* Δημοσιεύτηκε 23/ 10/2015 στην "Πρωϊνή" Εφημερίδα της Καβάλας
Σήμερα θα
μιλήσουμε για το έγκλημα της αντιποίησης
αρχής (άρθρο 175 Π.Κ.) που περιλαμβάνεται
στο πέμπτο κεφάλαιο του Ειδικού μέρους
του Ποινικού Κώδικα με το τίτλο "Προσβολές
κατά της πολιτειακής εξουσίας".
* Χρόνος ανάγνωσης άρθρου: περίπου 5 λεπτά και 3 δεύτερα
ΠΟΙΟΣ ΔΙΑΠΡΑΤΤΕΙ
ΑΝΤΙΠΟΙΗΣΗ ΑΡΧΗΣ: Αντιποίηση διαπράττει
σύμφωνα με το άρθρο 175 Ποινικού Κώδικα:
" 1. ‘Οποιος με πρόθεση αντιποιείται
την άσκηση κάποιας δημόσιας, δημοτικής
ή κοινοτικής υπηρεσίας τιμωρείται
με Φυλάκιση μέχρι ενός έτους ή με
χρηματική ποινή. 2. Η διάταξη αυτή
εφαρμόζεται και για την αντιποίηση
της άσκησης δικηγορίας, καθώς επίσης
και για την αντιποίηση άσκησης
υπηρεσίας λειτουργού της Ανατολικής
Ορθόδοξης Εκκλησίας Χριστού ή άλλης
θρησκείας γνωστής στην Ελλάδα."
Πρόκειται για πλημμέλημα, που διώκεται
αυτεπάγγελτα.
Το παραπάνω
άρθρο θεσπίσθηκε για την προστασία της
εσωτερικής πολιτειακής εξουσίας και
αποβλέπει στην εξασφάλιση της επιβολής
της κρατικής βουλήσεως τόσο από την
άποψη της ενεργητικής επιβολής της, όσο
και από την άποψη της παθητικής
αναγνωρίσεως της.
ΤΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ
ΤΟΥ ΕΓΚΛΗΜΑΤΟΣ:
Τα στοιχεία λοιπόν
του εγκλήματος κατά τη παρ. 1 είναι: α) η
αντιποίηση της άσκησης υπηρεσίας, η
ενέργεια πράξεων που ανήκει στην
αρμοδιότητα δημόσιου, δημοτικού ή
κοινοτικού οργάνου, β) οι πράξεις να
ανήκουν στις παραπάνω υπηρεσίες και να
εκτελούνται από αυτές καθ` ύλην μεν
απεριόριστα, κατά τόπον δε στο μέτρο
που η συγκεκριμένη πράξη είναι
συνυφασμένη με την άσκηση τοπικής
εξουσίας και γ) ο δόλος του δράστη που
μπορεί να είναι και ενδεχόμενος.
Για τη
στοιχειοθέτηση του εγκλήματος της
αντιποιήσεως αρχής δεν αρκεί μόνο η
εμφάνιση κάποιου ως δημοσίου, δημοτικού
ή κοινοτικού υπαλλήλου, δικηγόρου ή
λειτουργού της Ανατολικής Ορθόδοξης
Εκκλησίας Χριστού ή άλλης θρησκείας
γνωστής στην Ελλάδα, αλλά απαιτείται
και η διενέργεια πράξεων αναγομένων
στα καθήκοντα αυτών. Γίνεται δεκτό ότι
περιλαμβάνεται αφενός η περίπτωση
εκείνου που εμφανίζει τον εαυτό του και
δρα ως φορέας κάποιας δημόσιας υπηρεσίας
κ.λπ., χωρίς να είναι τέτοιος, αλλά και
την περίπτωση που χωρίς να αντιποιείται
την ιδιότητα του φορέα της δημόσιας
υπηρεσία κ.λ.π. επιχειρεί πράξη που
επιτρέπεται μόνο σε υπάλληλο κ.λ.π (παρ.
1, 2 άνω άρθρου).
