Απόρριψη αγωγής πατέρα για αφαίρεση γονικής μέριμνας και διατροφή ανηλίκου - Νομολογία

                  ΑΠΟΦΑΣΗ  ... /2001 ΜΟΝΟΜΕΛΕΣ ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

                      Αριθμός κατάθεσης αγωγής ......../....-10-2001

ΤΟ ΜΟΝΟΜΕΛΕΣ ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

ΕΙΔΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ (ΔΙΑΤΡΟΦΕΣ)

ΣΥΓΚΡΟΤΗΘΗΚΕ από τη Δικαστή ..........., Πρωτοδίκη, που ορίσθηκε από τον Πρόεδρο του Τριμελούς Συμβουλίου του Πρωτοδικείου και από τη Γραμματέα ..............

ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΕ δημόσια στο ακροατήριό του, την ......... 2002 για να δικάσει την αγωγή με αριθμό καταθέσεως ......./........-10-2001 και αντικείμενο αφαίρεση γονικής μέριμνας-διατροφή ανηλίκου τέκνου μεταξύ:

ΤΟΥ ΕΝΑΓΟΝΤΟΣ ........... ....... του ............, κατοίκου Θεσσαλονίκης, που παραστάθηκε μετά του πληρεξουσίου του

δικηγόρου Θεσσαλονίκης .............. του ............ ( ΑΜ ........ ).

ΤΗΣ ΕΝΑΓΟΜΕΝΗΣ ............. ............ του ............, ως ασκούσας την επιμέλεια του ανηλίκου τέκνου της ........., κατοίκου Θεσσαλονίκης, που παραστάθηκε μετά του πληρεξουσίου της δικηγόρου Θεσσαλονίκης ............ ............. του ............ ( ΑΜ ........ ).

Κατά τη συζήτηση της υποθέσεως οι πληρεξούσιοι δικηγόροι των διαδίκων ζήτησαν να γίνουν δεκτά, όσα αναφέρονται στα πρακτικά και στις έγγραφες προτάσεις τους.

ΑΦΟΥ ΜΕΛΕΤΗΣΕ ΤΗ ΔΙΚΟΓΡΑΦΙΑ

ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ

Με την υπο κρίση αγωγή ο ενάγων, αφού εκθέτει ότι από το νόμιμο γάμο του με την εναγομένη απέκτησε ένα ανήλικο αγόρι, ηλικίας ήδη 2 ετών, ότι η έγγαμη συμβίωσή του με αυτήν διακόπηκε οριστικά τον Σεπετέμβριο του 1999 και ότι έκτοτε το ανήλικο τέκνο του διαμένει με τη μητέρα του, στην οποία ανατέθηκε η άσκηση της επιμέλειας του προσώπου του με τελεσίδικη δικαστική απόφαση, ζητεί να αφαιρεθεί από αυτήν η γονική μέριμνα καθόλα τα αντικείμενά της, ή άλλως μόνο η επιμέλεια, λόγω κακής άσκησής της, σύμφωνα με όσα αναλυτικά εκθέτει στην αγωγή και να ανατεθεί η άσκηση αυτής στον ίδιο ή και σε τρίτο πρόσωπο και συγκεκριμένα στη μητέρα του.

Ζητεί ακόμη να υποχρεωθεί η εναγομένη, με απόφαση προσωρινώς εκτελεστή, να καταβάλει σ΄αυτόν, ως συμμετοχή της στην τακτική διατροφή του τέκνου τους, για χρονικό διάστημα δύο ετών από την επίδοση της αγωγής, το ποσό των 40.000 δραχμών προκαταβολικά κάθε μήνα, νομιμοτόκως από την επίδοση της αγωγής και τέλος να απαγγελθεί εναντίον της προσωπική κράτηση και να απειληθεί κατ’ αυτής χρηματική ποινή ως μέσον αναγκαστικής εκτελέσεως της αποφάσεως. 

