* Δημοσιεύτηκε 10/5/2014 στην "Πρωϊνή" Εφημερίδα της Καβάλας
Κατά το άρθρο
386 Α του Ποινικού Κώδικα, που προστέθηκε
(άρθρο 5 του νόμου 1805/1988), ενόψει της
ανάπτυξης της ηλεκτρονικής τεχνολογίας,
το έγκλημα της απάτης με υπολογιστή
διαπράττει όποιος με σκοπό να προσπορίσει
στον εαυτό του ή σε άλλον παράνομο
περιουσιακό όφελος, βλάπτει ξένη
περιουσία, επηρεάζοντας τα στοιχεία
υπολογιστή, είτε με μη ορθή διαμόρφωση
του προγράμματος, είτε με επέμβαση κατά
την εφαρμογή του, είτε με χρησιμοποίηση
μη ορθών ή ελλιπών στοιχείων, είτε με
οποιονδήποτε άλλο τρόπο. Περιουσιακή
βλάβη υφίσταται και αν τα πρόσωπα που
την υπέστησαν είναι άδηλα. Για την
εκτίμηση του ύψους της ζημίας είναι
αδιάφορο αν παθόντες είναι ένα ή
περισσότερα πρόσωπα. Ο δράστης τιμωρείται
με τις ποινές του άρθρου 386 Π.Κ. (κοινής
απάτης): Φυλάκιση τουλάχιστον τριών
μηνών και αν η ζημία που προξενήθηκε
είναι ιδιαίτερα μεγάλη, με Φυλάκιση
τουλάχιστον δύο ετών (πλημμέλημα)
Επιβάλλεται Κάθειρξη μέχρι δέκα ετών:
α) αν ο υπαίτιος διαπράττει απάτες
κατ`επάγγελμα ή κατά συνήθεια και το
συνολικό όφελος ή η συνολική ζημία
υπερβαίνουν το ποσό των (30.000) ευρώ ή β)
αν το περιουσιακό όφελος ή η προξενηθείσα
ζημία υπερβαίνει συνολικά το ποσό των
(120.000) ευρώ (κακούργημα).
Το έγκλημα της
απάτης με υπολογιστή του άρθρου 386 Α του
Π.Κ.τελείται όταν η περιουσιακή βλάβη
επέρχεται, όχι με την παραπλάνηση ενός
φυσικού προσώπου που είναι αρμόδιο να
λαμβάνει αποφάσεις ή να διενεργεί έλεγχο
ή να εγκρίνει ή να χορηγεί κλπ., αλλά
αποκλειστικά και μόνο με τον επηρεασμό
των στοιχείων του υπολογιστή, δηλαδή
με την επέμβαση του δράστη κατά τον
προγραμματισμό του συστήματος και την
επεξεργασία των δεδομένων, σε οποιαδήποτε
φάση της λειτουργίας του υπολογιστή.
Η αντικειμενική
υπόσταση του εγκλήματος πραγματώνεται
είτε με τη μη ορθή εφαρμογή του προγράμματος
του υπολογιστή, που συνίσταται στη μη
ορθή διαμόρφωση του προγράμματος, που
έχει ως επακόλουθο τη χειραγώγηση του
προγράμματος, η οποία επιχειρείται
εξαρχής ή μεταγενέστερα με αποτέλεσμα
την μη ορθή επεξεργασία των δεδομένων
του υπολογιστή, είτε με την επέμβαση
στην εφαρμογή του προγράμματος που
επιτυγχάνεται με την αλλοίωση ή μεταβολή
των δεδομένων του προγράμματος, είτε
με τη χρησιμοποίηση ελλιπών ή μη ορθών
στοιχείων του υπολογιστή, που έχει ως
συνέπεια την εξαγωγή λανθασμένων
δεδομένων. Ως πρόγραμμα θεωρείται σύνολο
οδηγιών και κατευθύνσεων δεκτικών
επηρεασμού. Οι μορφές με τις οποίες
μπορεί να εμφανιστεί το ανωτέρω έγκλημα
δεν μπορούν να εναλλαχθούν μεταξύ τους,
δύναται όμως στην περίπτωση που το
έγκλημα εμφανιστεί με περισσότερες
μορφές οι λοιπές να συντελέσουν στην
επίταση του αξιοποίνου του αυτού
εγκλήματος. Η βλάβη στην ξένη περιουσία
στο έγκλημα της απάτης με υπολογιστή
συντελείται, όχι με την παραπλάνηση
φυσικού προσώπου, όπως συμβαίνει στην
κοινή απάτη (άρθρο 386 του ΠΚ), αλλά με την
επέμβαση στα δεδομένα υπολογιστή με
τρόπο, ώστε να επηρεαστούν τα αποτελέσματα
αυτού και να εξαχθούν ως εκ τούτου
λανθασμένα αποτελέσματα.
Επί απάτης με
υπολογιστή το ζημιογόνο αποτέλεσμα
επέρχεται αποκλειστικά και μόνο εκ του
επηρεασμού στοιχείων Η/Υ, δηλαδή με την
επέμβαση του δράστη κατά τον προγραμματισμό
και οιαδήποτε φάση της λειτουργίας του,
με την κατάχρηση του δομημένου συστήματος
του καταχώρησης και πορείας της
επεξεργασίας δεδομένων, πάντα χωρίς
την ανάμιξη φυσικού προσώπου. Προς τούτο
και μεταξύ των εν λόγω μορφών απάτης
υφίσταται σχέση αμοιβαίου αποκλεισμού
τους εφόσον ταυτίζονται τα πραγματικά
περιστατικά. Το άρθρο 386Α Π.Κ.τυγχάνει
εφαρμογής στη περίπτωση της μη σύννομης
χρήσης ορθών στοιχείων και στις
περιπτώσεις της διατοπικής «διαδικτυακής»
απάτης που συχνά εμφανίζεται με τη μορφή
της παράνομης εισόδου σε δίκτυα Η/Υ
τραπεζικών ιδρυμάτων και χρηματοπιστωτικών
φορέων μετά διάσπαση των κωδικών
ασφαλείας τους (hacking) και την επέμβαση
σε προγράμματα και λογαριασμούς παροχής
εντολών πληρωμών (e-banking), μεταφοράς
χρηματικών ποσών από το λογαριασμό του
χρήστη σε άλλον (money transfer) και εντολής
χρέωσης πιστωτικών καρτών από τρίτα
και εν αγνοία του δικαιούχου τους
πρόσωπα.
Γιώργος Π. Γιαγκουδάκης, Δικηγόρος Καβάλας
Διαζύγια - Ποινικά - Ιντερνετ
Για περισσότερες πληροφορίες
σχετικά με το δικηγορικό γραφείο μου
επισκεφθείτε το site μας
Λέξεις κλειδια: 386Α Π.Κ., απάτη με υπολογιστή, παράνομο περιουσιακό όφελος, περιουσιακή βλάβη, διαδικτυακή απάτη, απάτη μέσω διαδικτύου.