Αν είσαι γονιός και ιδίως πατέρας και έχεις στα χέρια σου δικαστική απόφαση επικοινωνίας, χωρίς ωστόσο να σε αφήνει η μητέρα τους να δεις τα παιδιά σου τοτε το βίντεο αυτό είναι για σένα.
Είμαι ο Γιώργος Γιαγκουδάκης δικηγόρος Καβάλας, ειδικός για διαζύγια και οικογενειακό δίκαιο και σας καλωσορίζω σε ακόμη ένα ενημερωτικό βίντεο μου.
Το πρόβλημα με τις παραβιάσεις δικαστικών αποφάσεων επικοινωνίας είναι πολύ σοβαρό και το επισήμανε και πρόσφατα ο Υπουργός Δικαιοσύνης κ Τσιάρας μέσα στη Βουλή.
Ας δούμε όμως τι ισχύει, τι γίνεται στην πράξη και κυρίως τι πρέπει να γίνει για επίλυση αυτού του τόσο σοβαρού προβλήματος, που οδηγεί στην αποξένωση γονέων με τέκνα.
Κατά το άρθρο 1520 παρ. 1 ΑΚ ο γονέας με τον οποίο δεν διαμένει το τέκνο διατηρεί δικαίωμα προσωπικής επικοινωνίας με αυτό. Σε περίπτωση διαφωνίας των γονέων του ανηλίκου ως προς την άσκηση του δικαιώματος τούτου, το δικαστήριο καθορίζει τον τρόπο κατά τον οποίο θα γίνεται η επικοινωνία.
Τα δικαστήρια εκδίδουν δικαστικές αποφάσεις ρύθμισης επικοινωνίας, κατόπιν αιτήματος του γονέα που δεν έχει την επιμέλεια του ανηλίκου τέκνου, πλην όμως γονείς και κυρίως οι μητέρες, που έχουν την επιμέλεια σε μεγάλο ποσοστό δεν συμμορφώνονται με αυτές και κατά συνέπεια δεν εφαρμόζονται οι αποφάσεις αυτές. Συχνά εξαφανίζονται τις ώρες επικοινωνίας από το σπίτι, χωρίς καμιά ενημέρωση, χρησιμοποιώντας προσχηματικούς ισχυρισμούς περί έκτακτης ανάγκης, όταν κληθούν να δώσουν εξηγήσεις. Αρνούνται με κάθε τρόπο να παραδώσουν το ανήλικο για επικοινωνία στον άλλο γονιό, όπως έχουν υποχρέωση, βάσει της εκάστοτε δικαστικής απόφασης επικοινωνίας, που ισχύει.
Αποτέλεσμα της κατάστασης αυτής είναι η αποξένωση του γονέα που δεν έχει την επιμέλεια και κυρίως του πατέρα από τα παιδιά του, τα οποία δεν φταίνε σε τίποτα και είναι τραγικά θύματα μιας κατάστασης έντονης διαμάχης μεταξύ των γονέων.
Μετά την έκδοση της δικαστικής απόφασης επικοινωνίας ακολουθείται η διαδικασία της έμμεσης αυτής αναγκαστικής εκτέλεσης αποφάσεων επικοινωνίας που διέρχεται δύο στάδια και απαιτεί την έκδοση δύο δικαστικών αποφάσεων. Αυτό κατά τη γνώμη μου σημαίνει πολύς χαμένος χρόνος και χρήμα με αποτελέσματα στη πράξη μη ικανοποιητικά έως απογοητευτικά.
Κατά το πρώτο στάδιο βεβαιώνεται με την απόφαση η υποχρέωση του εναγόμενου σε παράλειψη ή ανοχή της πράξης, απειλούνται εναντίον του, για την περίπτωση παράβασης της σχετικής υποχρέωσής του, οι ποινές αθροιστικά και καθορίζονται το ποσό της χρηματικής ποινής και ο χρόνος της προσωπικής κράτησης. Οι αποφάσεις των αστικών δικαστηρίων κατόπιν αιτήματος δικαιούχου γονέα ρυθμίζουν την επικοινωνία αυτή και σε πρώτη φάση καταδικάζουν τον άλλο γονέα που έχει την επιμέλεια για κάθε μελλοντική παραβίαση της διάταξης επικοινωνίας συνήθως στη πράξη σε μία χρηματική ποινή 300 ευρώ.
