Το έγκλημα της απλής σωματικής βλάβης και οι ποινές που ορίζει ο νόμος (Μέρος Β΄)

* Δημοσιεύτηκε  13/10 /2014  στην "Πρωϊνή" Εφημερίδα της Καβάλας

Η συναυτουργία στην τέλεση σωματικής βλάβης άθρ. 308 Π.Κ. είναι δυνατή κατά το άρθρο 45 Π.Κ. Συναυτουργία συνίσταται στην άμεση ή διαδοχική σύμπραξη περισσοτέρων από ένα προσώπων στην τέλεση του εγκλήματος που διαπράττουν με κοινό δόλο τους, δηλαδή, με συναπόφασή τους, την οποία έλαβαν, είτε πριν από την πράξη τους, είτε κατά την τέλεσή της, ώστε καθένας να θέλει ή αποδέχεται την τέλεσή της και να γνωρίζει, ότι και κάποιος άλλος από αυτούς ενεργεί με δόλο τέλεσης της πράξεως και θέλει ή αποδέχεται να ενώσει την δράση του με την δράση του άλλου, η δε σύμπραξη συνίσταται στην διάπραξη από καθένα πράξεων της αντικειμενικής υπόστασης. Για την αιτιολόγηση της απόφασης στην περίπτωση της συναυτουργίας, αρκεί να αναφέρονται σ' αυτήν τα πραγματικά περιστατικά βάσει των οποίων το δικαστήριο δέχθηκε ότι ο δράστης συμμετείχε στην τέλεση του εγκλήματος ως συναυτουργός, χωρίς να είναι αναγκαίο να διαλαμβάνεται στην καταδικαστική απόφαση η διακεκριμένη συμμετοχική δράση του καθενός συναυτουργού με ειδική αναφορά σε συγκεκριμένες υλικές πράξεις.

Από τη διάταξη του άρθ. 46 παρ. 1 εδ. α' του ΠΚ, κατά την οποία "με την ποινή του αυτουργού τιμωρείται επίσης: α) όποιος με πρόθεση προκάλεσε σε άλλον την απόφαση να εκτελέσει την άδικη πράξη που διέπραξε", προκύπτει ότι για την ύπαρξη αξιόποινης ηθικής αυτουργίας απαιτείται, αντικειμενικώς, η πρόκληση οπό τον ηθικό αυτουργό σε κάποιον άλλον της αποφάσεως να τελέσει ορισμένη πράξη, η οποία συγκροτεί την αντικειμενική υπόσταση ορισμένου εγκλήματος ή τουλάχιστον συνιστά αρχή εκτελέσεως αυτής, την οποία και τέλεσε. Η πρόκληση της αποφάσεως αυτής μπορεί να γίνει με οποιοδήποτε τρόπο ή μέσο, όπως, με συμβουλές, απειλή ή με εκμετάλλευση οποιασδήποτε πλάνης, πραγματικής ή νομικής ή περί τα παραγωγικά της βουλήσεως αίτια ή με τη διέγερση μίσους κατά του θύματος, με πειθώ ή φορτικότητα ή με την επιβολή ή την επιρροή προσώπου, λόγω της ιδιότητας και της θέσεώς του ή και της σχέσεώς του με το φυσικό αυτουργό. Υποκειμενικώς απαιτείται δόλος, ο οποίος συνίσταται στη συνείδηση του ηθικού αυτουργού, ότι παράγει σε άλλον την απόφαση να εκτελέσει άδικη πράξη και στη συνείδηση της ορισμένης πράξεως στην οποία παρακινεί το φυσικό αυτουργό, χωρίς να είναι αναγκαίος ο καθορισμός της πράξεως αυτής μέχρι λεπτομερειών, αρκεί δε και ενδεχόμενος, εκτός αν για την υποκειμενική θεμελίωση του οικείου εγκλήματος απαιτείται άμεσος ή υπερχειλής δόλος, οπότε ο δόλος αυτός πρέπει να συντρέχει και στο πρόσωπο του ηθικού αυτουργού.

Το έγκλημα της απλής σωματικής βλάβης και οι ποινές που ορίζει ο νόμος (Μέρος Α΄)

 * ΠΡΟΣΟΧΗ:  Επήλθε αντικατάσταση παράγραφου 2 του άρθρου 315 του Ποινικού Κώδικα με  το άρθρο Άρθρο 61 παρ. 2 του  ν. 4509/ΦΕΚ Α 201/22.12.2017 "Μέτρα θεραπείας ατόμων που απαλλάσσονται από την ποινή λόγω ψυχικής ή διανοητικής διαταραχής και άλλες διατάξεις."

