμα νοούνται εκείνες οι
ενασχολήσεις, οι οποίες ασχέτως του
βιοποριστικού ή μη χαρακτήρα τους,
προϋποθέτουν ιδιαίτερες γνώσεις,
εμπειρία ή τέχνη και περίσκεψη και από
τη φύση τους εμφανίζουν μεγαλύτερο
κίνδυνο για τη σωματική κάκωση της
υγείας άλλων ανθρώπων και εντεύθεν
απαιτούν, για την αποφυγή του κινδύνου
τούτου, ιδιαίτερη επιμέλεια και προσοχή,
δηλαδή υπέρτερη από εκείνη που επιβάλλεται
για την αποφυγή του κινδύνου από τις
συνήθεις ενασχολήσεις. Ως υπηρεσία
νοείται κάθε υπηρεσία υπό την ευρεία
αυτής έννοια που κάποιος εκτελεί κατόπιν
εντολής της αρχής είτε απευθείας εκ του
νόμου.
Η οδήγηση
οχήματος εμπίπτει στο προηγούμενο
εδάφιο β παρ. 1 άρθ. 315 Π.Κ., όταν εξυπηρετεί
τη βιοποριστική μεταφορά επιβατών ή
πραγμάτων. Συνεπώς επί επελεύσεως
σωματικής βλάβης σε τρίτον κατά την
οδήγηση οχήματος που εξυπηρετεί τη
βιοποριστική μεταφορά επιβατών ή
πραγμάτων, η δίωξη ασκείται αυτεπαγγέλτως.
Κατά την έννοια του νόμου, όπως διαγράφεται
και στην αιτιολογική έκθεση, η οδήγηση
οχήματος συνιστά επάγγελμα, όταν ο
οδηγός του το χρησιμοποιεί ως βιοποριστικό
μέσο για τη μεταφορά επιβατών ή πραγμάτων,
δηλαδή όταν το όχημα, οποιασδήποτε
κατηγορίας, αποτελεί κατά την κύρια και
συνήθη χρήση του αμέσως ή εμμέσως
αναγκαίο μέσο για βιοπορισμό. Όταν η
σωματική βλάβη σε τρίτον προκλήθηκε
κατά την οδήγηση αυτοκινήτου, το οποίο
ο οδηγός του δεν το χρησιμοποιεί ως
βιοποριστικό μέσο, κατά την παραπάνω
έννοια πάλι η ποινική δίωξη ασκείται
αυτεπαγγέλτως, λόγω της επικινδυνότητας
του μηχανικού μέσου και της άμεσης
ανάγκης συλλογής των αποδεικτικών
στοιχείων. Παρέχεται όμως το δικαίωμα
στον παθόντα, μετά την επέλευση της
βλάβης, να δηλώσει ότι δεν επιθυμεί την
ποινική δίωξη του δράστη. Υποκρύπτεται
δηλαδή δικαίωμα εγκλήσεως, το οποίο
υλοποιείται με την εκ των υστέρων δήλωση
του παθόντος.
Αποτέλεσμα της δηλώσεως
αυτής είναι ότι ο αρμόδιος εισαγγελέας
δεν ασκεί ποινική δίωξη, δεσμευόμενος
από τη δήλωση του παθόντος. Αν έχει
ασκηθεί η ποινική δίωξη και επακολουθήσει
μετά ταύτα η δήλωση του παθόντος, το
δικαστήριο οφείλει να παύσει οριστικά
την ποινική δίωξη. Η δήλωση αυτή είναι
απρόθεσμη και μπορεί να λάβει χώρα σε
οποιοδήποτε στάδιο της διαδικασίας
είναι δε ουσιαστικού περιεχομένου,
εφόσον καταλύει το δικαίωμα της πολιτείας
προς περαιτέρω ενέργεια, με συνέπεια
την αποχή του εισαγγελέα από την ποινική
δίωξη ή την έκδοση αποφάσεως που παύει
οριστικά την ποινική δίωξη.
Κατά τη παρ. 2
του άρθ. 314 Π.Κ. "Η διάταξη της παρ. 2
του άρθρου 302 εφαρμόζεται αναλόγως και στην πράξη
της προηγούμενης παραγράφου. Στην
περίπτωση αυτήν για την ποινική δίωξη
απαιτείται πάντοτε έγκληση και δεν
εφαρμόζεται το δεύτερο εδάφιο της
πρώτης παραγράφου του επόμενου άρθρου."
Από το εδάφιο
αυτό συνάγεται ότι για τη ποινική δίωξη
απαιτείται πάντοτε έγκληση επί
σωματικής βλάβης από αμέλεια όταν
συντρέχει περίπτωση ανάλογη της παρ. 2
άρθ. 302 Π.Κ (ανθρωποκτονίας από αμέλεια
με θύμα οικείο του υπαιτίου), δηλαδή
όταν το θύμα της πράξης είναι οικείος
του υπαιτίου και λόγω της ψυχικής
οδύνης που υπέστη από τις συνέπειες
της πράξης του δεν χρειάζεται να
υποβληθεί σε ποινή. (Πηγή Νομολογίας -
Αποφάσεις δικαστηρίων: 10/2013 Α.Π. 344/2011
Α.Π., 1708/2008 Α.Π. , 145/2007 Α.Π. 802/2011 ΑΠ ).
Συντομογραφίες:
Π.Κ. = Ποινικός Κώδικας Α.Π.= Άρειος
Πάγος
Γιώργος Π. Γιαγκουδάκης, Δικηγόρος Καβάλας
Διαζύγια - Ποινικά - Ιντερνετ
Για περισσότερες πληροφορίες
σχετικά με το δικηγορικό γραφείο μου
επισκεφθείτε το site μας