Ου ψευδορκήσεις, ου ψευδομαρτυρήσεις στον Ποινικό μας Κώδικα!

   Σήμερα θα μιλήσω με λίγα λόγια για το έγκλημα της ψευδορκίας  που διαχωρίζεται σε δύο μορφές που αναφέρω πιο κάτω. 

Το άρθρο 224 Ποινικού Κώδικα προβλέπει πότε τελείται ψευδορκία  και ειδικότερα:

• στη παρ. 1 για τη ψευδορκία διαδίκου στη πολιτική δίκη και 
• στην παράγραφο 2 για την ψευδορκία ενώπιον αρμόδιας αρχής                           (πχ. δικαστήριο, ανακριτική αρχή, διοικητική αρχή κλπ) για διενέργεια ένορκης εξέτασης.

 Ψευδορκία  

'Αρθρο 224 Ποινικού Κώδικα

     «1. `Οποιος ως διάδικος σε πολιτική δίκη δίνει εν γνώσει του ψευδή όρκο, τιμωρείται με Φυλάκιση τουλάχιστον ενός έτους.»

* Η παρ.1 αντικαταστάθηκε και ισχύει όπως είναι παραπάνω με την παρ.1 άρθρ.1 Ν.3327/2005,     (ΦΕΚ Α 70/11.3.2005).

    2.  Με  την  ίδια  ποινή  τιμωρείται  όποιος,  ενώ  εξετάζεται  ενόρκως ως μάρτυρας ενώπιον αρχής αρμόδιας να ενεργεί ένορκη εξέταση ή  αναφέρεται  στον όρκο που έχει δώσει, καταθέτει εν γνώσει του ψέματα ή  αρνείται ή αποκρύπτει την αλήθεια.

   

   3. Εξομοιώνονται με τον όρκο η διαβεβαίωση των  κληρικών  στην  ιεροσύνη τους, η διαβεβαίωση που επιτρέπει ο νόμος αντί για όρκο στους  οπαδούς  θρησκευμάτων  που  δεν  επιτρέπουν  όρκο, καθώς και κάθε άλλη  βεβαίωση που αναπληρώνει τον όρκο, κατά τις διατάξεις της δικονομίας.

free phto by pixabay.com

   Ψευδορκία- παρεπόμενες ποινές

λόγοι απαλλαγής από ποινή 

 ΑΡΘΡΟ 227  Ποινικού Κώδικα

 "1. Στις περιπτώσεις των άρθρων 224 και 226 παρ. 1 επιβάλλεται στον υπαίτιο και στέρηση πολιτικών δικαιωμάτων για ένα έως πέντε έτη."

* Η παρ.1 αντικαταστάθηκε και ισχύει όπως είναι παραπάνω με την παρ.5 άρθρ.1 Ν.3327/2005,  (  ΦΕΚ Α 70/11.3.2005).

  2.  Στις περιπτώσεις του άρθρου 225 η πράξη μένει ατιμώρητη αν  ο υπαίτιος με την ελεύθερη θέλησή  του  ανακάλεσε  ενώπιον  της  ίδιας  αρχής  την  ψευδή  έκθεση  με  νέα  του  έκθεση.   Η ανάκληση αυτή δεν  απαλλάσσει από την ποινή τον υπαίτιο,  αν  η  αρχή  έχει  ήδη  εκδώσει  απόφαση ή αν επήλθε σε άλλον κάποια έννομη επιβλαβής συνέπεια.

  3.  Αν ο υπαίτιος των πράξεων των άρθρων 224 παρ.  2  και  225  τις  τέλεσε για να αποφύγει ποινική ευθύνη, είτε δική του είτε κάποιου  από τους οικείους του, το δικαστήριο μπορεί να τον απαλλάξει από  κάθε  ποινή."

