* Δημοσιεύτηκε 3 /3/2014 στην "Πρωϊνή" Εφημερίδα της Καβάλας
Σε συνέχεια του α΄μέρους για την
υπεξαίρεση θα μιλήσουμε σήμερα για την
ηθική αυτουργία, συναυτουργία, συνέργεια,
διακεκριμένες περιπτώσεις υπεξαίρεσης,
την υπεξαίρεση ευτελούς αξίας και για
άμεση ανάλωση, υφαιρέσεις, την απόδοση
ιδιοποιημένου πράγματος και την
υπεξαίρεση στην υπηρεσία.
ΠΟΤΕ ΥΠΑΡΧΕΙ ΗΘΙΚΗ ΑΥΤΟΥΡΓΙΑ ΥΠΕΞΑΙΡΕΣΗΣ
Από τη διάταξη του άρθ. 46 παρ. 1 εδ. α` του
ΠΚ, κατά την οποία "με την ποινή του
αυτουργού τιμωρείται επίσης: α) όποιος
με πρόθεση προκάλεσε σε άλλον την απόφαση
να εκτελέσει την άδικη πράξη που
διέπραξε", προκύπτει ότι για την
ύπαρξη αξιόποινης ηθικής αυτουργίας
απαιτείται, αντικειμενικώς, η πρόκληση
από τον ηθικό αυτουργό σε κάποιον άλλον
της αποφάσεως να τελέσει ορισμένη πράξη,
η οποία συγκροτεί την αντικειμενική
υπόσταση ορισμένου εγκλήματος ή
τουλάχιστον συνιστά αρχή εκτελέσεως
αυτής, την οποία και τέλεσε.
Η πρόκληση της αποφάσεως αυτής μπορεί
να γίνει με οποιοδήποτε τρόπο ή μέσο,
όπως, με συμβουλές, απειλή ή με εκμετάλλευση
οποιασδήποτε πλάνης, πραγματικής ή
νομικής ή περί τα παραγωγικά της βουλήσεως
αίτια ή με τη διέγερση μίσους κατά του
θύματος, με πειθώ ή φορτικότητα ή με την
επιβολή ή την επιρροή προσώπου, λόγω
της ιδιότητας και της θέσεώς του ή και
της σχέσεώς του με το φυσικό αυτουργό.
Υποκειμενικώς απαιτείται δόλος, ο οποίος
συνίσταται στη συνείδηση του ηθικού
αυτουργού, ότι παράγει σε άλλον την
απόφαση να εκτελέσει άδικη πράξη και
στη συνείδηση της ορισμένης πράξεως
στην οποία παρακινεί το φυσικό αυτουργό,
χωρίς να είναι αναγκαίος ο καθορισμός
της πράξεως αυτής μέχρι λεπτομερειών,
αρκεί δε και ενδεχόμενος, εκτός αν για
την υποκειμενική θεμελίωση του οικείου
εγκλήματος απαιτείται άμεσος ή υπερχειλής
δόλος, οπότε ο δόλος αυτός πρέπει να
συντρέχει και στο πρόσωπο του ηθικού
αυτουργού. Εξ άλλου, στην περίπτωση της
ηθικής αυτουργίας, για να έχει η
καταδικαστική απόφαση την απαιτούμενη
από τα 93 παρ, 3 του Συντάγματος και 139 του
Κ.Π.Δ ειδική και εμπεριστατωμένη
αιτιολογία, πρέπει να αναφέρονται σ`
αυτήν ο τρόπος και τα μέσα, με τα οποία
ο ηθικός αυτουργός προκάλεσε στο φυσικό
αυτουργό την απόφαση να εκτελέσει την
άδικη πράξη που διέπραξε, καθώς και τα
πραγματικά περιστατικά, από τα οποία
το δικαστήριο συνήγαγε ότι ο ηθικός
αυτουργός παρήγαγε με τον τρόπο και τα
μέσα αυτά στο φυσικό αυτουργό την
απόφαση, να εκτελέσει την άδικη πράξη
που διέπραξε. Ειδικώς, για το δόλο που
απαιτείται για τη θεμελίωση της
υποκειμενικής υποστάσεως της ηθικής
αυτουργίας, όταν για την τέλεση του
οικείου εγκλήματος αρκεί και ενδεχόμενος,
δεν απαιτείται ιδιαίτερη αιτιολογία,
γιατί ο δόλος αυτός ενυπάρχει στη θέληση
παραγωγής των πραγματικών περιστατικών
που συγκροτούν την αντικειμενική
υπόσταση του εγκλήματος τετελεσμένου
ή σε απόπειρα, στο οποίο παρακινεί ο
ηθικός αυτουργός από το φυσικό αυτουργό
και εξυπακούεται ότι υπάρχει στην
πραγμάτωση των περιστατικών αυτών.
