Δικηγορος Καβαλας - Αρθρα, νομικες συμβουλες.
* Δημοσιεύτηκε 22/6 /2015 στην "Πρωϊνή" Εφημερίδα της Καβάλας
Μοιχεία κατά την επικρατούσα άποψη είναι η γενετήσια επαφή μεταξύ δύο προσώπων, εκ των οποίων το ένα είναι παντρεμένο με σκοπό τη σεξουαλική ικανοποίηση. Είναι αδιάφορο ποιο είναι το φύλο των προσώπων, αν επήλθε πλήρης ή μερική σεξουαλική ικανοποίηση ή ακόμη και πως τα δύο πρόσωπα ήλθαν σε σωματική επαφή. Στην μοιχεία (υπό στενή έννοια) δεν περιλαμβάνονται τα φλερτ και γενικά οτιδήποτε ερωτικές εξωσυζυγικές εκτροπές του συζύγου που δεν φτάνουν σε ερωτική γενετήσια σωματική επαφή, που και αυτά όμως μπορούμε να δεχτούμε ότι αποτελούν παραβάσεις της οφειλόμενης συζυγικής πίστης μεταξύ των συζύγων που ενδεχομένως κλονίζουν ισχυρά τον γάμο.
Με την μοιχεία παραβιάζεται η συζυγική πίστη που οφείλεται μεταξύ των συζύγων και κλονίζεται ισχυρά ο γάμος (συζυγική απιστία). Η μοιχεία σήμερα δεν είναι, όπως παλιά, ποινικό αδίκημα, ωστόσο αποτελεί ένα από τα βαρύτερα γαμικά παραπτώματα. Δεν αποτελεί πλέον η μοιχεία, όπως παλιά, απόλυτο υπαίτιο λόγο διαζυγίου, είναι όμως ένα από τα (5) μαχητά τεκμήρια ισχυρού κλονισμού του γάμου (διγαμία, μοιχεία, εγκατάλειψη, επιβουλής της ζωής ενάγοντα από τον εναγόμενο, άσκηση ενδοοικογενειακής βίας σε βάρος του από τον εναγόμενο σύζυγο).
Με την διάταξη του άρθρου 1439 Α.Κ. καθιερώνεται ως λόγος διαζυγίου ο αντικειμενικός κλονισμός της έγγαμης σχέσης και προσδιορίζονται γενικά όρια εντός των οποίων θα κινηθεί ο δικαστής χωρίς να τίθεται η υπαιτιότητα ως βάση του ισχυρού κλονισμού. Το κλονιστικό γεγονός ή η κατάσταση, πρέπει να συνδέεται με το πρόσωπο του εναγομένου ή και των δύο συζύγων και συνεπώς αν αφορά αποκλειστικά το πρόσωπο του ενάγοντος, δεν γεννάται λόγος διαζυγίου, παρά το γεγονός ότι ο γάμος έχει απονεκρωθεί και δεν υπάρχει στην ουσία. Στα γνησίως υπαίτια κλονιστικά γεγονότα περιλαμβάνεται και η μοιχεία (903/2009 ΕΦ ΠΑΤΡ).
Κατά το άρθρο 1439 Α.Κ. , όπως ισχύει σήμερα: "& 1- Καθένας από τους συζύγους μπορεί να ζητήσει το διαζύγιο, όταν οι μεταξύ τους σχέσεις έχουν κλονισθεί τόσο ισχυρά, από λόγο που αφορά το πρόσωπο του εναγομένου ή και των δυο συζύγων, ώστε βάσιμα η εξακολούθηση της έγγαμης σχέσης να είναι αφόρητη για τον ενάγοντα. & 2 - Εφόσον ο εναγόμενος δεν αποδεικνύει το αντίθετο, ο κλονισμός τεκμαίρεται σε περίπτωση διγαμίας ή ΜΟΙΧΕΙΑΣ αυτού, εγκατάλειψης του ενάγοντος ή επιβουλής της ζωής του από τον εναγόμενο, καθώς και σε περίπτωση άσκησης από τον εναγόμενο ενδοοικογενειακής βίας εναντίον του ενάγοντος. & 3…” Συνεπώς τεκμαίρεται ΜΑΧΗΤΑ ισχυρός κλονισμός - μεταξύ άλλων - σε περίπτωση μοιχείας από τον εναγόμενο. Τότε θεωρείται κατά νόμιμο μαχητό τεκμήριο ότι υπάρχει ισχυρός κλονισμός του γάμου Μαχητό τεκμήριο σημαίνει ότι αυτό μπορεί να καταρριφθεί εφόσον ο εναγόμενος σύζυγος αποδείξει ότι κανένας κλονισμός δεν επήλθε στο γάμο εξαιτίας της μοιχείας σε περίπτωση που υπήρχε πιθανή συναίνεση ή πρόκληση από τον άλλο σύζυγο για τη μοιχεία ή συγγνώμης, γεγονότα που άρουν τον κλονισμό, οπότε κρίνεται και από το δικαστή σε περίπτωση που συντρέχουν αυτοί οι αποσβεστικοί λόγοι η καταχρηστική επίκλησή τους από τον ενάγοντα κατά το άρθρο 281 (Αστικού Κώδικα), λόγω της αντιφατικής συμπεριφοράς του.
