Το ερώτημα αυτό απαντήθηκε πρόσφατα με την υπ΄ αριθμόν 6/2019 απόφαση Ολομελείας του Αρείου Πάγου, που απεφάνθη επί του σημείου αυτού ότι:
Η διάταξη του άρθρου 1400 ΑΚ για τα αποκτήματα από το γάμο έχει τον χαρακτήρα κανόνα αναγκαστικού δικαίου. Κατ΄ακολουθία απαγορεύεται και είναι άκυρη η παραίτηση του δικαιούχου αποκτημάτων από το γάμο συζύγου ή σύναψη αντιθέτων συμφωνιών εκ των προτέρων, πριν δηλαδή γεννηθεί η σχετική αξίωση. Αυτό συνάγεται από το συνδυασμό των διατάξεων του ανωτέρω άρθρου και των άρθρων 3, 174, 178, 871 και 1441 ΑΚ.
Δεν αποκλείεται, όμως, από τη διάταξη 1400 ΑΚ, όπως το ζήτημα των αποκτημάτων γίνει αντικείμενο ενός γενικότερου διακανονισμού των περιουσιακών σχέσεων των συζύγων στις διαπραγματεύσεις αυτών για να καταλήξουν στην κατά το άρθρο 1441 ΑΚ συμφωνία συναινετικού διαζυγίου. Έτσι κατ` εξαίρεση, η συμφωνία αυτή είναι ισχυρή, με τον όρο ότι η συμφωνία των συζύγων για τα αποκτήματα τελεί υπό την αναβλητική αίρεση της, εξ αυτού αποκλειστικά του λόγου διαζυγίου, λύσης του γάμου.
Εφόσον μόνη η κοινή συναίνεση σε διαζύγιο συνιστά αυτοτελή και δεσμευτικό λόγο διαζυγίου, πολύ περισσότερο θα είναι ισχυρή και η υπό αίρεση ρύθμιση στο στάδιο αυτό της ενοχικής αξίωσης για τα αποκτήματα, ακόμη και δια παραιτήσεως, εκτός αν στη συγκεκριμένη περίπτωση συντρέχουν οι γενικοί όροι ακυρότητας της δήλωσης βουλήσεως, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 178 και 179 ΑΚ.
Η ως άνω παραίτηση έχει νομικό έρεισμα στις προαναφερόμενες διατάξεις και όχι σ` αυτήν του άρθρου 454 ΑΚ, εφόσον, κατά τα προεκτιθέμενα, η σχετική απαίτηση ανάγεται στο μέλλον και δεν έχει γεννηθεί κατά τον χρόνο που εκείνη (παραίτηση) λαμβάνει χώρα.
free image by pixabay.com
Αντίθετο επιχείρημα δεν δύναται να αντληθεί από τη διάταξη του άρθρου 5 παρ. 2 του ν. 4356/2015, η οποία για τους συνάπτοντες σύμφωνο συμβίωσης ορίζει ότι " τα μέρη δεν μπορούν να παραιτηθούν από την αξίωση συμμετοχής στα αποκτήματα πριν από τη γέννησή τους", διότι αν ο νομοθέτης ήθελε να ισχύει η απαγόρευση αυτή και στην περίπτωση του άρθρου 1400 ΑΚ θα το όριζε σ` αυτό ρητά.
Η ρυθμιστική για τα αποκτήματα συμφωνία, εφόσον δεν πληρωθεί η αναβλητική αίρεση, υπό την οποία τελεί, δηλαδή της λύσης του γάμου με συναινετικό διαζύγιο, δεν επιφέρει αποτελέσματα και δεν μπορεί ως εκ τούτου, να θεμελιώσει ανατρεπτική ένσταση υπέρ του άλλου (υποχρέου) συζύγου. (απόφαση 6/2019 ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ - ΟΛΟΜΕΛΕΙΑΣ)
Συνεπώς οι συμβαλλόμενοι σύζυγοι στα πλαίσια συναινετικού διαζυγίου μπορούν να δηλώνουν προς αλλήλους ότι δεν υπάρχει αξίωση αποκτημάτων ή απαίτηση από οικονομική συνεισφορά εκατέρωθεν στην επίτευξη της περιουσίας του άλλου κατά τη διάρκεια του γάμου τους και πάντως παραιτούνται αμοιβαία και χωρίς καμία επιφύλαξη τυχόν άλλων αξιώσεων τους κατ` αλλήλων και να δηλώνουν ρητώς ότι παραιτούνται από κάθε δικαίωμα διάρρηξης, ακύρωσης και γενικώς προσβολής του υπογραφόμενου ιδιωτικού συμφωνητικού συναινετικής λύσης του γάμου τους για οποιοδήποτε ουσιαστικό ή τυπικό λόγο ή αιτία και για όσα αναφέρονται στα άρθρα 178, 179 και 388 του Α.Κ.
Ελπίζω να βρήκατε χρήσιμα αυτά που σας έγραψα για την αξίωση αποκτημάτων από το γάμο των συζύγων και τη δυνατότητα διακανονισμού στα πλαίσια συναινετικού διαζυγίου, όπως απεφάνθη εν Ολομελεία με απόφασή του το Ανώτατο Ακυρωτικό Δικαστήριο.
Ευχαριστώ για την προσοχή και το ενδιαφέρον σας.
Τηρείτε τις οδηγίες αρμόδιων υγειονομικών αρχών περί πρόληψης μετάδοσης από Κορονοϊό. Μείνετε Ασφαλείς αυτό το καλοκαίρι.
* Υ.Γ. Ευχαριστώ για την επίσκεψη. Για οποιαδήποτε ερώτηση ή απορία επικοινωνήστε μαζί μας. Θα χαρώ πολύ να συνομιλήσω μαζί σας για το θέμα που σας απασχολεί. - Γιώργος Γιαγκουδάκης, Ειδικός Δικηγόρος Διαζυγίων - Οικογενειακού δικαίου στη Καβάλα - Tηλέφωνα 2510834031, κιν. 6945227120
https://dikigoros-diazygion.gr https://giagkoudakis-dikigoros.gr