💥 Διατροφή Ανηλίκου: Η Αδιαπραγμάτευτη Υποχρέωση των Γονέων

Καλησπέρα φίλες και φίλοι. 

Είμαι ο Γιώργος Γιαγκουδάκης δικηγόρος οικογενειακού δικαίου και σας ενημερώνω με χρήσιμα βίντεο. Σήμερα θα μιλήσουμε για ένα πολύ σημαντικό θέμα και συγκεκριμένα για την υποχρέωση διατροφής των ανηλίκων τέκνων από τους γονείς τους.

Οι γονείς έχουν κοινή και ανάλογη με τις δυνάμεις τους υποχρέωση να διατρέφουν το ανήλικο τέκνο τους.

Την υποχρέωση αυτή έχουν οι γονείς είτε υπάρχει μεταξύ τους γάμος και συμβιώνουν, είτε έχει διακοπεί η συμβίωση τους, είτε έχει εκδοθεί διαζύγιο. Δεν απαλλάσσονται της διατροφής αυτής ακόμη και εάν το ανήλικο παιδί τους έχει περιουσία, της οποίας όμως τα εισοδήματα ή το προϊόν της εργασίας του ή άλλα τυχόν εισοδήματά του δεν αρκούν για τη διατροφή του.

Το μέτρο της διατροφής προσδιορίζεται με βάση τις ανάγκες του δικαιούχου παιδιού, όπως αυτές προκύπτουν από τις συνθήκες ζωής του.  Περιλαμβάνει τα αναγκαία για τη συντήρηση και εν γένει εκπαίδευσή του ανηλίκου παιδιού έξοδα.

Συνθήκες ζωής νοούνται οι συγκεκριμένοι όροι διαβίωσης, που ποικίλουν ανάλογα με την ηλικία, τον τόπο κατοικίας, την ανάγκη επιτήρησης και εκπαίδευσης και την κατάσταση της υγείας του δικαιούχου, σε συνδυασμό με την περιουσιακή κατάσταση του υποχρέου διατροφής γονέα.

Για να καθοριστεί το ποσό της δικαιούμενης διατροφής αξιολογούνται κατ’ αρχήν τα εισοδήματα των γονέων από οποιαδήποτε πηγή και στη συνέχεια προσδιορίζονται οι ανάγκες του τέκνου. Καθοριστικό  στοιχείο είναι οι συνθήκες της ζωής του παιδιού, δηλαδή οι όροι διαβίωσής του, χωρίς όμως να ικανοποιούνται οι παράλογες αξιώσεις.

Εκείνος από τους γονείς που έχει την επιμέλεια του ανηλίκου μπορεί να συνυπολογίσει οτιδήποτε συνδέεται με την πραγματική διάθεση χρημάτων για τις ανάγκες του τέκνου. Επίσης μπορεί να συνυπολογίσει και την προσφορά προσωπικών υπηρεσιών για την περιποίηση και φροντίδα του, που είναι αποτιμητές σε χρήμα και άλλες παροχές σε είδος, που συνδέονται με τη συνοίκηση, η αποτίμηση των οποίων μπορεί να συνυπολογισθεί στην υποχρέωσή του για τη διατροφή του τέκνου.

✔️ Τι πρέπει να ξέρεις για την μεταγαμιαία διατροφή?

Μετά τη λύση του γάμου με διαζύγιο, για την ύπαρξη δικαιώματος διατροφής του ενός από τους πρώην συζύγους από τον άλλον απαιτείται κατ` αρχήν αδυναμία αυτού να εξασφαλίσει τη διατροφή του από τα εισοδήματα του, ή την περιουσία του και δυνατότητα του άλλου να τη δώσει χωρίς να διακινδυνεύσει το δική του διατροφή. (άρθρα 1442 και 1443 ΑΚ)

Η αξίωση διατροφής μετά το διαζύγιο ή μεταγαμιαία διατροφή παρέχεται μόνον όταν η διατροφή δικαιολογείται από λόγους κοινωνικούς, ώστε ο πρώην σύζυγος να μη μένει αβοήθητος, όταν δεν δύναται να καλύψει τις ανάγκες διατροφής του συνολικώς ή μερικώς  - όπως αυτές διαμορφώνονται από τις συνθήκες ζωής του μετά το διαζύγιο - με τα εισοδήματα, την περιουσία του ή το επάγγελμα που μπορεί να ασκήσει.

Γενική προϋπόθεση για τη γένεση αξιώσεως διατροφής πρώην συζύγου, όταν ο γάμος λύθηκε με διαζύγιο, είναι η απορία του δικαιούχου πρώην συζύγου και η ευπορία του υποχρέου. Επιπλέον δε από την πλευρά του δικαιούχου πρέπει να συντρέχει και μία από τις ειδικότερες προϋποθέσεις που αναφέρονται στο άρθρο 1442 ΑΚ, το οποίο θα αναφέρω παρακάτω. 

Ως απορία του δικαιούχου θεωρείται η αδυναμία του πρώην συζύγου να εξασφαλίσει τη διατροφή του από τα εισοδήματα και την περιουσία του. Ευπορία  του υποχρέου, που δεν σημαίνει κάποιο ιδιαίτερο πλούτο, είναι η δυνατότητα αυτού να παράσχει στο δικαιούχο διατροφή, χωρίς να θέσει σε κίνδυνο τη δική του διατροφή. Είναι δυνατό, ενόψει των όλων συνθηκών, ηλικίας, υγείας, ικανότητας ή δυνατότητας προς εργασία, εισοδημάτων, περιουσίας και γενικώς ζωής του πρώην συζύγου, συγκριτικώς πάντοτε προς την ευπορία του υποχρέου, να γεννηθεί δικαίωμα πλήρους ή συμπληρωματικής διατροφής και όταν ο δικαιούχος διατροφής πρώην σύζυγος έχει μικρής εκτάσεως απρόσοδο περιουσία, της οποίας είτε είναι δυσχερής η εκποίηση, είτε επιβάλλεται η διατήρηση για λόγους πρόνοιας προς εξασφάλισή του στο μέλλον για την αντιμετώπιση έκτακτης οικονομικής ανάγκης.

Για την επιδίκαση μεταγαμιαίας διατροφής, κατ` αρχήν δεν ενδιαφέρει ο τρόπος με τον οποίο επέρχεται η διάσπαση (εγκατάλειψη ή αποπομπή), η οποία μπορεί να οφείλεται ακόμη και σε υπαιτιότητα του ενός από τους συζύγους ή και των δύο.  

🔥 ΧΡΟΝΙΚΗ ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑΣ ΤΕΚΝΩΝ - ΟΡΙΣΤΙΚΗ ΑΠΟΦΑΣΗ (ΝΗΠΙΑ ΤΕΚΝΑ)

 ✔️ ΟΡΙΣΤΙΚΗ ΑΠΟΦΑΣΗ ΜΟΝ. ΠΡΩΤ. ΚΑΒΑΛΑΣ ΑΠΟ ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΥΠΟΘΕΣΗ ΠΟΥ ΧΕΙΡΙΣΤΗΚΑ  ΣΕ ΥΠΟΘΕΣΗ ΝΗΠΙΩΝ ΤΕΚΝΩΝ. 

👉 ΕΚΔΙΚΑΣΗ ΑΝΤΙΘΕΤΩΝ ΑΓΩΓΩΝ ΠΑΤΕΡΑ ΚΑΙ ΜΗΤΕΡΑΣ ΓΙΑ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ, ΤΟΠΟ ΔΙΑΜΟΝΗΣ, ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ  ΑΝΗΛΙΚΩΝ ΤΕΚΝΩΝ

        ➤ Πραγματοποιήθηκε η προβλεπόμενη από τη διάταξη του άρθρου 611 εδαφ. α` ΚΠολΔ, προσπάθεια συμβιβαστικής επίλυσης της διαφοράς, που είχε επιτυχή έκβαση.

ΑΠΟΦ. 226/2023 ΜΠΡ ΚΑΒ (ΕΙΔΙΚΗ) - (Α΄ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ  ΣΤΗΝ ΤΡΑΠ. ΝΟΜ. ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΝΟΜΟΣ)

                                                                                                                                                               ΜΟΝΟΜΕΛΕΣ ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟ ΚΑΒΑΛΑΣ

             ΕΙΔΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΩΝ ΔΙΑΦΟΡΩΝ

ΣΥΓΚΡΟΤΗΘΗΚΕ από τη Δικαστή Αθηνά Βασιλειάδου, Πρωτoδίκη, την οποία όρισε ο Πρόεδρος Πρωτοδικών που διευθύνει το Πρωτοδικείο Καβάλας και από τη Γραμματέα Κωνσταντίνα Στούπα.

ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΕ δημόσια, στο ακροατήριό του, τη 17η Ιανουαρίου 2023, για να δικάσει την υπόθεση μεταξύ:

A) ΤΟΥ ΕΝΑΓΟΝΤΟΣ: ............... κατοίκου Καβάλας, οδός .............. αρ....., με Α.Φ.Μ. ................, Δ.Ο.Υ. ............, ο οποίος παραστάθηκε μετά των πληρεξούσιων δικηγόρων του, Γεωργίου Γιαγκουδάκη (Α.Μ. 229 Δ.Σ. Καβάλας) και .......(Α.Μ. ...... Δ.Σ. Καβάλας).

ΤΗΣ ΕΝΑΓΟΜΕΝΗΣ:.................... κατοίκου Καβάλας, οδός ............. αρ. ......... και προσωρινά διαμένουσας στο ........ Καβάλας, οδός ............ αρ........., που παραστάθηκε μετά του πληρεξούσιου δικηγόρου της, .........(Α.Μ. ...... Δ.Σ. Καβάλας).

Ο ενάγων ζητεί να γίνει δεκτή η από 02-03-2022 αγωγή του, που κατατέθηκε στη Γραμματεία αυτού του Δικαστηρίου με αριθμό έκθεσης κατάθεσης ....../03-03-2022, προσδιορίστηκε για την αναφερόμενη στην αρχή της παρούσας δικάσιμο και γράφτηκε στο πινάκιο.

