Δικηγορος Καβαλας - Αρθρα, νομικες συμβουλες.
Καλησπέρα φίλες και φίλοι.
Έχω δεχθεί πολλά ερωτήματα από γονείς και ιδίως μητέρες ανηλίκων τέκνων για το θέμα του αν επιτρέπεται να αλλάξουν τον τόπο διαμονής του ανήλικου παιδιού τους σύμφωνα με τον νόμο.
Σήμερα θα μιλήσουμε για αυτό το πολύ σημαντικό θέμα, ένα σύνθετο και κρίσιμο ζήτημα με νομικές και συναισθηματικές προεκτάσεις. Εάν είσαι χωρισμένος γονέας το βίντεο αυτό είναι για σένα. Μείνε μέχρι το τέλος γιατί είναι πολύ ενδιαφέρον.
Είμαι ο Γιώργος Γιαγκουδάκης, νομικός σύμβουλος - ειδικός δικηγόρος οικογενειακού δικαίου και σας ενημερώνω με χρήσιμα νομικά βίντεο οικογενειακού δικαίου.
🔔 Πριν προχωρήσουμε μη ξεχάσετε να εγγραφείτε στο κανάλι μου. Κάντε ένα κλικ στο καμπανάκι για να λαμβάνετε ειδοποιήσεις για τα νέα βίντεο μου.
Βάσει της απόφασης 304/2023 ΜΠΡ ΡΟΔΟΥ (ΑΣΦ) επί του θέματος αυτού στο σκεπτικό του το δικαστήριο έδωσε μεταξύ άλλων την απάντηση στο ερώτημα πως θα πρέπει ο δικαστής να προσεγγίζει νομικά το σημαντικό αυτό θέμα και να επιλύει το δίλημμα που τίθεται για την μεταβολή ή μη του τόπου διαμονής του παιδιού στην εκάστοτε περίπτωση, όταν καλείται να λύσει αυτόν το γρίφο.
ΤΙ ΟΡΙΖΕΙ ΣΧΕΤΙΚΑ ΤΟ ΝΕΟ ΑΡΘΡΟ 1519 Α.Κ.
Το νέο άρθρο ΑΚ 1519, φέρει τον παράτιτλο «Σημαντικά ζητήματα επιμέλειας τέκνου».
Το ζήτημα της μεταβολής του τόπου κατοικίας ρυθμίζεται στη δεύτερη παράγραφο του, που ορίζει ότι «για τη μεταβολή του τόπου διαμονής του τέκνου που επιδρά ουσιωδώς στο δικαίωμα επικοινωνίας του γονέα με τον οποίο δεν διαμένει το τέκνο, απαιτείται προηγούμενη έγγραφη συμφωνία των γονέων ή προηγούμενη δικαστική απόφαση που εκδίδεται μετά από αίτηση ενός από τους γονείς. Το δικαστήριο μπορεί να διατάξει κάθε πρόσφορο μέτρο».
Σχετικά με τα παραπάνω να αποσαφηνίσουμε τα εξής:
Η δυνατότητα του δικαστηρίου να διατάξει κάθε πρόσφορο μέτρο έχει την έννοια της προσπάθειας εξισορρόπησης των ελλειμμάτων επικοινωνίας που θα δημιουργήσει η μετακίνηση, ώστε τελικά να μην υπάρχει σημαντικός περιορισμός της επικοινωνίας. Πρόσφορα μέτρα που μπορεί να διατάξει το δικαστήριο, προκειμένου να επιτρέψει τη μετακίνηση, είναι η πρόβλεψη εναλλακτικών τρόπων επικοινωνίας, η καταβολή των εξόδων μετακίνησης και διαμονής του δικαιούχου επικοινωνίας στον νέο τόπο διαμονής, η μετακίνηση του παιδιού προς τον τόπο διαμονής του δικαιούχου της επικοινωνίας, η ρύθμιση της άσκησης της επικοινωνίας σε διαστήματα με μεγαλύτερη διάρκεια και μικρότερη συχνότητα.
Η συμφωνία αυτή των γονέων πρέπει να περιβληθεί τον τύπο του εγγράφου βεβαίας χρονολογίας, ώστε να υπάρχει βεβαιότητα ως προς τον χρόνο κατάρτισής της και τον χρόνο από τον οποίον προσδιορίζεται ο τόπος διαμονής του παιδιού σύμφωνα με αυτήν.
