Δικηγορος Καβαλας - Αρθρα, νομικες συμβουλες.
* Δημοσιεύτηκε 7/3 /2015 στην "Πρωϊνή" Εφημερίδα της Καβάλας
Πότε αναβάλλεται
η εκτέλεση της στερητικής της ελευθερίας
ποινής; (Μέρος Α΄)
Καταρχήν να
πούμε ότι κατά το άρθρο 51 Π.Κ. ποινές
στερητικές της ελευθερίας είναι η
Κάθειρξη, η Φυλάκιση, ο περιορισμός σε
ειδικό κατάστημα Κράτησης νέων, ο
περιορισμός σε ψυχιατρικό κατάστημα
και η Κράτηση." Στο άρθρο 546 Κ.Π.Δ
προβλέπεται πότε η απόφαση είναι
εκτελεστή :” 1. Η καταδικαστική απόφαση
και κάθε διάταξη του δικαστή ή του
εισαγγελέα εκτελείται μόλις γίνει
αμετάκλητη, εκτός αν ο νόμος ορίζει
διαφορετικά σε ειδικές περιπτώσεις. 2.
Αμετάκλητη είναι η απόφαση κατά της
οποίας δεν επιτρέπεται ένδικο μέσο ή
δεν ασκήθηκε μέσα στη νόμιμη προθεσμία
το επιτρεπόμενο ένδικο μέσο ή ασκήθηκε
εμπρόθεσμα και απορρίφθηκε”.
Αναβάλλεται
ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΑ η εκτέλεση της στερητικής
της ελευθερίας ποινής σύμφωνα με το
άρθρο 555 Κωδικα Ποινικής Δικονομίας:"
... αν ο καταδικασμένος προσβλήθηκε
μετά την καταδίκη του από ψυχοπάθεια
σε βαθμό που να μην έχει συνείδηση της
εκτελούμενης ποινής ταυτόχρονα
διατάσσεται ο εγκλεισμός του καταδίκου
σε δημόσιο ψυχιατρείο."
Η αναβολή στην
περίπτωση αυτή διατάσσεται από το
δικαστήριο των πλημμελειοδικών της
περιφέρειας κρατήσεως του καταδίκου
(άρθρο 559 περ. β' Κ.Π.Δ.) και διαρκεί όσο
υπάρχει η ψυχοπαθητική κατάσταση. Ο
χρόνος παραμονής στο ψυχιατρείο θεωρείται
χρόνος εκτίσεως της ποινής κατ’ ανάλογη
εφαρμογή του άρθρου 87 παρ. 3 Π.Κ. Κατά μία
γνώμη παρέχεται αναβολή εκτελέσεως
χωρεί και σε περίπτωση που η ψυχοπάθεια
εκδηλώθηκε πριν από την καταδίκη και
είτε δεν έγινε αντιληπτή από το
δικαστήριο, είτε δεν λήφθηκε υπόψιν
από το δικαστήριο που εξέδωσε την
καταδικαστική απόφαση και εξακολουθεί
να διαρκεί.
Κατά την παρ.
3. άρθρου 560 Κ.Π.Δ.:" ‘Οταν στο δικαστήριο
πρόκειται να εισαχθεί αίτηση αναβολής
ή διακοπής της ποινής εξαιτίας εγκυμοσύνης,
σωματικής αρρώστιας ή ψυχοπάθειας, ο
εισαγγελέας που είναι επιφορτισμένος
με την εκτέλεση έχει την υποχρέωση να
διατάξει προηγουμένως την εξέταση του
καταδίκου από δύο γιατρούς, αν είναι
δυνατό ειδικούς η έκθεση διαβάζεται
στο ακροατήριο. Ο εισαγγελέας μπορεί
να καλέσει τους γιατρούς αυτούς και
στο ακροατήριο." Η παραπάνω διάταξη
555 ΚΠΔ εφαρμόζεται αναλογικά και στην
περίπτωση των χρηματικών ποινών.