Β) ΤΗΣ ΕΝΑΓΟΥΣΑΣ: ............................ κατοίκου Καβάλας, οδός ................. αρ. ......... Καβάλας, με Α.Φ.Μ. ..................., Δ.Ο.Υ. ................., η οποία παραστάθηκε μετά του πληρεξούσιου δικηγόρου της, ....... (Α.Μ. ....... Δ.Σ. Καβάλας).

ΤΟΥ ΕΝΑΓΟΜΕΝΟΥ: .................... κατοίκου Καβάλας, οδός ......... αρ. ....., με Α.Φ.Μ. ................., Δ.Ο.Υ. ...................., που παραστάθηκε μετά των πληρεξούσιων δικηγόρων του, Γεωργίου Γιαγκουδάκη (Α.Μ. 229 Δ.Σ. Καβάλας) και ...... ........ (Α.Μ. .... Δ.Σ. Καβάλας).

Η ενάγουσα ζητεί να γίνει δεκτή η από 08-03-2022 αγωγή της, που κατατέθηκε στη Γραμματεία αυτού του Δικαστηρίου με αριθμό έκθεσης κατάθεσης ...../11-03-2022, προσδιορίστηκε αρχικά για τη δικάσιμο της 14-06-2022 και γράφτηκε στο πινάκιο, οπότε αναβλήθηκε για την αναφερόμενη στην αρχή της παρούσας δικάσιμο και γράφτηκε εκ νέου στο πινάκιο.

Κατά τη συζήτηση της υπόθεσης, μετά την εκφώνησή της από τη σειρά του οικείου πινακίου, οι πληρεξούσιοι δικηγόροι των διαδίκων ανέπτυξαν τους ισχυρισμούς τους και ζήτησαν να γίνουν δεκτά όσα αναφέρονται στα πρακτικά συνεδρίασης του Δικαστηρίου τούτου και στις έγγραφες προτάσεις τους.

                                 ΑΦΟΥ ΜΕΛΕΤΗΣΕ ΤΗ ΔΙΚΟΓΡΑΦΙΑ

                            ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ

Ενώπιον του παρόντος Δικαστηρίου εισάγονται προς συζήτηση η υπό στοιχείο Α` από 02-03-2022 αγωγή του ενάγοντος κατά της εναγομένης (αρ. έκθ. κατάθ. ......./03-03-2022) και η υπό στοιχείο Β` από 08-03-2022 αγωγή της ενάγουσας κατά του εναγομένου (αρ. έκθ. κατάθ. ..../11-03-2022) οι οποίες πρέπει να ενωθούν και να συνεκδικαστούν, διότι αφενός μεν είναι συναφείς, υπάγονται στην αρμοδιότητα του ίδιου Δικαστηρίου και στην ίδια διαδικασία, αφετέρου δε από τη συνεκδίκασή τους διευκολύνεται και επιταχύνεται η διεξαγωγή της δίκης και επέρχεται μείωση των εξόδων (άρθρα 31 παρ. 3, 246 και 591 παρ. 1 εδ. α` ΚΠολΔ).

I. Κατά τη διάταξη του άρθρου 1510 παρ. 1 ΑΚ, όπως ισχύει μετά την έναρξη ισχύος από 16-09-2021 του ν. 4800/2021, η μέριμνα για το ανήλικο τέκνο είναι καθήκον και δικαίωμα των γονέων, την ασκούν από κοινού και εξίσου και περιλαμβάνει την επιμέλεια του προσώπου, τη διοίκηση της περιουσίας του και την εκπροσώπηση του τέκνου σε κάθε υπόθεση, δικαιοπραξία ή δίκη που αφορούν το πρόσωπο ή τη περιουσία του, πρόκειται δε για δικαιώματα προσωποπαγή (αναπαλλοτρίωτα), που, όμως, την άσκησή τους, είναι δυνατόν να τη στερηθεί (ολικά ή μερικά) ο γονέας με δικαστική απόφαση. Η δε επιμέλεια του τέκνου, σύμφωνα με το άρθρο 1518 παρ. 1 ΑΚ, περιλαμβάνει ιδίως την ανατροφή, την επίβλεψη, την μόρφωση και την εκπαίδευσή του, καθώς και το προσδιορισμό του τόπου διαμονής του. 

Κατά τις διατάξεις του άρθρου 1513 ΑΚ, εάν υπάρχει μεταξύ άλλων, διακοπή της συμβίωσης των συζύγων ή των μερών του συμφώνου συμβίωσης ή διαζύγιο, εξακολουθούν οι γονείς να ασκούν εκ του νόμου από κοινού και εξίσου τη γονική μέριμνα (συνεπιμέλεια), εκτός απ’ τις συνήθεις πράξεις επιμέλειας του προσώπου του τέκνου ή την τρέχουσα διαχείριση της περιουσίας του ή πράξεις που έχουν επείγοντα χαρακτήρα (άρθρο 1516 ΑΚ), τις οποίες ασκεί ο γονέας με τον οποίο διαμένει το τέκνο κατόπιν άτυπης έρωσης του άλλου γονέα (βλ. σχετ. Βαλτούδης, Συνεπιμέλεια και εναλλασσόμενη κατοικία στο νέο Οικογενειακό Δίκαιο, ΕλΔ 2021.999 επ., Λέκκας, Η επιμέλεια του παιδιού κατά τον ΑΚ μετά το ν. 4800/2021, Μ Ράμμου, Η καθιέρωση του θεσμού της συνεπιμέλειας, ΕλΔ 2021.1115, Μ. Σταθόπουλος, Η νέα ρύθμιση της συνεπιμέλειας, ΕλΔ 2021.961). Η εφαρμογή της παραπάνω υποχρέωσης ενημέρωσης αποτελεί την πεμπτουσία της από κοινού άσκησης της γονικής μέριμνας, καθόσον αναβαθμίζει το ρόλο του γονέα με τον οποίο δεν διαμένει το τέκνο σε κρίσιμο παράγοντα για την ανάπτυξή του, αφού του εξασφαλίζει την ίδια συμμετοχή σε όλες τις αποφάσεις της ζωής του, όπως είχε και πριν από τη διάσπαση του έγγαμου βίου (Β. Χρηστίδου, Η συνεπιμέλεια μετά το διαζύγιο, Εισήγηση σε Συνέδριο ΕΝΔΕ, 2023, σελ. 3). 

Εξάλλου, η έννοια του όρου «εξίσου» δεν έχει την έννοια της «ισόχρονης» κατανομής της διαμονής του τέκνου στις οικίες και των δύο γονέων, η οποία άλλωστε εξαρτάται από συγκεκριμένους βιοτικούς ή και συγκυριακούς παράγοντες και η οποία ούτε και υπό το καθεστώς της έγγαμης συμβίωσης είναι δεδομένη, αλλά σημαίνει την εξακολούθηση της κοινής τους ευθύνης στην ανατροφή του τέκνου τους, η οποία εκφράζεται με την ισότιμη συμμετοχή τους στις κρίσιμες αποφάσεις που αφορούν την επιμέλεια του ανηλίκου, τη διοίκηση της περιουσίας του, την εκπροσώπησή του σε κάθε υπόθεση ή δικαιοπραξία ή δίκη που αφορούν το ίδιο ή την περιουσία του και την εν γένει επίλυση των καθημερινών προβλημάτων του (άρθρο 1510 παρ. 1 εδ. β’ σε συνδυασμό με άρθρο 1512 ΑΚ-βλ. σχετ. Χρηστίδου, ο.π). 

Ωστόσο, κατ’ εξαίρεση του ανωτέρω κανόνα της από κοινού άσκησης της γονικής μέριμνας και μετά το διαζύγιο ή τη διακοπή της συμβίωσης των συζύγων ή των μερών του συμφώνου συμβίωσης, προβλέπει το άρθρο 1514 παρ. 2 ΑΚ ότι αν αυτή η από κοινού άσκηση της γονικής μέριμνας είναι αντίθετη προς το συμφέρον του τέκνου ή ασκείται αντίθετα προς το συμφέρον του τέκνου υπάρχει δυνατότητα διαφορετικής ρύθμισης εκ μέρους του δικαστηρίου. Τέτοιες περιπτώσεις ενδεικτικά αναφέρει ο νόμος τις περιπτώσεις που ο ένας γονέας αδιαφορεί ή δεν συμπράττει στη γονική μέριμνα, ή δεν τηρεί την τυχόν υπάρχουσα συμφωνία για την άσκηση ή τον τρόπο άσκησής της, ή αν η συμφωνία αυτή είναι αντίθετη προς το συμφέρον του τέκνου, ή αν η γονική μέριμνα ασκείται αντίθετα προς το συμφέρον του τέκνου. Οι λόγοι για τους οποίους δεν μπορεί να λειτουργήσει η κοινή μέριμνα μπορεί να είναι είτε ανυπαίτιοι για τον έναν ή και τους δύο γονείς (π.χ. παντελώς διαφορετικές απόψεις σε θέματα διαπαιδαγώγησης, μεγάλη απόσταση του τόπου διαμονής των δύο γονέων, έντονη επαγγελματική απασχόληση του ενός γονέα, μακροχρόνια απουσία του ενός γονέα) είτε υπαίτιοι (λ.χ. πλήρης αποδόμηση των μεταξύ των μερών σχέσεων χωρίς να υφίσταται καμία πρόθεση και δυνατότητα συνεννόησης, χρησιμοποίηση της άσκησης της επιμέλειας ως πρόσχημα για την εκδήλωση αισθημάτων εκδίκησης του άλλου γονέα, ψευδείς καταγγελίες εγκλημάτων κατά της γενετήσιας αξιοπρέπειας του τέκνου, κ.ο.κ.) (βλ. σχετ. Λέκκα, ο.π., αριθμ. 452 επ., Ράμμου, ο.π., Χρηστίδου, ο.π.). Στις περιπτώσεις αυτές καθένας από τους γονείς προσφεύγει σε διαμεσολάβηση, πλην των περιπτώσεων ενδοοικογενειακής βίας, και εν τέλει και επί αποτυχίας αυτής αποφασίζει το δικαστήριο. Κατά δε την παρ. 3 του άρθρου 1514 ΑΚ το Δικαστήριο μπορεί να υιοθετήσει διάφορες λύσεις : α) να κατανείμει την άσκηση της γονικής μέριμνας μεταξύ των γονέων, να εξειδικεύσει τον τρόπο άσκησής της στα κατ` ιδίαν θέματα ή να αναθέσει την άσκηση της γονικής μέριμνας στον ένα γονέα ή σε τρίτο, β) να διατάξει πραγματογνωμοσύνη ή τη λήψη οποιουδήποτε άλλου πρόσφορου μέτρου, και γ) να διατάξει διαμεσολάβηση ή την επανάληψη διακοπείσας διαμεσολάβησης, ορίζοντας συγχρόνως τον διαμεσολαβητή. 

