Ανάκληση ή μεταρρύθμιση απόφασης σχετικά με τη γονική μέριμνα ανηλίκου - Νομολογία

 "...  Κατά το άρθρο 1536 ΑΚ, όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 17 του ν. 1329/1983, αν από τότε που εκδόθηκε δικαστική απόφαση σχετική με τη γονική μέριμνα μεταβλήθηκαν οι συνθήκες, το δικαστήριο οφείλει, ύστερα από αίτηση ενός ή και των δύο γονέων, των πλησιεστέρων συγγενών ή του Εισαγγελέα, να προσαρμόσει την απόφασή του στις νέες συνθήκες, ανακαλώντας ή μεταρρυθμίζοντάς την, σύμφωνα με το συμφέρον του τέκνου και ιδίως να αποδώσει στον γονέα την άσκηση της γονικής μέριμνας που του έχει αφαιρεθεί  (ΑΠ 1377/1996 ΕλλΔνη 38. 1053 ). 

Στις αποφάσεις τις σχετικές με τη γονική μέριμνα στο μέτρο που περιλαμβάνουν ρύθμιση για μελλοντικό χρόνο και υπόκεινται σε ανάκληση ή μεταρρύθμιση κατά την παραπάνω διάταξη του άρθρου 1536 ΑΚ, περιλαμβάνονται και εκείνες που κατ΄εφαρμογή του άρθρου 1513 σε συνδ. με εκείνες των άρθρων 1510 και 1518 ΑΚ, αναθέτουν αποκλειστικά την ανάθεση της επιμέλειας του ανηλίκου τέκνου στον ένα από τους γονείς, καθώς και εκείνες που ρυθμίζουν το δικαίωμα επικοινωνίας του γονέα με το τέκνο αν μεταβληθούν οι συνθήκες κάτω από τις οποίες εκδόθηκαν. Το Δικαστήριο έχει υποχρέωση, αν συντρέχουν οι προϋποθέσεις του νόμου και το συμφέρον του τέκνου επιβάλλει μεταρρύθμιση ή μεταβολή της απόφασης, η οποία εξαρτάται από τη φύση και την έκταση της μεταβολής των συνθηκών, να εκδώσει απόφαση μεταρρυθμιστική ή ανακλητική της πρώτης ( ΕΑ 1903/1999 Δνη 42. 751 βλ. ΕφΘεσ. 2322/1997 Ελλ. Δνη.40.358-359 και τις εκεί παραπομπές ). 

Αρμόδιο υλικά για να προσαρμόσει κατ΄άρθρο 1536 ΑΚ, την απόφασή του στις νέες συνθήκες, είναι κατά το άρθρο 17 άρ. 1 ΚΠολΔ το διαστήριο που εξέδωσε την αρχική απόφαση, ήτοι το μονομελές πρωτοδικείο, που δικάζει κατά τη οριζόμενη στα άρθρα 681 Β΄ και 681 Γ΄διαδικασία, κατόπιν ασκήσεως αγωγής από τα αναφερόμενα στο άρθρο 1536 ΑΚ πρόσωπα, ακόμη και αν η απόφαση της οποίας ζητείται η μεταρρύθμιση ή ανάκληση εκδόθηκε από το Εφετείο, το οποίο, κατά παραδοχή λόγου εφέσεως, ως βασίμου, εξαφανίζει την πρωτόδικη απόφαση και ακολούθως διακρατώντας την υπόθεση, δικάζει αυτή κατ΄ουσία, ΕΑ 1903/1999 Δνη 42. 751 ). 

Εξάλλου όπως προκύπτει από τις διατάξεις των άρθρων 1510 παρ. 1, 1511 παρ. 1,2, 1513 παρ. 1 εδ. α, 1514 παρ. 1α ΑΚ, η γονική μέριμνα για το ανήλικο τέκνο είναι καθήκον και δικαίωμα των γονέων, οι οποίοι την ασκούν από κοινού. Η γονική μέριμνα περιλαμβάνει, τόσο την επιμέλεια του προσώπου του τέκνου, η οποία περιλαμβάνει ιδίως την ανατροφή, επίβλεψη, μόρφωση και εκπαίδευση εκείνου, καθώς και τον προσδιορισμό του τόπου διαμονής του, όσο και τη διοίκηση της περιουσίας του τέκνου και την εκπροσώπησή του σε κάθε υπόθεση, δικαιοπραξία ή δίκη, που αφορούν το πρόσωπο ή την περιουσία του ( ΑΠ 215/1998 Δνη 39, 1277 ).