ΠΟΤΕ ΤΕΛΕΙΤΑΙ Η ΥΠΕΞΑΙΡΕΣΗ ΚΑΤΑ
ΣΥΝΑΥΤΟΥΡΓΙΑ
Κατά την έννοια της διάταξης αυτής του
άρθρου 45 Π.Κ., συναυτουργία είναι η άμεση
ή διαδοχική σύμπραξη περισσοτέρων από
ένα προσώπων στην τέλεση κάποιου
εγκλήματος, το οποίο διαπράττουν με
κοινό δόλο τους, δηλαδή με συναπόφασή
τους, την οποία έλαβαν είτε πριν από την
πράξη τους, είτε κατά την τέλεσή της,
ώστε καθένας θέλει ή αποδέχεται την
τέλεσή της και γνωρίζει ότι και ο άλλος
από αυτούς ενεργεί με δόλο τέλεσης της
πράξης και θέλει ή αποδέχεται να ενώσει
τη δράση του με τη δράση των άλλων. Είναι
αδιάφορο αν η πραγμάτωση της αντικειμενικής
υπόστασης του εγκλήματος τελείται από
όλους κατά τον αυτό τρόπο και με την
αυτή ενέργεια, αρκεί ότι όλοι τελούν εν
γνώσει της πρόθεσης μεταξύ τους για την
τέλεση του αυτού εγκλήματος.
Ειδικότερα επί υπεξαιρέσεως υπάρχει
συναυτουργία όταν το ιδιοποιούμενο
αντικείμενο περιέρχεται στην συγκατοχή
των πλειόνων δραστών, οι οποίοι ενεργούν
από κοινού, λόγω της μεταξύ της ιδιαίτερης
σχέσης και των ειδικών στη συγκεκριμένη
περίπτωση συνθηκών, χωρίς να είναι
αναγκαία η εξειδίκευση και η μνεία των
επί μέρους ενεργειών καθενός οπό τους
συναυτουργούς, αλλά αρκεί η αναφορά στη
δικαστική απόφαση των πραγματικών
περιστατικών, βάσει των οποίων το
δικαστήριο δέχθηκε ότι ο δράστης
συμμετείχε στην τέλεση του εγκλήματος
ως συναυτουργός
ΑΜΕΣΗ ΚΑΙ ΑΠΛΗ ΣΥΝΕΡΓΕΙΑ ΣΥΝΕΡΓΕΙΑ
ΣΕ ΥΠΕΞΑΙΡΕΣΗ
ΑΜΕΣΗ ΣΥΝΕΡΓΕΙΑ - Κατά το άρθρο 46 παρ. 1
περ. β` του Π.Κ με την ποινή του αυτουργού
τιμωρείται, όποιος με πρόθεση παρέσχε
άμεση συνδρομή στο δράστη κατά τη
διάρκεια της άδικης πράξης και στην
εκτέλεση της πράξης αυτής (κύριας
πράξης).
Από τη διάταξη αυτή προκύπτει ότι για
τη στοιχειοθέτηση της άμεσης συνέργειας
απαιτείται α) δόλος του άμεσου συνεργού,
δηλαδή, ηθελημένη παροχή συνδρομής στον
πράττοντα εν γνώσει ότι αυτή παρέχεται
κατά την εκτέλεση της άδικης πράξης και
β) παροχή άμεσης συνδρομής κατά την
τέλεση και κατά τη διάρκεια εκτελέσεως
της κύριας πράξης, συνδεόμενη προς αυτή
κατά τρόπο, ώστε χωρίς τη βοηθητική
ενέργεια του άμεσου συνεργού δεν θα
ήταν δυνατή, με βεβαιότητα, η διάπραξη
του εγκλήματος κάτω από τις περιστάσεις
που έχει διαπραχθεί.
ΑΠΛΗ ΣΥΝΕΡΓΕΙΑ - Κατά το άρθρο 47 παρ. 1
Π.Κ. εξ΄άλλου, όποιος εκτός από την
περίπτωση της παραγ. 1 στοιχ.β΄ του άρθρ.