Αναβάλλεται
ΔΥΝΗΤΙΚΑ η εκτέλεση της στερητικής
της ελευθερίας ποινής σύμφωνα με το
άρθρο 556 Κωδικα Ποινικής Δικονομίας:"
Η εκτέλεση της
στερητικής της ελευθερίας ποινής ΜΠΟΡΕΙ
να αναβληθεί: α) αν η γυναίκα που
καταδικάστηκε διανύει τους δύο
τελευταίους μήνες της εγκυμοσύνης της
ή γέννησε πρόσφατα, ωσότου περάσουν 3
το πολύ μήνες από τον τοκετό, β) αν το
δικαστήριο που καταδίκασε πρότεινε
να δοθεί χάρη (κατά το άρθρο 407 παρ. 2
Κ.Π.Δ.). Στην περίπτωση αυτή η αναβολή
διατάσσεται από το δικαστήριο που
εξέδωσε την καταδικαστική απόφαση
(άρθρο 559 περ. α' Κ.Π.Δ.) και διαρκεί μέχρι
να ανακοινωθεί στον αρμόδιο εισαγγελέα
η απόρριψη της αιτήσεως για απονομή
χάρης (άρθρο 563 Κ.Π.Δ.). γ) στην περίπτωση
του άρθρου 430 παρ. 2 . Εάν έχει υποβληθεί
αίτηση ακυρώσεως της αποφάσεως η αναβολή
διατάσσεται με αιτιολογημένη διάταξη
του εισαγγελέα που εποπτεύει την
εκτέλεση της ποινής (άρθρο 559 περ. γ'
Κ.Π.Δ.) και διαρκεί μέχρι να κριθεί από
το δικαστήριο η αίτηση ακυρώσεως. δ) αν
η ποινή δεν υπερβαίνει τα δύο έτη για
αποδεδειγμένες οικογενειακές ή
επαγγελματικές ανάγκες και έως έξι το
πολύ μήνες". Η αναβολή εδώ διατάσσεται
με αιτιολογημένη διάταξη του εισαγγελέα
που εποπτεύει την εκτέλεση της ποινής
(άρθρο 559 περ. γ' ΚΠΔ). Ο αρμόδιος εισαγγελέας
εδώ ασχολείται με το θέμα μόνο ύστερα
από αίτηση του καταδίκου. Είναι δυνατή
η χορήγηση αναβολής εκτελέσεως και στο
στάδιο που μεσολαβεί ανάμεσα στη σύλληψη
του δράστη και την διαβίβαση της
παραγγελίας του εισαγγελέα για παράδοσή
του, κατ’ άρθρο 552 ΚΠΔ, στο διευθυντή
των φυλακών΄(Γνμδ. ΕισΕφΘεσ 2/2000 ΝοΒ
2000,1667).
