* Δημοσιεύτηκε 15/3/2014 στην "Πρωϊνή" Εφημερίδα της Καβάλας
Σε αυτό το άρθρο θα αναφερθούμε στην
φθορά ξένης ιδιοκτησίας, ένα έγκλημα
που και αυτό συμπεριλαμβάνεται στο 23ο
Κεφάλαιο του Ποινικού Κώδικα με το
τίτλο εγκλήματα κατά της ιδιοκτησίας
(σχετικά είναι τα άρθρα 381-384 Π.Κ που
προστατεύουν την ιδιοκτησία από τις
φθορές).
ΟΡΙΣΜΟΣ -ΣΤΟΙΧΕΙΑ- ΒΑΣΙΚΟ ΕΓΚΛΗΜΑ
Κατά το άρθρο 381 παρ. 1 Π.Κ. προβλέπεται
το βασικό έγκλημα της φθορά ξένης
ιδιοκτησίας ως εξής: "
1. ‘Οποιος με πρόθεση καταστρέφει ή
βλάπτει ξένο (ολικά ή εν μέρει) πράγμα
ή με άλλον τρόπο καθιστά ανέφικτη
τη χρήση του τιμωρείται με Φυλάκιση
μέχρι δύο ετών.”
Για τη στοιχειοθέτηση του πλημμελήματος
της φθοράς ξένης ιδιοκτησίας απαιτείται
αντικειμενικά μεν η καταστροφή ή η βλάβη
ή η με οποιοδήποτε άλλο τρόπο αχρήστευση
ξένου, ολικά ή μερικά
πράγματος, η αλλοτριότητα του οποίου
κρίνεται κατά τις περί κυριότητας
διατάξεις του ΑΚ, υποκειμενικά δε γνώση
και θέληση (ή αποδοχή) της καταστροφής
ή βλάβης κ.λπ. του πράγματος αυτού.
Είναι υπαλλακτικώς μικτό έγκλημα ή
πολύτροπο, διότι οι τρόποι τέλεσης της
φθοράς ξένης ιδιοκτησίας μπορούν να
εναλλαχθούν, αλλά και να υπάρξουν
ταυτόχρονα.
Στο άρθρο 381 Π.Κ. υλικό αντικείμενο είναι
ξένο πράγμα (ολικά ή μερικά). Ισχύουν
εδώ όσα είχαμε αναφέρει για το υλικό
αντικείμενο της κλοπής στη περίπτωση
όμως της φθοράς ξένης ιδιοκτησίας μπορεί
να είναι και ξένο ακίνητο πράγμα.
Καταστροφή πράγματος υφίσταται σε
περίπτωση που παύει να υπάρχει το πράγμα
στην υλική του υπόσταση (ως ύλη και
μορφή), είτε σε περίπτωση οριστικής και
παντελούς απώλειας της χρησιμότητάς
του πράγματος σύμφωνα με το προορισμό
του.
Καταστροφή ακόμη υφίσταται εφόσον οι
εργασίες και δαπάνες αποκατάστασης του
πράγματος που υπέστη φθορά είναι
δυσανάλογα μεγάλες εν σχέσει με την
αξία του πράγματος. Είναι δυνατόν η
μερική καταστροφή του πράγματος να το
καθιστά εντελώς άχρηστο για το σκοπό
που προορίζεται.
Καταστροφή του πράγματος υπάρχει όταν
τούτο καθίσταται εντελώς διαρκώς άχρηστο
για
τον προορισμό του, αρκεί δε αυτή να είναι
και μερική μόνο, η δε βλάβη συνίσταται
είτε στη βλάβη
της ουσίας του πράγματος είτε στη μείωση
της χρησιμότητάς του σύμφωνα με τον
προορισμό του.
Βλάβη πράγματος νοείται η αλλοίωση της
ουσίας του προς το χειρότερο ή ελάττωση
μόνον της χρησιμότητάς του.