                                                               free photo by  pixabay.com

Η αγωγή ως προς τη σωρευόμενη αίτηση αφαίρεσης από την εναγομένη της άσκησης της γονικής μέριμνας καθόλα τα αντικείμενά της απαραδέκτως εισάγεται να δικασθεί κατά την ειδική διαδικασία των διαφορών που αφορούν διατροφή και επιμέλεια τέκνων των άρθρων 681Β ΚΠολΔ σε συνδ.προς εκείνες των διατάξεων των άρθρων 666 παρ. 1, 667, 670, 671 παρ. 1 έως 3 και 672 έως 676 του ιδίου κώδικα, διότι σύμφωνα με το άρθρο 121 του ΕισΝΑΚ, όπως ισχύει μετά την αντικατάστασή του με το άρθρο 31 του ν. 2447/1996, οι διαφορές των άρθρων 1532, 1533 ΑΚ. που ρυθμίζουν τις συνέπειες της κακής άσκησης της γονικής μέριμνας από το ένα ή και τους δύο γονείς, δικάζονται κατά τη διαδικασία της εκουσίας δικαιοδοσίας. Όμως σύμφωνα με την εγκυρότερη και προκρινόμενη και από το Δικαστήριο αυτό άποψη, παρά την εσφαλμένη εισαγωγή της υποθέσως κατά τη προαναφερόμενη ειδική ( διαγνωστική ) διαδικασία της αμφισβητουμένης δικαιοδοσίας, δεν πρέπει να απορριφθεί αυτή ως απαράδεκτη για έλλειψη δικαιοδοσίας, αλλά πρέπει να διαταχθεί η εκδίκασή της κατά την προσήκουσα διαδικασία της εκουσίας διακιοδοσίας, εφόσον το Δικαστήριο αυτό είναι ούτως ή άλλως καθύλη αρμόδιο, οι υποθέσεις της εκουσίας δικαιοδοσίας υπάγονται και αυτές στη δικαιοδοσία των πολιτικών δικαστηρίων με βάση το άρθρο 1 εδ. β ΚΠολΔ και είναι δυνατή εν προκειμένω η εφαρμογή των ειδικών διατάξεων της εκουσίας δικαιοδοσίας, ορισμένες από τις οποίες ( εκείνες των άρθρων 744, 759 παρ. 3 ΚΠολΔ ), εφαρμοζόταν και προηγουμένως (πριν δηλαδή τη ρητή υπαγωγή των υποθέσεων στην εκουσία δικαιοδοσία ) με βάση τη διάταξη του άρθρου 681 Γ του ιδίου Κώδικα ( βλ. Κεραμέα-Κονδύλη-Νίκα στην Ερμ.ΚΠολΔ στις εισαγωγικές παρατηρήσεις των άρθρων 739-866 και τις εκεί παραπομπές στη νομολογία, Γεωργ. Σταθόπουλο στον τόμο VIII, στα άρθρα 1532.1533 ΑΚ ). 

Περαιτέρω η αίτηση αυτή είναι νόμιμη στηριζόμενη στις προαναφερόμενες διατάξεις των άρθρων 1532, 1533 ΑΚ. Ως προς τη σωρευόμενη στο ίδιο δικόγραφο αγωγή διατροφής, πρέπει να λεχθεί ότι αυτή απαραδέκτως σωρεύεται με την αίτηση αφαίρεσης της γονικής μέριμνας, λόγω μη υπαγωγής των δύο αυτών αιτήσεων στο αυτό είδος διαδικασίας ( άρθρο 218 παρ. 1 δ ΚΠολΔ ). Παρά ταύτα το δικαστήριο κρίνει ότι, δεν πρέπει να διαταχθεί ο χωρισμός των δύο αιτήσεων, καθόσον η αγωγή αυτή πλεόν της αοριστίας της, συνισταμένης στο ότι δεν καθορίζεται σ’ αυτήν για όλες τις ανάγκες το συνολικό ποσό διατροφής του ανηλίκου, είναι απορριπτέα ως απαράδεκτη, για έλλειψη ενεργητικής νομιμοποίησης ( ΕφΘεσ. 1323/1999 Αρμ. 54. 1220, ΕφΔωδ. 107/1999 Επισκ.Ε.Δ. 2000.722 ), διότι κατά τα εκτιθέμενα σ΄αυτήν το ανήλικο τέκνο του ενάγοντος διαμένει με τη μητέρα του, στην οποία και έχει ανατεθεί με τελεσίδικη δικαστική απόφαση η άσκηση της επιμέλειας του προσώπου του και επομένως η τελευταία και όχι ο ενάγων μπορεί να εκπροσωπεί αυτό στη δίκη διατροφής ( ΑΠ 823/2000 Δνη 2000 11581). Πρέπει επομένως, κατ΄οικονομία της δίκης, να δικασθεί η εν λόγω αγωγή και να απορριφθεί ως απαράδεκτη. 