46, παρέσχε με πρόθεση σε άλλον οποιαδήποτε
συνδρομή πριν από την τέλεση ή κατά την
τέλεση της άδικης πράξης που διέπραξε,
τιμωρείται ως συνεργός με ποινή ελαττωμένη
κατά το άρθρο 83. Απλή συνέργεια κατά το
άρθρο αυτό συνιστά οποιαδήποτε
συνδρομή, υλική ή ψυχική, η οποία παρέχεται
στον αυτουργό και δεν είναι άμεση, εν
γνώσει αυτού που την παρέχει ότι ο
αυτουργός τελεί ορισμένο έγκλημα, η
συνδρομή δε αυτή πρέπει να παρέχεται
είτε πριν, είτε κατά την τέλεση της
άδικης πράξεως από τον αυτουργό.
ΔΙΑΚΕΚΡΙΜΕΝΕΣ ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΙΣ ΥΠΕΞΑΙΡΕΣΗΣ-
ΥΠΕΞΑΙΡΕΣΕΙΣ ΣΕ ΒΑΘΜΟ ΚΑΚΟΥΡΓΗΜΑΤΟΣ
ΚΑΤ΄ ΑΡΘ. 375 Π.Κ.
Σύμφωνα με το άρθ. 375 παρ. 1 εδ. β (απλά
διακεκριμένη υπεξαίρεση) και παρ. 2 του
Π.Κ. (ιδιαίτερα διακεκριμένη υπεξαίρεση)
σε περίπτωση διάπραξης υπεξαίρεσης:
παρ. 1 εδ. β "Αν η συνολική αξία υπερβαίνει
το ποσό των είκοσι πέντε εκατομμυρίων
(25.000.000) δραχμών, ο υπαίτιος τιμωρείται
με Κάθειρξη μέχρι δέκα ετών." [εβδομήντα
τριών χιλιάδων (73.000)ευρώ.] * Το ποσό των
εβδομήντα τριών χιλιάδων (73.000) ευρώ του
δεύτερου εδαφίου της παραγράφου 1
αναπροσαρμόζεται στο ποσό των εκατό
είκοσι χιλιάδων (120.000) ευρώ με την παρ.1
περ. ιγ` άρθρου 24 Ν.4055/2012,ΦΕΚ Α 51/12.3.2012
(‘Εναρξη ισχύος 2 Απριλίου 2012)
και κατά τη παράγραφο 2 του ίδιου άρθρου
"2. Αν πρόκειται για αντικείμενο
ιδιαίτερα μεγάλης αξίας που το έχουν
εμπιστευθεί στον υπαίτιο λόγω ανάγκης
ή λόγω της ιδιότητάς του ως εντολοδόχου,
επιτρόπου ή κηδεμόνα του παθόντος ή ως
μεσεγγυούχου ή διαχειριστή ξένης
περιουσίας, ο υπαίτιος τιμωρείται με
Κάθειρξη μέχρι δέκα ετών".
"Αν το συνολικό αντικείμενο της
πράξης του προηγούμενο εδαφίου υπερβαίνει
σε ποσό τα είκοσι πέντε εκατομμύρια
(25.000.000) δραχμές [εβδομήντα τριών χιλιάδων
(73.000)ευρώ. ], τούτο συνιστά επιβαρυντική
περίπτωση".
Στη τελευταία περίπτωση της παρ. 2 του
άνω άρθρου απαριθμούνται ενδεικτικά
πράξεις που ενέχουν κατάχρηση εμπιστοσύνης,
υφίσταται δε δόλος του δράστη περί
εκμετάλλευσης της ιδιαίτερης εμπιστοσύνης
και μπορούν να συμπεριληφθούν και
άλλες περιπτώσεις.
ΙΔΙΑΙΤΕΡΑ ΔΙΑΚΕΚΡΙΜΕΝΗ ΥΠΕΞΑΙΡΕΣΗ
Ν. 1608/1950 ΚΑΤΑ ΔΗΜΟΣΙΟΥ Κ.Λ.Π.