Ανέφικτο της χρήσης του πράγματος
νοείται μόνο η οριστική αποστέρηση της
χρήσης του πράγματος, χωρίς να αποκτά
αυτό ο δράστης ή άλλος (άνευ αλλοίωσης
στην ουσία του πράγματος. Ορθότερο είναι
να θεωρείται το ανέφικτο της χρήσης για
το κύριο όχι για όλους. Όταν η ανάκτηση
της χρήσης του πράγματος απαιτεί
δυσανάλογες δαπάνες και προσπάθειες
θεωρείται ότι είναι ανέφικτη η χρήση
του.
Το ανέφικτο της με οποιοδήποτε άλλο
τρόπο χρήσεως του πράγματος καλύπτει
τις περιπτώσεις που το πράγμα, εκτός
από την καταστροφή ή τη βλάβη του, δεν
μπορεί να χρησιμοποιηθεί στο μέλλον
από τον κύριο ή τον κάτοχό του, κατά τη
συνήθη πορεία και αντίληψη.
Απαραίτητη προϋπόθεση για να υπάρξει
φθορά ξένης ιδιοκτησίας είναι να υπάρχει
δόλος στο δράστη έστω και ενδεχόμενος.
Σε περίπτωση πλάνης η πράξη παραμένει
ατιμώρητη. Η εξ αμελείας φθορά ξένης
ιδιοκτησίας δεν τιμωρείται. Έχει όμως
αστικές συνέπειες (αδικοπραξία) και ο
παθών μπορεί να προσφύγει στα αστικά
δικαστήρια για ικανοποίηση των αστικών
του αξιώσεων.
Ως λόγοι άρσης του αδίκου της φθοράς
ξένης ιδιοκτησίας μπορεί να είναι η
άμυνα, η κατάσταση ανάγκης, εκπλήρωση
καθήκοντος και η συναίνεση του παθόντος.
ΠΡΟΝΟΜΙΟΥΧΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΦΘΟΡΑΣ ΞΕΝΗΣ
ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑΣ
Προβλέπονται από τη παρ. 2 του άρθ. 381
δύο περιπτώσεις επιεικέστερης μεταχείρισης
του δράστη, όταν η φθορά αφορά πράγμα
ευτελούς αξίας ή η προξενηθείσα ζημιά
είναι ελαφριά:
«2. Αν η φθορά έχει αντικείμενο πράγμα
ευτελούς αξίας ή η ζημία που προξενήθηκε
από τη φθορά είναι ελαφρά, ο υπαίτιος
τιμωρείται με κράτηση έως έξι (6) μήνες
ή με πρόστιμο έως τρεις χιλιάδες * Η
παράγραφος 2 αντικαταστάθηκε ως άνω με
την παρ.3ε άρθρου 24 Ν.4055/2012,ΦΕΚ Α
51/12.3.2012. `Εναρξη ισχύος 2 Απριλίου 2012."
Τη συνέχεια του θέματος αυτού μπορείτε
να διαβάσετε για ενημέρωσή σας την
ερχόμενη Δευτέρα. Στο β΄μέρος του άρθρου
θα μιλήσουμε ειδικότερα για διακεκριμένες
περιπτώσεις φθοράς ξένης ιδιοκτησίας
για τις περιπτώσεις που απαιτείται
έγκληση για την άσκηση ποινικής δίωξης
κατά του δράστη και τις περιπτώσεις
απαλλαγής του δράστη, λόγω ικανοποίησης
του παθόντος. Καλό Σαββατοκύριακο σε
όλους.
Συντομογραφίες: Π.Κ. = Ποινικός Κώδικας
(συνεχίζεται με το β΄μέρος)
Γιώργος Π. Γιαγκουδάκης, Δικηγόρος Καβάλας
Διαζύγια - Ποινικά - Ιντερνετ
Για περισσότερες πληροφορίες
σχετικά με το δικηγορικό γραφείο μου
επισκεφθείτε το site μας
*Υ.Γ.: Στείλε το σχόλιο σου, κάνε LIKE και γράψου στη mailing list. Ευχαριστώ.