Ποιός νόμος προστατεύει από την ενδοοικογενειακή βία και πως το θύμα μπορεί να βοηθηθεί ; (Μέρος Β΄)

* Δημοσιεύτηκε  7 /10/2013 στην "Πρωϊνή" Εφημερίδα της Καβάλας 

Σε συνέχεια του α΄ μέρους του άρθρου που δημοσιεύτηκε την προηγούμενη βδομάδα ολοκληρώνουμε με το β΄ μέρος του άρθρου το σχετικό θέμα για την ενδοοικογενειακή βία και το σχεικό νόμο 3500/2006.

ΗΘΙΚΗ ΒΛΑΒΗ: Ο παθών μπορεί να ζητήσει Χρηματική ικανοποίηση, λόγω ηθικής βλάβης για μία από τις πράξεις του νόμου 3500/2006 περί ενδοοικογενειακής βίας, η οποία δεν μπορεί να είναι κατώτερη των χιλίων (1.000) ευρώ, εκτός αν ο ίδιος ο παθών ζητήσει μικρότερο ποσό.

ΑΣΤΙΚΕΣ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ: Στο νόμο περί ενδοοικογενειακής βίας ορίζεται ότι επί ασκήσεως σωματικής βίας σε βάρος ανηλίκου, ως μέσου σωφρονισμού στο πλαίσιο της ανατροφής του, εφαρμόζεται το άρθρο 1532 του Αστικού Κώδικα περί κακής άσκησης γονικής μέριμνας.

Η χρήση σωματικής βίας οποιουδήποτε βαθμού θεωρείται ως παράβαση των καθηκόντων που επιβάλλονται από το λειτούργημα της επιμέλειας του προσώπου του ανηλίκου ή ως καταχρηστική άσκηση του λειτουργήματος αυτού. Γεννάται αυτόματα δικαίωμα του άλλου γονέα, των πλησιέστερων συγγενών του τέκνου, του Εισαγγελέα, αλλά και αυτεπαγγέλτως του Δικαστηρίου να προσφύγουν στο Δικαστήριο και να ζητήσουν τη λήψη οποιουδήποτε πρόσφορου μέτρου που συνίσταται οπωσδήποτε στην αφαίρεση της άσκησης της γονικής μέριμνας από τον γονέα που άσκησε τη σωματική βία.

ΤΕΚΜΗΡΙΟ ΙΣΧΥΡΟΥ ΚΛΟΝΙΣΜΟΥ ΤΟΥ ΓΑΜΟΥ: Επίσης η άσκηση ενδοοικογενειακής βίας αποτελεί μαχητό τεκμήριο ισχυρού κλονισμού του γάμου και μπορεί να στηρίξει αγωγή διαζυγίου του παθόντος κατά του δράστη.

ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΑ ΜΕΤΡΑ: Σε υποθέσεις ενδοοικογενειακής βίας μπορεί - με τη διαδικασία ασφαλιστικών μέτρων - μετά από αίτηση του παθόντος να διατάσσεται από το δικαστήριο, ιδίως η απομάκρυνση του καθ` ου δράστη από την οικογενειακή κατοικία, η μετοίκησή του, η απαγόρευση να προσεγγίζει τους χώρους κατοικίας ή και εργασίας του αιτούντος, κατοικίες στενών συγγενών του, τα εκπαιδευτήρια των παιδιών και ξενώνες φιλοξενίας.

ΕΧΕΜΥΘΕΙΑ: Επιβολή Υποχρέωσης τήρησης εχεμύθειας. Σε περίπτωση διαπράξεως εγκλήματος ενδοοικογενειακής βίας, απαγορεύεται οι αρμόδιες αστυνομικές αρχές που διενεργούν προανάκριση, σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 2 του άρθρου 243 του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας, να ανακοινώνουν με οποιονδήποτε τρόπο το ονοματεπώνυμο του θύματος και του κατηγορουμένου, τη διεύθυνση κατοικίας τους, καθώς και οποιαδήποτε άλλα στοιχεία είναι δυνατόν να αποκαλύψουν την ταυτότητά τους. Οι παραβάτες της διατάξεως αυτής τιμωρούνται με φυλάκιση μέχρι δύο ετών.

Με αυτό το τρόπο αποσκοπείται η αποτροπή του στιγματισμού της οικογένειας και ιδιαίτερα των παιδιών στο ευρύ κοινωνικό περιβάλλον κατά το στάδιο της προδικασίας με την απαγόρευση δημοσιοποίησης στοιχείων των εμπλεκομένων μερών.

ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΑΠΟ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑ: Σύμφωνα με το άρθρο 21 ν. 3500/2006 οι αστυνομικές αρχές που επιλαμβάνονται, στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων τους, υποθέσεων ενδοοικογενειακής βίας υποχρεούνται, εφόσον το ζητήσει το θύμα, να ενημερώσουν αυτό και τους υφιστάμενους Προνοιακούς και Κοινωνικούς φορείς της Πολιτείας, ώστε να παρασχεθεί αμέσως η απαραίτητη, κατά περίπτωση, αρωγή. Δηλαδή να ενημερώσουν τα νομικά πρόσωπα δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου, που λειτουργούν ειδικά για τους σκοπούς αυτούς υπό την εποπτεία του Υπουργείου Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης και τις κοινωνικές υπηρεσίες των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης.

ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ: Εκπαιδευτικός της πρωτοβάθμιας ή δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης ο οποίος, κατά την εκτέλεση του εκπαιδευτικού του έργου, με οποιονδήποτε τρόπο

πληροφορείται ή διαπιστώνει ότι έχει διαπραχθεί σε βάρος μαθητή έγκλημα ενδοοικογενειακής βίας, θα πρέπει να ενημερώνει, χωρίς καθυστέρηση, τον διευθυντή της σχολικής μονάδας. Ο διευθυντής της σχολικής μονάδας ανακοινώνει, αμέσως, την αξιόποινη πράξη στον αρμόδιο εισαγγελέα, σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 1 του άρθρου 37 του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας, ή στην πλησιέστερη αστυνομική αρχή. Την ίδια υποχρέωση έχουν οι εκπαιδευτικοί και οι διευθυντές των ιδιωτικών σχολείων, καθώς και οι υπεύθυνοι των πάσης φύσεως Μονάδων Προσχολικής Αγωγής (άρθ. 23 ν. 3500/2006).

Ευεργέτημα πενίας - Στα θύματα ενδοοικογενειακής βίας, τα οποία ζητούν τη λήψη ασφαλιστικών μέτρων για προσωρινή ρύθμιση της κατάστασης, εξαιτίας του συγκεκριμένου περιστατικού, παρέχεται το ευεργέτημα της πενίας με μόνη την απόδειξη του περιστατικού βίας, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 194 επ. του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, αν αδυνατούν να καταβάλουν έστω και προσωρινά τις απαιτούμενες δικαστικές δαπάνες. (άρθ. 22 ν. 3500/2006).

Τα θύματα ενδοοικογενειακής βίας χρήζουν αναμφισβήτητα συμπαράστασης και βοήθειας. Η κοινωνία και οι κρατικοί φορείς θα πρέπει να βοηθήσουν πολύπλευρα για να εξαλειφθεί το φαινόμενο της ενδοοικογενειακής βίας. Η ηθική, ψυχολογική, υλική και νομική υποστήριξη είναι απαραίτητη για τους παθόντες για την αντιμετώπιση αυτού του φαινομένου.

Το θύμα ενδοοικογενειακής βίας μπορεί να ζητήσει νομική συμβουλή - υποστήριξη από το δικηγόρο του και να υποβάλει μήνυση κατά του δράστη σε οποιοδήποτε αστυνομικό τμήμα αμέσως για την εφαρμογή αυτόφωρης διαδικασίας κατά του δράστη. Να ζητήσει ενημέρωση από την αστυνομία για την αρωγή που παρέχεται στα θύματα και πως μπορεί να προστατεύσει τον εαυτό του καλύτερα.

Σε περίπτωση κακοποίησης το θύμα, αφού κάνει μήνυση να ζητήσει να υποβληθεί σε ιατροδικαστική εξέταση με εντολή εισαγγελέα και να ζητήσει αντίγραφο αυτής. Να ζητά βοήθεια από συγγενείς και φίλους του, αν είναι δυνατόν για να μπορέσει να αντιμετωπίσει καλύτερα τη κατάσταση. Να πάει στο νοσοκομείο για εξετάσεις, να μη διστάσει να πει την αλήθεια για το τι του συνέβη, να καταγραφεί το περιστατικό και να ζητήσει ιατρική γνωμάτευση. Οι φωτογραφίες μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως αποδεικτικό στοιχείο της κακοποίησης.