Προκειμένου
για την Ορθόδοξη Εκκλησία, εμπίπτει
στην έννοια της αντιποίησης η άσκηση
οποιασδήποτε υπηρεσίας ορθόδοξου
κληρικού, δηλαδή επισκόπου, πρεσβυτέρου
ή διακόνου, όχι κατώτερου κληρικού, με
καθήκοντα που ανήκουν στην αρμοδιότητα
καθ` ύλην και κατά τόπον ενός φορέα
ιερατικής εξουσίας με οποιαδήποτε μορφή
(είτε τελετουργική είτε διδακτική είτε
διοικητική), αν γίνεται από μη δικαιούμενο
πρόσωπο, δηλαδή από πρόσωπο που είτε
δεν απέκτησε ποτέ έγκυρα την ιδιότητα
του λειτουργού της Ορθόδοξης Εκκλησίας,
είτε την απέβαλε μεταγενέστερα με
καθαίρεση. Γνωστή θρησκεία είναι η
φανερά θρησκεία, που δεν έχει κρυφά
δόγματα και λατρεία, δεν αντιβαίνει
στην έννομη τάξη, δημόσια τάξη και κοινή
ηθική. Απαιτείται δόλος, που μπορεί να
είναι και ενδεχόμενος δόλος για τη
στοιχειοθέτηση του εγκλήματος. Υποκείμενο
τέλεσης του εγκλήματος της αντιποίησης
μπορεί να είναι οιοσδήποτε άνθρωπος.
Ακόμη και ο δημόσιος υπάλληλος όταν
τελεί έργα που ανάγονται στην σφαίρα
αρμοδιότητας άλλου οργάνου ή καθ΄υπέρβαση
της καθ΄ύλην αρμοδιότητάς του. Περίπτωση
αντιποίησης έχουμε και όταν ο δράστης
χωρίς να αντιποιείται την ιδιότητα του
φορέα δημόσιας κ. λ. π. υπηρεσίας επιχειρεί
πράξη επιτρεπόμενη μόνον σε υπάλληλο
κ..λ π. Το αντικείμενο τέλεσης του
εγκλήματος είναι τα πρόσωπα που ασκούν
νόμιμα την υπηρεσία που κάποιος
αντιποιήθηκε, ενσαρκώνουν την πολιτειακή
εξουσία και το κύρος τους θίγεται με
την πράξη της αντιποίησης. Μετά μπορεί
να έχουμε την ενδεχόμενη συνέπεια της
προσβολής της εμπιστοσύνης των πολιτών
στην πολιτειακή εξουσία, αλλά σε καμία
περίπτωση δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι
η εμπιστοσύνη των πολιτών είναι που
θίγεται από την προσβολή. Θα πρέπει
επίσης να σημειώσουμε ότι για να υπάρχει
αντιποίηση θα πρέπει να υπάρχει η
υπηρεσία και να είναι υπαρκτές οι
ενέργειές τους. Διαφορετικά, δεν υπάρχει
αντιποίηση. Επίσης ότι μόνο η αντιποίηση
ιδιότητας χωρίς την ενέργεια πράξεων
δεν είναι αξιόποινη. Μπορεί να υπάρχει
απόπειρα αν με βεβαιότητα μπορεί να
συναχθεί ότι ο δράστης επρόκειτο να
ενεργήσει, αλλά διακόπηκε η προσπάθειά
του, πριν ολοκληρωθεί η ενέργεια.
ΑΝΤΙΠΟΙΗΣΗ
ΔΙΚΗΓΟΡΙΑΣ: Σύμφωνα με το άρθρο 9 του
Ν.4194/2013 (Κώδικα Δικηγόρων) αντιποίηση
δικηγορίας τελεί:" 1. ‘Οποιος, χωρίς
να έχει την ιδιότητα του δικηγόρου,
εμφανίζεται με αυτήν και διενεργεί
πράξεις που ανήκουν αποκλειστικά στην
αρμοδιότητα του δικηγορικού λειτουργήματος
ή υπόσχεται τη διενέργεια τέτοιων
πράξεων, ακόμα και εάν διορίζει για αυτό
δικηγόρο της εκλογής του, τιμωρείται
κατά το άρθρο 175 του Ποινικού Κώδικα,
όπως εκάστοτε ισχύει, εκτός εάν τιμωρείται
βαρύτερα με άλλη διάταξη. Ο οικείος
Δικηγορικός Σύλλογος δικαιούται να
παρίσταται ενώπιον του ποινικού
δικαστηρίου, ως πολιτικώς ενάγων για
την υποστήριξη της κατηγορίας. 2. Σε
περίπτωση που φυσικό ή νομικό πρόσωπο
αντιποιείται την άσκηση του δικηγορικού
λειτουργήματος με τον οποιονδήποτε
τρόπο, ο οικείος Δικηγορικός Σύλλογος
μπορεί να ζητήσει, με αίτηση που
υποβάλλεται στο Ειρηνοδικείο κατά τη
διαδικασία των ασφαλιστικών μέτρων, τη
σφράγιση του γραφείου ή του καταστήματος,
όπου ασκούνται οι παράνομες ενέργειες
ή και οποιοδήποτε άλλο πρόσφορο μέτρο,
καθώς και την απαγόρευση της διαφήμισης
ή της χρήσης (έντυπης, ηλεκτρονικής)
κάθε διακριτικού γνωρίσματος που
προσιδιάζει στην άσκηση του δικηγορικού
λειτουργήματος."