Αρκεί οποιαδήποτε δικαστική απόφαση που μπορεί να παραγάγει δεσμευτικό αποτέλεσμα για τους γονείς. Αυτές είναι κατ’ αρχήν οι τελεσίδικες αποφάσεις (ΚΠολΔ 321), οι οποίες εκδίδονται κατά την ειδική διαδικασία που αφορά σε διαφορές από την οικογένεια, αποφάσεις ασφαλιστικών μέτρων, προσωρινή διαταγή και σε εξαιρετικά επείγουσες περιπτώσεις και με διάταξη του αρμόδιου εισαγγελέα (ΑΚ 1532 παρ. 4).
Η απαγόρευση μεταβολής του τόπου διαμονής του παιδιού χωρίς έγγραφη συμφωνία με τον άλλο γονέα ή χωρίς απόφαση του δικαστηρίου αφορά τον γονέα με τον οποίον διαμένει το παιδί. Συνεπώς ισχύει, όταν ο γονέας αυτός ασκεί την επιμέλεια είτε μόνος του είτε κατά μείζονα λόγο από κοινού με τον άλλο γονέα, οπότε δεν μπορεί μονομερώς να λαμβάνει τη σχετική απόφαση.
Αν ο δικαιούχος της άσκησης της επιμέλειας γονέας ή ακόμα και συνεπιμέλειας μεταβάλει τη διαμονή του παιδιού μονομερώς, κατά παράβαση του άρθρου 1519 παρ. 2 Α.Κ., προβαίνει σε κακή άσκηση της γονικής μέριμνας κατ’ άρθρο 1532 παρ. 2 περ. γ΄ Α.Κ. Επί μετακίνησης σε άλλο κράτος, αυτή θα αποτελεί παράνομή μετακίνηση και κατά την έννοια του άρθρου 3 της Σύμβασης της Χάγης του 1980 για τα αστικά θέματα της διεθνούς απαγωγής παιδιών.
ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΑΣΥΜΦΩΝΙΑΣ ΤΩΝ ΓΟΝΕΩΝ ΠΩΣ ΛΥΝΕΙ Ο ΔΙΚΑΣΤΗΣ ΤΟΝ ΓΡΙΦΟ ΤΗΣ ΜΕΤΑΒΟΛΗΣ ΤΟΥ ΤΟΠΟΥ ΔΙΑΜΟΝΗΣ ΠΑΙΔΙΟΥ
Αν οι γονείς δεν καταλήξουν σε έγγραφη συμφωνία, απαιτείται όπως προαναφέραμε προηγούμενη δικαστική απόφαση, με την οποία μπορεί κατά την κρίση του δικαστή να παρέχεται η σχετική άδεια πριν από τη μετακίνηση του παιδιού, αν αυτό προάγει το συμφέρον του τέκνου.
Σε περιπτώσεις διαφωνίας μεταξύ των γονέων για τη μεταβολή του τόπου διαμονής του παιδιού, ο δικαστής καλείται να λύσει ένα περίπλοκο γρίφο, λαμβάνοντας υπόψη πλήθος παραγόντων και θέτοντας στο επίκεντρο το βέλτιστο συμφέρον του παιδιού.
Πρωταρχικό κριτήριο είναι το συμφέρον του παιδιού προσαρμοσμένα στην εκάστοτε περίπτωση. Έτσι, το δικαστήριο λαμβάνει υπόψη του το συμφέρον του συγκεκριμένου παιδιού που ανατρέφεται από συγκεκριμένους γονείς και υπό συγκεκριμένες συνθήκες. Συμφέρον δε του παιδιού σημαίνει να εκπληρώνονται οι βασικές βιοτικές, συναισθηματικές και αναπτυξιακές ανάγκες του συγκεκριμένου παιδιού στη συγκεκριμένη χρονική στιγμή. Ειδικότερα, λαμβάνονται υπόψη η ηλικία του παιδιού, οι λόγοι της μετακίνησης, οι επιπτώσεις της μεταβολής του τόπου διαμονής στη συναισθηματική σταθερότητα και στις σχέσεις του παιδιού, οι συνθήκες και τα χαρακτηριστικά του νέου οικογενειακού και κοινωνικού περιβάλλοντος σε σύγκριση με την υπάρχουσα κατάσταση, η βούληση του παιδιού, η δυνατότητα προσαρμογής των όρων επικοινωνίας στις νέες συνθήκες.