Άρθρο 61- Τροποποιήσεις άρθρων του Ποινικού Κώδικα 
   1. Η παράγραφος 2 του άρθρου 315 του Ποινικού Κώδικα αντικαθίσταται ως εξής:


   «2. Αν στην περίπτωση του άρθρου 308 ο παθών είναι δημόσιος υπάλληλος και η πράξη τελέστηκε κατά την εκτέλεση της υπηρεσίας του ή για λόγους σχετικούς με την εκτέλεσή της ή υπάλληλος του πλειστηριασμού κατά τη διαδικασία αναγκαστικής εκτέλεσης και η πράξη τελέστηκε με αφορμή τον πλειστηριασμό, η δίωξη ασκείται αυτεπαγγέλτως.».

----------------------------------------------------------------

* Δημοσιεύτηκε 11 /10 /2014  στην "Πρωϊνή" Εφημερίδα της Καβάλας   

Ο Ποινικός Κώδικας διακρίνει τις εκ προθέσεως σωματικές βλάβες στα εξής είδη:

την απλή σωματική βλάβη (άρθ. 308 ΠΚ), την απρόκλητη σωματική βλάβη (άρθ. 308Α Π.Κ.) την επικίνδυνη σωματική βλάβη (άρθ. 309 ΠΚ), την βαριά σωματική βλάβη (άρθ. 310 ΠΚ) και την θανατηφόρα σωματική βλάβη (άρθ. 311 ΠΚ). Επίσης υπάρχουν και τα εξής ιδιώνυμα εγκλήματα σωματικών βλαβών : η σωματική βλάβη ανηλίκων (άρθ. 312 ΠΚ) και η συμπλοκή (άρθ. 313 ΠΚ). Η ενδοοικογενειακή σωματική βλάβη (άρθ. 6 παρ. 1) Ν. 3500/2006 διακρίνεται από την απλή σωματική βλάβη του άρθ. 308 Π Κ ως προς το στοιχείο της τέλεσης εντός του οικογενειακού πλαισίου και για το λόγο αυτό τιμωρείται αυστηρότερα.

Σήμερα θα μιλήσουμε για το έγκλημα της απλής σωματικής βλάβης από πρόθεση που προβλέπεται στο άρθρο 308 του Ποινικού Κώδικα. Περιλαμβάνεται στο Κεφάλαιο Ειδικού Μέρους του Π.Κ. με τον τίτλο "Σωματικές βλάβες". Προστατευόμενο έννομο αγαθό είναι η ακεραιότητα και η υγεία του σώματος.

Πότε η άρνηση σε υπάλληλο μπορεί να τιμωρηθεί ως απείθεια κατ’ άρθ. 169 Π.Κ. (Μέρος Α’ & Β')

💎 ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ ΣΥΜΒΟΥΛΗ

* Δημοσιεύτηκε 4 / 10 /2014  στην "Πρωϊνή" Εφημερίδα της Καβάλας

Πότε η άρνηση σε υπάλληλο μπορεί να τιμωρηθεί ως απείθεια κατ’ άρθ. 169 Π.Κ

Το έγκλημα της απείθειας προβλέπεται στο άρθρο 169 του Ποινικού Κώδικα και περιλαμβάνεται στο 5ο Κεφάλαιο του Ειδικού Μέρους με τον τίτλο "Εγκλήματα κατά της πολιτειακής εξουσίας".

Είναι έγκλημα παραλείψεως στρεφόμενο κατά της πολιτειακής εξουσίας. Στην περίπτωση αυτή εν αντιθέσει με το έγκλημα της αντίστασης κατά της Αρχής (άρθρο 167 Π.Κ) η πολιτειακή εξουσία προσβάλλεται με την παθητική συμπεριφορά του δράστη. Με την εν λόγω διάταξη προστατεύεται η δημόσια τάξη καθώς και το κύρος της δημόσιας αρχής.

