Καλησπέρα φίλες και φίλοι.
Έχω δεχθεί πολλά ερωτήματα από γονείς και ιδίως μητέρες ανηλίκων τέκνων για το θέμα του αν επιτρέπεται να αλλάξουν τον τόπο διαμονής του ανήλικου παιδιού τους σύμφωνα με τον νόμο.
Σήμερα θα μιλήσουμε για αυτό το πολύ σημαντικό θέμα, ένα σύνθετο και κρίσιμο ζήτημα με νομικές και συναισθηματικές προεκτάσεις. Εάν είσαι χωρισμένος γονέας το βίντεο αυτό είναι για σένα. Μείνε μέχρι το τέλος γιατί είναι πολύ ενδιαφέρον.
Είμαι ο Γιώργος Γιαγκουδάκης, νομικός σύμβουλος - ειδικός δικηγόρος οικογενειακού δικαίου και σας ενημερώνω με χρήσιμα νομικά βίντεο οικογενειακού δικαίου.
🔔 Πριν προχωρήσουμε μη ξεχάσετε να εγγραφείτε στο κανάλι μου. Κάντε ένα κλικ στο καμπανάκι για να λαμβάνετε ειδοποιήσεις για τα νέα βίντεο μου.
Βάσει της απόφασης 304/2023 ΜΠΡ ΡΟΔΟΥ (ΑΣΦ) επί του θέματος αυτού στο σκεπτικό του το δικαστήριο έδωσε μεταξύ άλλων την απάντηση στο ερώτημα πως θα πρέπει ο δικαστής να προσεγγίζει νομικά το σημαντικό αυτό θέμα και να επιλύει το δίλημμα που τίθεται για την μεταβολή ή μη του τόπου διαμονής του παιδιού στην εκάστοτε περίπτωση, όταν καλείται να λύσει αυτόν το γρίφο.
ΤΙ ΟΡΙΖΕΙ ΣΧΕΤΙΚΑ ΤΟ ΝΕΟ ΑΡΘΡΟ 1519 Α.Κ.
Το νέο άρθρο ΑΚ 1519, φέρει τον παράτιτλο «Σημαντικά ζητήματα επιμέλειας τέκνου».
Το ζήτημα της μεταβολής του τόπου κατοικίας ρυθμίζεται στη δεύτερη παράγραφο του, που ορίζει ότι «για τη μεταβολή του τόπου διαμονής του τέκνου που επιδρά ουσιωδώς στο δικαίωμα επικοινωνίας του γονέα με τον οποίο δεν διαμένει το τέκνο, απαιτείται προηγούμενη έγγραφη συμφωνία των γονέων ή προηγούμενη δικαστική απόφαση που εκδίδεται μετά από αίτηση ενός από τους γονείς. Το δικαστήριο μπορεί να διατάξει κάθε πρόσφορο μέτρο».
Σχετικά με τα παραπάνω να αποσαφηνίσουμε τα εξής:
Η δυνατότητα του δικαστηρίου να διατάξει κάθε πρόσφορο μέτρο έχει την έννοια της προσπάθειας εξισορρόπησης των ελλειμμάτων επικοινωνίας που θα δημιουργήσει η μετακίνηση, ώστε τελικά να μην υπάρχει σημαντικός περιορισμός της επικοινωνίας. Πρόσφορα μέτρα που μπορεί να διατάξει το δικαστήριο, προκειμένου να επιτρέψει τη μετακίνηση, είναι η πρόβλεψη εναλλακτικών τρόπων επικοινωνίας, η καταβολή των εξόδων μετακίνησης και διαμονής του δικαιούχου επικοινωνίας στον νέο τόπο διαμονής, η μετακίνηση του παιδιού προς τον τόπο διαμονής του δικαιούχου της επικοινωνίας, η ρύθμιση της άσκησης της επικοινωνίας σε διαστήματα με μεγαλύτερη διάρκεια και μικρότερη συχνότητα.
Η συμφωνία αυτή των γονέων πρέπει να περιβληθεί τον τύπο του εγγράφου βεβαίας χρονολογίας, ώστε να υπάρχει βεβαιότητα ως προς τον χρόνο κατάρτισής της και τον χρόνο από τον οποίον προσδιορίζεται ο τόπος διαμονής του παιδιού σύμφωνα με αυτήν.
Αρκεί οποιαδήποτε δικαστική απόφαση που μπορεί να παραγάγει δεσμευτικό αποτέλεσμα για τους γονείς. Αυτές είναι κατ’ αρχήν οι τελεσίδικες αποφάσεις (ΚΠολΔ 321), οι οποίες εκδίδονται κατά την ειδική διαδικασία που αφορά σε διαφορές από την οικογένεια, αποφάσεις ασφαλιστικών μέτρων, προσωρινή διαταγή και σε εξαιρετικά επείγουσες περιπτώσεις και με διάταξη του αρμόδιου εισαγγελέα (ΑΚ 1532 παρ. 4).
