* Δημοσιεύτηκε 20/1/2014 στην "Πρωϊνή" Εφημερίδα της Καβάλας
Μιλήσαμε στο
προηγούμενο μέρος α΄ για τις ποινές και
για το τι είναι η παραγραφή ποινών.
Συνεχίζουμε αμέσως από εκεί που
σταματήσαμε για το θέμα της παραγραφής
των ποινών στο Ποινικό Δίκαιο.
Πότε παραγράφονται
οι ποινές των εγκλημάτων;
Σύμφωνα με το
άρθ. 114 Ποινικού Κώδικα προβλέπεται
παραγραφή των ποινών σε περίπτωση που
αυτές κατέστησαν αμετάκλητες και
έμειναν ανεκτέλεστες :
α) μετά τριάντα
χρόνια, για την θανατική ποινή και για
την ισόβια κάθειρξη
β) μετά είκοσι
χρόνια, για τη πρόσκαιρη κάθειρξη και
το περιορισμό σε ψυχιατρικό κατάστημα
άρθ. 38 Π.Κ.)
γ) μετά δέκα
χρόνια, για τη Φυλάκιση, τη χρηματική
ποινή και το περιορισμό σε ειδικό
κατάστημα Κράτησης νέων ( άρθ. 54 Π.Κ.),
δ) μετά δύο έτη
για κάθε άλλη μικρότερη ποινή
Η παραγραφή της
ποινής αφήνει άθικτη τη καταδίκη. Απλά
έχει ως συνέπεια το ότι δεν εκτελείται
η ποινή.
Πότε άρχεται
ο χρόνος της παραγραφής;
Σύμφωνα με το
άρθ. 115 του Ποινικού Κώδικα η παραγραφή
αρχίζει από την ημέρα που η απόφαση
έγινε αμετάκλητη. Απαιτείται να υπάρχει
αμετάκλητη απόφαση για να τρέξει η
παραγραφή ποινής. Μέχρι να καταστεί
αμετάκλητη η απόφαση τρέχει η παραγραφή
του εγκλήματος. Για το αμετάκλητο της
απόφασης έχει σημασία το έγκυρο της
επίδοσης της απόφασης προκειμένου να
αρχίσει η προθεσμία των ενδίκων μέσων.
Υπολογίζεται και η μέρα που κατέστη η
απόφαση αμετάκλητη.
Πότε η απόφαση
είναι αμετάκλητη και εκτελεστή;
Κατά το άρθρο
546 Κ.Ποιν.Δ ορίζεται πότε η απόφαση είναι
αμετάκλητη και πότε εκτελεστή ως εξής:
:
"1. Η
καταδικαστική απόφαση και κάθε διάταξη
του δικαστή ή του εισαγγελέα εκτελείται
μόλις γίνει αμετάκλητη, εκτός αν ο νόμος
ορίζει διαφορετικά σε ειδικές περιπτώσεις.
2. Αμετάκλητη
είναι η απόφαση κατά της οποίας δεν
επιτρέπεται ένδικο μέσο ή δεν ασκήθηκε
μέσα στη νόμιμη προθεσμία το επιτρεπόμενο
ένδικο μέσο ή ασκήθηκε εμπρόθεσμα και
απορρίφθηκε."
Η αθωωτική
απόφαση εκτελείται μόλις απαγγελθεί,
εκτός αν ο νόμος ορίζει διαφορετικές
σε ειδικές περιπτώσεις (άρθρο 547 Κ.Ποιν.Δ)
Πότε επέρχεται
αναστολή της προθεσμίας παραγραφής των
ποινών;
Σύμφωνα με το
άρθ. 116 του Ποινικού Κώδικα η προθεσμία
της παραγραφής αναστέλλεται:
α) για όσο
χρόνο σύμφωνα με το νόμο, δεν μπορεί
να αρχίσει ή να εξακολουθήσει η εκτέλεση
της ποινής (Σχετικά ορίζουν τα άρθρα
555 -556 Κ.Ποιν.Δ. περιπτώσεις αναβολής
εκτέλεσης ποινής και 557 Κ.Ποιν.Δικ
περιπτώσεις διακοπής εκτέλεσης ποινής)
β) για όσο χρόνο,
σύμφωνα με το άρθρο 99 Π.Κ., έχει ανασταλεί
η εκτέλεση ή έχει επιτραπεί η καταβολή
με δόσεις της χρηματικής ποινής ή του
προστίμου που επιβλήθηκε και
γ) για όσο χρόνο
διαρκεί η εκτέλεση κάποιου από τα μέτρα
που προβλέπουν τα άρθρα 71 και 72 Π.Κ.