Κατόπιν των ανωτέρω πρέπει να ερευνηθεί η ουσιαστική βασιμότητα της πρώτης σωρευόμενης αιτήσης κατά την ειδική διαδικασία της εκουσίας δικαιοδοσίας. Να λεχθεί ότι η εκκρεμής ενώπιον αυτού του δικαστηρίου υπ’ αριθμ. ....../....-5-2001 αγωγή της εναγομένης εναντίον του ενάγοντος, που έχει ως αντικείμενο την ανάθεση στην ενάγουσα της γονικής μέριμνας του ανηλίκου και κατά τα λοιπά, πλην της επιμέλειας, αντικείμενά της, καθώς και την επιδίκαση διατροφής στο εκπροσωπούμενο απ’ αυτήν ανήλικο τέκνο, δεν μπορεί να συνεκδικασθεί με την παρούσα υπόθεση, διότι δεν υπάγεται στην αυτή διαδικασία σύμφωνα με όσα πιο πάνω αναφέρονται ( άρθρο 246 ΚΠολΔ). Για το λόγο αυτό πρέπει να απορριφθεί το σχετικό αίτημα των διαδίκων.

Από τις καταθέσεις των μαρτύρων αποδείξεως και ανταποδείξεως που εξετάσθηκαν νόμιμα στο ακροατήριο και περιέχονται στα ταυτάριθμα με την απόφαση αυτή πρακτικά δημοσίας συνεδριάσεως του Δικαστηρίου αυτού και από όλα ανεξαιρέτως τα έγγραφα και τις φωτογραφίες που με επίκληση προσκομίζουν οι διάδικοι αποδείχθηκαν τα ακόλουθα: 

οι διάδικοι τέλεσαν νόμιμο γάμο στη θεσσαλονίκη στις ....-8-1998 και από το γάμο τους αυτό απέκτησαν ένα ανήλικο τέκνο, τον ........., που γεννήθηκε στις ...-....-1999 και είναι ήδη ηλικίας 2 ετών. Η έγγαμη συμβίωση των διαδίκων, που από την αρχή δεν υπήρξε αρμονική, διακόπηκε οριστικά τον Σεπτέμβριο του 1999, λίγους δηλαδή μήνες μετά τη γέννηση του γιού τους. Έκτοτε βρίσκονται σε σφοδρή αντιδικία μεταξύ τους, όπως φαίνεται από το πλήθος των εξωδίκων που αντάλλαξαν και προσκομίζονται, από τη διεξαγωγή μέχρι σήμερα σειράς δικών για την επιμέλεια, επικοινωνία, διατροφή του τέκνου τους, αλλά και για τη ρύθμιση της χρήσης κινητών πραγμάτων κλπ. και από την υποβολή εγκλήσεων εκατέρωθεν. Ειδικότερα από της διακοπής της έγγαμης συμβίωσης η εναγομένη διαμένει μαζί με το τέκνο της στην οικία των γονέων της. Με την υπ΄αριθμ. ......./2000 απόφαση του Δικαστηρίου αυτού, που εκδόθηκε, στις ......-9-2000, κατά την ειδική διαδικασία των άρθρων 681Β ΚΠολΔ και επικυρώθηκε από την υπ’ αριθμ. ......../2001 απόφαση του Εφετείου Θεσσαλονίκης ανατέθηκε σ’ αυτήν η άσκηση της επιμέλειας του ανηλίκου τέκνου, ενώ με την ίδια απόφαση απορρίφθηκε η, συνεκδικασθείσα με τη δική της, αγωγή του ενάγοντος που είχε το ίδιο αντικείμενο. Στις ...-11-2000, μετά δηλαδή την έκδοση της άνω πρωτόδικης απόφασης και πριν αυτή καταστεί τελεσίδικη, η εναγομένη, υπολαμβάνοντας προφανώς ότι, η ονοματοδοσία του τέκνου περιλαμβάνεται στις εξουσίες της επιμέλειας που μόλις της είχε ανατεθεί, έστω και όχι τελεσιδίκως, ενώ αυτή ( ονοματοδοσία ) αποτελεί αντικείμενο των υπολοίπων εξουσιών της γονικής μέριμνας ( ΕφΘεσ. 2269/2000 Αρμ. 55. 210), προέβη στη βάπτιση και ονοματοδοσία του τέκνου, το οποίο και ονόμασε « XXXXXXX », παρά τη δεδηλωμένη και άρα γνωστή σ’ αυτήν αντίρρηση του συνασκούντος τη γονική μέριμνα ενάγοντος ως προς το όνομα της προτίμησής της. Για το λόγο αυτό ο τελευταίος με αγωγή του προς το Δικαστήριο αυτό ζήτησε τη μεταβολή του κυρίου ονόματος του ανηλίκου, η οποία έγινε εν μέρει δεκτή με την υπ’ αριθμ....../2001 απόφαση του Δικαστηρίου αυτού και δόθηκε στο ανήλικο το κύριο όνομα « ΨΨΨΨΨΨ ». Υπέβαλε ακόμη εναντίον της εναγομένης για τον ίδιο λόγο την από ....-1-2001 έγκλησή του κατηγορώντας αυτήν για αυτοδικία. 