Κατά το άρθρο 169 Π.Κ. "Με Φυλάκιση μέχρι έξι μηνών τιμωρείται όποιος, ύστερα από νόμιμη πρόσκληση, αρνείται σε κάποιον από τους υπαλλήλους του άρθρου 13, παρ. α`, χωρίς αντίσταση την υπηρεσία ή συνδρομή που οφείλεται κατά το νόμο ή την είσοδο σε οποιοδήποτε μέρος για να επιχειρηθεί κάποια νόμιμη υπηρεσιακή ενέργεια."

Σύμφωνα με το άρθρο 13 παρ α' Π.Κ. :" α) υπάλληλος είναι εκείνος στον οποίο νόμιμα έχει ανατεθεί, έστω και προσωρινά, η άσκηση υπηρεσίας δημόσιας, δημοτικής ή κοινοτικής ή άλλου νομικού προσώπου δημόσιου δικαίου".

Η απείθεια είναι πλημμέλημα (ποινή από 10 ημέρες έως 6 μήνες φυλάκιση – άρθ. 53 ΠΚ) και διώκεται αυτεπάγγελτα.

Απαραίτητα στοιχεία για τη θεμελίωση του ως άνω εγκλήματος της απείθειας είναι: α) να υπάρχει νόμιμη υποχρέωση στο δράστη να παράσχει υπηρεσία ή συνδρομή ή να επιτρέψει την είσοδο σε κάποιο μέρος, για να επιχειρηθεί νόμιμη υπηρεσιακή ενέργεια, β) νόμιμη (εξειδικευμένη) πρόσκληση υπαλλήλου, τέτοιος θεωρείται μόνο εκείνος του άρθρου 13 παρ. α' του ΠΚ, γ) άρνηση του προσκληθέντος χωρίς αντίσταση (χωρίς τη χρήση σωματικής βίας ή απειλής βίας), η οποία (άρνηση) μπορεί να είναι είτε παθητική πχ. αδράνεια του δράστη, είτε ενεργός, π.χ. με λόγια ή με χειρονομίες. Η άρνηση συνεπώς μπορεί να εκδηλωθεί ρητά ή και σιωπηρά με την πάροδο του προβλεπομένου προς ενέργεια χρονικού διαστήματος και δ) δόλος (αρκεί και ενδεχόμενος) που πρέπει να περιλαμβάνει τη γνώση της ιδιότητας του προσώπου που απευθύνει την πρόσκληση ως υπαλλήλου που ενεργεί πράξη αναγόμενη στα καθήκοντα του και προς το οποίο απευθύνεται η άρνηση, καθώς και τη θέληση μη συμμόρφωσης.

Η σχετική διάταξη του άρθρου 169 του ΠΚ είναι γενική και (σιωπηρά) επικουρική έναντι των διατάξεων ποινικών νόμων που τυποποιούν την ίδια συμπεριφορά. Εφαρμόζεται εφόσον δεν υπάρχει άλλη διάταξη που να τιμωρεί ειδικώς την συγκεκριμένη περίπτωση απείθειας.

Ενεργητικό υποκείμενο της απείθειας, αφού η διάταξη του άρθρ. 169 δεν διακρίνει, μπορεί να είναι και εκείνος που έχει την υπαλληλική ιδιότητα. Στην περίπτωση όμως που ο υπάλληλος καλείται νομίμως από υπάλληλο να παράσχει υπηρεσία ή συνδρομή, η οποία ούτως ή άλλως ανάγεται στη σφαίρα των καθηκόντων του και πρέπει να την παράσχει, τυχόν άρνησή του, λαμβάνει τον χαρακτήρα της παραβάσεως καθήκοντος, εφόσον συντρέχουν και οι λοιποί όροι του άρθρου 259 Π.Κ. και όχι της απείθειας. Υποστηρίζεται ότι η διάταξη της παραβάσεως καθήκοντος, έστω και αν περικλείει ρητή ρήτρα επικουρικότητας δηλ. εφαρμόζεται μόνο αν η πράξη δεν τιμωρείται με άλλη ποινική διάταξη, είναι ωστόσο ειδικότερη ως διάταξη έναντι εκείνης της απείθειας, η οποία είναι σιωπηρά επικουρική διάταξη και θα πρέπει σε περίπτωση συγκρούσεως των δύο διατάξεων να υπερισχύσει η της παραβάσεως καθήκοντος. 

ΑΚΟΛΟΥΘΕΙ ΤΟ Β' ΜΕΡΟΣ