(μέτρων ασφαλείας εισαγωγής αλκοολικών
και τοξικομανών σε θεραπευτικό κατάστημα,
παραπομπή σε κατάστημα εργασίας σε
περίπτωση καταδικασμένου σε πράξη που
του αποδόθηκε στη φυγοπονία ή στη ροπή
του για άτακτη ζωή σε ειδικές περιπτώσεις
που ορίζει ο νόμος)
ΠΡΟΣΦΑΤΟΣ
ΝΟΜΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΦ’ ΟΡΟΝ ΠΑΡΑΓΡΑΦΗ ΚΑΙ
ΜΗ ΕΚΤΕΛΕΣΗ ΠΟΙΝΩΝ ΜΙΚΡΗΣ ΑΠΑΞΙΑΣ
Πρόσφατα με
το άρθρ. 8 παρ. 4α επ. του Ν.4198/2013 (ΦΕΚ Α’
215/11-10-2013) με τον τίτλο «Πρόληψη και
καταπολέμηση της εμπορίας ανθρώπων
και προστασία των θεμάτων αυτής και
άλλες διατάξεις», προβλέπεται η υφ’
όρον παραγραφή ποινών στερητικών της
ελευθερίας διάρκειας μέχρι έξι μηνών
ως εξής:
“4. α. Ποινές
στερητικές της ελευθερίας διάρκειας
μέχρι έξι μηνών που έχουν επιβληθεί με
αποφάσεις, οι οποίες έχουν εκδοθεί μέχρι
τη δημοσίευση του παρόντος νόμου, εφόσον
οι αποφάσεις αυτές δεν έχουν καταστεί
αμετάκλητες και οι επιβληθείσες ποινές
δεν έχουν εκτιθεί με οποιονδήποτε τρόπο
μέχρι τη δημοσίευση του παρόντος νόμου,
παραγράφονται και δεν εκτελούνται, υπό
τον όρο ότι ο καταδικασθείς δεν θα
τελέσει μέσα σε δύο έτη από τη δημοσίευση
του νόμου αυτού,
νέα από δόλο αξιόποινη πράξη, για την
οποία θα καταδικαστεί αμετάκλητα
οποτεδήποτε σε ποινή στερητική της
ελευθερίας ανώτερη των έξι μηνών. Σε
περίπτωση νέας καταδίκης ο καταδικασθείς
εκτίει αθροιστικά, μετά την έκτιση της
νέας ποινής και τη μη εκτιθείσα,
και δεν
υπολογίζεται στο χρόνο παραγραφής της
μη εκτιθείσας ποινής, ο διανυθείς χρόνος
από τη δημοσίευση του νόμου αυτού μέχρι
την αμετάκλητη καταδίκη για τη νέα
πράξη.
β. Οι μη
εκτελεσθείσες κατά τα ανωτέρω αποφάσεις
τίθενται στο αρχείο με πράξη του αρμόδιου
εισαγγελέα ή
δημόσιου κατηγόρου. Η παραγραφή των
ποινών δεν κωλύει την επιβολή των κατά
νόμο προβλεπόμενων
διοικητικών κυρώσεων στις υποθέσεις
αυτές.
γ. Εξαιρούνται
των ως άνω ρυθμίσεων αποφάσεις που
αφορούν παραβάσεις των άρθρων 167,189, 235,
236, 237, 242, 256, 258, 259, 292, 309, 334 παράγραφος 3,
372, 382 και 390 του Ποινικού Κώδικα. Ομοίως
εξαιρούνται αποφάσεις που αφορούν
παραβάσεις: α) του ν. 2168/1993, β) του άρθρου
6 του ν. 456/1976, γ) της Α5/3010 από 14.8.1985 απόφασης
του Υπουργού Υγείας, Πρόνοιας και
Κοινωνικών Ασφαλίσεων (Β` 593) και δ) του
άρθρου 41 ΣΤ` του ν. 2725/1999.
Κατά τις
διατάξεις των άρθρων 94 παρ. 1 και 97 ΠΚ,
επί πραγματικής συρροής εγκλημάτων
επιβάλλεται μία συνολική ποινή, η οποία
αποτελείται από την επαύξηση της
βαρύτερης από τις ποινές που συρρέουν
κατά το λόγο των υπολοίπων επί μέρους
συρρεουσών ποινών. Οι ποινές αυτές που
συρρέουν διατηρούν την νομική αυτοτέλειά
τους και μετά τον καθορισμό της συνολικής
και δεν απορροφώνται απ΄ αυτήν, γι΄
αυτό, αν από νόμιμο λόγο, μεταγενέστερο
της εκδόσεως της συγχωνευτικής αποφάσεως,
όπως, όταν με νεότερη νομική διάταξη,
επέλθει παραγραφή επιβληθεισών ποινών,
αυτή (παραγραφή) αναφέρεται στις επί
μέρους ποινές, έστω και αν έχουν
συνεπιμετρηθεί αυτές στη συνολική
ποινή.
Από τη διάταξη
του άρθρου 2 παρ.1 ΠΚ, που ορίζει ότι, αν
από την τέλεση της πράξης έως την
αμετάκλητη εκδίκασή της ίσχυσαν δύο ή
περισσότεροι νόμοι, εφαρμόζεται αυτός
που περιέχει τις ευμενέστερες για τον
κατηγορούμενο διατάξεις, προκύπτει ότι
καθιερώνεται η αρχή της αναδρομικότητας
του επιεικέστερου νόμου που ίσχυσε από
την τέλεση της πράξης μέχρι το χρόνο
της αμετάκλητης εκδίκασης της υπόθεσης,
ενώ είναι πρόδηλο ότι ευμενέστερος για
τον κατηγορούμενο είναι και ο νόμος που
θεσπίζει παραγραφή των ποινών και
πρόκειται για ουσιαστικού ποινικού
δικαίου διάταξη.
Σε αυτό το σημείο
κλείνω το θέμα της παραγραφής των ποινών
το οποίο ελπίζω να βρήκατε χρήσιμο και
ενδιαφέρον.
Ραντεβού με ένα
ακόμη ενημερωτικό νομικό θέμα το Σάββατο.
Μέχρι τότε να είστε καλά.
Συντομογραφίες:
Π.Κ. = Ποινικός Κώδικας Κ.Ποιν. Δ. =
Κώδικας Ποινικής Δικονομίας
Γιώργος Π. Γιαγκουδάκης, Δικηγόρος Καβάλας
Διαζύγια - Ποινικά - Ιντερνετ
Για περισσότερες πληροφορίες
σχετικά με το δικηγορικό γραφείο μου
επισκεφθείτε το site μας
*Υ.Γ.: Στείλε το σχόλιο σου, κάνε LIKE και γράψου στη mailing list. Ευχαριστώ.