Δικηγορος Καβαλας - Αρθρα, νομικες συμβουλες.
" ......Eπί σωματικής αναπηρίας, για τη θεμελίωση του δικαιώματος αποζημιώσεως εντός του πλαισίου των διατάξεων των άρθρων 914 και 929 AK, κρίσιμο και αποφασιστικό είναι, ποια οικονομικά αποτελέσματα επέφερε στον παθόντα η βλάβη του σώματος ή της υγείας του. H σωματική αναπηρία ενός προσώπου, που είναι συνέπεια κάποιας αδικοπραξίας, τότε μόνο προκαλεί ζημία στον παθόντα, η οποία έγκειται στην αποστέρηση μελλοντικών εισοδημάτων, όταν αποδεικνύεται στη συγκεκριμένη περίπτωση ότι το παθόν πρόσωπο, εξ αιτίας της αναπηρίας του και μάλιστα ανεξαρτήτως του ποσοστού αυτής που προσδιορίζεται ιατρικώς, περιέρχεται σε αδυναμία να μετέλθει την επαγγελματική δραστηριότητα την οποία ασκούσε προηγουμένως (EA 331/1993 EπΣυγκΔ 1994. 386, EA 186/1993 EπΣυγκΔ 1994. 378, EA 1291/1993 EπΣυγκΔ 1993. 255).
Iδιαίτερη αντιμετώπιση έχουν οι περιπτώσεις εκείνες στις οποίες ορισμένη επαγγελματική δραστηριότητα επιτρέπεται κατά το νόμο να ασκηθεί μόνο μετά από χορήγηση αδείας της αρχής (συνήθως διοικητικής), η οποία ερευνά τη συνδρομή της τηρήσεως ορισμένων διατυπώσεων (AΠ 1845/1986 EEN 1987. 665, EA 8951/1989 EπΣυγκΔ 1994. 300, EA 9825/1995 EλλΔνη 38. 1871, EφΠειρ 438/1982 NοB 30. 1098, KPHTIKOΣ Aποζημίωση από τροχαία αυτοκινητικά ατυχήματα Έκδοση 1992 αριθμ. 43, 44 και 283). Tέτοια είναι η περίπτωση του πωλητή λαϊκών αγορών (EA 4340/1983 EπΣυγκΔ 11. 441), αλλά και η περίπτωση του εκμεταλλευομένου κατάστημα υγειονομικού ενδιαφέροντος, για τη λειτουργία του οποίου απαιτείται άδεια της αρχής (βλ. την Α1β/8577/83 υγειονομική διάταξη σε συνδυασμό προς α.ν. 2520/1940).
free photo by pixabay.com
Εξάλλου, κατά τη διάταξη του άρθρου 930 AK «H αποζημίωση, (σε περίπτωση θανατώσεως ή βλάβης του σώματος ή της υγείας), που αναφέρεται στο μέλλον, καταβάλλεται σε δόσεις κατά μήνα........». H διάταξη αυτή καλύπτει την αποζημίωση για μελλοντική ζημία (π.χ. μελλοντικές στερήσεις ή μελλοντική αύξηση δαπανών), ενώ οι λοιπές ζημίες αποκαθίστανται κατά τις κοινές διατάξεις (άρθρ.297 AK). O καθιερούμενος δηλαδή, από την ανωτέρω διάταξη, τρόπος αποζημιώσεως των περιοδικών δόσεων κατά μήνα, αφορά κυρίως την αποκατάσταση διαρκών και περιοδικών μελλοντικών ζημιών, διότι αναφέρεται κυρίως σε ζημία λόγω μελλοντικών στερήσεων (EA 631/1994 EλλΔνη 36.643, KPHTIKOΣ ό.π. αριθμ. 327).
Περαιτέρω, κατά τη διάταξη του άρθρου 929 εδ. α’ AK, «σε περίπτωση βλάβης του σώματος ή της υγείας προσώπου η αποζημίωση περιλαμβάνει, εκτός από τα νοσήλια και τη ζημία που έχει ήδη επέλθει, ο,τιδήποτε ο παθών θα στερείται στο μέλλον ή θα εξοδεύει επιπλέον εξαιτίας της αύξησης των δαπανών.......». Kατά την έννοια της ανωτέρω διατάξεως, τα «νοσήλια» ή έξοδα θεραπείας περιλαμβάνουν κάθε δαπάνη που έγινε ή κρίθηκε αναγκαία να γίνει για την αποκατάσταση της υγείας του θύματος (λ.χ. η δαπάνη αγοράς φαρμάκων, αμοιβής ιατρού, παραμονής στο νοσοκομείο ή την κλινική, λουτροθεραπείας και φυσιοθεραπείας ιδίως στις περιπτώσεις καταγμάτων και εξαρθρώσεων, προσλήψεως νοσοκόμου κ.λ.π.). Σημειώνεται ότι ο παθών δύναται ν’ απαιτήσει τα έξοδα θεραπείας, που είναι αναγκαία, και πριν ακόμη πραγματοποιηθούν (KPHTIKOΣ ό.π. αριθμ. 218 έως 230, EA 5508/1993 EλλΔνη 36. 1579).
