Διαζύγιο γιατί είναι "άφαντος" ο σύζυγος

* Δημοσιεύτηκε 12 /12 /2015  στην "Πρωϊνή" Εφημερίδα της Καβάλας
*Χρόνος ανάγνωσης άρθρου: περίπου 3 λεπτά και 52 δεύτερα    

Η έννοια της αφάνειας ορίζεται στο άρθρο 40 Αστικού Κώδικα, σύμφωνα με το οποίο: "Αν ο θάνατος προσώπου είναι πολύ πιθανός, επειδή εξαφανίστηκε ενώ βρισκόταν σε κίνδυνο ζωής, ή επειδή λείπει πολύ καιρό χωρίς ειδήσεις, το δικαστήριο τον κηρύσσει άφαντο ύστερα από αίτηση οποιουδήποτε εξαρτά δικαιώματα από το θάνατό του." Αφάνεια είναι συνεπώς η νομική κατάσταση (ως προς τις προσωπικές και περιουσιακές σχέσεις του προσώπου) που διαμορφώνεται για κάποιο πρόσωπο, όταν ο θάνατός του είναι σφόδρα πιθανός - όχι βέβαιος ή πλήρως αποδεδειγμένος - είτε γιατί εξαφανίσθηκε ευρισκόμενος σε κίνδυνο ζωής (π.χ. ναυάγιο, πόλεμος, σεισμός, πυρκαϊά κ.λ.π ), είτε για πολύ καιρό απουσιάζει χωρίς ειδήσεις, με κήρυξή του ως αφάντου με απόφαση αρμόδιου δικαστηρίου (νόμιμο τεκμήριο θανάτου). Ο θάνατος θα πρέπει να μην είναι αποδεδειγμένος. Θεωρείται ότι έχει αποδειχθεί ο θάνατος προσώπου που το σώμα του δεν βρέθηκε, αν εξαφανίστηκε υπό συνθήκες που κάνουν το θάνατό του βέβαιο. 

 Η κήρυξη της αφάνειας δεν μπορεί να ζητηθεί πριν από την πάροδο ενός τουλάχιστον έτους από τη στιγμή του κινδύνου, και, αν ήταν παρατεταμένος, από την τελευταία στιγμή του, ή πέντε τουλάχιστον ετών από την τελευταία είδηση. Μετά τη δημοσίευση της τελεσίδικης απόφασης που κηρύσσει την αφάνεια, εφόσον ο νόμος δεν ορίζει διαφορετικά, μπορούν να ασκηθούν όλα τα δικαιώματα που εξαρτώνται από το θάνατο του αφάντου σαν να είχε αποδειχθεί ο θάνατος. Τα αποτελέσματα της κήρυξης της αφάνειας αρχίζουν από το χρόνο που σύμφωνα με την απόφαση άρχισε η αφάνεια ( άρθρα 39, 41, 48 Α.Κ.). Σχετικές περί αφάνειας είναι οι διατάξεις των άρθρων 40 - 50 Α. Κ. Η κήρυξη της αφάνειας με δικαστική απόφαση δεν λύνει το γάμο του αφάντου συζύγου. Η κήρυξη της αφάνειας ακόμη και με αίτηση του συζύγου δεν επιφέρει τη λύση του γάμου και απαιτείται να ασκηθεί αγωγή διαζυγίου εναντίον του αφάντου συζύγου και να εκδοθεί σχετική αμετάκλητη απόφαση διαζυγίου, αν ο σύζυγος του άφαντου επιθυμεί να λύσει το γάμο του.

Η αφάνεια του ενός των συζύγων αποτελεί έναν από τους λόγους διαζυγίου και μάλιστα συνιστά απόλυτο και ανυπαίτιο λόγο διαζυγίου, διότι αν αποδειχθεί η αφάνεια ο δικαστής είναι υποχρεωμένος να κηρύξει τη λύση του γάμου. Σύμφωνα με το άρθρο 1440 Α. Κ. : " Καθένας από τους συζύγους μπορεί να ζητήσει το διαζύγιο, όταν ο άλλος έχει κηρυχθεί σε Αφάνεια."

