Περιοριστικοί όροι και προσωρινή κράτηση σε βάρος κατηγορουμένου (Β’ Μέρος)

* Δημοσιεύτηκε  21/10/2013 στην "Πρωϊνή" Εφημερίδα της Καβάλας

Σε συνέχεια του α΄ μέρους του άρθρου της προηγούμενης εβδομάδας παραθέτουμε και τη συνέχεια με το β' μέρος σχετικά με τους επιβαλλόμενους περιοριστικούς όρους ή την διαταχθείσα προσωρινή κράτηση σε βάρος κατηγορουμένου στο στάδιο της ποινικής προδικασίας.

ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΔΙΑΦΩΝΙΑΣ ΓΙΑ ΠΡΟΣΩΡΙΝΗ ΚΡΑΤΗΣΗ Ή ΠΕΡΙΟΡΙΣΤΙΚΟΥΣ ΟΡΟΥΣ:

Σε περίπτωση διαφωνίας ανακριτή και εισαγγελέα εντός 24 ωρών από την απολογία του κατηγορουμένου αποφασίζει σχετικά το τριμελές πλημμελειοδικείο (σε συμβούλιο) ή το αρμόδιο τριμελές εφετείο (αν η ανάκριση ενεργείται στο εφετείο) μετά ακρόαση εισαγγελέα και κατηγορούμενου.Σε περίπτωση διαφωνίας για την προσωρινή κράτηση, ο ανακριτής υποχρεούται να εκδώσει αμέσως ένταλμα σύλληψης του κατηγορουμένου, το οποίο ισχύει μέχρι την έκδοση της απόφασης του πιο πάνω δικαστηρίου.

ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΑ ΚΑΤΗΓΟΡΟΥΜΕΝΟΥ ΑΝΤΙΔΡΑΣΗΣ ΚΑΤΑ ΠΡΟΣΩΡΙΝΗΣ ΚΡΑΤΗΣΗΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΟΡΙΣΤΙΚΩΝ ΟΡΩΝ

1. Ο κατηγορούμενος μπορεί να προσφύγει στο συμβούλιο των πλημμελειοδικών μέσα σε πέντε ημέρες από την προσωρινή κράτηση κατά του εντάλματος για την προσωρινή κράτηση και της διάταξης του ανακριτή που επέβαλε περιοριστικούς όρους. Η προσφυγή αυτή διαβιβάζεται στον εισαγγελέα των πλημμελειοδικών και εισάγεται από αυτόν χωρίς χρονοτριβή μαζί με την πρότασή του στο συμβούλιο, το οποίο και αποφασίζει αμετάκλητα. Δεν επιτρέπεται προσφυγή σε περίπτωση έκδοσης εντάλματος προσωρινής κράτησης μετά από βούλευμα δικαστικού συμβουλίου που που έκρινε σχετική διαφωνία του ανακριτή και του εισαγγελέα. Η προσφυγή δεν έχει ανασταλτική δύναμη.

2. Ο κατηγορούμενος που προσωρινά κρατείται ή επιβλήθηκαν περιοριστικοί όροι μπορεί με αίτησή του στον ανακριτή να ζητήσει την άρση των μέτρων αυτών ή την αντικατάσταση της προσωρινής κράτησης με περιοριστικούς όρους ή την αντικατάσταση των περιοριστικών όρων με άλλους. Δυνατή η προσφυγή του κατηγορουμένου κατά της σχετικής διάταξης του ανακριτή μέσα σε πέντε μέρες από της κοινοποίησής της.

3. Ο ανακριτής μπορεί - όσο διαρκεί η ανάκριση - αυτεπάγγελτα ή με πρόταση του εισαγγελέα να άρει αυτά τα μέτρα ή να υποβάλει στο συμβούλιο αίτηση για την άρση τους. Δυνατότητα κατηγορουμένου να προσφύγει στο συμβούλιο εφετών εναντίον της απόφασης που θα εκδοθεί.

