Πότε ενεργεί ενάντια στη καλή πίστη ο γονιός που υποχρεούται να διατρέφει ανήλικο τέκνο του?

* Δημοσιεύτηκε  14/11/2015  στην "Πρωϊνή" Εφημερίδα της Καβάλας   
   *Χρόνος ανάγνωσης άρθρου: περίπου 4 λεπτά και 47 δεύτερα     

Από τις διατάξεις των άρθρων 1485, 1486, 1489 και 1493 του Αστικού Κώδικα, προκύπτει, ότι οι γονείς, είτε υπάρχει μεταξύ τους γάμος και συμβιώνουν, είτε έχει διακοπεί η συμβίωση τους, είτε έχει εκδοθεί διαζύγιο, έχουν κοινή υποχρέωση να διατρέφουν το ανήλικο τέκνο τους, ακόμα και αν τούτο έχει περιουσία, εφόσον όμως τα εισοδήματα από αυτήν, ή το προϊόν της εργασίας του, ή άλλα τυχόν εισοδήματα του δεν αρκούν για τη διατροφή του. Η ευπορία του υπόχρεου γονέα δεν είναι προϋπόθεση της υποχρέωσης διατροφής.

Photo credit: mvictor from morguefile.com

Συνεπώς, δεν λαμβάνεται υπόψη αν ο υπόχρεος είναι εύπορος ή άπορος, αφού και η απορία, συντρεχόντων των κρινόμενων όρων, γεννά υποχρέωση διατροφής. Το μέτρο και περιεχόμενο της διατροφής ορίζεται στο άρθρο 1493 Αστικού Κώδικα, σύμφωνα με το οποίο: " Το μέτρο διατροφής προσδιορίζεται με βάση τις ανάγκες του δικαιούχου, όπως αυτές προκύπτουν από τις συνθήκες της ζωής του (ανάλογη διατροφή). Η διατροφή περιλαμβάνει όλα όσα είναι αναγκαία για τη συντήρηση του δικαιούχου και επί πλέον τα έξοδα για την ανατροφή, καθώς και την επαγγελματική και την εν γένει εκπαίδευσή του."

Η διατροφή προκαταβάλλεται σε χρήμα κάθε μήνα, εκτός αν συντρέχουν ιδιαίτεροι λόγοι να καταβληθεί με άλλο τρόπο. Ως συνθήκες ζωής νοούνται οι συγκεκριμένοι όροι διαβίωσης, που ποικίλουν ανάλογα με την ηλικία, τον τόπο κατοικίας, την ανάγκη εκπαίδευσης και την κατάσταση της υγείας του δικαιούχου, σε συνδυασμό με την περιουσιακή κατάσταση του υπόχρεου. Καθένας από τους γονείς του ανηλίκου ενέχεται ανάλογα με τις οικονομικές του δυνάμεις ώστε το ανήλικο τέκνο απέναντι σε κάθε έναν από τους γονείς του που βρίσκονται σε διάσταση ή των οποίων έχει λυθεί ο γάμος με διαζύγιο έχει αυτοτελή προσωπική αξίωση διατροφής του, ανάλογα με την οικονομική δυνατότητα και κατάσταση του γονέα.

Η υποχρέωση των γονέων προς διατροφή του τέκνου τους, βαρύνει αυτούς, ανάλογα με τις δυνάμεις τους κατά το άρθρο 1489 εδάφιο 2 Α. Κ. Προκειμένου για ανήλικο τέκνο, για να καλυφθούν οι συνθήκες της ζωής του, συνεκτιμώνται και οι συνθήκες της ζωής των υπόχρεων γονέων του και συνεπώς και οι οικονομικές τους δυνατότητες. Εάν, βεβαίως, οι οικονομικές δυνάμεις των γονέων δεν επαρκούν για την ικανοποίηση των αναγκών που προκύπτουν από την ηλικία του, τις ικανότητες του και τη σύμφωνη με αυτές εκπαίδευση που απαιτείται για την αποκατάσταση του τέκνου, η υποχρέωση των γονέων του θα περιορίζεται στο ύψος που αντιστοιχεί στις κατώτερες δυνάμεις τους. Στις οικονομικές «δυνάμεις» των γονέων ανάλογα με τις οποίες τούτοι οφείλουν να διατρέφουν τα τέκνα τους, περιλαμβάνεται η προσωπική εργασία, η (απρόσοδη) περιουσία καθώς και τα εισοδήματα. Στα τελευταία συμπεριλαμβάνονται τόσο τα υπαρκτά εισοδήματα, όσο και τα εισοδήματα εκείνα που ο γονέας υπαίτια, δηλαδή είτε με σκοπό την ολική ή μερική ματαίωση της εξοφλήσεως της διατροφής (αν είναι υπόχρεος) ή της εκπεστέας ανάλογης συνεισφοράς (αν είναι δικαιούχος) είτε με πλήρη αδιαφορία γι` αυτήν (διατροφή ή συνεισφορά αντίστοιχα) παραλείπει να εισπράξει μολονότι έχει τη σχετική δυνατότητα ( άρθρου 1489 παρ. 2 ΑΚ, σε συνδυασμό με τα άρθρα 381 παρ. 1 εδάφιο β` και 288 Α. Κ).