Κατά το δεύτερο στάδιο γίνεται διάγνωση της παράβασης, βεβαιώνεται δηλαδή εκ μέρους του καθ’ ου υπόχρεου γονέα η εκτέλεση η παραβίαση της υποχρέωσής του προς παράλειψη ή ανοχή και καταδικάζεται ο οφειλέτης - γονέας στην καταβολή της χρηματικής ποινής ή και σε προσωπική κράτηση.
Κατά το δεύτερο αυτό στάδιο το δικαστήριο δεσμεύεται από το δεδικασμένο της, κατά το πρώτο στάδιο, εκδοθείσας απόφασης, που μπορεί να είναι και προσωρινό, αν η σχετική απόφαση εκδόθηκε κατά τη διαδικασία των ασφαλιστικών μέτρων. Δηλαδή σε περίπτωση πού παραβιαστεί η πρώτη απόφαση ο δικαιούχος γονέας επικοινωνίας θα πρέπει να κάνει άλλο δικαστήριο σε δεύτερη φάση που να βεβαιώσει την παράβαση και να αξιώσει να πληρωθούν πχ. τα 300 ευρώ ή όποιο πόσο έχει ορίσει το πρώτο δικαστήριο συνήθως είναι της τάξεως 300 με 500 ευρώ για κάθε παραβίαση στο μέλλον. Προσωπική κράτηση στη πράξη δεν επιβάλλεται από το δικαστήριο σε βάρος του παραβάτη γονέα ακόμη και αν ζητηθεί.
Εν προκειμένω στην αναγκαστική εκτέλεση ισχύουν τα άρθρα 950 παρ. 2 και 947 παρ. 1 Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, που ορίζουν ότι: Αν παρεμποδίζεται το δικαίωμα της προσωπικής επικοινωνίας του γονέα με το τέκνο, η απόφαση που ρυθμίζει την επικοινωνία ΜΠΟΡΕΙ να απειλήσει με χρηματική ποινή και προσωπική κράτηση εκείνον που εμποδίζει την επικοινωνία και εφαρμόζονται οι διατάξεις του άρθρου 947. Βάσει του άρθρου 947 Κ.Πολ.Δ. όταν ο έχων την επιμέλεια γονέας έχει υποχρέωση να παραλείψει ή να ανεχθεί την επικοινωνία ανηλίκου τέκνου, το δικαστήριο, για την περίπτωση που παραβεί την υποχρέωση του, απειλεί για κάθε παράβαση χρηματική ποινή έως εκατό χιλιάδες (100.000) ευρώ υπέρ του δικαιούχου επικοινωνίας γονέα και προσωπική κράτηση έως ένα έτος. Αν η απειλή της χρηματικής ποινής και της προσωπικής κράτησης δεν περιέχεται στην απόφαση που καταδικάζει τον υπόχρεο γονέα να παραλείψει ή να ανεχθεί πράξη, απαγγέλλεται από το μονομελές πρωτοδικείο. Το δικαστήριο αυτό είναι αρμόδιο να βεβαιώσει την παράβαση και να καταδικάσει στη χρηματική ποινή και στην προσωπική κράτηση. Στην τελευταία περίπτωση, δικάζει σύμφωνα με τη διαδικασία των περιουσιακών διαφορών των άρθρων 614 επ..΄
Διάρκεια βίντεο 9,46 λεπτά
Κατά τη γνώμη μου το πρόβλημα είναι αφενός ότι αργούν να γίνουν οι σχετικές δίκες και αφετέρου ότι τα δικαστήρια πολλές φορές δεν αναζητούν επισταμένως και με συνδρομή ειδικών ψυχικής υγείας να διαγνωσθεί του κατά πόσο η επικοινωνία που ματαιώνεται λόγω αρνήσεως του τέκνου να επικοινωνήσει με τον αποξενωμένο γονέα του, οφείλεται σε επίδραση του γονέα που έχει υποχρέωση να ανεχθεί την επικοινωνία βάσει της σχετικής δικαστικής απόφασης. Η επισήμανση που γίνεται ότι η ματαίωση αυτή δεν οφείλεται αναγκαστικά στον αποξενωτή γονέα αποτελεί την εξαίρεση στις περιπτώσεις αυτές. Λόγω της αποδεικτικής δυσχέρειας του γεγονότος ότι ο υπόχρεος επικοινωνίας γονέας παροτρύνει ή εξωθεί το τέκνο να αποφύγει την επικοινωνία καταλήγουν τα δικαστήρια σε απαλλαγή των υπόχρεων γονέων και τη μη δικαίωση τις περισσότερες φορές του αποξενωμένου γονέα.