Πρόσφατα ένα
Ειρηνοδικείο με απόφασή του έκανε
εφαρμογή της παραπάνω διάταξης του ως
άνω άρθρου 9 παρ. 2 υπέρ του κατά τόπο
δικηγορικού συλλόγου σε σχετική αίτηση
ασφαλιστικών μέτρων κατά εταιρίας. Η
απόφαση αυτή στα πλαίσια των ασφαλιστικών
μέτρων δέχτηκε μεταξύ άλλων ότι η
δυνατότητα και το δικαίωμα να αναλαμβάνουν
και να παρέχουν δικηγορικές - νομικές
υπηρεσίες σε πολίτες παρέχεται εκ του
νόμου αποκλειστικά, είτε ατομικά σε
δικηγόρους, είτε σε νομίμως συστημένες
δικηγορικές εταιρίες. - ΑΝΤΙΠΟΙΗΣΗ
ΣΤΟΛΗΣ Η΄ ΔΙΑΚΡΙΤΙΚΟΥ ΣΤΟΙΧΕΙΟΥ:
Περαιτέρω προβλέπεται κατά το άρθρο
176 Π.Κ. ότι: " ‘Οποιος δημόσια και
χωρίς δικαίωμα φορεί στολή ή άλλο
διακριτικό σημείο δημόσιου, δημοτικού,
κοινοτικού ή θρησκευτικού λειτουργού
από εκείνους που αναφέρει η παρ. 2
του άρθρου 175 ή παράσημο ή τίτλο που δεν
δικαιούται να φέρει νόμιμα τιμωρείται
με Φυλάκιση μέχρι έξι μηνών ή με
χρηματική ποινή." -
ΕΝ ΚΑΤΑΚΛΕΙΔΙ
- Στη σημερινή εποχή της οικονομικής
κρίσης υπάρχει αύξηση κρουσμάτων
αντιποίησης αρχής, όπως διαπιστώνουμε
από αυτά που διαβάζουμε καθημερινά στα
μέσα μαζικής ενημέρωσης. Συνεπώς θα
πρέπει να είμαστε περισσότερο προσεκτικοί
σε διάφορους επιτήδειους, που με σκοπό
το οικονομικό κέρδος παριστάνουν στο
κόσμο τους δημόσιους υπαλλήλους, ελεγκτές
δημοσίων υπηρεσιών, αστυνομικούς,
δικηγόρους, εισαγγελείς κ.λ.π. εξαπατώντας
έτσι ανύποπτους πολίτες, ιδίως υπερήλικες,
αποσπώντας τους χρήματα με διάφορα
τεχνάσματα ή ακόμη και χρήση πλαστών
εγγράφων. (Πηγή νομολογίας 4/2012 ΓΝΜΔ
ΕΙΣΑΠ, 381/2010 ΕΦ ΠΕΙΡ, 474/2003 ΑΠ, 443/2002 ΑΠ,
1472/1990 ΠΛΗΜΜ ΑΘ) - Καλό Σαββατοκύριακο σε
όλους.
Γιώργος Π. Γιαγκουδάκης, Δικηγόρος Καβάλας
Διαζύγια - Ποινικά - Αστικά
Σχετικές αναζητήσεις: αντιποίηση αρχής,αντιποίηση αρχής ποινικός κώδικας,αρθρο 176 ποινικου κωδικα,αντιποίηση τίτλου,αντιποιηση ιατρικου επαγγελματος,αντιποιηση τιτλου,