Σε περίπτωση διακοπής της έγγαμης συμβιώσεως των συζύγων, καταργήσεως του συζυγικού οίκου και δημιουργίας χωριστής εγκατάστασης των γονέων, η άσκηση της γονικής μέριμνας του ανηλίκου τέκνου, κατόπιν άσκησης σχετικής αγωγής, ρυθμίζεται από το Δικαστήριο, το οποίο μπορεί να την αναθέσει σε έναν από τους γονείς ή και σε τρίτο ή να την κατανείμει μεταξύ των γονέων. Για τη λήψη της απόφασης το Δικαστήριο λαμβάνει υπόψη του τη γνώμη του τέκνου ανάλογα με την ωριμότητά του, τους έως τότε δεσμούς του τέκνου με τους γονείς του και τους αδελφούς του, το περιβάλλον που εξασφαλίζει κατά τον καλύτερο τρόπο τη σωστή σωματική, ψυχική, διανοητική και ηθική ανάπτυξη του, ώστε να μη διαταράσσεται, αλλά να διαφυλάσσεται κατά τον καλύτερο δυνατό τρόπο ο ψυχικός και συναισθηματικός του κόσμος, καθώς και τις τυχόν συμφωνίες που έκαναν οι γονείς του τέκνου, σχετικά με την επιμέλεια και την διοίκηση της περιουσίας του, η οποία επιμαρτυρεί την κοινή και κατά τεκμήριο αντικειμενική αντίληψη για το συμφέρον του τέκνου, το οποίο ( συμφέρον ) πρέπει να αποτελεί την κατευθυντήρια γραμμή για τη ρύθμιση της άσκησης της γονικής μέριμνας, το συμφέρον δε τούτο, εφόσον δε υπάρχει κάποιος περιορισμός από το νόμο, λαμβάνεται υπό έννοια ευρεία και γενική και για τη διαπίστωση της συνδρομής του εξετάζονται σε συνδυασμό και συνθετικά όλα τα πιο πάνω επωφελή και πρόσφορα για το ανήλικο στοιχεία και περιστάσεις. 

H απόφαση του Δικαστηρίου πρέπει επίσης να σέβεται την ισότητα μεταξύ των γονέων και να μη κάνει διακρίσεις εξαιτίας του φύλλου, της φυλής, της γλώσσας, της θρησκείας, των πολιτικών ή όποιων άλλων πεποιθήσεων, της ιθαγένειας, της εθνικής ή κοινωνικής προέλευσης ή της περιουσίας ( ΑΠ 1728/1999 Δνη. 41.972, ΑΠ 659/1998 ΕΕΝ 66.659, ΑΠ 834/1996 Δνη 38.791, ΑΠ 634/1996 Δνη 37.1549, ΑΠ 1019/1994 Δνη 36. 1064, όπου και παράθεση των προσφόρων στοιχείων, ΑΠ 1377/1996 Δνη 38.1053 και ΑΠ 728 /1990 Δνη 32. 1233, όπου και παράθεση των κριτηρίων προσδιορισμού του συμφέροντος του τέκνου, ΕΑ 3743/1996 Δνη 39.386 και εκεί περαιτέρω παραπομπές )....."(ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΑΠΟΦΑΣΗΣ    .../2002        ΜΟΝΟΜΕΛΕΣ ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ      ΕΙΔΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ (ΔΙΑΤΡΟΦΕΣ))

-------- . --------

* Υ.Γ. : Ευχαριστώ για την επίσκεψη. Για οποιαδήποτε ερώτηση ή απορία επικοινωνήστε μαζί μας. Θα χαρώ πολύ να συνομιλήσω μαζί σας για το θέμα που σας απασχολεί. - Γιώργος Γιαγκουδάκης, Ειδικός Δικηγόρος Διαζυγίων - Οικογενειακού δικαίου στη Καβάλα  - Tηλέφωνα 2510834031, κιν. 6945227120   https://dikigoros-diazygion.gr