Επίσης μπορεί ο δικαιούχος γονέας επικοινωνίας σε περίπτωση παραβίασης της δικαστικής απόφασης επικοινωνίας, να υποβάλει μήνυση για παραβίαση δικαστικής απόφασης κατ΄ άρθ. 169Α ΠΚ κατά της μητέρας ή του πατέρα, που έχει την επιμέλεια και να ζητήσει σύλληψη και εφαρμογή της αυτόφωρης διαδικασίας.
Το άρθρο 169Α Π.Κ. για την παραβίαση δικαστικών αποφάσεων προβλέπει ότι:
1. Όποιος δεν συμμορφώθηκε σε προσωρινή διαταγή ή διάταξη δικαστικής ή εισαγγελικής απόφασης σχετική με τη ρύθμιση της νομής ή της κατοχής, την άσκηση της γονικής μέριμνας, την επικοινωνία με το τέκνο και τη ρύθμιση της χρήσης της οικογενειακής στέγης και της κατανομής των κινητών μεταξύ συζύγων, τιμωρείται με φυλάκιση έως τρία έτη ή χρηματική ποινή.
Αξίζει να σημειωθεί εδώ ότι η διάταξη αυτή αφήνει απ΄ εξω την μη συμμόρφωση συμφωνιών επικυρωμένων σε συμβολαιογραφική συναινετική λύση γάμου σε θέματα επιμέλειας και επικοινωνίας ανηλίκων τέκνων.
Οι υποθέσεις αυτές λοιπόν φθάνουν να δικαστούν στο ακροατήριο ποινικών δικαστηρίων, συνήθως μετά από ένα χρόνο στη καλύτερη περίπτωση. Αποτέλεσμα να συσσωρεύονται μετά από πολλές μηνύσεις πολλές υποθέσεις για εκδίκαση για παραβίαση επικοινωνίας. Υπό αυτό το καθεστώς που ισχύει σήμερα αντιλαμβάνεται κανείς πολύ εύκολα ότι μέχρι να απονεμηθεί δικαιοσύνη και μέχρι να δικαστούν οι αστικές και ποινικές υποθέσεις, που έχουν σχέση με την επικοινωνία θα έχει γίνει η γονεϊκή αποξένωση και η ανεπανόρθωτη ζημιά στη σχέση γονέα - τέκνου. Το πρόβλημα είναι εξαιρετικά σημαντικό έτσι όπως εμφανίζεται και πρέπει να αλλάξει άμεσα.