Για να γεννηθεί δικαίωμα διάζευξης για αφάνεια συζύγου θα πρέπει να έχει κηρυχθεί δικαστικώς ως άφαντος (με αμετάκλητη απόφαση ή τελεσίδικη απόφαση - νομική διχογνωμία ως προς το χρόνο έναρξης έννομων συνεπειών αφάνειας). Δεν μπορούν να εγερθούν ταυτόχρονα αίτηση για κήρυξη αφάνειας και αγωγή για λύση γάμου. Δεν έχει σημασία ποιος άσκησε την αίτηση κήρυξης αφάνειας και κηρύχθηκε άφαντος ο/η σύζυγος. Εναγόμενος θα είναι ο άφαντος, παρότι θεωρείται κατά τεκμήριο νεκρός. Κατά το άρθρο 47 Α. Κ. : "Η απόφαση που κηρύσσει την αφάνεια, καθώς και αυτή που αίρει την κατάσταση της αφάνειας ή που μεταβάλλει το χρόνο της εναρξής της δημοσιεύεται, όταν γίνει τελεσίδικη, σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 43 παρ. 1 και από τη δημοσίευση ισχύει για όλους. Για το γεγονός που βεβαιώνει η απόφαση συντάσσεται ληξιαρχική πράξη ή γίνεται αντίστοιχη σημείωση πάνω σ` αυτήν." 

Περαιτέρω κατά το άρθρο 785 Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας: "1. Η απόφαση που κηρύσσει την αφάνεια ή που μεταβάλλει το χρόνο της έναρξής της, εφόσον δεν είναι δυνατό να προσβληθεί με έφεση ή αναίρεση, ισχύει και παράγει αποτελέσματα υπέρ όλων και εναντίον όλων, τηρούνται πάντως οι λοιπές διατάξεις του άρθρου 47 του Αστικού Κώδικα. 2. Η απόφαση που δέχεται την αίτηση του αφάντου για να αρθεί η κατάσταση της αφάνειάς του δεν προσβάλλεται με έφεση, αναψηλάφηση ή αναίρεση." Μετά την αμετάκλητη απόφαση του Δικαστηρίου περί λύσεως του γάμου, ο γάμος λύεται και δεν αναβιώνει σε περίπτωση επανεμφανίσεως του αφάντου Το δικαστήριο κατά τη κρατούσα άποψη δεν δεσμεύεται από την απόφαση που κήρυξε άφαντο το σύζυγο και μπορεί να διατάξει ακόμη και αυτεπάγγελτα αποδείξεις, αν αμφιβάλει σχετικά με τις συνθήκες αφάνειας ή λόγω υπάρξεως νεώτερων πληροφοριών για επανεμφάνιση του αφάντου. Η επίδοση της αγωγής γίνεται σύμφωνα με τις διατάξεις Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας ως προς την επίδοση εγγράφων σε πρόσωπα αγνώστου διαμονής.

 Η επανεμφάνιση του αφάντου εκκρεμούσης της δίκης διαζυγίου στο δικαστήριο ουσίας κανονικά θα πρέπει κατά τη κρίση του δικαστηρίου να οδηγήσει στην απόρριψη της αγωγής διαζυγίου. Η επανεμφάνιση του αφάντου - μετά το αμετάκλητο του απόφασης διαζυγίου - δεν έχει ως συνέπεια την αναβίωση του γάμου που λύθηκε αμετάκλητα, λόγω αφάνειας και επίσης δεν επηρεάζει τον νέο γάμο που τυχόν να έχει τελέσει ο πρώην σύζυγος του αφάντου. Αν δεν υπάρχει περίπτωση κήρυξης αφάνειας ή δεν θέλει να ζητήσει να κηρυχθεί σε αφάνεια, τότε είναι δυνατόν ο/η σύζυγος του/της αφάντου να ζητήσει εναλλακτικά λύση του γάμου του για εγκατάλειψη ή διετή διάσταση.

Εγγραφείτε στο Νομικό forum

Γιώργος Π. Γιαγκουδάκης, Δικηγόρος Καβάλας

Διαζύγια - Ποινικά - Αστικά

Για περισσότερες πληροφορίες 

σχετικά με το δικηγορικό γραφείο μου

επισκεφθείτε το site μας

http://www.giagkoudakis.dom.gr 

giagkoud@yahoo.com

  

                                               

*Υ.Γ.:     Στείλε το σχόλιο σου, κάνε LIKE και  γράψου στη mailing list. Ευχαριστώ.   

λέξεις κλειδιά: διαζύγιο, αφάνεια συζύγου,λόγος διαζυγίου, εξαφάνιση συζύγου