Περίπτωση διακεκριμένης υπεξαίρεσης
σε βαθμό κακουργήματος έχουμε και στο
άρθρο 1 παρ. 1 του ν. 1608/1950, όπως ισχύει
σήμερα μεταξύ άλλων εγκλημάτων και για
υπεξαιρέσεις που στρέφονται κατά του
Δημοσίου ή των νομικών προσώπων
δημοσίου δικαίου ή κατά άλλου νομικού
προσώπου από εκείνα που αναφέρονται
στο άρθρο 263Α του Ποινικού Κώδικα "και
το όφελος που πέτυχε ή επιδίωξε ο δράστης
ή η ζημία που προξενήθηκε ή οπωσδήποτε
απειλήθηκε στο Δημόσιο ή στα πιο πάνω
νομικά πρόσωπα υπερβαίνει το ποσό των
πέντε εκατομμυρίων (5.000.000) δραχμών,
επιβάλλεται η ποινή της κάθειρξης
και, αν συντρέχουν ιδιαζόντως επιβαρυντικές
περιστάσεις, ιδίως αν ο ένοχος
εξακολούθησε επί μακρό χρόνο την
εκτέλεση του εγκλήματος ή το αντικειμενό
του είναι ιδιαίτερα μεγάλης αξίας,
επιβάλλεται η ποινή της ισόβιας
κάθειρξης".
Με την παρ.3 άρθρ.4 Ν.2408/1996 (Α 104) ορίζεται
ότι: Το ποσό των πέντε εκατομμυρίων
(5.000.000) δραχμών, που προβλέπεται από
την παράγραφο 1 του άρθρου 1 του ν.
1608/1950 (ΦΕΚ 301 Α`), αυξάνεται σε πενήντα
εκατομμύρια (50.000.000) δραχμές.
Εφόσον υφίσταται πλάνη (άρθ. 30 παρ. 2) ως
προς τις περιστάσεις (άγνοια) που
στοιχειοθετούν διακεκριμένη υπεξαίρεση
τότε η πράξη καταλογίζεται στο δράστη
ως απλή υπεξαίρεση.
Περαιτέρω στο άρθρο 187 Π.Κ. " Εγκληματική
οργάνωση" τιμωρείται με Κάθειρξη
μέχρι δέκα ετών όποιος συγκροτεί ή
εντάσσεται ως μέλος σε δομημένη και με
διαρκή δράση ομάδα από τρία ή περισσότερα
πρόσωπα (οργάνωση) "που επιδιώκει"
τη διάπραξη περισσότερων κακουργημάτων
που προβλέπονται μεταξύ άλλων και στα
άρθρα 375 Π.Κ. (Υπεξαίρεση) κ.λ.π
ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΥΦΑΙΡΕΣΕΙΣ
(ΠΡΟΝΟΜΙΟΥΧΕΣ ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΙΣ ΥΠΕΞΑΙΡΕΣΗΣ)
(ΠΡΟΝΟΜΙΟΥΧΕΣ ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΙΣ ΥΠΕΞΑΙΡΕΣΗΣ)
Κατά το άρθρο 378 Π.Κ. υφαίρεση νοείται:
"Κλοπή ή Υπεξαίρεση που έγινε: α)
μεταξύ συγγενών και αγχιστέων σε ευθεία
γραμμή, θετών γονέων και θετών τέκνων,
συζύγων και μνηστευμένων, αδελφών
καθώς και των συζύγων και των μνηστήρων
τους β) από σύζυγο στην περιουσία που
άφησε ο σύζυγός του γ) εναντίον
επιτρόπου ή επιμελητή του υπαιτίου,
καθώς επίσης και σε βάρος προσώπου με
το οποίο ο υπαίτιος ή συμμέτοχος διατελεί
σε σχέση εξάρτησης ή ζει στο ίδιο σπίτι,
διώκεται μόνο ύστερα από έγκληση."
ΥΠΕΞΑΙΡΕΣΗ ΕΥΤΕΛΟΥΣ ΑΞΙΑΣ ΚΑΙ ΓΙΑ
ΑΜΕΣΗ ΑΝΑΛΩΣΗ
(Προνομιούχες περιπτώσεις υπεξαίρεσης)
Κατά την παρ. 1 εδ. α' του άρθ. 377 Π.Κ. αν
η Κλοπή ή η Υπεξαίρεση έχει αντικείμενο
πράγμα ευτελούς αξίας, τιμωρείται με
χρηματική ποινή ή με Φυλάκιση μέχρι έξι
μηνών.
Κατά την παρ. 1 εδ. β΄ του άρθ. 377 Π.Κ. Αν
όμως η πράξη αυτή τελέστηκε από ανάγκη
για άμεση χρήση ή ανάλωση του
αντικειμένου της Κλοπής ή Υπεξαίρεσης,
το δικαστήριο μπορεί να κρίνει την
πράξη ατιμώρητη. Στις περιπτώσεις
αυτού του άρθρου η ποινική δίωξη γίνεται
μόνο ύστερα από έγκληση (παρ. 2 άρθ. 377
ΠΚ.)