Σε περίπτωση ανυπόστατου γάμου δεν μπορεί να γίνει λόγος για μοιχεία, ούτε και σε περίπτωση τεχνητής γονιμοποίησης. Το τεκμήριο ισχυρού κλονισμού εξαιτίας μοιχείας του συζύγου λειτουργεί και σε περίπτωση που υπάρχει μοιχεία και στους δύο συζύγους (δεν υπάρχει συμψηφισμός). Το τεκμήριο αυτό δεν μπορεί να λειτουργήσει σε περίπτωση βιασμού, υπνωτισμού, υπό το κράτος ψυχολογικής βίας, οπότε αίρεται ο καταλογισμός. Το ίδιο και σε περίπτωση απόπειρας μοιχείας ή υπόνοιας για τέλεσή της. Ζήτημα δημιουργείται ως προς τη μοιχεία κατα το χρόνο διάστασης των συζύγων, αν μπορεί να θεωρηθεί και ερμηνευθεί κατά περίπτωση ως συναίνεση στη μοιχεία, παρόλο που αποτελεί λόγο διαζυγίου, πράγμα που κρίνεται από το δικαστήριο, εφόσον τεθεί το ζήτημα αυτό από τον άπιστο σύζυγο.
Η διάταξη του άρθρου 1386 Α.Κ ορίζει ότι: " Ο Γάμος παράγει για τους συζύγους αμοιβαία υποχρέωση για συμβίωση, εφόσον η σχετική αξίωση δεν αποτελεί Κατάχρηση δικαιώματος." Η εν λόγω διάταξη περιέχει κανόνα αναγκαστικού δικαίου από την οποία απορρέει υποχρέωση των συζύγων για την αποκλειστικότητα των γενετήσιων σχέσεών τους, οπότε είναι άκυρη κάθε συμφωνία μεταξύ των συζύγων για τις σεξουαλικές τους σχέσεις και με τρίτους.
Ο/η σύζυγος που έχει νόμιμες αποδείξεις ότι ο/η άλλος σύζυγος έχει τελέσει μοιχεία μπορεί να ασκήσει αγωγή διαζυγίου (εν αντιδικία διαζύγιο) στο αρμόδιο κατά τόπο Μονομελές Πρωτοδικείο και να ζητήσει τη λύση του γάμου με επίκληση του τεκμηρίου που υφίσταται σε περίπτωση μοιχείας περί ισχυρού κλονισμού. Το δικαστήριο εφόσον αποδειχθεί το γεγονός της μοιχείας του εναγόμενου συζύγου τεκμαίρει τον ισχυρό κλονισμό που κάνει αφόρητη την εξακολούθηση του γάμου και απαγγέλει τη λύση του γάμου. Με το αμετάκλητο της απόφασης αυτής επέρχεται οριστικά η λύση του γάμου.