Σημαντική βοήθεια θα μπορούσε δοθεί αφενός από την Εισαγγελία Ανηλίκων με παραγγελία διεξαγωγής κοινωνικής έρευνας και παρέμβασή της σε κάθε περίπτωση και αφετέρου κυρίως με αλλαγές στο οικογενειακό και ποινικό δίκαιο όπως:
1. με την θέσπιση αυστηρότερων ποινών κατά των γονιών αυτών, που παραβιάζουν δικαστικές αποφάσεις επικοινωνίας και αποξενώνουν τα παιδιά από τον άλλο γονέα
2. με την σύλληψη τους, που αποτελεί υποχρέωση των προανακριτικών υπάλληλων καθώς και κάθε αστυνομικού οργάνου. Έχουν οι τελευταίοι υποχρέωση να συλλάβουν τον δράστη αυτόφωρου κακουργήματος ή πλημμελήματος και μάλιστα χωρίς να απαιτείται οποιαδήποτε έγκριση ή άδεια για τις ενέργειες αυτές από οποιονδήποτε, φυσικά, ούτε και του Εισαγγελέα, ο δε τελευταίος δεν δικαιούται να αποτρέπει τη σύλληψη στην περίπτωση αυτή με παραγγελία του, παρόλο ότι διευθύνει την προανάκριση και ελέγχει και εποπτεύει για την τήρηση των νόμων ( βλ. 2/1999 ΓΝΜΔ ΕΙΣ ΕΦΑΘ ). Να γίνεται και εφαρμογή του αυτόφωρου για αυτές τις αυτεπάγγελτα διωκόμενες πράξεις τους στα πλαίσια των χρονικών πλαισίων αυτοφώρου,
3. με την αφαίρεση επιμέλειας σε περίπτωση επαναλαμβανόμενης παραβίασης απόφασης επικοινωνίας και την επιβολή υψηλών χρηματικών ποινών στη πράξη για αποτροπή παραβιάσεων αποφάσεων επικοινωνίας
4. με δικαστικές διαδικασίες εξπρές βεβαίωση της παραβίασης των δικαστικών αποφάσεων επικοινωνίας
5. με διαδικασίες άμεσης αποκατάστασης της επικοινωνίας τέκνων με τον δικαιούχο γονέα για να μην προκληθεί αποξένωση.
6. 'Ιδρυση οικογενειακών δικαστηρίων και τέλος
6. θεσμοθέτηση της συνεπιμέλειας γονέων.
Εν κατακλείδι να πούμε ότι επιτέλους πρέπει να μπει ένα τέλος σε αυτή την ιστορία παραβίασης δικαστικών αποφάσεων επικοινωνίας και στην ασυδοσία ορισμένων γονιών προς όφελος πρώτα απ' όλα των ανήλικων παιδιών και κατ΄ επέκταση της Ελληνικής οικογένειας, αλλά και ολόκληρης της κοινωνίας μας.
Η Πολιτεία και όλοι μας θα πρέπει να ευαισθητοποιηθούμε και σε αυτό το τόσο σοβαρό θέμα που απασχολεί μεγάλη μερίδα συμπολιτών μας.
Ευχαριστώ για την προσοχή και το ενδιαφέρον σας. Ελπίζω να βρήκατε αρκετά χρήσιμο και ενδιαφέρον το βίντεο αυτό.
Για νομικά θέματα επιμέλειας, επικοινωνίας παιδιών και οικογενειακού δικαίου μπορείτε να ενημερώνεστε χωρίς κανένα κόστος, από την μεγάλη βάση του προσωπικού μου blog https://kavala-lawyer.blogspot.com
Επισκεφθείτε λοιπόν το blog μου για ενημέρωση και στείλετε σχόλια και παρατηρήσεις για βελτίωσή του στην ηλεκτρονική δ/νση μου info@dikigoros-diazygion.gr
Σύντομα πάλι μαζί για ένα άλλο ενδιαφέρον και χρήσιμο βίντεο. Γειά σας και καλό μήνα.
-------- . --------
* Υ.Γ. Ευχαριστώ για την επίσκεψη. Για οποιαδήποτε ερώτηση ή απορία επικοινωνήστε μαζί μας. Θα χαρώ πολύ να συνομιλήσω μαζί σας για το θέμα που σας απασχολεί. - Γιώργος Γιαγκουδάκης, Ειδικός Δικηγόρος Διαζυγίων - Οικογενειακού δικαίου στη Καβάλα - Tηλέφωνα 2510834031, κιν. 6945227120 https://dikigoros-diazygion.gr https://giagkoudakis-dikigoros.gr