Η απαγόρευση μεταβολής του τόπου διαμονής του παιδιού χωρίς έγγραφη συμφωνία με τον άλλο γονέα ή χωρίς απόφαση του δικαστηρίου αφορά τον γονέα με τον οποίον διαμένει το παιδί. Συνεπώς ισχύει, όταν ο γονέας αυτός ασκεί την επιμέλεια είτε μόνος του είτε κατά μείζονα λόγο από κοινού με τον άλλο γονέα, οπότε δεν μπορεί μονομερώς να λαμβάνει τη σχετική απόφαση.
Αν ο δικαιούχος της άσκησης της επιμέλειας γονέας ή ακόμα και συνεπιμέλειας μεταβάλει τη διαμονή του παιδιού μονομερώς, κατά παράβαση του άρθρου 1519 παρ. 2 Α.Κ., προβαίνει σε κακή άσκηση της γονικής μέριμνας κατ’ άρθρο 1532 παρ. 2 περ. γ΄ Α.Κ. Επί μετακίνησης σε άλλο κράτος, αυτή θα αποτελεί παράνομή μετακίνηση και κατά την έννοια του άρθρου 3 της Σύμβασης της Χάγης του 1980 για τα αστικά θέματα της διεθνούς απαγωγής παιδιών.
ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΑΣΥΜΦΩΝΙΑΣ ΤΩΝ ΓΟΝΕΩΝ ΠΩΣ ΛΥΝΕΙ Ο ΔΙΚΑΣΤΗΣ ΤΟΝ ΓΡΙΦΟ ΤΗΣ ΜΕΤΑΒΟΛΗΣ ΤΟΥ ΤΟΠΟΥ ΔΙΑΜΟΝΗΣ ΠΑΙΔΙΟΥ
Αν οι γονείς δεν καταλήξουν σε έγγραφη συμφωνία, απαιτείται όπως προαναφέραμε προηγούμενη δικαστική απόφαση, με την οποία μπορεί κατά την κρίση του δικαστή να παρέχεται η σχετική άδεια πριν από τη μετακίνηση του παιδιού, αν αυτό προάγει το συμφέρον του τέκνου.
Σε περιπτώσεις διαφωνίας μεταξύ των γονέων για τη μεταβολή του τόπου διαμονής του παιδιού, ο δικαστής καλείται να λύσει ένα περίπλοκο γρίφο, λαμβάνοντας υπόψη πλήθος παραγόντων και θέτοντας στο επίκεντρο το βέλτιστο συμφέρον του παιδιού.
Πρωταρχικό κριτήριο είναι το συμφέρον του παιδιού προσαρμοσμένα στην εκάστοτε περίπτωση. Έτσι, το δικαστήριο λαμβάνει υπόψη του το συμφέρον του συγκεκριμένου παιδιού που ανατρέφεται από συγκεκριμένους γονείς και υπό συγκεκριμένες συνθήκες. Συμφέρον δε του παιδιού σημαίνει να εκπληρώνονται οι βασικές βιοτικές, συναισθηματικές και αναπτυξιακές ανάγκες του συγκεκριμένου παιδιού στη συγκεκριμένη χρονική στιγμή. Ειδικότερα, λαμβάνονται υπόψη η ηλικία του παιδιού, οι λόγοι της μετακίνησης, οι επιπτώσεις της μεταβολής του τόπου διαμονής στη συναισθηματική σταθερότητα και στις σχέσεις του παιδιού, οι συνθήκες και τα χαρακτηριστικά του νέου οικογενειακού και κοινωνικού περιβάλλοντος σε σύγκριση με την υπάρχουσα κατάσταση, η βούληση του παιδιού, η δυνατότητα προσαρμογής των όρων επικοινωνίας στις νέες συνθήκες.
Κριτήριο για την απόφαση αυτή του δικαστηρίου στις περιπτώσεις αλλαγής του τόπου κατοικίας του γονέα, με τον οποίον το παιδί διαμένει συνήθως, είναι η προαγωγή του συμφέροντος του παιδιού.
Θα πρέπει να αξιολογούνται τα κίνητρα του γονέα που ζητά τη μετακίνηση και να αποκλείεται η περίπτωση της καταχρηστικότητας του αιτήματος.
Δικηγορος Καβαλας - Αρθρα, νομικες συμβουλες.