Επιπλέον από τις διατάξεις των άρθ. 57 εδ. α` και 59 ΑΚ και 932 του ΑΚ συνάγεται ότι όποιος προσβάλλεται παρανόμως στην προσωπικότητά του έχει δικαίωμα να απαιτήσει, εκτός από την άρση της προσβολής ή την παράλειψή της στο μέλλον, και την ικανοποίηση της ηθικής βλάβης που έχει υποστεί από την προσβολή, η οποία επέρχεται, μεταξύ άλλων, και με την πληρωμή χρηματικού ποσού, που καθορίζεται από το Δικαστήριο αναλόγως προς το είδος της προσβολής και τους οικονομικούς όρους του προσβληθέντος και του προσβαλόντος. Το δικαίωμα αυτό υφίσταται και υπέρ του ενός συζύγου, όταν αυτός δέχεται βαριά προσβολή από τον άλλο σε περίπτωση διαζυγίου, όταν τα γαμικά παραπτώματα συνιστούν αδικοπραξία (προσβολή προσωπικότητας).
Λόγω, όμως, των ιδιομορφιών της έγγαμης σχέσης και του γεγονότος ότι η αντισυζυγική συμπεριφορά καθαυτή δεν αποτελεί παράνομη προσβολή της προσωπικότητας, αλλά αντιμετωπίζεται στο πλαίσιο του διαζυγίου, δεν αρκεί για τη θεμελίωση αξιώσεως περί χρηματικής ικανοποιήσεως σε περίπτωση διαζυγίου οποιαδήποτε αντισυζυγική συμπεριφορά, αλλ` απαιτείται η συνδρομή περιστάσεων που προκαλούν ιδιαίτερα έντονη ψυχική δοκιμασία και βρίσκονται πέρα από εκείνες, οι οποίες συνήθως ενυπάρχουν σε κάθε κλονισμό της έγγαμης σχέσης ( 1834/2001 ΕΦ ΘΕΣΣΑΛ, ΑΠ 29/99 , ΑΠ 1295/95, 566/2003 ΑΠ). Στην εκάστοτε περίπτωση κρίνεται από το δικαστή αν υφίσταται τέτοια αξίωση σε βάρος του συζύγου που διέπραξε το γαμικό παράπτωμα. - Καλό Σαββατοκύριακο σε όλους.
Λόγω, όμως, των ιδιομορφιών της έγγαμης σχέσης και του γεγονότος ότι η αντισυζυγική συμπεριφορά καθαυτή δεν αποτελεί παράνομη προσβολή της προσωπικότητας, αλλά αντιμετωπίζεται στο πλαίσιο του διαζυγίου, δεν αρκεί για τη θεμελίωση αξιώσεως περί χρηματικής ικανοποιήσεως σε περίπτωση διαζυγίου οποιαδήποτε αντισυζυγική συμπεριφορά, αλλ` απαιτείται η συνδρομή περιστάσεων που προκαλούν ιδιαίτερα έντονη ψυχική δοκιμασία και βρίσκονται πέρα από εκείνες, οι οποίες συνήθως ενυπάρχουν σε κάθε κλονισμό της έγγαμης σχέσης ( 1834/2001 ΕΦ ΘΕΣΣΑΛ, ΑΠ 29/99 , ΑΠ 1295/95, 566/2003 ΑΠ). Στην εκάστοτε περίπτωση κρίνεται από το δικαστή αν υφίσταται τέτοια αξίωση σε βάρος του συζύγου που διέπραξε το γαμικό παράπτωμα. - Καλό Σαββατοκύριακο σε όλους.
Γιώργος Π. Γιαγκουδάκης, Δικηγόρος Καβάλας
Διαζύγια - Ποινικά - Αστικά
Σχετικές αναζητήσεις: μοιχεία, διαζύγιο, ισχυρός κλονισμός γάμου, μαχητό τεκμήριο ισχυρού κλονισμού γάμου,διάζευξη, απόφαση διαζυγίου, πως αποδεικνυεται η μοιχεια στο δικαστηριο,διαζυγιο διατροφη μοιχεια,αποδειξεις μοιχειας,μοιχεια ποινικο αδικημα,μοιχεια σημασια,μοιχεια και παιδια διαζυγιο,διαζυγιο μοιχεια,μοιχεια νομοθεσια,τι ειναι η μοιχεια,αποδειξεις απιστιας,αποδειξη απιστιας,διαζυγιο διατροφη ποσο,αποδεικτικα μοιχειας,νομικες αιτιες διαζυγιου,διασταση και μοιχεια,