ε) στην περίπτωση
του άρθρου 429 παρ.3". (επί άσκησης έφεσης
σε διαδικασία κατά απόντων και φυγοδίκων)
και στ) αν η ποινή έχει μετατραπεί σε
χρηματική και δεν καθίσταται δυνατή
από τον συλληφθέντα η εξαγορά της, λόγω
μη λειτουργίας της αρμόδιας προς είσπραξη
δημόσιας υπηρεσίας. Η αναβολή, για το
αναγκαίο προς καταβολή της εξαγοράς
της ποινής χρονικό διάστημα, διατάσσεται,
έστω και προφορικά, από τον αρμόδιο
Εισαγγελέα Πρωτοδικών του τόπου
συλλήψεως. Με κοινή απόφαση των Υπουργών
Εσωτερικών, Οικονομίας και Οικονομικών
και Δικαιοσύνης καθορίζεται η διαδικασία
και κάθε άλλη λεπτομέρεια που είναι
απαραίτητη για την εφαρμογή της παραγράφου
αυτής. - Συνεχίζεται το άρθρο με το β’
μέρος την Δευτέρα. Καλό Σαββατοκύριακο
- Συντομογραφίες: Π.Κ. = Ποινικός Κώδικας
Κ.Π.Δ. = Κώδικας Ποινικής Δικονομίας
Πότε αναβάλλεται
η εκτέλεση της στερητικής της ελευθερίας
ποινής; (Μέρος Β΄)
Σχετικά με την
περίπτωση δ' της διάταξης άρθρου 556 Κ.Π.Δ
που συναντάται στη πράξη συχνά παρέχεται
αναβολή “δ) αν η ποινή δεν υπερβαίνει
τα δύο έτη για αποδεδειγμένες οικογενειακές
ή επαγγελματικές ανάγκες και έως έξι
το πολύ μήνες” Από τη διάταξη αυτή
προκύπτει ότι παρέχεται δυνητικά αναβολή
υπό τους εξής όρους:" α) Η προς εκτέλεση
ποινή πρέπει να είναι κατώτερη των δύο
ετών. β) ‘Υπαρξη επαγγελματικών ή
οικογενειακών αναγκών, των πρώτων
αφορωσών το ασκούμενο κύριο επάγγελμα
του αιτούντος, των δε δευτέρων αφορωσών
την οικογένειά του, όπως αυτή νοείται
κατά το οικογενειακό δίκαιο. γ) Οι ανωτέρω
ανάγκες πρέπει να περιγράφονται στην
υποβαλλόμενη αίτηση και ταυτόχρονα να
αποδεικνύονται κατά τρόπο βέβαιο και
αναμφισβήτητο με επισυναπτόμενα σ`
αυτήν στοιχεία. δ) Το ανώτατο όριο
αναβολής είναι έξι (6) μήνες. Η χορήγηση
της αναβολής όμως είναι επιτρεπτή πέραν
της μίας φοράς, εφόσον η πρώτη τοιαύτη
ήταν κατώτερη των έξι μηνών. Μη συντρεχόντων
των ως άνω όρων, η αίτηση αναβολής
εκτελέσεως είναι απορριπτέα."(Γνμδ.
Εισ.Εφ.Θεσ. 2/2000 Νο.Β 2000,1667).
Η αναβολή
εκτελέσεως όταν είναι δυνητική σημαίνει
ότι μπορεί να μη χορηγηθεί αν και
συντρέχουν οι προϋποθέσεις του άρθρου
556 Κ.Π.Δ για παράδειγμα όταν ο καταδικασμένος
είναι ύποπτος φυγής ή επικίνδυνος για
τη δημόσια ασφάλεια. Απαραίτητη προϋπόθεση
της αναβολής εκτέλεσης της ποινής
(υποχρεωτική ή δυνητική) είναι η μη
έναρξη εκτέλεσης της ποινής και ότι ο
καταδικασθείς δεν κρατείται προσωρινά.
"Η ουσιαστική
έναρξη έκτισης της ποινής αρχίζει με
τη διαβίβαση της παραγγελίας του
Εισαγγελέα προς τον Διευθυντή φυλακής
για φυλάκιση, έπεται ότι αυτή (παραγγελία)
είναι και το έσχατο χρονικό όριο μέχρι
το οποίο μπορεί να ζητηθεί η αναβολή
εκτέλεσης και επομένως περιλαμβάνεται
και το ενδιάμεσο χρονικό διάστημα από
τη σύλληψη του καταδικασθέντος μέχρι
την παραγγελία φυλάκισής του. Αντιθέτως,
τέτοιο αίτημα δεν μπορεί να υποβληθεί
μετά την παραγγελία φυλάκισης και μέχρι
την παράδοση του καταδικασθέντος στο
Διευθυντή φυλακής, διότι, όπως είπαμε,
αρχίζει από μεν την πρώτην η ουσιαστική
έναρξη, από δε την τελευταία η τυπική
έναρξη έκτισης της ποινής. Στην περίπτωση
αυτή μόνο για διακοπή εκτέλεσης ποινής
(άρ. 557 ΚΠΔ) μπορεί να γίνει λόγος."(Γνμδ.
