Είσαι χωρισμένος γονέας και σε απασχολεί το θέμα της συνεπιμέλειας?
Θέλεις να ενημερωθείς για το πως αποφασίζουν μέχρι τώρα για την συνεπιμέλεια τα δικαστήρια ένα βήμα πριν την διαβούλευση του νέου σχεδίου νόμου? Αν ναι μην χάσεις αυτό το βίντεο.
Γειά σας είμαι ο Γιώργος Γιαγκουδάκης δικηγόρος Καβάλας, ειδικός για διαζύγια και οικογενειακό δίκαιο. Είμαι εδώ σήμερα για να σας μιλήσω για το πολύ σημαντικό και επίκαιρο θέμα της συνεπιμέλειας ανηλίκων. Ειδικότερα θα αναφερθώ για την μέχρι τώρα στάση της νομολογίας των δικαστηρίων για την συνεπιμέλεια, ένα κρίσιμο βήμα πριν την διαβούλευση του σχετικού σχεδίου νόμου.
Το νομοσχέδιο για τη συνεπιμέλεια και ειδικότερα το σχέδιο νόμου με την τροποποίηση των διατάξεων του Αστικού κώδικα για την γονική μέριμνα και την προσωπική επικοινωνία με το τέκνο πρόκειται σύντομα να τεθεί σε διαβούλευση.
Όλοι και ιδίως οι χωρισμενοι πατέρες ανηλίκων τέκνων περιμένουν από το νέο νόμο με αγωνία και προσμονή να γίνουν οι πολυπόθητες ριζικες αλλαγές στο οικογενειακό δίκαιο.
Να εισαχθεί επιτέλους ο επί χρόνια πολυσυζητημένος θεσμός της συνεπιμέλειας, να τεθεί τέλος και μιά οριστική λύση επιτέλους στο θέμα αυτό, όπως και της γονεϊκής αποξένωσης και της κατά συρροή παραβίασης δικαστικών αποφάσεων επικοινωνίας ανηλίκων τέκνων.
Σήμερα λίγες μέρες προτού δοθεί επίσημα στη δημοσιότητα το σχέδιο νόμου με τις αλλαγές στο οικογενειακό δίκαιο που αφορούν τις σχέσεις γονεών και τέκνων και λίγο πριν από την διαβούλευση θα ήταν χρήσιμο να δούμε τι ισχύει σχετικά με την συνεπιμέλεια.
Να δούμε πως αντιμετωπίζει η νομολογία των δικαστηρίων μέχρι τώρα το θέμα αυτό. Τι αποφάσεις βγαίνουν, αν δίνεται από τα δικαστήρια η συνεπιμέλεια στους γονείς, πότε και υπό ποιές και προϋποθέσεις.
Γενικά η διαπίστωση μου είναι οτι τα δικαστήρια έχουν τοποθετηθεί τουλάχιστον μέχρι σήμερα ρητά υπέρ της αποκλειστικής επιμέλειας των ανηλίκων τέκνων από την μητέρα τους, πιστεύοντας γενικά ότι η αποκλειστική επιμέλεια λειτουργεί προς το συμφέρον του τέκνου. Αυτό οι δικαστικές αποφάσεις το αποτυπώνουν άμεσα ή έμμεσα και σε σπανιότατες περιπτώσεις παρεκκλίνουν απο την γραμμή αυτή.
Έκανα μία πρόσφατη σύντομη έρευνα της νομολογίας ακόμη μιά φορά και τα συμπεράσματά μου θα ήθελα να τα μοιραστώ μαζί σας.
Διαπίστωσα προς μεγάλη μου απογοήτευση ότι πολύ ελάχιστες δικαστικές αποφάσεις έχουνε κάνει δεκτά αιτήματα συνεπιμέλειας.