Η προηγούμενη καταγραφή του γεγονότος της κακοποίησης στο βιβλίο συμβάντων της αστυνομίας ή η αποστολή μίας εξώδικης δήλωσης που να ανακοινώνει στο σύζυγο (δράστη σωματικής βίας ή βιασμού) τη μετοίκηση του θύματος ή/και των παιδιών του, είναι απαραίτητα στοιχεία αν αποφασίσει το θύμα, να αποχωρήσει από το σπίτι για να μη τυχόν θεωρηθεί η κίνησή του αυτή ως εγκατάλειψη της συζυγικής στέγης. Αν το θύμα δεν θέλει να υποβάλλει μήνυση μπορεί να ζητήσει από την αστυνομία να καταγραφεί το περιστατικό ενδοοικογενειακής βίας στο δελτίο συμβάντων και να καλέσουν τον δράστη για "συστάσεις" κατόπιν εισαγγελικής παραγγελίας.

Συνήθως σε ενδοοικογενειακή βία κατά συζύγου, ο δράστης εμφανίζει άλλοτε βίαιη και άλλοτε απολογητική συμπεριφορά υποσχόμενος ότι θα αλλάξει. Για να μπορέσει να μπει ένα τέλος στο δράμα μιας γυναίκας θα πρέπει η τελευταία να αναγνωρίσει ότι υφίσταται βία σε βάρος της και ότι οι υποσχέσεις του δράστη παραμένουν στα λόγια. Αν το συνειδητοποιήσει αυτό θα είναι και το πρώτο βήμα για το τερματισμό της κακοποίησής της. Τα αποτελέσματα της ενδοοικογενειακής βίας και η επίδραση της ιδίως στα παιδιά είναι πολύ σοβαρά θέματα. Τα παιδιά υποφέρουν είτε ως μάρτυρες σε σκηνές βίας, είτε ως θύματα της βίας. Η βία αποτελεί φαύλο κύκλο, διότι τα παιδιά αυτά, όταν ενηλικιωθούν αποκτούν την τάση κακοποίησης μέσα στην οικογένεια τους. Τα περιστατικά αυτά αυξάνονται, λόγω της οικονομικής και κοινωνικής κρίσης. Τα θύματα της ενδοοικογενειακής βίας, όταν μπορούν να μιλήσουν για το πρόβλημα που τα βασανίζει, τότε μπορούν να βρουν και τη λύση.

Η Τηλεφωνική Γραμμή Άμεσης Κοινωνικής Βοήθειας «197» αποτελεί Υπηρεσιακή Μονάδα του Εθνικού Κέντρου Κοινωνικής Αλληλεγγύης (Ε.Κ.Κ.Α.). Η Γραμμή «197» αποτελεί Εθνική Υπηρεσία έκτακτης ανάγκης για την παροχή επείγουσας ψυχολογικής και κοινωνικής στήριξης σε άτομα και οικογένειες που βρίσκονται σε κατάσταση έκτακτης ψυχολογικής και κοινωνικής ανάγκης. Λειτουργεί όλο το 24ωρο, καθημερινά όλο το χρόνο, και αποτελεί το βασικό αποδέκτη των επείγον των αιτημάτων κοινωνικής βοήθειας. Οι κλήσεις στην Τηλεφωνική Γραμμή Άμεσης Κοινωνικής Βοήθειας «197» είναι δωρεάν.

Επίσης υπάρχει η τηλεφωνική γραμμή SOS 15900 Γενικής Γραματείας Ισότητας φύλων που απευθύνεται σε γυναίκες θύματα βίας. Είναι πανελλαδικής εμβέλειας, 24ωρης λειτουργίας 365 μέρες το χρόνο, με αστική χρέωση. Τη γραμμή στελεχώνουν ψυχολόγοι και κοινωνικοί/ές επιστήμονες που παρέχουν άμεση βοήθεια σε έκτακτα και επείγοντα περιστατικά βίας. Η λειτουργία της τηλεφωνικής γραμμής SOS προσφέρει υπηρεσίες ενημέρωσης και τηλεφωνικής συμβουλευτικής σε θύματα όλων των μορφών βίας λόγω φύλου.

Τα παραπάνω στοιχεία τηλεφωνικών γραμμών και οι σχετικές πληροφορίες περιέχονται στο διαδίκτυο στα sites http://www.ekka.org.gr και http://www.isotita.gr των παραπάνω υπηρεσιών/ τηλεφωνικών γραμμών, αντίστοιχα για παροχή βοήθειας και ενημέρωσης σε θύματα ενδοοικογενειακής βίας.

Γιώργος Γιαγκουδάκης, Δικηγόρος Καβάλας

Διαζύγια - Ποινικά - Ιντερνετ

Γιά περισσότερες πληροφορίες 

σχετικά με το δικηγορικό γραφείο μου

επισκεφθείτε το site μας

giagkoud@yahoo.com