Η επικοινωνία περαιτέρω του ενάγοντος με το ανήλικο τέκνο του, αλλά και των γονέων του με αυτό ρυθμίσθηκε προσωρινά με τις υπ’ αριθμ. ....... και ......./2000 αντίστοιχα απόφασεις ασφαλιστικών μέτρων και ορίσθηκε να γίνεται κάθε Τετάρτη και Σάββατο από ώρα 5η απογευματινή έως και ώρα 8η της ίδιας ημέρας, ενώ εκκρεμεί και η υπ’ αριθμ. ......./2001 τακτική αγωγή αυτού για ρύθμιση του εν λόγω δικαιώματος. Ο ίδιος καταμαρτυρεί στην εναγομένη ότι, εμποδίζει συστηματικά την επικοινωνία του με το παιδί του και προς απόδειξη του ισχυρισμού του αυτού προσκομίζει τα από ...-11-1999, ...-12-1999, ....-12-1999, ...-11-2000, ..-5-2001 και ...-3-2002 αντιγράφα από το βιβλίο συμβάντων-αδικημάτων-παραπόνων κλπ. του αρμοδίου Αστυνομικού ( ....... Θεσσαλονίκης), ενώ η εξετασθείσα ως μάρτυρας μητέρα του κατέθεσε, ότι περίπου είκοσι φορές σε διάστημα τριών ετών παρεμπόδισε η εναγομένη την επικοινωνία του πατέρα με το τέκνο. Όμως η κατάθεση αυτή δεν κρίνεται πειστική, διότι, ενόψει της κατά τα παραπάνω σφοδρής αντιδικίας των διαδίκων συζύγων, αν πράγματι η εναγομένη είχε παρεμποδίσει και άλλες φορές, εκτός από τις παραπάνω αναφερόμενες εξι, την επικοινωνία του ενάγοντος με τον γιό του, είναι βέβαιο ότι αυτός θα είχε επίσης προσφύγει στο αστυνομικό τμήμα και θα προσεκόμιζε πολύ περισσότερα αντίγραφα του βιβλίου παραπόνων. 

Εξάλλου τις αιτιάσεις αυτές αντικρούει η εναγομένη ισχυριζόμενη ότι, κατά τις άνω ημερομηνίες ήταν αδύνατο να γίνει η επικοινωνία του τέκνου με τον πατέρα λόγω ασθενείας του ανηλίκου. Τον ισχυρισμό αυτό, που είναι πολύ πιθανόν να ευσταθεί, αφού κατά τα διδάγματα της κοινής πείρας τα παιδιά βρεφικής και νηπιακής ηλικίας είναι επιρρεπή σε ιώσεις και παιδικές ασθένειες, πρόβαλε αυτή και στις ...-11-1999, ...-12-1999, ...-12-2001 ...-5-2001 και ...-3-2002, όταν κλήθηκε από το άνω αστυνομικό τμήμα για να της γίνουν συστάσεις. Ήδη προς απόδειξη αυτού προσκομίζει την από ....-2-2002 ιατρική βεβαίωση του παιδιάτρου ΚΚΚΚΚΚΚΚΚ, ενώ με αυτόν τον ισχυρισμό της συμπορεύεται και η κατάθεση του μάρτυρα πατέρα της. 

Στις πιο πάνω πράξεις και παραλείψεις της εναγομένης, δηλαδή αφενός στο γεγονός της αυθαίρετης και μονομερούς από αυτήν ονοματοδοσίας του τέκνου και αφετέρου στο γεγονός της μη επικοινωνίας του με το παιδί του επικεντρώνει ο εναγόμενος το αίτημα αφαίρεσης της γονικής μέριμνας καθόλα τα αντικείμενά της λόγω κακής άσκησης. Η παρεμπόδιση της επικοινωνίας μπορεί πράγματι να έχει ως συνέπεια την αφαίρεση της επιμέλειας του τέκνου από τον ένα γονέα και την ανάθεσή της στον άλλο ( ΕΑ 416/1999 Αρχ. Ν. 51.357, Εφ. Λαρ. 409/1995 Αρμ. 52. 175 ) μόνο όμως όταν είναι σημαντική, καθόσον η ρύθμιση της γονικής μέριμνας δεν μπορεί και δεν πρέπει να λειτουργεί ως κύρωση σε βάρος του ενός γονέα που απλώς δυσχεραίνει την επικοινωνία του τέκνου με τον άλλο γονέα, ο οποίος σε κάθε περίπτωση μπορεί να κάμψει την όποια αντίδραση με τα εξαναγκαστικά μέτρα του προβλέπει ο νόμος για την περίπτωση αυτή ( ΕφΘεσ. 485/1999 Αρμ. 55. 480 ). Η κρίση άλλωστε για κακή άσκηση της γονικής μέριμνας εκ μέρους του δικαιούχου-υποχρέου γονέα δεν μπορεί να στηριχθεί σε μεμονωμένες πράξεις ή παραλείψεις αυτού, αλλά σε μια εκτίμηση της συνολικής συμπεριφοράς του.