4. Στη παρ. 3 άρθ. 286 Κ.Ποιν.Δ. ορίζεται ότι Ο ανακριτής, δύναται με γραπτή γνώμη του εισαγγελέα, μπορεί με αι τιολογημένη διάταξή του να αντικαταστήσει την προσωρινή κράτηση με περιοριστικούς όρους ή αυτούς με προσωρινή κράτηση (άρθρο 298), στην τελευταία αυτή περίπτωση ο ανακριτής εκδίδει και ένταλμα σύλληψης. Επίσης ο ανακριτής μπορεί με τις ίδιες διατυπώσεις να αλλάξει τους όρους που έχουν επιβληθεί με άλλους δυσμενέστερους ή επιεικέστερους. Εναντίον αυτής της διάταξης του ανακριτή επιτρέπεται και στον εισαγγελέα και στον κατηγορούμενο να προσφύγουν στο συμβούλιο πλημμελειοδικών μέσα σε προθεσμία δέκα ημερών η προθεσμία αρχίζει από την έκδοση της διάταξης αν πρόκειται για τον εισαγγελέα και από την επίδοση της διάταξης αν πρόκειται για τον κατηγορούμενο. Η προσφυγή και η προθεσμία για την άσκησή της δεν αναστέλλουν την εκτέλεση.

Η ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ ΠΡΟΣΩΡΙΝΗΣ ΚΡΑΤΗΣΗΣ

Το δικαστικό συμβούλιο εκδίδει απόφαση με ειδικά αιτιολογημένο βούλευμα για το αν θα πρέπει ο κατηγορούμενος να απολυθεί από τις φυλακές ή να συνεχιστεί η προσωρινή του κράτηση σε περίπτωση που αυτή έχει διάρκεια έξι μηνών ή τριών μηνών στην εντελώς εξαιρετική περίπτωση της ανθρωποκτονίας από αμέλεια κατά συρροή.

Στο άρθρο 287 παρ. 2 ΚΠοιν.Δικ ορίζεται ότι: "Σε κάθε περίπτωση έως την έκδοση οριστικής απόφασης η προσωρινή κράτηση για το ίδιο έγκλημα δεν μπορεί να υπερβεί το έτος. Σε εντελώς εξαιρετικές περιστάσεις η προσωρινή κράτηση μπορεί να παραταθεί για έξι

το πολύ μήνες με ειδικά αιτιολογημένο βούλευμα : ", "Σε εντελώς εξαιρετικές περιστάσεις και εφόσον η κατηγορία αφορά σε εγκλήματα για τα οποία προβλέπεται ποινή ισόβιας κάθειρξης ή πρόσκαιρης κάθειρξης με ανώτατο όριο τα είκοσι έτη, η προσωρινή κράτηση μπορεί να

παραταθεί για έξι το πολύ μήνες με ειδικά αιτιολογημένο βούλευμα:"

Στο Αρθρο 6 παρ 4 του Συντάγματος ορίζεται ότι: ¨Νόμος ορίζει το ανώτατο όριο διάρκειας της προφυλάκισης, που δεν μπορεί να υπερβεί το ένα έτος στα κακουργήματα και τους έξι μήνες στα πλημμελήματα. Σε εντελώς εξαιρετικές περιπτώσεις τα ανώτατα αυτά όρια μπορούν να

παραταθούν για έξι και τρεις μήνες, αντίστοιχα, με απόφαση του αρμόδιου δικαστικού συμβουλίου. Απαγορεύεται η υπέρβαση των ανώτατων ορίων της προφυλάκισης με τη διαδοχική επιβολή του μέτρου αυτού για επί μέρους πράξεις της ίδιας υπόθεσης."