Κριτήριο για την απόφαση αυτή του δικαστηρίου στις περιπτώσεις αλλαγής του τόπου κατοικίας του γονέα, με τον οποίον το παιδί διαμένει συνήθως, είναι η προαγωγή του συμφέροντος του παιδιού.
Θα πρέπει να αξιολογούνται τα κίνητρα του γονέα που ζητά τη μετακίνηση και να αποκλείεται η περίπτωση της καταχρηστικότητας του αιτήματος.
Το δικαστήριο πρέπει να συνεκτιμά για την απόφασή του και το εάν ο γονέας, που μεταβάλλει τον τόπο της κατοικίας του, έχει την πρόθεση με τον τρόπο αυτόν να δυσκολέψει ή να αποκλείσει την προσωπική επικοινωνία του άλλου γονέα με το παιδί.
Η κρίση του δικαστηρίου πρέπει να θεμελιώνεται στη βάση ότι ο ένας γονέας από τους δύο είναι καταλληλότερος για να διαμένει μαζί του το παιδί, όταν η επιμέλεια ασκείται από κοινού από τους γονείς.
Η διαμονή του παιδιού με τον ένα γονέα αποφασίζεται από το δικαστήριο με κριτήρια εξειδίκευσης του συμφέροντος του παιδιού όπως την ικανότητα και τη δυνατότητα κάθε γονέα να φροντίζει καθημερινά το παιδί, τη δυνατότητα του γονέα να αφιερώνει προσωπικό χρόνο στο παιδί, την ηλικία και τις ιδιαίτερες ανάγκες του παιδιού, την ανάγκη του παιδιού για σταθερότητα περιβάλλοντος και συναισθηματική ασφάλεια την γνώμη του ίδιου του παιδιού ανάλογα και με την ωριμότητα του, η διαπίστωση εάν ο γονέας αυτός έχει σχεδιάσει με ακρίβεια ένα ρεαλιστικό πλάνο μετεγκατάστασής του με το παιδί και μπορεί να το φέρει σε πέρας.
Πρέπει ιδίως να λαμβάνονται υπόψη τα προσωπικά σχέδια του κάθε γονέα ενόψει της μεταβολής του τόπου κατοικίας, τα οποία αναμφίβολα επηρεάζουν τη φροντίδα και την καθημερινότητα του παιδιού.
Περαιτέρω, όταν η μεταβολή του τόπου κατοικίας τού γονέα, με τον οποίον διαμένει το παιδί, οφείλεται στην αναζήτηση ή στην εξασφάλιση εργασίας στον νέο τόπο κατοικίας, που εξασφαλίζουν καλύτερες συνθήκες ζωής στον γονέα και στο παιδί, πρέπει να συνεκτιμάται από το δικαστήριο τυχόν πρόταση του γονέα που μετακομίζει για αναπλήρωση της ελλείπουσας επαφής με τον άλλο γονέα λόγω της μεταβολής του τόπου κατοικίας του παιδιού ή για την διευκόλυνση αυτής (λ.χ. ανάληψη μέρους των εξόδων ταξιδίων, διαμονής κ.λπ. του άλλου γονέα για να επικοινωνεί με το παιδί στον νέο τόπο κατοικίας του ή μεταφορά του από τον γονέα με τον οποίον αυτό διαμένει στον τόπο κατοικίας του άλλου γονέα) ή για αύξηση του χρόνου επαφής με τον άλλο γονέα κατά την περίοδο των σχολικών διακοπών.