Εν προκειμένω δεν αποδείχθηκαν, ούτε ο εναγόμενος επικαλείται περιστατικά που να συνιστούν αδιαφορία της εναγομένης για την ανατροφή και την επίβλεψη του ανηλίκου τέκνου τους ή που να μειώνουν αυτή ηθικώς. Αντίθετα αποδεικνύεται ότι, η τελευταία, με αγάπη και στοργή φροντίζει το παιδί της από της γεννήσεώς του, το οποίο μεγαλώνει σε ένα ήρεμο οικογενειακό περιβάλλον, συνεπικουρούμενη και από τους γονείς της, που το υπεραγαπούν και το φροντίζουν τις ώρες που η ίδια είναι απασχολημένη στην εργασία της ως υπάλληλος της ............., όπου μάλιστα εργάζεται με μειωμένο ωράριο λόγω της πολύ μικρής ηλικίας του τέκνου της. Υπό τις περιστάσεις αυτές η αποκοπή αυτού από το μέχρι σήμερα οικογενειακό του περιβάλλον και κυρίως από τη μητέρα του, της οποίας την αγάπη, στοργή, φροντίδα και των περιποιήσεων που του παρέχει έχει απόλυτη ανάγκη, δεν θα εξυπηρετούσε το αληθινό του συμφέρον.

Με αυτά τα δεδομένα δεν αποδεικνύεται κατά την κρίση του Δικαστηρίου αυτού καταχρηστική και συνακόλουθα κακή άσκηση της επιμέλειας και της γονικής μέριμνας γενικότερα από την εναγομένη μητέρα του ανηλίκου, καθώς η αυθαίρετη ονοματοδοσία του τέκνου, που προφανώς οφείλεται σε έλλειψη ειδικών γνώσεων αυτής περί του αντικειμένου και των εξουσιών της επιμέλειας και των υπολοίπων αντικειμένων της γονικής μέριμνας, όπως ήδη παραπάνω αναφέρεται και η πολύ περιορισμένη παρεμπόδιση τη επικοινωνίας του ενάγοντος με το τέκνο του, που δεν προέκυψε πέραν πάσης αμφιβολίας ότι ήταν αδικαιολόγητη, συνιστούν μεμονωμένες πράξεις και παραλείψεις και ως εκ τούτου δεν μπορεί να θεμελιωθεί επαρκώς σ’ αυτές κρίση για κακή άσκηση της γονικής μέριμνας και συνακόλουθα δεν μπορεί να ληφθεί σε βάρος της εναγομένης το ακραίο μέτρο της αφαίρεσης από αυτήν του εν λόγω καθήκοντος που είναι συγχρόνως και δικαίωμα. 

Κατ΄ακολουθία πρέπει να απορριφθεί ως ουσιαστικά αβάσιμη η υπό κρίση αγωγή και να συμψηφιστούν τα δικαστικά έξοδα μεταξύ των διαδίκων, λόγω της σχέσης τους ως συζύγων ( άρθρο 179 ΚΠολΔ ως ισχύει μετά την αντικατάστασή του με το άρθρο 2 του ν. 2915/2001 ).

ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ

ΔΙΚΑΖΕΙ κατ’ αντιμωλία.

ΑΠΟΡΡΙΠΤΕΙ την αγωγή.

ΣΥΜΨΗΦΙΖΕΙ στο σύνολό τους τα δικαστικά έξοδα μεταξύ των διαδίκων.

ΚΡΙΘΗΚΕ, αποφασίσθηκε και δημοσιεύθηκε στο ακροατήριο του Δικαστηρίου σε έκτακτη δημόσια συνεδρίαση στη

Θεσσαλονίκη στις 2 Αυγούστου 2002.

Η ΔΙΚΑΣΤΗΣ                                                         Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