Οι αποφάσεις αυτές που βρήκα σε μεγάλη τράπεζα νομικών πληροφοριών θα μπορούσα να πώ ότι είναι μετρημένες στα δάχτυλα του ενός χεριού. Στις υπόλοιπες περιπτώσεις απορρίφθηκαν τα σχετικά αιτήματα συνεπιμέλειας με το αιτιολογικό ότι είναι προς το συμφέρον των τέκνων να έχει την αποκλειστική επιμέλεια η μητέρα τους και ότι δεν μπορεί να λειτουργήσει η συνεπιμέλεια λόγω τεταμένων σχέσεων, λόγω διαμάχης, έντονων αντιδικιών, αντεγκλήσεων μεταξύ των συζύγων. Μάλιστα καταγράφεται στις αποφάσεις πολλές φορές ότι είναι το σύνηθες αυτό που συμβαίνει σε χωρισμούς δηλαδή ότι όλα τα ζευγάρια που πηγαίνουν στα δικαστήρια να έχουν τεταμένες σχέσεις και έντονες διαμάχες οπότε καταλήγει η απόφαση στο ότι δεν μπορεί να λειτουργήσει η συνεπιμέλεια. Ακόμη ότι θα πρέπει να καταβάλλουν προσπάθειες οι σύζυγοι να φτιάξουν τις σχέσεις τους ως γονείς που είναι για το καλό των παιδιών τους.
Ειδικότερα στις ελάχιστες περιπτώσεις εκείνες που δόθηκε η συνεπιμέλεια στο πατέρα ήτανε κάποιες περιπτώσεις που ήταν κάπως ακραίες, δηλαδή υπήρχαν κάποιες ειδικές περιστάσεις σε βάρος της μητέρας και έτσι ο δικαστής τάχθηκε υπέρ της συνεπιμέλειας. Η συνήθης σκέψη σε δικαστικές αποφάσεις που συναντούμε είναι ότι η συνεπιμέλεια δεν εξυπηρετεί το συμφέρον του ανήλικου τέκνου, είτε επειδή είναι τεταμένες οι σχέσεις των γονέων είτε είναι μακρινές αποστάσεις των κατοικιών των συζύγων και δεν θα μπορούσε να λειτουργήσει συνεπιμέλεια, είτε δεν υπάρχει συννενόηση σε θέματα επιμέλειας λόγω διαφορετικών απόψεων των γονέων.
Όλα αυτά βέβαια συνήθως παρατήρησα να συμβαίνουν, χωρίς τα δικαστήρια να κατανείμουν ευθύνη των γονέων για το κακό κλίμα στις σχέσεις τους ή για υποχρέωση του γονέα που είναι υπαίτιος για αυτό να επιδείξει την αρμόζουσα συμπεριφορά για να λειτουργήσει η συνεπιμέλεια για το καλό των παιδιών. Στην πράξη κατά κανόνα μητέρα που έχει την εν τοις πράγμασι επιμέλεια διέμενε στην κατοικία της μαζί με τα ανήλικα παιδιά της και συνέχιζε να έχει πλέον επιμέλεια επίσημα με δικαστική απόφαση καθώς και διατροφή που της επιδικαζεται για τα παιδιά που διαμένουν μαζί της, βάσει σχετικής διάταξης.
Συνεπιμέλεια στον πατέρα συνάντησα σε μιά περιπτωση που η μάνα έχει κάνει πλημμελή άσκηση γονικής μέριμνας και συνέτρεξαν κάποιοι εξαιρετικοί ακραίοι λόγοι και περιστάσεις ή άλλοτε επειδή υπήρχε συμφωνία μεταξύ των συζύγων για το θέμα της συνεπιμέλειας. Μόνο υπό αυτές τις περιπτώσεις μπορούν να δώσουν συνεπιμέλεια τα δικαστήρια. Μάλιστα σε μία περίπτωση δοθηκε συνεπιμέλεια στον πατέρα με χρονική κατανομή ανά 15 μέρες για το ενα τεκνο και λειτουργική για το άλλο τέκνο στο τομέα της υγείας και της εκπαίδευσής του, λόγω επαγγελματικής ιδιότητας. Σε μία άλλη δικαστική απόφαση δόθηκε συνεπιμέλεια σε πατέρα με υποχρέωση μειωμένης διατροφής, ενώ σε άλλες αποφάσεις η διατροφή του πατέρα δεν μειώθηκε στο ελάχιστο σαν να μη συμβαίνει τίποτα, παρότι υπήρχε συνεπιμέλεια.