Ειδικότερα, στη σχετική δίκη το Δικαστήριο έχει τις ακόλουθες δυνατότητες : Καταρχήν, εάν, παρά τα εκτιθέμενα στην αγωγή περί διαφωνίας, αποδεικνύεται ότι οι σχέσεις των γονέων δεν είναι αποδομημένες και ότι υπάρχει δυνατότητα σύμπραξης στα περισσότερα τουλάχιστον από τα κατ’ ιδίαν ζητήματα επιμέλειας του τέκνου τους, το δικαστήριο μπορεί να διατηρηρήσει την από κοινού άσκηση της γονικής μέριμνας, ρυθμίζοντας παράλληλα τα ζητήματα αυτά (Χρηστίδου, όπ., σελ. 13). Στην περίπτωση αυτή δεν αλλάζει ο φορέας της γονικής μέριμνας που είναι και οι δύο γονείς, αλλά διευκρινίζονται επιμέρους ζητήματα, όπως π.χ. είναι η ρύθμιση της διαμονής του ανηλίκου, η οποία μπορεί να ορίζεται εναλλασσόμενη (ΕφΘεσσ 848/2022, ΜΠρΑθ 12827/2022, ΜΠρΠατρ 372/2022 ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ) ή να ανατίθεται και μόνο στον ένα γονέα (ΜΠΘεσσ 9015/2022, ΜΠρΠατρ 612/2022, ΜΠρΑθ 5019/2022 ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ). 

Αντίθετα, εάν το δικαστήριο κρίνει ότι δεν μπορεί να διατηρηθεί ένα ελάχιστο επίπεδο συνεννόησης μεταξύ των γονέων, είτε διότι οι διαπροσωπικές τους σχέσεις είναι σε τέτοιο βαθμό τεταμένες, ώστε να αποκλείεται κάθε επικοινωνία για τα ζητήματα επιμέλειας του τέκνου τους, είτε ότι διαφωνούν για τα περισσότερα από τα ζητήματα της επιμέλειας, τότε προφανώς δε μπορεί να λειτουργήσει η από κοινού άσκηση της επιμέλειας, οπότε προκρίνονται οι υπόλοιπες λύσεις. Σχετικά, υπάρχει η δυνατότητα κατανομής στην άσκησή της, ως τέτοια δε πρέπει να νοηθεί ο διαμερισμός της από κοινού άσκησης της επιμέλειας είτε με βάση το χρονικό, είτε με βάση το λειτουργικό κριτήριο. 

Στην κατανεμημένη επιμέλεια δεν υπάρχει κοινή επιμέλεια (δηλαδή συναπόφαση με ρύθμιση των ειδικότερων διαφωνιών), αλλά μερική επιμέλεια και από τους δύο γονείς. Κάθε δηλαδή γονέας αποφασίζει μόνος του για το κομμάτι της επιμέλειας που έχει ανατεθεί (είτε χρονικά, είτε λειτουργικά), όσον αφορά πάντοτε τα τρέχοντα ζητήματα επιμέλειας, διαχείρισης ή επείγοντα, χωρίς να είναι υποχρεωμένος να ενημερώσει προηγουμένως τον άλλο γονέα, διότι η υποχρέωση αυτή, όπως ελέχθη, βαρύνει μόνο την από κοινού επιμέλεια (Χρηστίδου, ο.π., σελ. 7-8). Έτσι, στην πραγματικότητα στην κατανεμημένη (μερική) επιμέλεια τρέχουν ταυτόχρονα δύο επιμέρους επιμέλειες και από τους δύο γονείς, οι οποίοι, επειδή οι καταστάσεις που έχουν διαμορφωθεί δεν τους επιτρέπουν να συναποφασίσουν, είναι υποχρεωμένοι απλά να παρέχουν στον άλλο γονέα πληροφορίες για το πρόσωπο και την περιουσία του τέκνου, σύμφωνα με το άρθρο 1519 παρ. 3 ΑΚ. Η κατανομή της επιμέλειας στους δύο γονείς μπορεί να είναι, είτε λειτουργική, είτε χρονική.

Μπορεί ένας γονιός να προτείνει κατά του ανηλίκου τέκνου του την ένσταση διακινδύνευσης της δικής του διατροφής?

Σήμερα θα απαντήσουμε σε αυτήν την σημαντική κατά τη γνώμη μου ερώτηση, δηλαδή αν μπορεί ο γονιός να ισχυριστεί βάσιμα στο δικαστήριο  ότι θα κινδυνεύσει η δική του διατροφή, σε περίπτωση που υποχρεωθεί να δώσει διατροφή στα ανήλικα παιδιά του.

Γειά σας, είμαι ο Γιώργος Γιαγκουδάκης, δικηγόρος Καβάλας  ειδικός σε οικογενειακό δίκαιο και σας ενημερώνω, με χρήσιμα και ενδιαφέροντα θέματα οικογενειακού δικαίου.

Είναι πολύ σημαντικό  να είσαι ενημερωμένος, να γνωρίζεις τα δικαιώματά σου, πότε και πως μπορείς να τα ασκήσεις προς όφελός σου. 

Εγγραφείτε στο κανάλι μου κάτω δεξιά στο κόκκινο κουμπί. Kάντε ένα κλικ στο καμπανάκι για να ενημερώνεστε αμέσως για τα νέα βίντεό μου και τις ενημερωτικές live μεταδόσεις μου στις οποίες μόνο οι εγεγγραμένοι θα μπορούν να συμμετέχουν στο live chat.

Ας έρθουμε αμέσως να δώσουμε την απάντηση στο παραπάνω ερώτημα: 

Το σχετικό άρθρο 1487 Α.Κ. προβλέπει τα εξής:

 "Δεν έχει υποχρέωση  διατροφής  εκείνος  που,  ενόψει  και  των λοιπών  υποχρεώσεών  του,  δεν  είναι  σε  θέση  να  τη δώσει χωρίς να  διακινδυνεύσει η δική του διατροφή. Ο κανόνας αυτός δεν  ισχύει,  όταν  πρόκειται  για  τη διατροφή ανήλικου τέκνου από το γονέα του, εκτός αν  αυτό μπορεί να  στραφεί  εναντίον  άλλου  υποχρέου,  ή  αν  μπορεί  να διατραφεί από την περιουσία του."

Από τη διάταξη αυτή προκύπτει, ότι ο γονέας δεν μπορεί να προτείνει κατά του ανηλίκου τέκνου την ένσταση διακινδύνευσης της δικής του διατροφής, ΕΚΤΟΣ αν επικαλεστεί και αποδείξει  ταυτόχρονα  Α. ότι ο ανήλικος μπορεί να στραφεί εναντίον άλλου υποχρέου σε διατροφή του (ένσταση παραπομπής) ή  Β. ότι ο ανήλικος μπορεί να διατραφεί από την περιουσία του. Αν, όμως, πρόκειται για τον άλλο υπόχρεο  διατροφής γονέα δεν προβάλλεται η ένσταση αυτή, αλλά η ένσταση συνεισφοράς από το άρθρο 1489 παρ. 2 ΑΚ, ως ειδικότερη.

Πότε και τι διατροφή δικαιούσαι ως εν διαστάσει σύζυγος? (βίντεο)

Αν είσαι εν διαστάσει σύζυγος, τότε το βίντεο αυτό είναι για σένα, γιατί απαντά στο κρίσιμο ερώτημα πότε δικαιούσαι διατροφή και τι  διατροφή δικαιούσαι, σύμφωνα με το νόμο. 

Γειά σας, είμαι ο Γιώργος Γιαγκουδάκης, δικηγόρος Καβάλας και σας ενημερώνω, όπως πάντα, πάνω σε χρήσιμα και ενδιαφέροντα θέματα οικογενειακού δικαίου.

Μείνετε μαζί μου μέχρι το τέλος για να πάρετε όλες τις απαντήσεις. Είναι σημαντικό να γνωρίζεις τα δικαιώματά σου, πότε και πως μπορείς να τα ασκήσεις προς όφελός σου. 

Να σας υπενθυμίσω για όσους δεν το έχετε κάνει μέχρι τώρα, να εγγραφείτε στο κανάλι μου κάτω δεξιά στο κόκκινο κουμπί και να κάνετε ένα κλικ στο καμπανάκι για να ενημερώνεστε αμέσως για τα νέα βίντεό μου.

Ξεκινάμε κατευθείαν χωρίς χρονοτριβή στο θέμα μας. 

Σε περίπτωση διακοπής της έγγαμης συμβίωσης, διάστασης των συζύγων, εξακολουθεί να υφίσταται μεταξύ των συζύγων ο γάμος. Με τη διακοπή της συμβίωσης σταματά να υπάρχει και να λειτουργεί κοινός οίκος και να δημιουργούνται οικογενειακές ανάγκες. Για τον λόγο αυτό δεν μπορεί να γίνει λόγος για συνεισφορά των συζύγων για αντιμετώπιση των αναγκών της οικογένειας, μεταξύ των οποίων και η αμοιβαία υποχρέωση των συζύγων για διατροφή.

Δύο είναι οι προϋποθέσεις για αξίωση διατροφής σε διάσταση. Ο σύζυγος που ζητά διατροφή θα πρέπει να είναι: 

Πως πρέπει να υπολογίζονται οι δυνάμεις των γονιών για τη διατροφή ανηλίκου τέκνου? (βίντεο)

Αγαπητοί φίλοι και φίλες καλωσήλθατε και πάλι στο blog μου. 

Στο προηγούμενο βίντεο μιλήσαμε για την αντιμετώπιση παράλογων ή υπερβολικών αξιώσεων διατροφής ανηλίκων τέκνων.

Σήμερα θα μιλήσουμε για ένα πάρα πολύ διαχρονικό σημαντικό θέμα. Έχει να κάνει με τις οικονομικές δυνάμεις/ εισοδήματα χωρισμένων γονιών για τον καθορισμό δίκαιας διατροφής ανηλίκου τέκνου.