-------------- / -------------

   Πρόκειται για πλημμέλημα που τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον 1 έτους - 5 έτη.   Ψευδής είναι η ένορκη διαβεβαίωση για την αλήθεια ή αναλήθεια των πραγματικών περιστατικών που περιέχει ο όρκος όταν έρχεται σε αντίθεση με την αντικειμενική αλήθεια και όχι με την υποκειμενική πεποίθηση αυτού που δίνει τον όρκο. 

Χρειάζεται άμεσος δόλος και όχι απλά ενδεχόμενος δόλος για την στοιχειοθέτηση υποκειμενικής  υπόστασης του εγκλήματος αυτού.  Δηλ. ο υπαίτιος να γνωρίζει αυτά που καταθέτει ότι είναι ψευδή, να γνωρίζει τα αληθή, αλλά σκοπίμως να τα αποκρύπτει αυτά ή να αρνείται να καταθέσει για αυτά. Είναι αδιάφορο αν τα κατατεθειμένα περιστατικά είναι ουσιώδη ή επουσιώδη στην έκβαση της υποθέσεως.

Δυνατή η ηθική αυτουργία και συνέργεια ακόμη και δια παραλείψεως. Η κρατούσα γνώμη δέχεται συρροή ψευδούς καταμήνυσης και ψευδορκίας σε περίπτωσης ένορκης επιβεβαίωσης του ψεύτικου περιεχομένου (εν όλω ή εν μέρει) της μήνυσης ως αληθούς από τον μηνυτή, ενώπιον του εισαγγελέα.  Γίνεται δεκτό ότι επί ακύρου όρκου δεν υφίσταται ψευδορκία.

Προστατευόμενο έννομο αγαθό είναι η ορθή απονομή της δικαιοσύνης. Πρόκειται για έγκλημα διακινδύνευσης, διότι δεν απαιτείται η επέλευση οποιασδήποτε βλάβης. Η πράξη της ψευδορκίας διώκεται αυτεπάγγελτα. Δικαίωμα παράστασης πολιτικής αγωγής έχει το πρόσωπο που υπέστη ηθική βλάβη από την ψευδορκία.

Νομολογία: 

"...Κατά το άρθρο 224 παρ. 2 ΠΚ, όπως ισχύει μετά την τροποποίησή του με το άρθρο 1 παρ. 1 του ν. 3327/2005, με την προβλεπομένη σ` αυτό ποινή, τιμωρείται όποιος, ενώ εξετάζεται ενόρκως ως μάρτυρας ενώπιον αρχής αρμόδιας να ενεργεί ένορκη εξέταση ή αναφέρεται στον όρκο που έχει δώσει, καταθέτει εν γνώσει του ψέματα ή αρνείται ή αποκρύπτει την αλήθεια. Από τη διάταξη αυτή προκύπτει ότι για τη στοιχειοθέτηση του εγκλήματος της ψευδορκίας μάρτυρα απαιτείται 

α) ο μάρτυρας να καταθέτει ενόρκως ενώπιον αρχής, η οποία είναι αρμόδια για την εξέταση του, 

β) τα πραγματικά περιστατικά, τα οποία κατέθεσε να είναι ψευδή, και 

γ) να υφίσταται άμεσος δόλος του, που συνίσταται στη γνώση αυτού, ότι αυτά που κατέθεσε είναι ψευδή ή ότι έχει γνώση των αληθινών, αλλά σκοπίμως τα αποκρύπτει ή αρνείται να τα καταθέσει. 

Η ένορκη κατάθεση του δράστη του εγκλήματος αυτού πρέπει να αναφέρεται σε γεγονότα αντικειμενικώς ανακριβή (και όχι σε κρίσεις, γνώμες ή πεποιθήσεις, εκτός εάν αυτές είναι αναπόσπαστα συνδεδεμένες προς τα γεγονότα που κατέθεσε), θεωρείται δε αντικειμενικώς ψευδές το περιστατικό, όχι μόνον όταν αυτό είναι αντίθετο προς την αντικειμενική πραγματικότητα αλλά και προς εκείνα που ο μάρτυς αντελήφθη ή από διηγήσεις τρίτων πληροφορήθηκε και ως εκ τούτου γνώριζε...." (679/2014 ΑΠ - ΠΟΙΝΙΚΟ)

Άλλα σχετικά με ψευδορκία άρθρα του Ποινικού Κώδικα είναι τα 226, 228,  που παραθέτω παρακάτω:

             Ψευδορκία  πραγματογνώμονα και διερμηνέα

                             'Αρθρο 226.