'Ενα πράγμα κρίνεται ως ευτελούς αξίας,
από την οικονομική του αξία κατά τις
συναλλαγές κατά το χρόνο της υπεξαίρεσης
με βάση τις συνθήκες της αγοράς του
διαμορφώνουν κάθε φορά την αντικειμενική
αξία των πραγμάτων και την οικονομική
κατάσταση του παθόντος, από την απλή
συναλλακτική σύγκριση των οποίων
συνάγεται περαιτέρω η κρίση περί ευτελούς
και ιδιαιτέρως μεγάλης της αξίας αυτής.
Η ευτελής αξία είναι μικρή σε βαθμό που
να μην γίνεται σημαντικά αισθητή τόσο
για το δράστη όσο και για τον παθόντα.
ΠΟΤΕ ΕΞΑΛΕΙΦΕΤΑΙ ΤΟ ΑΞΙΟΠΟΙΝΟ ΜΕ
ΑΠΟΔΟΣΗ ΙΔΙΟΠΟΙΗΜΕΝΟΥ ΠΡΑΓΜΑΤΟΣ (*
Το άρθρο 379 ΚΑΤΑΡΓΗΘΗΚΕ με το άρθρο 34
περ.β` Ν.3904/2010,ΦΕΚ Α 218/23.12.2010.)
Σε περίπτωση υπεξαίρεσης στο άρθρο 379
Π.Κ. παρ. 1 προβλέπεται περίπτωση εξάλειψης
αξιοποίνου της πράξης: “εάν ο υπαίτιος,
με δική του θέληση και πριν ακόμη
εξεταστεί με οποιονδήποτε τρόπο για
την πράξη του από τις αρχές, απέδωσε
χωρίς παράνομη βλάβη κάποιου τρίτου
το πράγμα ή ικανοποίησε εντελώς τον
ζημιωμένο. Η μερική μόνο απόδοση ή
ικανοποίηση εξαλείφει το αξιόποινο
κατά το αντίστοιχο μόνο μέρος”.
Από τη διάταξη αυτή προκύπτει ότι για
την εξάλειψη του αξιόποινου της
υπεξαιρέσεως, ακόμη και της κακουργηματικής
(επιχείρημα εξ αντιδιαστολής από την
παρ. 2 του ίδιου άρθρου), λόγω εμπράκτου
μετανοίας, που συνιστά προσωπικό λόγο
εξαλείψεως του αξιοποίνου, δεν αρκεί
μόνο η ικανοποίηση εκείνου που ζημιώθηκε,
πριν να εξετασθεί ο υπαίτιος από την
αρχή, αλλά απαιτείται η ικανοποίηση
αυτή να έγινε με την ελεύθερη θέληση
του δράστη, δηλαδή εκουσίως και αυθορμήτως
και να μην οφείλεται σε εξωτερικά και
ανεξάρτητα από τη βούληση του αίτια,
γιατί στην περίπτωση αυτή το αίτιο που
οδήγησε στην ικανοποίηση του ζημιωθέντος
δεν είναι η μεταμέλεια που αποτελεί το
κύριο χαρακτηριστικό της εμπράκτου
μετανοίας.
‘Eτσι, έχει κριθεί ότι δεν συντρέχει
περίπτωση έμπρακτης μετάνοιας, όταν η
απόδοση του πράγματος έγινε με την πίεση
του παθόντος και την απειλή αποκάλυψης
της πράξης ή υποβολής μήνυσης και του
φόβου τιμωρίας του και της επιβληθησομένης
ποινής.
Επίσης κατά το άρθρο 379 Π.Κ. παρ. 2
προβλέπεται ότι:
"2. Ο υπαίτιος της πράξης της Υπεξαίρεσης
εφόσον η πράξη αυτή δεν τιμωρείται σε
βαθμό κακουργήματος, απαλλάσσεται από
κάθε ποινή αν ικανοποίησει εντελώς τον
ζημιωθέντα με τη θέλησή του, μέχρι την
έκδοση οριστικής απόφασης του πρωτοβάθμιου
δικαστηρίου με την καταβολή του κεφαλαίου,
των τόκων υπερημερίας και των δικαστικών
εξόδων που έχουν εκκαθαριστεί και
δηλώσει τούτο ο παθών ή οι κληρονόμου
του".
