Πως με τα ελαφρυντικά μπορεί να μειωθεί η ποινή του κατηγορουμένου; (Μέρος Β΄)

* Δημοσιεύτηκε 4 /8/2014  στην "Πρωϊνή" Εφημερίδα της Καβάλας        

Συνεχίζουμε σήμερα με το δεύτερο μέρος του άρθρου σχετικά με τη μείωση της ποινής κατηγορουμένου με αναγνώριση ελαφρυντικών από το δικαστήριο.

Επί συρροής λόγων μειώσεως της ποινής (άρθ. 85 Π.Κ.), συνδρομής περιπτώσεων άρθ. 83 και 84 Π.Κ. ελαττωμένης ποινής, εφαρμόζεται μόνο μία φορά η μείωση της ποινής, σύμφωνα με το μέτρο που προβλέπει το άρθρο 83 Π.Κ. και στην επιμέτρηση της ποινής λαμβάνονται υπόψη όλοι οι πιο πάνω λόγοι και ελαφρυντικές περιστάσεις. ‘Οταν συντρέχουν περισσότερες ελαφρυντικές περιστάσεις σύμφωνα με το άρθρο 85 Π.Κ., ναι μεν η μείωση της ποινής γίνεται μόνο μία φορά, το δικαστήριο όμως, προκειμένου να προβεί στην επιμέτρηση της ποινής θα λάβει υπόψη του, μέσα στα όρια της ελαττωμένης ποινής και το εν λόγω γεγονός της συνδρομής των περισσοτέρων ελαφρυντικών περιστάσεων.

Η επίκληση ελαφρυντικής περίστασης από τον συνήγορο του κατηγορούμενου ή από τον κατηγορούμενο αποτελεί προβολή αυτοτελούς ισχυρισμού, ο οποίος θα πρέπει να είναι ορισμένος (παράθεση με σαφήνεια πραγματικών περιστατικών) για να δημιουργήσει κατά νόμον υποχρέωση απάντησης από το δικαστήριο που εκδικάζει την υπόθεση.

Οι καθιερούμενοι αυτοτελείς ισχυρισμοί αναγνώρισης ελαφρυντικών περιστάσεων με τη διάταξη του άρθ. 84 Π.Κ. λαμβάνονται υπόψη και αυτεπάγγελτα από το δικαστήριο, ακόμη και αν δεν προταθούν ή προταθούν αορίστως. Για να είναι όμως, υποχρεωμένο το δικαστήριο της ουσίας να απαντήσει σε υποβληθέντα από τον κατηγορούμενο ή το συνήγορο του ισχυρισμό μιας ή περισσοτέρων από τις ελαφρυντικές αυτές περιστάσεις και να αιτιολογήσει την τυχόν απόρριψη τους, ώστε να μπορεί και να δημιουργηθεί λόγος αναιρέσεως της αποφάσεως, πρέπει να υποβληθούν κατά τρόπο σαφή και ορισμένο, με όλα δηλαδή τα πραγματικά περιστατικά που είναι αναγκαία για την θεμελίωση της επικαλούμενης ελαφρυντικής περιστάσεως.

Δεν αρκεί μόνη η επίκληση της νομικής διάταξης που τους προβλέπει ή του χαρακτηρισμού με τον οποίο είναι γνωστοί στη νομική ορολογία, καθόσον η αόριστη προβολή αυτών, όχι μόνο δεν υποχρεώνει το δικαστήριο να τους απορρίψει αιτιολογημένα, αλλά ούτε καν το υποχρεώνει να απαντήσει σ` αυτούς. Μόνη η επίκληση της νομικής διάταξης που προβλέπει την ελαφρυντική περίσταση ή το χαρακτηρισμό με τον οποίο είναι γνωστή αυτή στη νομική ορολογία καθιστά το σχετικό ισχυρισμό αόριστο, στον οποίο ως τέτοιο δεν έχει υποχρέωση το δικαστήριο της ουσίας να απαντήσει ή να δικαιολογήσει ειδικά τη σιωπηρή ή τη ρητή απόρριψή του.

