Τι είναι η υπόθαλψη εγκληματία και πότε τιμωρείται κατά το Ποινικό Κώδικα; (Μέρος Α’)

* Δημοσιεύτηκε 23 / 8 /2014  στην "Πρωϊνή" Εφημερίδα της Καβάλας     

Το έγκλημα της υπόθαλψης εγκληματία περιλαμβάνεται στο 11ο Κεφάλαιο του Ειδικού μέρους του Ποινικού Κώδικα με το τίτλο "Εγκλήματα σχετικά με την απονομή της Δικαιοσύνης".

Κατά το άρθρο 231 του Ποινικού μας Κώδικα: " 1. ‘Οποιος εν γνώσει ματαιώνει τη δίωξη άλλου για κακούργημα ή πλημμέλημα που διέπραξε ή την εκτέλεση της ποινής που του επιβλήθηκε ή του μέτρου ασφάλειας (άρθρα 69 - 76 και 122) τιμωρείται με Φυλάκιση μέχρι τριών ετών. 2. Η υπόθαλψη μένει ατιμώρητη αν ο υπαίτιος την τέλεσε υπέρ κάποιου οικείου του."

Πρόκειται για ένα πλημμέλημα, που σύμφωνα με την παραπάνω διάταξη, τιμωρείται με φυλάκιση έως τριών ετών. Προστατευόμενο έννομο αγαθό είναι η απονομή της δικαιοσύνης. Προστατεύεται η μη παρεμπόδιση από τη πραγμάτωσή της δικαιοσύνης με τη ματαίωση της ποινικής δίωξης ή τιμωρίας του δράστη. Να τονίσουμε ότι θα πρέπει να υπάρχει βάσιμη ποινική αξίωση προς δίωξη ή τιμωρία του δράστη. Για τη στοιχειοθέτηση του εγκλήματος αυτού απαιτείται, αντικειμενικώς, α) τέλεση κακουργήματος ή πλημμελήματος από άλλον, στο οποίο δεν συμμετέχει με οποιοδήποτε τρόπο (ως συναυτουργός, ηθικός αυτουργός ή συνεργός) ο υποθάλπων και β) πράξη, η οποία μπορεί να συνίσταται και σε παράλειψη του υποθάλποντος, πράγμα το οποίο συμβαίνει, όταν ο υποθάλπων έχει ιδιαίτερη νομική υποχρέωση να επιχειρήσει την παραλειφθείσα ενέργεια (άρθρο 15 ΠΚ) επιφέρουσα ματαίωση της δίωξης του δράστη ή της εκτελέσεως της ποινής που επιβλήθηκε γι` αυτήν. Ως ματαίωση της δίωξης νοείται η ματαίωση της ποινικής δίωξης ή της εξακολούθησης αυτής.

Ενεργητικό υποκείμενο του εγκλήματος (υπαίτιος) μπορεί να είναι οποιοδήποτε άλλο πρόσωπο εκτός εκείνου που διέπραξε το κακούργημα ή πλημμέλημα και των τυχόν συμμετεχόντων σε αυτό. "Υπόθαλψη εαυτού" δεν υφίσταται κατά τη διάταξη του άρθρου 231 Π.Κ., που απαιτεί να είναι "άλλος" το υποθαλπόμενο πρόσωπο. Θα πρέπει να τελείται από άλλον που διέπραξε κακούργημα ή πλημμέλημα και όχι από τον ίδιο τον δράστη.

                                  

Επίσης δεν μπορεί να είναι ενεργητικό υποκείμενο ο συναυτουργός στο προεκτελεσθέν έγκλημα και γενικότερα οποιοσδήποτε συμμέτοχος σε αυτό. Τούτο δικαιολογείται, διότι ο συμμέτοχος που παρέχει άσυλο ή φυγαδεύει τον αυτουργό του προεκτελεσθέντος εγκλήματος επιδιώκει όχι μόνο την υπόθαλψη αυτού, αλλά κυρίως και τη δική του επιτρεπόμενη αυτοϋπόθαλψη. Ακόμη και ο παθών μπορεί να είναι δράστης, εκτός από την περίπτωση εκείνη που το έγκλημα διώκεται με έγκληση. Αποκλείεται η υπόθαλψη εγκληματία για πταίσματα, διότι στην ανωτέρω διάταξη αναφέρεται ρητώς ότι αυτή αφορά αποκλειστικά σε κακουργήματα ή πλημμελήματα. Κάθε περίπτωση που δημιουργεί υποψία τέλεσης αξιόποινης πράξης δικαιολογεί την έγερση της δίωξης. Οι ενέργειες εκείνες που παρακωλύουν την διαδικασία διερεύνησης σχετικά με την ενοχή ή αθωότητα ορισμένου προσώπου για ορισμένη πράξη διακινδυνεύουν την απονομή της δικαιοσύνης με τη ματαίωση της δίωξης δια της παροχής βοήθειας στο δράστη της αξιόποινης πράξης. Το ίδιο ισχύει και για τη ματαίωση της εκτέλεσης της ποινής που επιβλήθηκε ή του μέτρου ασφάλειας στο δράστη κακουργήματος ή πλημμελήματος, ακόμη και αν ο τελευταίος είναι ποινικώς ανεύθυνος. Θα πρέπει να συντρέχουν όλοι οι όροι του αξιοποίνου της ανωτέρω διατάξεως.

Η ματαίωση της δίωξης μπορεί να γίνει με οποιονδήποτε τρόπο, όπως διευκόλυνση φυγής του δράστη, απόκρυψη του δράστη, μεταμφίεσή του, εξαφάνιση πειστηρίων και ιχνών ή άλλων αποδεικτικών μέσων κ.λ.π. - Πηγή νομολογίας (αποφάσεις154/2010 ΑΠ, 604/2009 ΑΠ, 540/2006 ΑΠ , 2148/2005 ΑΠ, 14/2001 ΠΛΗΜΜ ΓΥΘ, 1585/1994 ΑΠ). Τη συνέχεια του θέματος αυτού (β΄μέρος) μπορείτε να διαβάσετε για ενημέρωσή σας την ερχόμενη Δευτέρα. Καλό Σαββατοκύριακο.

Συντομογραφίες: Π.Κ. = Ποινικός Κώδικας Α.Π.= Άρειος Πάγος

Γιώργος Π. Γιαγκουδάκης, Δικηγόρος Καβάλας

Διαζύγια - Ποινικά - Ιντερνετ

Για περισσότερες πληροφορίες 

σχετικά με το δικηγορικό γραφείο μου

επισκεφθείτε το site μας

kavala-lawyer.blogspot.gr

giagkoud@yahoo.com

                           

  

                                               

 

Σχετικές αναζητήσεις: υποθαλψη εγκληματια,υποθαλψη,παρασιωπηση εγκληματος,231 πκ