*** Το άρθρο 379 ΚΑΤΑΡΓΗΘΗΚΕ με το άρθρο 34 περ.β` Ν.3904/2010,ΦΕΚ Α 218/23.12.2010. Ταυτόχρονα αντικαταστάθηκε το άρθρο 384 Π.Κ. συμπεριλαμβάνοντας και την υπεξαίρεση σε περίπτωση ικανοποίησης του παθόντος και έχει ως εξής: 'Αρθρο 384 Ικανοποίηση του παθόντος 1. Το αξιόποινο των εγκλημάτων των άρθρων 372-374, 375-377, 381 και 382 εξαλείφεται, αν ο υπαίτιος με δική του θέληση και πριν εξεταστεί με οποιονδήποτε τρόπο για την πράξη του από τις αρχές αποδώσει χωρίς παράνομη βλάβη τρίτου το πράγμα ή ικανοποιήσει εντελώς τον ζημιωθέντα. Η μερική μόνο απόδοση ή ικανοποίηση εξαλείφει το αξιόποινο κατά το αντίστοιχο μόνο μέρος. 2. Εάν ο υπαίτιος των πράξεων της παραγράφου 1 μέχρι την άσκηση της ποινικής δίωξης, χωρίς παράνομη βλάβη τρίτου αποδώσει το πράγμα και δηλώσει ο παθών ή οι κληρονόμοι του ότι δεν έχουν άλλη αξίωση από την πράξη ή ικανοποιήσει εντελώς τον ζημιωθέντα, καταβάλλοντος αποδεδειγμένα ή κατά δήλωση του παθόντος ή των κληρονόμων του το κεφάλαιο και τους τόκους υπερημερίας, δεν κινείται ποινική δίωξη και η υπόθεση τίθεται στο αρχείο με αιτιολογημένη πράξη του εισαγγελέα πλημμελειοδικών. 3. Ο υπαίτιος των πλημμελημάτων, που προβλέπονται στα άρθρα 372, 373, 375- 377, 381 και 382 απαλλάσσεται από κάθε ποινή αν, μέχρι το τέλος της αποδεικτικής διαδικασίας στο πρωτοβάθμιο δικαστήριο, αποδώσει το πράγμα και δηλώσει ο παθών ή οι κληρονόμοι του ότι δεν έχουν άλλη αξίωση από την πράξη ή ικανοποιήσει εντελώς τον ζημιωθέντα, καταβάλλοντος αποδεδειγμένα ή κατά δήλωση του παθόντος ή των κληρονόμων του το κεφάλαιο και τους τόκους υπερημερίας. 4. Στην απόπειρα των πράξεων της παραγράφου 1 αρκεί δήλωση του παθόντος ή των κληρονόμων του ότι έχουν ικανοποιηθεί. 5. Η δήλωση του παθόντος ή των κληρονόμων του ότι ικανοποιήθηκαν εντελώς ισχύει για όλους τους συμμέτοχους, εκτός από εκείνους που δηλώνουν ότι δεν την αποδέχονται.". * Το άρθρο 384 αντικαταστάθηκε ως άνω με το άρθρο 6 Ν.3904/2010, ΦΕΚ Α` 218/23.12.2010.
ΥΠΕΞΑΙΡΕΣΗ ΣΤΗΝ ΥΠΗΡΕΣΙΑ
Κατά το άρθρο 258 Π.Κ. τιμωρείται η
υπεξαίρεση υπαλλήλου στην υπηρεσία.
Συγκεκριμένα προβλέπεται ότι:
"Υπάλληλος ο οποίος παράνομα
ιδιοποιείται χρήματα ή άλλα κινητά
πράγματα που τα έλαβε ή τα κατέχει λόγω
αυτής της ιδιότητάς του, και αν ακόμα
δεν ήταν αρμόδιος γι` αυτό, τιμωρείται:
α) με Φυλάκιση τουλάχιστον έξι μηνών
β) αν το αντικείμενο της πράξης είναι
ιδιαίτερα μεγάλης αξίας, με Φυλάκιση
τουλάχιστον δύο ετών
γ) "Με Κάθειρξη μέχρι δέκα ετών, αν:
1) ο υπαίτιος μεταχειρίστηκε ιδιαίτερα
τεχνάσματα και το αντικείμενο της πράξης
είναι ιδιαίτερα μεγάλης αξίας συνολικά
ανώτερης των [πέντε εκατομμυρίων
(5.000.0000) δραχμών ] δέκα πέντε χιλιάδων
ευρώ (15.000). (Το ποσό των δεκαπέντε χιλιάδων
(15.000) ευρώ της περίπτωσης γ` υποπερίπτωσης
α` αναπροσαρμόζεται στο ποσό των τριάντα
χιλιάδων (30.000) ευρώ με την παρ.2 περ.γ`
άρθρου 24 Ν.4055/2012,ΦΕΚ Α 51/12.3.2012.-' Εναρξη
ισχύος 2 Απριλίου 2012.)