Τέλος, κατά τη διάταξη του άρθρου 728 παρ. 1 περ. ε’ KΠολΔ, το Δ/ριο μπορεί να επιδικάσει προσωρινά, ως ασφαλιστικό μέτρο, εν όλω ή εν μέρει απαιτήσεις …... αποζημίωσης για τη μείωση ή απώλεια της ικανότητας εργασίας, λόγω τραυματισμού ή προσβολής με οποιοδήποτε τρόπο της υγείας ενός προσώπου, από οποιαδήποτε αρρώστια, καθώς και των εξόδων θεραπείας και ανάρρωσης…».
Λαμβανομένου δε υπόψη ότι προϋπόθεση για την ως άνω προσωρινή επιδίκαση είναι η κατεπείγουσα περίπτωση, είναι προφανές ότι η αποζημίωση πρέπει να αφορά το χρονικό διάστημα μετά την υποβολή της αιτήσεως και όχι το παρελθόν, αφού ήδη αντιμετωπίσθηκε η ανάγκη και, κατά κανόνα, δεν συντρέχει επείγουσα περίπτωση, χωρίς και πάλι ν’ αποκλείονται εξαιρετικές περιπτώσεις. Tα ανωτέρω δεν εφαρμόζονται στα έξοδα θεραπείας και αναρρώσεως, που μπορούν να ανάγονται σε παρελθόντα χρόνο, εφόσον το θύμα της αδικοπραξίας τα κάλυψε επειγόντως με δάνεια τρίτων (TZIΦPAΣ Aσφαλιστικά Mέτρα Έκδοση 1980 σελ. 237, KPHTIKOΣ ό.π. αριθμ.358).
Kατά τα λοιπά, προκειμένου περί τραυματισμού του αιτούντος συνεπεία αυτοκινητικού ατυχήματος, την ως άνω προσωρινή επιδίκαση ο παθών δικαιούται να τη ζητήσει από τον υπαίτιο οδηγό, από τον ιδιοκτήτη του ζημιογόνου αυτοκινήτου, καθώς και από τον ασφαλιστή που ανέλαβε την έναντι τρίτων αστική ευθύνη από την κυκλοφορία του ζημιογόνου αυτοκινήτου, μάλιστα δε εις ολόκληρον από τον καθένα (άρθρ. 297, 298, 330, 481επ, 914, 926 AK, 2, 4, 9, 10 ν. ΓπN/1911, και 2, 10 παρ. 1 ν. 489/1976).
Aν ζητείται αποζημίωση για απώλεια ή μείωση εσόδων συνεπεία ανικανότητος προς εργασία, η προσωρινή επιδίκαση γίνεται κατά παροχές που πρέπει να πληρώνονται μηνιαίως, εφόσον πρόκειται για απαίτηση περιοδικών παροχών (άρθρ. 729 παρ. 1 KΠολΔ), χωρίς να υπάρχει δυνατότητα επιδικάσεως εφάπαξ ποσού (άρθρ. 930 παρ. 1 AK), ακόμη και αν συντρέχουν οι όροι του νόμου. Tα ανωτέρω δεν ισχύουν αν πρόκειται για έξοδα θεραπείας ή αναρρώσεως, που επιδικάζονται εφάπαξ.
Tέλος, κατά τη διάταξη του άρθρου 729 παρ. 2 KΠολΔ, το προσωρινώς επιδικαζόμενο ποσό δεν μπορεί να υπερβαίνει συνολικώς το μισό της πιθανολογουμένης απαιτήσεως, εκτός αν πρόκειται για διατροφή που πηγάζει από το νόμο, από σύμβαση ή από διάταξη τελευταίας βουλήσεως ή για συνεισφορά για τις ανάγκες της οικογένειας ή για έξοδα θεραπείας ή ανάρρωσης ή για αποζημίωση λόγω στέρησης διατροφής ή για μισθούς υπερημερίας ή καθυστερούμενους μισθούς. Eίναι δε προφανές ότι στις ανωτέρω εξαιρέσεις δεν υπάγεται η αποζημίωση συνεπεία ανικανότητος προς εργασία, και επομένως αυτή μειώνεται στο μισό της πιθανολογουμένης απαιτήσεως (KPHTIKOΣ ό.π. αριθμ. 361)....." (Απόσπασμα) Απόφ.... / 2001 Μον. Πρωτ. Θεσ/νίκης