Ειδικότερα θα αναλύσουμε και θα δώσουμε απαντήσεις σε πολλά ερωτήματα που μπορεί να έχετε όπως: 

Τι θα πρέπει να περιλαμβάνεται στις οικονομικές δυνάμεις των γονέων για τον καθορισμό διατροφής ανηλίκου τέκνου, για την κοινή υποχρέωση των γονέων να διατρέφουν τα ανήλικα τέκνα τους, τι περιλαμβάνεται στην έννοια των εισοδημάτων των γονέων, για την έννοια της καλής πίστης στην διατροφή ανηλίκων, αν διέπει η καλή πίστη τα οικογενειακά δικαιώματα, την σημασία  σωστού υπολογισμού των οικονομικών δυνάμεων των γονέων για καθορισμό διατροφής ανηλίκων τέκνων.

Μείνετε μαζί μου μέχρι το τέλος για να έχεις όλες τις απαντήσεις. Είναι πολύ σημαντικό να γνωρίζεις τον νόμο και τα δικαιώματά σου, πότε και πως μπορείς να τα ασκήσεις προς όφελός σου. 

Να σας υπενθυμίσω για όσους δεν το έχετε κάνει μέχρι τώρα να εγγραφείτε στο κανάλι μου κάτω δεξιά στο κόκκινο κουμπί. Κάνετε επίσης ένα κλικ στο καμπανάκι για να ενημερώνεστε αμέσως για όλα τα νέα βίντεό μου.

Γειά σας είμαι ο Γιώργος Γιαγκουδάκης δικηγόρος Καβάλας, ειδικός για διαζύγια και οικογενειακό δίκαιο και σας ενημερώνω όπως πάντα, πάνω σε χρήσιμα και ενδιαφέροντα θέματα οικογενειακού δικαίου.

Ξεκινάμε κατευθείαν χωρίς καμιά καθυστέρηση στο σημερινό θέμα μας. Είμαι σίγουρος ότι απασχολεί πάρα πολλούς χωρισμένους γονείς. 

Με βάσει την μέχρι τώρα νομολογία των δικαστηρίων μας θα πρέπει να επισημάνουμε τα εξής:

Σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 1489  οι γονείς έχουν την υποχρέωση να διατρέφουν  το τέκνο τους από κοινού ανάλογα με τις δυνάμεις τους. 

Οικονομικές «δυνάμεις» των γονέων, ανάλογα με τις οποίες οι γονείς οφείλουν να διατρέφουν τα τέκνα τους, αποτελούν η προσωπική εργασία, η (απρόσοδη) περιουσία καθώς και τα εισοδήματα. Στα εισοδήματα συμπεριλαμβάνονται τόσο τα υπαρκτά εισοδήματα, όσο και τα εισοδήματα εκείνα που ο γονέας  υπαίτια  αντίθετα με την καλή πίστη (άρθ. 288 Α.Κ.) παραλείπει να εισπράξει μολονότι έχει τη σχετική δυνατότητα (ad hoc ΑΠ 1507/2001 ΕλΔνη 44, 1592 και σε ΝοΒ 50, 1658). Δηλαδή πρόκειται για εκείνα τα εισοδήματα που υπαίτια 

α)    είτε με σκοπό την ολική ή μερική ματαίωση της εξοφλήσεως της διατροφής (αν είναι υπόχρεος διατροφής) ή της εκπεστέας ανάλογης συνεισφοράς (αν είναι δικαιούχος διατροφής) 

β) είτε με πλήρη αδιαφορία γι` αυτήν (διατροφή ή συνεισφορά αντίστοιχα),  παραλείπει να εισπράξει αν και μπορεί. 

Έτσι εναντίον της καλής πίστεως ενεργεί ο γονιός όταν με το σκοπό ματαιώσεως, ολικά ή μερικά, της υποχρεώσεώς του για την καταβολή διατροφής στο τέκνο του αποφεύγει να εργασθεί εντελώς ή να συμπληρώσει το εισόδημά του με πρόσθετη εργασία πρόσφορη για την ηλικία του, την κατάσταση της υγείας του και τις λοιπές βιοτικές, συνθήκες. Το ίδιο ισχύει και όταν ο γονιός αν και δεν διαθέτει περιουσία, αποφεύγει να εργασθεί εντελώς από προσωπικές εκτιμήσεις που ενέχουν και αδιαφορία για την υποχρέωση διατροφής του τέκνου του.

Με τον όρο “καλή πίστη” του άρθρου 288 ΑΚ νοείται η σε κάθε χρηστό και έντιμο άνθρωπο επιβαλλόμενη στις συναλλαγές ευθύτητα και εντιμότητα για την ουσιαστική επίτευξη του σκοπού της ενοχής. Η κατά το άρθρο αυτό καλή πίστη διέπει και τα οικογενειακά δικαιώματα.

Κατά πάγια νομολογία οι οικονομικές δυνατότητες των γονέων του ανηλίκου προς συνεισφορά στη διατροφή του συναρτώνται και προς τη δυνατότητά τους να αποκτήσουν εισόδημα από εργασία ανάλογη προς τα προσόντα και τις δεξιότητές τους τις επαγγελματικές γνώσεις. Την  εργασία αυτή, κατά τις αρχές της καλής πίστης, οφείλουν να αναζητήσουν και, ανάλογα με την κατάσταση της αγοράς εργασίας, μπορούν να βρούν για να απασχοληθούν επικερδώς.

Πως να αντιμετωπίσεις παράλογες ή υπερβολικές αξιώσεις διατροφής ανηλίκου τέκνου με "όπλο" την πάγια νομολογία

Αγαπητοί φίλοι και φίλες καλωσήλθατε και πάλι στο blog μου.  

Σήμερα θα μιλήσουμε για ένα πάρα πολύ σημαντικό αυτό θέμα. Έχει να κάνει με την διατροφή του ανήλικου παιδιού χωρισμένων γονιών.

Ειδικότερα θα αναλύσουμε και θα δώσουμε απαντήσεις σε πολλά ερωτήματα που μπορεί να έχετε όπως: 

Για τις παράλογες ή υπερβολικές αξιώσεις διατροφής που ζητά για λογαριασμό του παιδιού ο γονιός με τον οποίο διαμένει, για το αν αναγνωρίζει η πάγια νομολογία το φαινόμενο αυτό, για το τι μπορεί να αποφασίσουν τα δικαστήρια στη περίπτωση αυτή, για την εργαλειοποίηση του παιδιού στο ζήτημα παράλογων αξιώσεων διατροφής, για το πως θα πρέπει να καθορίζεται η διατροφή του παιδιού βάσει της πάγιας νομολογίας  και τέλος για το τι πρέπει να κάνετε ως γονιός αν ασκηθούν σε βάρος σας παράλογες ή υπερβολικές αξιώσεις διατροφής παιδιού.

Μείνετε μαζί μου μέχρι το τέλος για να πάρετε όλες τις απαντήσεις. Είναι σημαντικό να γνωρίζεις τα δικαιώματά σου, πότε και πως μπορείς να τα ασκήσεις προς όφελός σου. 

Να σας υπενθυμίσω για όσους δεν το έχετε κάνει μέχρι τώρα να εγγραφείτε στο κανάλι μου κάτω δεξιά στο κόκκινο κουμπί και να κάνετε ένα κλικ στο καμπανάκι για να ενημερώνεστε αμέσως για όλα τα νέα βίντεό μου.

Γειά σας είμαι ο Γιώργος Γιαγκουδάκης δικηγόρος Καβάλας, ειδικός για διαζύγια και οικογενειακό δίκαιο και σας ενημερώνω όπως πάντα, πάνω σε χρήσιμα και ενδιαφέροντα θέματα οικογενειακού δικαίου.

Ξεκινάμε κατευθείαν χωρίς καμιά καθυστέρηση στο θέμα μας, που είμαι σίγουρος ότι απασχολεί πολλούς χωρισμένους γονείς.

Δεν είναι λίγες οι φορές, που στη δικαστηριακή πρακτική διαπιστώνεται ο γονέας με τον οποίο διαμένει το ανήλικο τέκνο να ζητά την αποκλειστική επιμέλειά του παιδιού καθώς και παράλογα ή υπέρογκα ποσά διατροφής για αυτό. Με αυτό το τρόπο το παιδί εργαλειοποιείται και ασκούνται δικαστικά παράλογες ή υπερβολικές αξιώσεις διατροφής συνήθως, αλλά όχι απαραιτήτως,  όταν ο υπόχρεος διατροφής γονέας έχει υψηλά εισοδήματα και περιουσία.

 Το παιδί μετατρέπεται κυριολεκτικά ως όργανο για να ικανοποιηθούν οι εκδικητικοί σκοποί του ενός γονέα προς τον άλλο με τον οποίο δεν διαμένει το τέκνο. Οι εν λόγω σκοποί του γονέα είναι άσχετοι με το πραγματικό και βέλτιστο συμφέρον του παιδιού. Οι αξιώσεις αυτές και τα αντίστοιχα αιτούμενα ποσά διατροφής προφανώς και δεν ανταποκρίνονται στις πραγματικές ανάγκες του τέκνου και είναι τελικά αντίθετες στο ψυχικό και πνευματικό συμφέρον του τέκνου. Αυθαίρετα γίνεται μια υπερβολική αποτίμηση - εκτίμηση των αναγκών διατροφής του παιδιού. Απώτερος σκοπός στις περιπτώσεις αυτές είναι  ο γονιός που ζητά διατροφή για το παιδί να έχει αθέμιτο και πέρα από κάθε λογική οικονομικό όφελος σε βάρος του άλλου γονέα.

Ο γονέας που διεκδικεί τις παράλογες ή υπερβολικές αξιώσεις διατροφής για το παιδί του, μπορεί να είναι ο πατέρας ή η μητέρα του ανηλίκου παιδιού. Τις περισσότερες φορές όμως είναι η μητέρα του παιδιού, αφού στατιστικά  η αποκλειστική επιμέλεια έχει δοθεί από τα δικαστήρια  στη μητέρα σε ποσοστό πάνω από 90%. 