ή 2) το αντικείμενο της πράξης έχει αξία
μεγαλύτερη των [είκοσι πέντε εκατομμυρίων
(25.000.000) δραχμών] " εβδομήντα τριών
χιλιάδων ευρώ (73.000).
(*Το ποσό των εβδομήντα τριών χιλιάδων
(73.000) ευρώ της περ.γ.
υποπερ.β΄αναπροσαρμόζεται στο ποσό των
εκατό είκοσι χιλιάδων (120.000) ευρώ με την
παρ.1
περ.η` άρθρου 24 Ν.4055/2012,ΦΕΚ Α 51/12.3.2012. -
'Εναρξη ισχύος 2 Απριλίου 2012.)
Από τη διάταξη αυτή προκύπτει ότι για
τη στοιχειοθέτηση του προβλεπομένου
εγκλήματος της υπεξαιρέσεως στην
υπηρεσία, που περιλαμβάνει την
αντικειμενική υπόσταση της, κατά το
άρθρο 375 παρ. 1 του ΠΚ, υπεξαιρέσεως με
επαύξηση της ποινής, απαιτείται όπως
το παρανόμως ιδιοποιούμενο πράγμα
(χρήματα ή άλλο κινητό) είναι ξένο (ολικά
ή εν μέρει). Τέτοιο θεωρείται αυτό που
βρίσκεται σε ξένη σε σχέση με το δράστη
κυριότητα, με την έννοια που εκλαμβάνεται
αυτή στο αστικό δίκαιο, το οποίο ο
υπάλληλος, κατά την έννοια των άρθρων
13 εδ. α` και 263α του ΠΚ, έλαβε ή κατέχει
υπό την υπαλληλική του ιδιότητα, έστω
και αν είναι αναρμόδιος γι` αυτό.
Ιδιοποίηση αποτελεί κάθε ενέργεια ή
παράλειψη του δράστη, η οποία καταδηλώνει
τη θέληση αυτού να εξουσιάζει και να
διαθέτει το πράγμα σαν να είναι κύριος.
Υποκειμενικά απαιτείται η ύπαρξη δόλου,
που ενέχει τη γνώση ότι το πράγμα είναι
ξένο (ολικά ή εν μέρει) και ότι το έλαβε
ή το κατέχει ο δράστης υπό την υπαλληλική
του ιδιότητα, ως και τη θέληση να
ιδιοποιηθεί τούτο παράνομα, χωρίς τη
συγκατάθεση του κυρίου η χωρίς άλλο
δικαίωμα που παρέχεται σ` αυτόν από το
νόμο.
Σε αυτό το σημείο τελείωσε ένα ακόμη
νομικό άρθρο μας. Ραντεβού το επόμενο
Σάββατο. Θα είμαστε πάλι μαζί με ένα
ακόμη νομικό θέμα. Καλή βδομάδα. Να' στε
όλοι καλά.
Συντομογραφίες: Π.Κ. = Ποινικός Κώδικας
ΘΕΣΜΟΣ
ΠΟΙΝΙΚΗΣ ΣΥΝΔΙΑΛΛΑΓΗΣ ΓΙΑ ΤΟ ΚΑΚΟΥΡΓΗΜΑ
ΜΕΤΑΞΥ ΑΛΛΩΝ ΥΠΕΞΑΙΡΕΣΗΣ ΑΡΘ. 375 ΜΕ ΤΟ
ΝΕΟ ΑΡΘ. 308Β Κ.Π.Δ
"Αρθρο 308 Β
Ποινική συνδιαλλαγή
1. Στις περιπτώσεις που έχει ασκηθεί ποινική δίωξη για κακούργημα των άρθρων
375, 386, 386Α, 390 και 404 του Ποινικού Κώδικα ο εισαγγελέας
πλημμελειοδικών, μετά από αίτημα του κατηγορουμένου, που υποβάλλεται μέχρι
την τυπική περάτωση της ανάκρισης, καλεί τον κατηγορούμενο και τον παθόντα να
εμφανισθούν ενώπιον του μετά ή δια των συνηγόρων τους για συνδιαλλαγή. Ο
εισαγγελέας διορίζει υποχρεωτικά συνήγορο στον διάδικο, που δεν έχει, από το
σχετικό πίνακα του οικείου δικηγορικού συλλόγου.