ΛΟΓΟΙ ΑΝΤΙΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΠΕΡΙΟΡΙΣΤΙΚΩΝ ΟΡΩΝ ΜΕ ΠΡΟΣΩΡΙΝΗ ΚΡΑΤΗΣΗ

.- Είναι δυνατόν να αντικατασταθούν οι περιοριστικοί όροι με προσωρινή κράτηση στις παρακάτω περιπτώσεις:

" α) αν, μολονότι προσκλήθηκε νόμιμα, δεν εμφανίζεται στον ανακριτή ή στο

δικαστήριο για να δικαστεί, χωρίς να συντρέχουν εύλογα κωλύματα που να

κάνουν αδύνατη την εμφάνισή του

β) αν φεύγει ή εκδηλώνει διάθεση φυγής

γ) αν παραβιάζει τους όρους που του επιβλήθηκαν ή δεν δηλώνει τη

μεταβολή της κατοικίας του σύμφωνα με το επόμενο άρθρο

δ) αν εμφανισθούν σε βάρος του σοβαρές υπόνοιες για άλλο κακούργημα

για το οποίο επιτρέπεται νέα προσωρινή κράτηση". ‘Αρθρο 298 Κ.Π.Δ

ΕΝ ΚΑΤΑΚΛΕΙΔΙ

Η επιλογή επιβολής στον κατηγορούμενο κάποιου ή κάποιων από τα άνω δικονομικά μέτρα καταναγκασμού, εφόσον προκύπτουν σε βάρος του σοβαρές ενδείξεις ενοχής, μπορεί να επιτευχθεί λυσιτελώς βάσει της αρχής της αναλογικότητας ( 25 παρ. 1 Συντάγματος) και των ειδικότερων εκφάνσεων αυτής. Δηλαδή επιλέγεται μόνο εκείνο ή εκείνα τα μέτρα (α) που είναι κατάλληλα για την επίτευξη των άνω σκοπών (αρχή προσφορότητας), (β) αλλά και αναγκαία «απολύτως» κατ` άρ. 282 παρ. 1 ΚΠΔ, είτε γιατί είναι τα μοναδικά προς επίτευξη τους, είτε γιατί είναι τα ηπιότερα από τα διατιθέμενα προς τούτο, απαγορευμένης της επιλογής του επαχθέστερου υπέρμετρου (αρχή της αναγκαιότητας) και εν τέλει (γ) ευρίσκονται σε μια παραδεκτή λογική σχέση αναλογίας με την βαρύτητα της διωκόμενης αξιόποινης πράξης (αρχή

της υπό στενή έννοια αναλογικότητας).

Σύμφωνα με το άρθ. 6 παρ. 2 Ε.Σ.Δ.Α. "παν πρόσωπον κατηγορούμενον επί αδικήματι τεκμαίρεται ότι είναι αθώον μέχρι της νομίμου αποδείξεως της ενοχής του". Το τεκμήριο αθωότητας του κατηγορουμένου τεκμαίρει την αθωότητά του και επιβάλει όλους ανεξαιρέτως την αντιμετώπισή του κατηγορουμένου μέχρι να εκδοθεί αμετάκλητη απόφαση δικαστηρίου περί της ενοχής ή της αθωότητάς του με τη δέουσα αξιοπρέπεια.

Ο θεσμός της προσωρινής κράτησης και η εφαρμογή της έχει δεχθεί από παλιά μέχρι σήμερα πολλές κριτικές σε όλες τις εκφάνσεις της, όπως πχ. περί της συνδρομής ή μη των προϋποθέσεων επιβολής προσωρινής κράτησης, της ύπαρξης ειδικής και εμπεριστατωμένης αιτιολογίας, διαρκή παράτασή της, συνθήκες κράτησης υποδίκων κ.λ.π.

Γιώργος Γιαγκουδάκης, Δικηγόρος Καβάλας

Διαζύγια - Ποινικά - Ιντερνετ

Για περισσότερες πληροφορίες 

σχετικά με το δικηγορικό γραφείο μου

επισκεφθείτε το site μας

http://www.giagkoudakis.dom.gr 

giagkoud@yahoo.com