"1. `Οποιος ως πραγματογνώμονας ή διερμηνέας εν γνώσει εκθέτει με όρκο ψέματα ή αποκρύπτει την αλήθεια, τιμωρείται με Φυλάκιση τουλάχιστον δύο ετών."

  2.  Η διάταξη του άρθρου 67 εφαρμόζεται αναλόγως και  σ`  αυτή  την περίπτωση. 

 3. "Αν η ψευδής γνωμοδότηση του πραγματογνώμονα ή η ψευδής μετάφραση του διερμηνέα έγιναν χωρίς όρκο, επιβάλλεται Φυλάκιση τουλάχιστον δύο ετών."

* Η παρ.1  και 3 αντικαταστάθηκαν ως άνω με την παρ.3 άρθρ.1 Ν.3327/2005,

     (ΦΕΚ Α 70/11.3.2005).

                   Παραπλάνηση σε Ψευδορκία

                             'Αρθρο 228.

           1.   'Οποιος με πρόθεση παρασύρει κάποιον να  δώσει  από  πλάνη 

 ψευδή  όρκο,  σύμφωνα  με όσα αναφέρονται στο άρθρο 224, τιμωρείται με 

 Φυλάκιση μέχρι δύο ετών, αν η πράξη δεν  τιμωρείται  αυστηρότερα  κατά 

 τις διατάξεις για την ηθική αυτουργία.  

      

             2.   'Οποιος προσπαθεί με οποιοδήποτε μέσο να πείσει κάποιον να 

 διαπράξει  το  έγκλημα  των  άρθρων 224 και 226 παρ.  1, τιμωρείται με 

 Φυλάκιση μέχρι τριών ετών.

                     Ψευδής ανώμοτη κατάθεση

                             'Αρθρο 225

   1. Με Φυλάκιση τουλάχιστον ενός έτους τιμωρείται:

 α) όποιος, όταν εξετάζεται χωρίς όρκο ως διάδικος ή μάρτυρας από αρχή αρμόδια να ενεργεί τέτοια εξέταση, εν γνώσει του καταθέτει ψέματα ή αρνείται ή αποκρύπτει την αλήθεια,

 β) όποιος δηλώνει πως είναι έτοιμος να δώσει στο δικαστήριο ψευδή όρκο, που όμως δεν έδωσε, γιατί ο αντίδικος τον δέχτηκε σαν δοσμένο.

 2. Με Φυλάκιση τουλάχιστον ενός έτους ή με χρηματική ποινή τιμωρείται όποιος, σε κάθε άλλη περίπτωση, όταν εξετάζεται από κάποια αρχή ή από εξουσιοδοτημένο όργανό της ή όταν αναφέρεται σε αυτήν, εκθέτει εν γνώσει του ψέματα ή αρνείται ή αποκρύπτει την αλήθεια. Με την ίδια ποινή τιμωρείται όποιος εμφανίζεται ως μάρτυρας ενώπιον κάποιας αρχής και αρνείται επίμονα να δώσει τη μαρτυρία του ή τον όρκο της μαρτυρίας του.  

---------- / ----------

 * Υ.Γ. : Ευχαριστώ για την επίσκεψη. Για οποιαδήποτε ερώτηση ή απορία επικοινωνήστε μαζί μας. Θα χαρώ πολύ να συνομιλήσω μαζί σας για το θέμα που σας απασχολεί. - Γιώργος Γιαγκουδάκης, Ειδικός Δικηγόρος  στη Καβάλα. Tηλέφωνα 2510834031, κιν. 6945227120, giagkoud@yahoo.com