Στην πράξη εμφανίζονται μάλιστα περιπτώσεις ο γονιός με τον οποίο διαμένει το παιδί, να παρεμποδίζει εκβιαστικά την επικοινωνία του υπόχρεου σε διατροφή γονέα με τα τέκνα του, εφόσον ο τελευταίος  αρνείται δικαιολογημένα να καταβάλει τα αιτούμενα παράλογα ή υπερβολικά ποσά διατροφής ανηλίκου. Γονεϊκή αποξένωση, αβάσιμες κατηγορίες απαξίωσης σε βάρος του υπόχρεου διατροφής γονιού, λανθασμένη διαχείριση των εξόδων ανατροφής ανηλίκου και σπατάλες του γονέα με τον οποίο διαμένει το τέκνο ή εμφάνιση μηδενικού ή ελάχιστου εισοδήματος του ή πώληση περιουσιακών του στοιχείων είναι αρκετές φορές φαινόμενα που συνοδεύουν την διεκδίκηση των εν λόγω παράλογων ή υπερβολικών απαιτήσεων.

7 κρίσιμα πράγματα που πρέπει να γνωρίζεις για την διατροφή των εν διαστάσει συζύγων (βίντεο)

Καλωσήλθατε στο blog μου, 

Σήμερα θα μιλήσουμε για επτά κρίσιμα πράγματα που θα πρέπει να γνωρίζουν οι εν διαστάσει συζύγοι και ιδιαίτερα οι άντρες. 

Γειά σας είμαι ο Γιώργος Γιαγκουδάκης δικηγόρος Καβάλας και σας ενημερώνω όπως πάντα, πάνω σε χρήσιμα και ενδιαφέροντα θέματα οικογενειακού δικαίου.

Να σας υπενθυμίσω για όσους δεν το έχετε κάνει μέχρι τώρα να εγγραφείτε στο κανάλι μου κάτω δεξιά στο κόκκινο κουμπί και να κάνετε ένα κλικ στο καμπανάκι για να ενημερώνεστε αμέσως για τα νέα βίντεό μου.

Είναι σημαντικό να γνωρίζεις τα δικαιώματά σου, πότε και πως μπορείς να τα ασκήσεις προς όφελός σου. Πάμε κατευθείαν στο θέμα μας. Μείνετε ως το τέλος. Θα σας δώσω όλες τις κρίσιμες πληροφορίες για να ξέρετε στο τέλος ό,τι είναι σημαντικό για την διατροφή συζύγων κατά τη διάρκεια της διάστασης. 

Οι σύζυγοι υπό καθεστώς ομαλής συμβίωσης  έχουν αμοιβαία υποχρέωση να συνεισφέρουν από κοινού, ο καθένας ανάλογα με τις δυνάμεις του, για την αντιμετώπιση των αναγκών της οικογένειας. Το μέτρο δε της συνεισφοράς αυτής προσδιορίζεται από τις συνθήκες της οικογενειακής ζωής. Η εκπλήρωσή του γίνεται με την προσωπική εργασία, τα εισοδήματα και την περιουσία και την απρόσοδη ακόμη των συζύγων (ΟλΑΠ 9/1991). (Σχετικά άρθρα 1389, 1390, 1391 και 1493 Α.Κ.)

Σε περίπτωση διακοπής της έγγαμης συμβίωσης, οπότε  εκλείπει το στοιχείο της «από κοινού» συμβολής τους στην αντιμετώπιση των αναγκών της οικογένειας, χωρεί ένα είδος συμψηφισμού των αμοιβαίων υποχρεώσεων για διατροφή. 

1. O δικαιούχος της χρηματικής διατροφής είναι ο σύζυγος, που υπό τους όρους της έγγαμης συμβίωσης, όφειλε τη μικρότερη συνεισφορά, οπότε αν διέκοψε τη συμβίωση για εύλογη αιτία, του οφείλεται σε χρήμα ως διατροφή η διαφορά μεταξύ της μεγαλύτερης συνεισφοράς του άλλου και της δικής του μικρότερης συνεισφοράς.

2. Για τη θεμελίωση της αξίωσης διατροφής, απαιτείται, είτε ο δικαιούχος της διατροφής σύζυγος να διέκοψε ο ίδιος την έγγαμη συμβίωση για εύλογη αιτία ( διάταξη της παρ. 1 του άρθρου 1391 του ΑΚ), είτε, κατ` επέκταση, η διακοπή να προήλθε από την πλευρά του υπόχρεου για διατροφή συζύγου. Εύλογη αιτία για τη διακοπή της έγγαμης συμβίωσης είναι οποιοδήποτε γεγονός που μπορεί να δικαιολογήσει τη διάσπαση της συμβίωσης. Ο τρόπος με τον οποίο επέρχεται η διάσπαση (εγκατάλειψη ή αποπομπή) δεν ενδιαφέρει. Η εύλογη αιτία μπορεί να οφείλεται σε υπαιτιότητα του ενός από τους συζύγους ή και σε κοινή υπαιτιότητα.

4 καίριες απαντήσεις για τη διατροφή ανηλίκου και τη σχέση της με τη γονεϊκή αποξένωση (βίντεο)

Αν είσαι χωρισμένος γονιός, ιδίως πατέρας και σε απασχολεί σοβαρά το θέμα διατροφής των ανηλίκων τέκνων σου τότε το βίντεο αυτό είναι για σένα.

Είμαι ο Γιώργος Γιαγκουδάκης δικηγόρος Καβάλας, ειδικός για διαζύγια και οικογενειακό δίκαιο και σας καλωσορίζω σε ακόμη ένα ενημερωτικό βίντεο μου. 

Λοιπόν πρόσφατα ένας διαζευγμένος πατέρας με ρώτησε πως καθορίζουν τα δικαστήρια την διατροφή για τα ανήλικα παιδιά και αν δέχονται υπερβολικές ή παράλογες αξιώσεις διατροφής. 

Επειδή μπορεί αυτό το ερώτημα να απασχολεί και άλλους χωρισμένους πατέρες θα απαντήσω σε αυτό και γενικά για το θέμα διατροφής ανηλίκων τέκνων με μορφή ερωτήσεων και απαντήσεων προκειμένου να γίνουν αυτά που θα πω πιο κατανοητά.

Ας ξεκινήσουμε λοιπόν με το πρώτο κρίσιμο ερώτημα.

1. Έχουν οι γονείς ανηλίκου τέκνου υποχρέωση να το διατρέφουν?

Βεβαίως και έχουν κοινή και μάλιστα ανάλογη με τις δυνάμεις τους υποχρέωση να διατρέφουν το ανήλικο τέκνο τους. Οι γονείς, είτε υπάρχει μεταξύ τους γάμος και συμβιώνουν, είτε έχει διακοπεί η συμβίωση, είτε έχει εκδοθεί διαζύγιο, έχουν κοινή και ανάλογη με τις δυνάμεις τους υποχρέωση να διατρέφουν το ανήλικο τέκνο τους. Την υποχρέωση αυτή την έχουν ακόμη και εάν αυτό έχει περιουσία, της οποίας όμως τα εισοδήματα ή το προϊόν της εργασίας του ή άλλα τυχόν εισοδήματα του δεν αρκούν για τη διατροφή του. 

Αντίστοιχη κοινή υποχρέωση διατροφής του χωρίς γάμο γεννηθέντος τέκνου τους έχουν, υπό τους αυτούς όρους, η μητέρα του και ο εκουσίως ή δικαστικώς αναγνωρισθείς ως φυσικός του πατέρας. 

2. Πως προσδιορίζεται το μέτρο της διατροφής των ανηλίκων τέκνων?  

Αυτό προσδιορίζεται με βάση τις ανάγκες του δικαιούχου ανηλίκου, όπως αυτές προκύπτουν από τις συνθήκες ζωής του. Ως συνθήκες ζωής νοούνται οι συγκεκριμένοι όροι διαβιώσεως, που ποικίλουν ανάλογα με την ηλικία, τον τόπο κατοικίας, την ανάγκη επιτηρήσεως και εκπαιδεύσεως και την κατάσταση της υγείας του δικαιούχου, σε συνδυασμό με την περιουσιακή κατάσταση του υπόχρεου διατροφής.

3. Τι περιλαμβάνει η διατροφή του ανήλικου τέκνου και πως καθορίζεται το ποσό της δικαιούμενης διατροφής?

Η διατροφή του του ανήλικου τέκνου περιλαμβάνει όλα τα αναγκαία για τη συντήρηση και εν γένει εκπαίδευση του έξοδα.

Για να καθοριστεί το ποσό της δικαιούμενης διατροφής αξιολογούνται κατ` αρχήν τα εισοδήματα των γονέων από οποιαδήποτε πηγή. Στη συνέχεια προσδιορίζονται οι ανάγκες του τέκνου. Καθοριστικό στοιχείο είναι οι συνθήκες της ζωής του ανηλίκου, δηλαδή οι όροι διαβιώσεως, του, χωρίς όμως να ικανοποιούνται οι παράλογες αξιώσεις ή απλώς υπερβολικές αξιώσεις και η σπατάλη χρημάτων.

Να σταθούμε σε αυτό το σημείο και να επισημάνουμε ότι στη νομολογία των δικαστηρίων και του Αρείου Πάγου επαναλαμβάνεται στο σκεπτικό τους η μη ικανοποίηση παράλογων  ή υπερβολικών  αξιώσεων διατροφής,  η σπατάλη χρημάτων και στην εκάστοτε περίπτωση εξειδικεύεται πότε συντρέχει τέτοια περίπτωση. 

Ποιοι υποχρεούνται σε διατροφή του εκτός γάμου αναγνωρισμένου τέκνου?

ΤΙ ΙΣΧΥΕΙ ΓΙΑ ΤΗΝ 

Διατροφή του εκτός γάμου αναγνωρισμένου τέκνου

Έχει κοινή υποχρέωση διατροφής η μητέρα του και

 ο εκουσίως ή δικαστικώς αναγνωρισθείς ως φυσικός του πατέρας 

"Από τις διατάξεις των άρθρων 1485, 1486, 1489 και 1493 του Α.Κ. προκύπτει ότι οι γονείς, είτε υπάρχει μεταξύ τους γάμος και συμβιώνουν, είτε έχει διακοπεί η συμβίωση, είτε έχει εκδοθεί διαζύγιο, έχουν κοινή και ανάλογη με τις δυνάμεις τους υποχρέωση να διατρέφουν το ανήλικο τέκνο τους, ακόμη και εάν αυτό έχει περιουσία, της οποίας όμως τα εισοδήματα ή το προϊόν της εργασίας του ή άλλα τυχόν εισοδήματά του δεν αρκούν για τη διατροφή του. 