Σε περίπτωση μετακίνησης του γονέα στο εξωτερικό πρέπει να ληφθούν υπόψη η γνώση από το παιδί της ξένης γλώσσας, η επαφή του με τις συνθήκες και τον τρόπο ζωής στο εξωτερικό και η δυνατότητα προσαρμογής του παιδιού στο νέο περιβάλλον, για την οποία θα πρέπει να καταβληθεί μεγαλύτερη προσπάθεια από το ίδιο και κυρίως από τον γονέα με τον οποίον διαμένει. (βλ και 7353/2023 ΜΠΡ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ (ειδ. διαδ)
Το δικαστήριο μπορεί να επιτρέψει μπορεί και να μην επιτρέψει τη μεταβολή του τόπου διαμονής του παιδιού και δεν δεσμεύεται από το αίτημα του γονέα. Το δικαστήριο μπορεί να διατάξει κάθε πρόσφορο μέτρο (ΑΚ 1519 παρ. 2 εδ. β`), με το οποίο προάγεται το συμφέρον του παιδιού. Θα συνεκτιμήσει τη συμπεριφορά του κάθε γονέα κατά το προηγούμενο χρονικό διάστημα ιδίως την ανάγκη για την ουσιαστική συμμετοχή και των δύο γονέων στην ανατροφή και φροντίδα του παιδιού, την αποτροπή διάρρηξης των σχέσεών του με τους γονείς του, τους έως τότε δεσμούς του παιδιού με καθέναν από τους γονείς και τους αδελφούς του, τη συμμόρφωσή των γονέων με τις νόμιμες υποχρεώσεις τους, δικαστικές αποφάσεις, εισαγγελικές διατάξεις, τις τυχόν συμφωνίες που έκαναν οι γονείς του τέκνου που αφορούν το τέκνο, αλλά και την ανάγκη να διατηρηθεί η σταθερότητα της καθημερινής ζωής του παιδιού, να μην αλλάξει σχολικό περιβάλλον, να μην απομακρυνθεί από το κοινωνικό και συγγενικό περιβάλλον.
Το δικαστήριο μπορεί στο πλαίσιο αυτό να διατάξει λ.χ. τη μετοίκηση του παιδιού στον τόπο κατοικίας του άλλου γονέα, την υποχρέωση του γονέα με τον οποίον διαμένει το παιδί να το συνοδεύει στον τόπο κατοικίας του άλλου γονέα για να επικοινωνεί μαζί του ή για τον σκοπό αυτόν να καταβάλλει τα έξοδα μετακίνησης του άλλου γονέα στον νέο τόπο διαμονής του παιδιού. Όταν αυτό είναι προς το συμφέρον του παιδιού, το δικαστήριο μπορεί να διατάξει την ανάθεση της άσκησης της επιμέλειας στον ένα γονέα, συνεκτιμώντας και τους λόγους της μεταβολής κατοικίας. Το δικαστήριο όμως δεν μπορεί να απαγορεύσει την αλλαγή του τόπου της δικής του κατοικίας στον γονέα.
Στην περίπτωση αυτή ο γονέας, που μεταβάλλει τον τόπο της κατοικίας του για τον προαναφερόμενο σκοπό, παραβιάζει τις υποχρεώσεις του να διαφυλάσσει και να ενισχύει τις σχέσεις του παιδιού με τον άλλο γονέα (ΑΚ 1518 παρ. 4) και αυτό δεν θα λειτουργεί προς το συμφέρον του παιδιού. Το δικαστήριο θα πρέπει να αποφασίσει αφού σταθμιστεί αν το συμφέρον του παιδιού εξυπηρετείται καλύτερα στην περίπτωση που το παιδί ακολουθήσει τον γονέα στον νέο τόπο της κατοικίας του ή αντιθέτως αν παραμείνει στον ίδιο τόπο κατοικίας. Το δικαστήριο πρέπει να προβεί στην αναζήτηση της επιλογής που θα ευνοεί τη μελλοντική υλική και ηθική ευημερία του ανηλίκου και την ήρεμη ψυχολογική ανάπτυξή του.
Κρίσιμη, επίσης, είναι η έως τώρα συμπεριφορά του δικαιούχου επικοινωνίας, δηλαδή αν πράγματι ασκούσε το δικαίωμά του.
Στις περιπτώσεις που τόσο η μετακίνηση του παιδιού με τον έναν γονέα όσο και η παραμονή του με τον άλλο γονέα δεν προάγει το συμφέρον του, το δικαστήριο πρέπει να αποφασίσει ποια είναι η λιγότερο βλαπτική για το παιδί λύση, δηλαδή να μετοικήσει με τον γονέα με τον οποίο διαμένει ήδη ή να παραμείνει στον ίδιο τόπο διαμένοντας εφεξής με τον άλλο γονέα. Το δικαστήριο μπορεί να επιτρέψει τη μεταβολή του τόπου διαμονής του παιδιού, δεν μπορεί όμως να απαγορεύσει στον γονέα την αλλαγή του τόπου της δικής του κατοικίας.