ΕισΕφΘεσ 2/2000 ΝοΒ 2000,1667).
Επί έναρξης
εκτελέσεως της ποινής, μπορεί να γίνεται
λόγος μόνο για διακοπή εκτελέσεως.
Συνέπεια της αναβολής αυτής είναι οτι
δεν υπολογίζεται ο σχετικός χρόνος της
στη διάρκεια της ποινής (άρθρο 563 παρ. 2
ΚΠΔ). Για τη διαδικασία αναβολής προβλέπει
το άρθρο 560 Κ.Π.Δ.
‘Ενδικα μέσα
κατά των σχετικών αποφάσεων των αρμοδίων
δικαστηρίων (άρθ. 559 Κ.Π.Δ) δεν επιτρέπονται
εκτός της περίπτωσης άρθ. 555 Κ.ΠΔ.
(ψυχοπάθεια κατάδικου) σύμφωνα με άρθ.
561 Κ.Π.Δ. κατά την οποία επιτρέπεται μόνο
το ένδικο μέσο της έφεσης κατά τους
γενικούς ορισμούς. Κατά της διάταξης
του εισαγγελέα που είναι αρμόδιος
σύμφωνα με το εδάφιο γ` του άρθρου 559,
(άρθρα 555 και περ. γ, δ του 556) επιτρέπεται
σ`αυτόν που έκανε την αίτηση να
προσφύγει στο δικαστήριο όπου υπηρετεί
ο εισαγγελέας. Στο δικαστήριο αυτό
μπορεί και ο εισαγγελέας για
παραπέμψει την αίτηση, αν αμφιβάλλει
ή αν διστάζει να αποφασίσει για μία από
τις περιπτώσεις της αρμοδιότητάς του.
Για την προσφυγή του αιτούντος και
την αμφιβολία ή το δισταγμό του εισαγγελέα
το δικαστήριο αποφασίζει αμετάκλητα.
Κατά το άρθρο
562 Κ.Π.Δ - Στις περιπτώσεις γ` και δ` του
άρθρου 556 και εκείνος που διατάσσει
την αναβολή μπορεί να υποχρεώσει αυτόν
που καταδικάστηκε στην καταβολή
χρηματικής εγγύησης ή και στην άμεση
εξόφληση των δικαστικών εξόδων και της
χρηματικής ποινής που τυχόν επιβλήθηκε
ταυτόχρονα. Μόλις λήξει ο χρόνος που
ορίστηκε για την αναβολή εκείνος που
καταδικάστηκε έχει υποχρέωση να
εμφανιστεί στον εισαγγελέα για να
εκτίσει την ποινή, και μόλις εμφανιστεί
του επιστρέφεται η εγγύηση. Διαφορετικά,
αυτή περιέρχεται στο δημόσιο με
απόφαση του δικαστηρίου όπου υπηρετεί
ο επιφορτισμένος με την εκτέλεση
της απόφασης εισαγγελέας (άρθρο 549 παρ.
1 και 2). Κατά της απόφασης αυτής επιτρέπεται
σ` αυτόν που καταδικάστηκε μόνο το ένδικο
μέσο της έφεσης σύμφωνα με τις γενικές
γι` αυτήν διατάξεις. - Καλή βδομάδα σε
όλους.- Συντομογραφίες: Π.Κ. = Ποινικός
Κώδικας Κ.Π.Δ. = Κώδικας Ποινικής
Δικονομίας
Γιώργος Π. Γιαγκουδάκης, Δικηγόρος Καβάλας
Διαζύγια - Ποινικά - Αστικά
Για περισσότερες πληροφορίες
σχετικά με το δικηγορικό γραφείο μου
επισκεφθείτε το site μας
kavala-lawyer.blogspot.gr
http://www.giagkoudakis.dom.gr
http://www.giagkoudakis.dom.gr