Το μέτρο της διατροφής προσδιορίζεται με βάση τις ανάγκες του δικαιούχου, όπως αυτές προκύπτουν από τις συνθήκες ζωής του και περιλαμβάνει τ’ αναγκαία για τη συντήρηση και εν γένει εκπαίδευσή του έξοδα. Ως συνθήκες ζωής νοούνται οι συγκεκριμένοι όροι διαβιώσεως, που ποικίλουν ανάλογα με την ηλικία, τον τόπο κατοικίας, την ανάγκη επιτηρήσεως και εκπαιδεύσεως και την κατάσταση της υγείας του δικαιούχου τέκνου, σε συνδυασμό με την περιουσιακή κατάσταση του υποχρέου γονέα (Α.Π. 823/2000 ΕλλΔνη 41 . 1597). 

Εξ άλλου, σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 1484 του Α.Κ. ``σε περίπτωση αναγνώρισης, εκούσιας ή δικαστικής, αν ο νόμος δεν ορίζει διαφορετικά, το τέκνο έχει ως προς όλα θέση τέκνου γεννημένου σε γάμο απέναντι στους δύο γονείς και τους συγγενείς τους΄΄. 

Ένσταση συνεισφοράς και διακινδύνευσης στη διατροφή ανηλίκου - νομολογία

   Γιατί προτείνεται η ένσταση συνεισφοράς και διακινδύνευσης κατά του γονέα που ενάγει τον άλλο για διατροφή ανηλίκου και τι συνέπειες έχει? 

Άραγε μπορεί να προταθεί νομίμως η ένσταση συμψηφισμού κατά απαιτήσεων εκ διατροφής?

  ".....Από το συνδυασμό των διατάξεων των άρθρων 1486 παρ. 2, 1493, 1484 παρ. 2, 1389, 1390 ΑΚ, προκύπτει ότι όταν ο γονέας ενάγεται για παροχή του συνολικού ποσού της εις χρήμα διατροφής του ανήλικου τέκνου του, προσδιοριζόμενου του ύψους αυτής με βάση τις ανάγκες του δικαιούχου ανηλίκου, δικαιούται να προτείνει για την ολική ή μερική κατάλυση της προς διατροφή υποχρεώσεώς του, ότι υπάρχει και άλλος γονέας, ο οποίος έχει την οικονομική δυνατότητα για διατροφή του κοινού τέκνου του (ένσταση συνεισφοράς), προσδιορίζοντας και αποτιμώντας ταυτοχρόνως και τις οικονομικές δυνάμεις και του άλλου γονέα σε σχέση με τις οικονομικές δυνάμεις τις δικές του, οπότε περιορίζεται ανάλογα και η δική του υποχρέωση διατροφής. 

Η συνεισφορά της μητέρας, που είναι επιφορτισμένη με την ανατροφή και επιβλεψη του τέκνου, συνυπολογίζεται στην υποχρέωσή της προς διατροφή του ανηλίκου (ΑΠ 804/1994, Ελλ.Δνη 37. 98, ΑΠ 1322/1992 Ελλ.Δνη 35. 368, ΑΠ 1155/1987 ΝοΒ 36. 1607, Εφ Θεσ. 2241/2000 Αρμ. 2001. 330, ΕΑ 5017/1999 Ελλ.Δνη 42.461, ΕΑ 4291/1999 ΕλλΔνη 2001, 1368, ΕΑ 1899/1999 Αρχ.Νομ. 52.178, ΕφΑθ 2260/1993 Ελλ.Δνη 35. 40, ΕφΑθ 4784/1993 Ελλ.Δνη 35. 450).

 Εκ των ανωτέρω συνάγεται ότι, μόνο στην περίπτωση αγωγής στρεφόμενης κατά του ενός των γονέων, με την οποία διώκεται η επιδίκαση του συνολικού ποσού της ανάλογης διατροφής του τέκνου του, δικαιούται ο εναγόμενος γονέας προς ολική ή μερική κατάλυση της εν λόγω υποχρεώσεώς του να προτείνει τη σχετική ένσταση συνεισφοράς. Αντιθέτως στην περίπτωση που με την ένδικη αγωγή αξιώνεται από τον εναγόμενο γονέα μόνο μέρος της ανάλογης διατροφής του τέκνου, που κατά τους αγωγικούς ισχυρισμούς αντιστοιχεί στην προς συνεισφορά υποχρέωση του εναγομένου, ο προβαλλόμενος από τον τελευταίο ισχυρισμός προς συνεισφορά στη διατροφή και του άλλου γονέα, συνιστά αρνητικό ισχυρισμό του ύψους της καλούμενης συνεισφοράς του εναγομένου.

 Στην προκειμένη περίπτωση ο εναγόμενος, ισχυρίσθηκε στο ακροατήριο ότι, στη διατροφή των τέκνων του πρέπει να συμμετέχει κατά ποσοστό 30% και η μητέρα τους, διότι εργάζεται και έχει εισοδήματα 1300 Ευρώ το μήνα. Ο ισχυρισμός αυτός είναι νόμιμος και πρέπει να ερευνηθεί κατ’ ουσία.

Αν έχεις ανήλικο τέκνο είναι σημαντικό να ξέρεις τι ισχύει για την επιμέλεια, γονική μέριμνα, επικοινωνία και διατροφή του

Αν είσαι γονέας ( πατέρας ή μητέρα)  και αγαπάς τα παιδιά σου, θα πρέπει να γνωρίζεις τι προβλέπει ο νόμος για τα ανήλικα τέκνα και ειδικότερα για την επιμέλεια, γονική μέριμνα, επικοινωνία και διατροφή τους ιδίως σε καθεστώς εγγάμου διασπάσεως. 

Απαντάμε λοιπόν στα παρακάτω (4) σχετικά ερωτήματα, που μπορεί να σε απασχολούν ή θέλεις να ενημερωθείς με βάσει την νομολογία για το τι ισχύει σε κάθε περίπτωση. Επίσης για το πως αποφασίζει το δικαστήριο, όταν κληθεί να κρίνει την εκάστοτε διαφορά μεταξύ των γονέων ανηλίκου. 

1. Ποιος  γονέας ασκεί την γονική μέριμνα ανηλίκου τέκνου?

Από τις διατάξεις των άρθρων 1511, 1512, 1513 και 1514 του Α.Κ. συνάγεται ότι η γονική μέριμνα ανηλίκου τέκνου, όπως αυτή προσδιορίζεται από τις διατάξεις των άρθρων 1510 και 1518 του ιδίου Κώδικα και περιλαμβάνει την επιμέλεια του προσώπου του, τη διοίκηση της περιουσίας του και την εκπροσώπησή του, ασκείται από τους γονείς του από κοινού. 

2. Πως αποφασίζει το δικαστήριο για την γονική μέριμνα και την επιμέλεια του ανηλίκου τέκνου σε περίπτωση διάστασης των γονέων του?

  Επί διακοπής όμως της εγγάμου συμβιώσεως των γονέων του ανηλίκου, οπότε ανατρέπονται οι συνθήκες της οικογενειακής ζωής και δημιουργείται χωριστή εγκατάστασή τους, αποκλειστικός οδηγός της δικαιοδοτικής κρίσεως του Δικαστηρίου, το οποίο και καλείται, σε περίπτωση διαφωνίας τους, ν’ αποφασίσει σχετικά με τη γονική μέριμνα του ανηλίκου τέκνου τους, πρέπει να είναι το συμφέρον του τελευταίου, χωρίς να επιδρά στη λήψη της αποφάσεώς του, αυτοτελώς, κανένας από τους διαφορετικούς, ενδεχομένως, βασικούς παράγοντες που συνοδεύουν το πρόσωπο καθενός των γονέων. 

   Στην περίπτωση αυτή το Δικαστήριο μπορεί, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 1513 και 1514 του Α.Κ. και μετά στάθμιση του συμφέροντος του ανηλίκου, προς το οποίο πρωτίστως, κατά τα προεκτεθέντα, ενεργεί, ν’ αναθέσει τη γονική του μέριμνα σ’ ένα μόνο των γονέων του ή και σε αμφοτέρους από κοινού, εάν αυτοί συμφωνούν στη λύση αυτή και συγχρόνως καθορίζουν τον τόπο διαμονής του ανηλίκου ή και να την κατανείμει μεταξύ των γονέων του.

 Το Δικαστήριο λαμβάνει υπ’ όψιν του τους μέχρι τότε δεσμούς του τέκνου με τους γονείς, καθώς και τις τυχόν συμφωνίες των τελευταίων σχετικά με την επιμέλεια του προσώπου του και τη διοίκηση της περιουσίας του, ενώ ιδιαιτέρα σημασία πρέπει ν’ αποδίδεται και στη μη διατάραξη της μέχρι τότε ζωής του ανηλίκου και τη μη μεταβολή του περιβάλλοντος, όπου διαβιώνει. Πάντως, η εκ της διατάξεως της παρ. 1 του  άρθρου 1510 του Α.Κ. καθιερουμένη αρχή της ισότητος των γονέων επιβάλλει τον μη αποκλεισμό του ενός εξ αυτών από την άσκηση της γονικής μερίμνης ανηλίκου τέκνου του, χωρίς να υπάρχει ιδιαίτερος προς τούτο λόγος. 

Ειδικότερα, η συναισθηματική σταθερότητα, που αποτελεί βασικό στοιχείο για την ομαλή ανάπτυξη του ανηλίκου και η ανάγκη θεσπίσεως σαφών κανόνων διαπαιδαγωγήσεώς του, επιβάλλουν συνήθως την ανάθεση της ασκήσεως της επιμελείας του σε ένα μόνο των γονέων του, αυτόν που, εν όψει των περιστάσεων, έχει τη δυνατότητα ν’ ανταποκριθεί επιτυχέστερα στο έργο αυτό. 