2. Ο εισαγγελέας τάσσει προθεσμία δεκαπέντε ημερών στους συνηγόρους των
διαδίκων για τη σύνταξη του πρακτικού συνδιαλλαγής, στο οποίο βεβαιώνεται η
απόδοση του ιδιοποιημένου πράγματος ή η εντελής ικανοποίηση του ζημιωθέντα.
3. Αν το πρακτικό συνδιαλλαγής συνταχθεί πριν από την απολογία του
κατηγορουμένου, η ανάκριση θεωρείται περατωμένη ως προς αυτόν και τους
συμμέτοχους που το αποδέχονται. Αν το πρακτικό συνταχθεί μετά την απολογία
του κατηγορουμένου, τα τυχόν επιβληθέντα για το συγκεκριμένο έγκλημα κατά το
άρθρο 282 μέτρα δικονομικού καταναγκασμού αίρονται υποχρεωτικά με διάταξη του
εισαγγελέα πλημμελειοδικών.
4. Αν δεν επιτευχθεί συνδιαλλαγή, η αίτηση θεωρείται ως ουδέποτε
υποβληθείσα, καταστρέφεται με το οικείο υλικό και τυχόν αντίγραφα τους δεν
λαμβάνονται υπόψη σε κανένα στάδιο της δίκης.
5. Σε περίπτωση απόπειρας η βεβαίωση της παραγράφου 2 αφορά τη χρηματική
ικανοποίηση του παθόντος λόγω ηθικής βλάβης. Σε περιπτώσεις συμμετοχής, η
καταβολή του συμφωνημένου χρηματικού ποσού από ένα συμμέτοχο ωφελεί και τους
υπολοίπους. Αν κάποιος από τους συμμέτοχους δεν επιθυμεί την ποινική
συνδιαλλαγή, η υπόθεση χωρίζεται και ακολουθείται ως προς αυτόν η τακτική
διαδικασία. Η διαδικασία του παρόντος άρθρου δεν επεκτείνεται στα συρρέοντα
εγκλήματα που δεν περιλαμβάνονται στα εγκλήματα της παραγράφου 1.
6. Μέσα σε πέντε ημέρες από τη σύνταξη του σχετικού πρακτικού ο εισαγγελέας
πλημμελειοδικών διαβιβάζει τη δικογραφία στον εισαγγελέα εφετών, ο οποίος
εισάγει αμέσως την υπόθεση στο τριμελές εφετείο, κλητεύοντας τον
κατηγορούμενο.
* Η φράση «τριμελές εφετείο» της παρ.6 αντικαταστάθηκε με τη φράση «μονομελές εφετείο.»
ως `ανω με το άρθρο 29 παρ.5 Ν.4055/2012, ΦΕΚ Α 51/12.3.2012. `Εναρξη ισχύος από 2 Απριλίου 2012
7. Το δικαστήριο, λαμβάνοντας υπόψη το πρακτικό συνδιαλλαγής, κηρύσσει ένοχο
τον κατηγορούμενο και επιβάλλει σε αυτόν, κατά το άρθρο 79 ΠΚ, ποινή που δεν
υπερβαίνει τα τρία έτη, εκτός αν, συνεκτιμώντας τις περιστάσεις, κρίνει ότι
πρέπει να παραμείνει ατιμώρητος. Δικαστικά έξοδα δεν επιβάλλονται.
8. Κατά της απόφασης του δικαστηρίου δεν χωρεί έφεση.
9. Η συνδιαλλαγή δεν εφαρμόζεται, αν τα κακουργήματα της παραγράφου 1
στρέφονται κατά του Δημοσίου, νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου και
οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης πρώτου και δεύτερου βαθμού.".
* Το άρθρο 308Β προστέθηκε με το άρθρο 17 Ν.3904/2010,ΦΕΚ Α 218/23.12.2010.
Γιώργος Π. Γιαγκουδάκης, Δικηγόρος Καβάλας
Διαζύγια - Ποινικά - Ιντερνετ
Για περισσότερες πληροφορίες
σχετικά με το δικηγορικό γραφείο μου
επισκεφθείτε το site μας