Με τον όρο "καλή πίστη" του άρθρου 288 Α. Κ. νοείται η σε κάθε χρηστό και έντιμο άνθρωπο επιβαλλόμενη στις συναλλαγές ευθύτητα και εντιμότητα για την ουσιαστική επίτευξη του σκοπού της ενοχής. Η “καλή πίστη” διέπει όχι μόνο τις ενοχές υπό ευρεία έννοια, αλλά και κάθε έννομη σχέση μεταξύ δύο προσώπων που πηγάζει από τα νόμο, δηλαδή από μη ενοχικά δικαιώματα, όπως και τα οικογενειακά. Συνεπώς η καλή πίστη κατά το άρθρο 288 Α. Κ. διέπει την από το νόμο (άρθρα 1485, 1489 παρ. 2 Α.Κ.) υποχρέωση διατροφής μεταξύ ανιόντων και κατιόντων (γονέων - ανηλίκων τέκνων), τα προσδιοριστικά στοιχεία της οποίας επηρεάζονται τόσο από την προσωπική - επαγγελματική εργασία του υπόχρεου, όσο και από την κατά τους νόμους της αγοράς εκμετάλλευση της περιουσίας του. Με το όρο καλή πίστη νοείται η σε κάθε χρηστό και έντιμο άνθρωπο επιβαλλόμενη στις συναλλαγές ευθύτητα και εντιμότητα για την ουσιαστική επίτευξη του σκοπού της ενοχής. Εναντίον της καλής πίστεως με την παραπάνω έννοια, ενεργεί και ο γονιός, όταν με το σκοπό ματαιώσεως, ολικά ή μερικά, της υποχρεώσεως του για την καταβολή διατροφής στο τέκνο του, αποφεύγει να εργασθεί εντελώς ή να συμπληρώσει το εισόδημα του με πρόσθετη εργασία πρόσφορη για την ηλικία του, την κατάσταση της υγείας του και τις λοιπές βιοτικές συνθήκες. Επίσης και όταν αν και δεν διαθέτει περιουσία, αποφεύγει να εργασθεί εντελώς από προσωπικές εκτιμήσεις που ενέχουν και αδιαφορία για την υποχρέωση διατροφής του τέκνου του. Στις περιπτώσεις αυτές το εισόδημα που εναντίον της καλής πίστεως απέφυγε να αποκτήσει ο γονιός συνυπολογίζεται για τον προσδιορισμό του ποσού της διατροφής του ανήλικου τέκνου του, διότι, κατά την έννοια της διατάξεως του άρθρου 1489 παρ. 2 Α.Κ., στις δυνάμεις (οικονομικές) του γονέα, κατ` αναλογία των οποίων αυτός υποχρεούται σε διατροφή του τέκνου του, περιλαμβάνονται και τα εισοδήματα που απέφυγε να αποκτήσει για τους παραπάνω λόγους.

Όμως κρίθηκε από την νομολογία ότι δεν επιδεικνύει συμπεριφορά αντίθετη προς εκείνη του χρηστού και εντίμου ανθρώπου και η συμπεριφορά του δεν είναι αντίθετη προς την καλή πίστη, συνακόλουθα δε τα εισοδήματα τα οποία απέφυγε να πραγματοποιήσει δεν υπολογίζονται για τον προσδιορισμό του ποσού της διατροφής του τέκνου του στην περίπτωση ο γονιός που από προσωπικές εκτιμήσεις και χωρίς σκοπό μερικής ματαιώσεως της υποχρέωσης διατροφής του ανήλικου τέκνου του αρκείται στην παρεχόμενη από αυτόν εργασία με βάση την επιστημονική του ιδιότητα ή τις προσωπικές ικανότητες και δεν επιδιώκει την επαύξηση των εισοδημάτων με την παροχή πρόσθετης εργασίας. - 

Από τα παραπάνω προκύπτει ότι υπάρχει περίπτωση το δικαστήριο εκτιμώντας κατά τις περιστάσεις την κρινόμενη υπόθεση να υπολογίσει διατροφή στο ανήλικο τέκνο και συνεισφορά του υπόχρεου γονιού του με βάσει οικονομικές δυνάμεις των γονέων του, που προκύπτουν και σύμφωνα με την τυχόν αντίθετη προς την καλή πίστη τους συμπεριφορά τους. (Πηγή σχετικής νομολογίας: ΑΠ 1507/2001, 622/2010 ΜΠΡ ΑΙΓΙΟΥ, 3758/2008 ΜΠΡ ΠΕΙΡ, 909/2005 ΕΦ ΠΕΙΡ, 951/2004 ΕΦ ΠΕΙΡ, 8716/2003 ΕΦ ΑΘ )

Γιώργος Π. Γιαγκουδάκης, Δικηγόρος Καβάλας

Διαζύγια - Ποινικά - Αστικά

Για περισσότερες πληροφορίες 

σχετικά με το δικηγορικό γραφείο μου

επισκεφθείτε το site μας

http://www.giagkoudakis.dom.gr 

giagkoud@yahoo.com

  

                                               

*Υ.Γ.:     Στείλε το σχόλιο σου, κάνε LIKE και  γράψου στη mailing list. Ευχαριστώ.   

λέξεις κλειδιά: διατροφή ανηλίκου τέκνου, .καλή πίστη ,διατροφή, υπόχρεος διατροφής τέκνου
----------------------------------------------
Photographer's name: mvictor(free photos by morguefile.com)
The above image is from morgueFile free photo "You are allowed to copy, distribute, transmit the work and to adapt the work. Attribution is not required. You are prohibited from using this work in a stand alone manner. Read the license summary http://www.morguefile.com/license/morguefile"