Ως προς το υπόλοιπο περιεχόμενό της όμως η γονική μέριμνα μπορεί και πρέπει ν’ ασκείται από κοινού, αφού η συμμετοχή του γονέα, που δεν ασκεί την επιμέλειά του, στις πράξεις διοικήσεως της περιουσίας ή εκπροσωπήσεως του τέκνου του καταξιώνει τον ίδιο στο ρόλο αυτό και εμπεδώνει στο τέκνο την πεποίθηση ότι και ο γονέας του, με τον οποίο δεν συγκατοικεί, ενδιαφέρεται για την τύχη του. Υπό τη θεώρηση αυτή των πραγμάτων, η αποστέρηση του άλλου γονέα από τη συμμετοχή του στα προαναφερόμενα καθήκοντα μπορεί να χωρήσει μόνο εάν συντρέχει ιδιαίτερος λόγος, που να επιβάλλει την τοιαύτη ρύθμιση. Ενδεικτικά, τέτοιο λόγο θα μπορούσε ν’ αποτελέσει η σε απομακρυσμένα τοπικά σημεία διαμονή των γονέων του ανηλίκου, που δυσκολεύει την επαφή τους ή το ασυνήθως οξυμένο κλίμα στις σχέσεις τους, που αφ’ ενός καθιστά προβληματική κάθε συνεργασία τους σε σχέση με το ανήλικο τέκνο τους και αφ’ ετέρου παρέχει αφορμές για συνεχή και διαιωνιζομένη αντιπαράθεσή τους και, τελικά, τη δημιουργία καταστάσεως, η οποία απολήγει σε βάρος του ανηλίκου.

Μπορεί ο γονέας να προβάλλει ένσταση καταχρηστικής άσκησης δικαιώματος διατροφής κατά του ενήλικου τέκνου του?

 Σύμφωνα με τη δημόσιας τάξης διάταξη του άρθρ. 1507 ΑΚ, γονείς και τέκνα οφείλουν αμοιβαία μεταξύ τους βοήθεια, στοργή και σεβασμό. Εκδήλωση των ανωτέρω στοιχείων αποτελεί η επιθυμία του ενός να επικοινωνεί με τον άλλο, να προσφέρει στήριξη και συμπαράσταση σε καλές ή κακές στιγμές της ζωής του άλλου και να επιδεικνύει σεβασμό στην προσωπικότητα του, στα ίδια δε πλαίσια ο ένας δικαιούται και ο άλλος υποχρεούται να διατρέφει τον άλλον, όταν υπάρχει λόγος προς τούτο. 

Υπάρχουν αποφάσεις της νομολογίας μας που έχουν δεχθεί ότι  σε περίπτωση που ο αιτούμενος τη διατροφή ενεργεί σε αντίθεση με τις υπό τη διάταξη του αρθρ. 1507 ΑΚ προβλεπόμενες υποχρεώσεις του, μπορεί γονέας να προβάλλει ένσταση καταχρηστικής άσκησης δικαιώματος διατροφής κατά του ενήλικου τέκνου του όταν το δικαίωμα του αυτό έρχεται σε προφανή και έκδηλη αντίθεση προς τα ακραία αξιολογικά όρια της καλής πίστης, των χρηστών ηθών και του κοινωνικού και οικονομικού σκοπού του δικαιώματος. 

Ο ισχυρισμός αυτός, ως καταλυτική της αγωγής, ένσταση καταχρηστικής άσκησης δικαιώματος,  όταν είναι ορισμένος (ΟλΑΠ 17/1995 ΕλλΔνη 36. 1531) και γίνεται επίκληση της προκύπτουσας κατάχρησης του σχετικού δικαιώματος και διατυπώνεται αίτημα, απόρριψης της αγωγής  για την αίτια αυτή  μπορεί να γίνει παραδεκτός  και να απορριφθεί ως ουσιαστικά αβάσιμη η κρινόμενη αγωγή διατροφής του ενηλίκου τέκνου (ΟλΑΠ 472/1987 ΝοΒ 32. 48, ΑΠ 357/2004 ΕλλΔνη 46. 1427), βρίσκει δε νόμιμο έρεισμα στη διάταξη του άρθρου 281  ΑΚ. Δεν μπορεί το ενάγων ενήλικο τέκνο βάσει την εν λόγω νομολογίας να θεμελιώσει το δικαίωμά του αυτό, μόνο στο τυπικό γεγονός ότι γεννήθηκε από τον εναγόμενο γονέα του, με τον οποίο σήμερα δεν το συνδέει κανένα ουσιαστικό στοιχείο, απ` αυτά που υπάρχουν και προσδίδουν στη σχέση της συγγένειας γονιού και τέκνου την πραγματική της υπόσταση, όταν προς αυτόν έχει επιδείξει πλήρη αδιαφορία και περιφρόνηση, αν και δεν συνέτρεξε ανάλογη συμπεριφορά του πάτερα της προς την ίδια.

03. Διατροφή από το νόμο, Σχέσεις γονέων - τέκνων | Άρθρα 1485 - 1541 ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΟ ΔΙΚΑΙΟ

   

ΓΙΑ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΣΑΣ ΟΛΑ ΤΑ ΑΡΘΡΑ ΤΟΥ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ (ΟΠΩΣ ΙΣΧΥΟΥΝ ΣΗΜΕΡΑ) ΣΕ ΕΞΙ 

ΞΕΧΩΡΙΣΤΕΣ ΑΝΑΡΤΗΣΕΙΣ (POSTS) 01 - 06

01. ΜΝΗΣΤΕΙΑ, ΓΑΜΟΣ, ΑΚΥΡΟΣ & ΑΚΥΡΩΣΙΜΟΣ | ΑΡΘΡΑ 1346-1385 

02. Σχέσεις συζύγων, Διαζύγιο, Συγγένεια | 'Αρθρα 1386 -1484 

03. Διατροφή από το νόμο, Σχέσεις γονέων - τέκνων | Άρθρα 1485 - 1541 

04. Επιτροπεία ανηλίκου | Άρθρα 1589 - 1654 

05. Υιοθεσία ανηλίκου & Αναδοχή | Άρθρα 1542 -  1588,  1655 - 1665  

06. Δικαστική συμπαράσταση & Δικαστική επιμέλεια ξένων υποθέσεων | Άρθρα 1666 -1694  

03. ΑΡΘΡΑ 1485 - 1541 Αστικού Κώδικα

ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΟ ΔΙΚΑΙΟ

                                                ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΚΑΤΟ

                                            Διατροφή από το νόμο

                                        `Αρθρο 1485
                      Μεταξύ ανιόντων και κατιόντων

         Ανιόντες και κατιόντες έχουν αμοιβαία υποχρέωση διατροφής κατά
 τους όρους των άρθρων 1486 έως 1502.


                            `Αρθρο 1486

                          `Οροι διατροφής

         Δικαίωμα διατροφής έχει μόνον όποιος δεν μπορεί  να  διατρέφει
 τον  εαυτό  του  από την περιουσία του ή από εργασία κατάλληλη για την
 ηλικία του, την κατάσταση της υγείας του και τις λοιπές  βιοτικές  του
 συνθήκες ενόψει και των τυχόν αναγκών της εκπαίδευσής του.

         Το  ανήλικο  τέκνο, και αν ακόμη έχει περιουσία, έχει δικαίωμα
 διατροφής από τους γονείς του, εφόσον τα εισοδήματα της περιουσίας του
 ή το προϊόν της εργασίας του δεν αρκούν για τη διατροφή του.



                            `Αρθρο 1487

         Δεν έχει υποχρέωση  διατροφής  εκείνος  που,  ενόψει  και  των
 λοιπών  υποχρεώσεών  του,  δεν  είναι  σε  θέση  να  τη δώσει χωρίς να
 διακινδυνεύσει η δική του διατροφή. Ο κανόνας αυτός δεν  ισχύει,  όταν
 πρόκειται  για  τη διατροφή ανήλικου τέκνου από το γονέα του, εκτός αν
 αυτό μπορεί να  στραφεί  εναντίον  άλλου  υποχρέου,  ή  αν  μπορεί  να
 διατραφεί από την περιουσία του.



                            `Αρθρο 1488

                         Σειρά των υποχρέων

         Υποχρέωση  διατροφής  έχουν  πρώτα οι κατιόντες, κατά τη σειρά
 που καλούνται στην εξ αδιαθέτου κληρονομική  διαδοχή,  και  ο  καθένας
 τους ανάλογα με την κληρονομική του μερίδα.



                            `Αρθρο 1489

         Αν  δεν  υπάρχουν  κατιόντες,  υποχρέωση  διατροφής  έχουν  οι
 πλησιέστεροι ανιόντες, που ενέχονται σε ίσα μέρη αν είναι περισσότεροι
 στον ίδιο βαθμό.

         Οι γονείς έχουν υποχρέωση να  διατρέφουν  το  τέκνο  τους  από
 κοινού, ο καθένας ανάλογα με τις δυνάμεις του.




                            `Αρθρο 1490

         Αν  ένας  από τους ανιόντες ή τους κατιόντες δεν είναι σε θέση
 να δώσει διατροφή, η υποχρέωση  βαρύνει  εκείνον  που  είναι  υπόχρεος
 ύστερα  από  αυτόν.   Το  ίδιο  ισχύει  και  όταν,  για πραγματικούς ή
 νομικούς λόγους,  είναι  αδύνατη  ή  ιδιαίτερα  δυσχερής  η  δικαστική
 επιδίωξη στην ημεδαπή εναντίον εκείνου που έχει την υποχρέωση.

         Στην περίπτωση που καταβάλλει τη διατροφή, αντί για τον αμέσως
 υπόχρεο,  άλλο  πρόσωπο, αυτό υποκαθίσταται αυτοδικαίως στα δικαιώματα
 εκείνου που την έλαβε: 1. αν κατέβαλε τη διατροφή δυνάμει του δεύτερου
 εδαφίου της προηγούμενης παραγράφου, 2. αν πρόκειται για το  κράτος  ή
 νομικό  πρόσωπο  δημόσιου  δικαίου  ή κοινωφελές ίδρυμα που ανέλαβε τη
 διατροφή του δικαιούχου ανηλίκου στη θέση του υπόχρεου συγγενή του, 3.
 αν πρόκειται για ιδιώτες, στους  οποίους  ανατέθηκε  η  επιμέλεια  του
 προσώπου  του  δικαιούχου  ανηλίκου,  σύμφωνα  με τα άρθρα 1513, 1514,
 1532, 1533 και 1535, 4. αν ο δικαιούχος της διατροφής  είναι  ανήλικος
 και  τη  διατροφή κατέβαλε, στη θέση του υπόχρεου γονέα του, ο σύζυγος
 του τελευταίου.