Ειδικότερα, για να είναι ορισμένοι οι ισχυρισμοί αυτοί, πρέπει να εκτίθενται κατά τρόπο σαφή και συγκεκριμένο, α) του άρθρου 84 παρ. 2 εδ. α` ΠΚ, ότι ο υπαίτιος έζησε έως το χρόνο που έγινε το έγκλημα (και όχι μεταγενέστερα), έντιμη οικογενειακή, επαγγελματική και γενικά κοινωνική ζωή. Δεν αρκεί για να στοιχειοθετηθεί το ελαφρυντικό αυτό η επίκληση μόνο του λευκού ποινικού μητρώου, ούτε η απουσία επίμεμπτης δραστηριότητας μέχρι την τέλεση της πράξης, ούτε η μέχρι τότε συνήθης ανθρώπινη συμπεριφορά, με τη δημιουργία οικογένειας και την άσκηση επαγγέλματος ή εργασίας προς βιοπορισμό, αλλά απαιτείται η επίκληση περιστατικών θετικής και επωφελούς για την κοινωνία δράσης και συμπεριφοράς, β) του άρθρου 84 παρ. 2 εδ. β` ΠΚ, ότι ο υπαίτιος ωθήθηκε στην πράξη του από μη ταπεινά αίτια και ποία, ή από μεγάλη ένδεια, που πρέπει να προσδιορίζει, ή υπό την επίδραση σοβαρής απειλής ή υπό την επιβολή συγκεκριμένης εντολής ή προσταγής προσώπου στο οποίο αυτός οφείλει υπακοή ή με το οποίο βρίσκεται σε σχέση εξάρτησης. Πρέπει δηλαδή να αναφέρονται τα πραγματικά περιστατικά από τα οποία να προκύπτει ότι ο υπαίτιος ωθήθηκε στην πράξη του από όχι ταπεινά αίτια, ε) του άρθρου 84 παρ. 2 εδ. ε` ΠΚ, ότι ο κατηγορούμενος επέδειξε καλή συμπεριφορά μετά την πράξη επί σχετικά μεγάλο χρονικό διάστημα, με παράθεση περιστατικών θετικής καλής συμπεριφοράς, υπό καθεστώς απεριόριστης προσωπικής ελευθερίας μέσα στην κοινωνία διαβιών(1314/2012 ΑΠ). Κατά την έννοια της διατάξεως αυτής, πρέπει η συμπεριφορά αυτή να εκτείνεται σε μεγάλο σχετικά χρονικό διάστημα και υπό καθεστώς ελευθερίας του υπαιτίου, διότι τότε μόνον η επιλογή του αντανακλά στην γνήσια ψυχική του στάση και παρέχει αυθεντική μαρτυρία, ως προς την ποιότητα του ήθους του και της κοινωνικής προδιαθέσεώς του, δηλαδή απαιτείται, εκτός από το μεγάλο σχετικά χρονικό διάστημα, η συνδρομή και άλλων περιστατικών δηλωτικών της αρμονικής συμβίωσης του δράστη μετά την πράξη. Η καλή συμπεριφορά δεν εννοείται ως παθητικά καλή διαγωγή ή ως μη κακή, ή μόνον ως απουσία παραβατικότητας. Περιλαμβάνει και τη θετική δραστηριότητα του υπαιτίου η οποία εκδηλώνεται αυτοβούλως και όχι ως αποτέλεσμα φόβου ή καταναγκασμού και οπωσδήποτε να υπάρχει βελτίωση της συμπεριφοράς του.

(Πηγή Νομολογίας 277/2014 ΑΠ, 35/2013 ΑΠ, 45/2013 ΑΠ, 277/2014 ΑΠ).

Γιώργος Π. Γιαγκουδάκης, Δικηγόρος Καβάλας

Διαζύγια - Ποινικά - Ιντερνετ

Για περισσότερες πληροφορίες 

σχετικά με το δικηγορικό γραφείο μου

επισκεφθείτε το site μας

kavala-lawyer.blogspot.gr
http://www.giagkoudakis.dom.gr 

giagkoud@yahoo.com
                                                                                                    

                           

  

                                               

*Υ.Γ.:     Στείλε το σχόλιο σου, κάνε LIKE και  γράψου στη mailing list. Ευχαριστώ.   

λέξεις κλειδια: ελαφρυντικα αρθρου 84, ελαφρυντικο μη ταπεινων αιτιων, ελαφρυντικο προτερου εντιμου βιου, ελαφρυντικά στην ποινική δίκη