Τελικά αν η μεταβολή του τόπου διαμονής του παιδιού κριθεί ότι δεν προάγει το συμφέρον του παιδιού βάσει του άρθ. 1519 Α.Κ. τότε θα πρέπει να απορρίπτει το δικαστήριο το σχετικό αίτημα του γονέα.
Η λήψη μίας δικαστικής απόφασης για τη μεταβολή του τόπου διαμονής ενός παιδιού αποτελεί μια περίπλοκη και συναισθηματικά φορτισμένη διαδικασία. Ο δικαστής που φέρει βαρύ το βάρος της ευθύνης, καλείται να λάβει μια δίκαιη, ισορροπημένη και ορθά τεκμηριωμένη απόφαση, λαμβάνοντας υπόψη πλήθος παραγόντων και θέτοντας στο επίκεντρο το βέλτιστο συμφέρον του παιδιού.
Αν επιτρέψει ο δικαστής την μεταβολή του τόπου διαμονής παιδιού κατ' άρθ. 1519 Α.Κ. ουσιαστικά αναθέτει την αποκλειστική επιμέλεια στον γονέα που ζητά την μετακίνηση μαζί με το παιδί σε νέα κατοικία, διαμορφώνοντας νέες συνθήκες άσκησης γονικής μέριμνας και επικοινωνίας.
Συνιστάται η αναζήτηση νομικής συμβουλής από έμπειρο δικηγόρο οικογενειακού δικαίου για την προστασία των δικαιωμάτων τόσο των γονέων όσο και του παιδιού.
Εν προκειμένω με την εν λόγω απόφαση 304/2023 ΜΠΡ ΡΟΔΟΥ (ΑΣΦ) ΑΠΑΓΟΡΕΥΘΗΚΕ προσωρινά η μεταβολή του τόπου κατοικίας του ανηλίκου τέκνου των διαδίκων από το νησί της Ρόδου.
📞 Μην διστάσετε να επικοινωνήσετε μαζί μας για θέματα που έχουν σχέση με μεταβολή τόπου διαμονής και επιμέλειας τέκνου για να ακούσουμε τους προβληματισμούς σας και να βοηθήσουμε.
Κλείνοντας, σας προσκαλούμε να εγγραφείτε και να ακολουθήσετε το κανάλι μας για περισσότερα βίντεο, συμβουλές και χρήσιμες πληροφορίες! Γειά σας.
-------- . --------
* Υ.Γ. Ευχαριστώ για την επίσκεψη στο blog. Αν έχετε ερώτηση ή απορίες επικοινωνήστε μαζί μου. Θα είμαι ευτυχής να μιλήσω μαζί σας για το ζήτημα που σας απασχολεί για να σας προτείνω λύσεις. - Γιώργος Γιαγκουδάκης, Ειδικός Δικηγόρος Διαζυγίων - Οικογενειακού δικαίου στη Καβάλα - Tηλέφωνα 2510834031, κιν. 6945227120 https://dikigoros-diazygion.gr https://giagkoudakis-dikigoros.gr
Σχετικές αναζητήσεις: μεταβολή του τόπου διαμονής,Αίτηση γονέα περί μεταβολής του τόπου διαμονής,Μεταβολή του τόπου διαμονής τέκνου,αλλαγη τοπου κατοικιας τεκνου,Συνεπιμελεια και τοποσ διαμονησ,αλλαγη επιμελειας παιδιου,Διαζυγιο και αλλαγη πολησ,Μετοίκηση του γονέα που έχει επιμέλεια παιδιών σε άλλη πόλη,παράβαση του άρθρου ΑΚ 1519 παρ. 2,Μεταβολή τόπου διαμονής ανήλικου τέκνου,ΑΛΛΑΓΗ ΤΟΠΟΥ ΔΙΑΜΟΝΗΣ,δικαστήριο, γιαγκουδακης δικηγορος, ειδικος δικηγορος οικογενειακου δικαιου, νομικες συμβουλες