                            `Αρθρο 1491

         `Οταν το πρόσωπο είναι έγγαμο, η υποχρέωση των  κατιόντων  και
 των  ανιόντων  του  να  το  διατρέφουν  υπάρχει μόνο αν ο σύζυγός του,
 ενόψει των λοιπών υποχρεώσεών του, δεν είναι σε θέση  να  του  παρέχει
 την  οφειλόμενη διατροφή χωρίς να κινδυνεύει η δική του διατροφή ή αν,
 για πραγματικούς ή νομικούς λόγους, είναι αδύνατη η ιδιαίτερα δυσχερής
 η δικαστική επιδίωξη εναντίον του στην ημεδαπή.  Το  ίδιο  ισχύει  και
 για  τον  διαζευγμένο,  όταν  ο  πρώην  σύζυγός  του έχει απέναντί του
 υποχρέωση διατροφής.




                            `Αρθρο 1492

                        Σειρά των δικαιούχων

         `Οταν αυτοί που έχουν δικαίωμα διατροφής απέναντι σε  ορισμένο
 πρόσωπο  είναι  περισσότεροι και ο υπόχρεος δεν επαρκεί να τη δώσει σε
 όλους, προτεραιότητα έχουν οι κατιόντες κατά τη σειρά της εξ αδιαθέτου
 κληρονομικής διαδοχής. Αν οι περισσότεροι δικαιούχοι  είναι  ανιόντες,
 έχουν  προτεραιότητα  οι πλησιέστεροι.  Ο σύζυγος, ως προς το δικαίωμα
 διατροφής, συμπορεύεται με τους ανήλικους κατιόντες και προηγείται από
 τους λοιπούς κατιόντες ή άλλους συγγενείς.  Το ίδιο ισχύει και για  το
 διαζευγμένο, εφόσον αυτός έχει δικαίωμα διατροφής.



                            `Αρθρο 1493

                Μέτρο και περιεχόμενο της διατροφής

         Το  μέτρο  διατροφής  προσδιορίζεται  με  βάση τις ανάγκες του
 δικαιούχου, όπως αυτές  προκύπτουν  από  τις  συνθήκες  της  ζωής  του
 (ανάλογη διατροφή). Η διατροφή περιλαμβάνει όλα όσα είναι αναγκαία για
 τη  συντήρηση  του δικαιούχου και επί πλέον τα έξοδα για την ανατροφή,
 καθώς και την επαγγελματική και την εν γένει εκπαίδευσή του.

Όλη η αλήθεια για την διατροφή του δικαστικά ή εκούσια αναγνωρισμένου παιδιού (video)

Με την αναγνώριση δικαστική ή εκούσια βάσει του άρθρου 1484 Α.Κ. επέρχεται πλήρης εξομοίωση των παιδιών χωρίς γάμο των γονέων τους με τα παιδιά γεννημένα σε γάμο. Δηλαδή δημιουργείται πλήρης συγγενικός δεσμός μεταξύ του αναγνωρισμένου παιδιού του πατέρα του και των συγγενών του πατέρα του. 

Συνέπεια του γεγονότος αυτού είναι και η αμοιβαία υποχρέωση πλήρους διατροφής ανάμεσα στο αναγνωρισμένο παιδί και τους κατιόντες του και στον πατέρα και τους ανιόντες του πατέρα. Κατ΄ορθή άποψη γίνεται διάπλαση νέας έννομης σχέσης με αποτελέσματα αναδρομικά από το χρόνο γέννησης του τέκνου. 

Πρακτική σημασία είναι ότι η εν λόγω αξίωση διατροφής  που αποκτά το αναγνωρισμένο παιδί κατά του πατέρα και των ανιόντων του πατέρα ανατρέχει στο παρελθόν από το χρόνο γέννησής του με την επιφύλαξη όμως του κανόνα της διάταξης άρθ. 1498 Α.Κ. που ορίζει ότι: " διατροφή για το παρελθόν δεν οφείλεται παρά μόνον από την υπερημερία". 

Υπερημερία επιφέρει η απλή όχληση του υπόχρεου διατροφής πατέρα από την μητέρα  μετά τη γέννηση του χωρίς γάμου τέκνου με εξώδικο με επίδοση δικαστικού επιμελητή (αποτελεί και απόδειξη όχλησης) ή προφορικά. 

Σχετικά άρθρα και Νομολογία:

Δύο (2) κρίσιμες απαντήσεις για την διατροφή που δικαιούσαι

1. Πότε οφείλεται διατροφή για το παρελθόν? 

1.  Kατά το άρθρο 1498 ΑΚ όπως ισχύει μετά το νόμο 1329/1983 διατροφή για το παρελθόν δεν οφείλεται παρά μόνο από την υπερημερία, η οποία, κατά το άρθρο 340 ιδίου Κώδικα, επέρχεται αν προηγήθηκε δικαστική ή εξώδικη όχληση του οφειλέτη από το δανειστή. 

Όταν πρόκειται για οφειλή περιοδικών παροχών, όπως στη διατροφή η όχληση γι’ αυτές μπορεί να γίνει είτε για το σύνολο των μελλουσών παροχών είτε και για συγκεκριμένο μέρος, δηλαδή για παροχές ορισμένου χρόνου (ΑΠ 342/2001 Δνη 43. 114, ΑΠ 1547/1986 Νοβ. 87.1040, ΕφΘεσ. 222/2000 Αρμ. 2000.1493, ΕΑ 926/1995 Δνη 96.1119, ΕΑ 7841/1995 Δνη 37. 1120, ΕΑ 2340/1986 Δνη 1986.1142, ΕφΠειρ. 163/1990 Δνη 33. 403 ). 

Σε κάθε περίπτωση όμως η όχληση πρέπει να είναι ορισμένη και σαφής κατά το περιεχόμενό της, με την έννοια ότι θα πρέπει να προσδιορίζεται κατά το είδος, την έκταση κλπ η συγκεκριμένη παροχή που καλείται να εκπληρώσει ο οφειλέτης. Άλλωστε οφείλεται διατροφή για το παρελθόν και στις περιπτώσεις που ο οφειλέτης γίνεται υπερήμερος, χωρίς όχληση, όπως όταν έχει συμφωνηθεί ορισμένη ημέρα για την πληρωμή της διατροφής και περάσει η ημέρα αυτή ή όταν η όχληση είναι άσκοπη, γιατί ο οφειλέτης δήλωσε ότι, θα καταβάλει τη διατροφή ορισμένη ημέρα, οπότε υπάρχει αυτοόχληση. 

Επομένως η υπερημερία του υποχρέου της διατροφής ή και μόνη η όχληση αυτού από το δικαιούχο αποτελούν πρόσθετο όρο της αξιώσεως διατροφής για το παρελθόν και στοιχείο της αγωγής που επιδιώκει την επιδίκαση τέτοιας διατροφής. Η αγωγή αυτή λοιπόν για να είναι ορισμένη θα πρέπει να περιέχει και το πιο πάνω στοιχείο της υπερημερίας ή οχλήσεως του υποχρέου ( ΕφΠειρ. 163/1990 Δνη 33. 403 ). 

Είσαι γονέας και σου ζητά ο άλλος γονέας να πληρώσεις όλη την διατροφή των ανήλικων παιδιών σου?

Σε περίπτωση δικαστικής διαμάχης, που ο ένας γονέας ζητά με σχετική αγωγή να υποχρεωθεί δικαστικά  ο  άλλος γονέας που δεν έχει την επιμέλεια (δικαστικώς ή εν τοις πράγμασι) να πληρώσει ολόκληρη τη διατροφή των ανήλικων παιδιών τους, πρέπει ΟΠΩΣΔΗΠΟΤΕ να προταθεί με σωστό τρόπο η ένσταση συνεισφοράς για να μην επιβαρυνθεί  ο τελευταίος με το σύνολο της διατροφής τους.

"........Από το συνδυασμό των διατάξεων των άρθρων 1486 παρ. 2, 1493, 1484 παρ. 2, 1389, 1390 ΑΚ, προκύπτει ότι όταν ο γονέας ενάγεται για παροχή του συνολικού ποσού της εις χρήμα διατροφής του ανήλικου τέκνου του, προσδιοριζόμενου του ύψους αυτής με βάση τις ανάγκες του δικαιούχου ανηλίκου, δικαιούται να προτείνει για την ολική ή μερική κατάλυση της προς διατροφή υποχρεώσεώς του, ότι υπάρχει και άλλος γονέας, ο οποίος έχει την οικονομική δυνατότητα για διατροφή του κοινού τέκνου του (ένσταση συνεισφοράς), προσδιορίζοντας και αποτιμώντας ταυτοχρόνως και τις οικονομικές δυνάμεις και του άλλου γονέα σε σχέση με τις οικονομικές δυνάμεις τις δικές του, οπότε περιορίζεται ανάλογα και η δική του υποχρέωση διατροφής. 

Πως με την ένσταση συνεισφοράς είναι εφικτό να μειωθεί η διατροφή του γονέα για τα ανήλικα τέκνα του?

Σήμερα θα μιλήσουμε για την ένσταση συνεισφοράς του γονέα από τον οποίο ζητείται δικαστικώς διατροφή για τα ανήλικα τέκνα του από τον άλλο γονέα, έχων την επιμέλειά τους.

H διατροφή των τέκνων χαρακτηρίζεται από τις ισχύουσες διατάξεις των άρθρων 1390 εδ. α’ και 1489 εδ. β’ ΑΚ, ως κοινή υποχρέωση των συζύγων γονέων, αναλόγως προς τις δυνάμεις τους.

Σε περίπτωση διάστασης ή διαζυγίου, όπου ο ένας γονέας έχει την επιμέλεια των ανηλίκων τέκνων του και ο άλλος γονέας δεν καταβάλει διατροφή για τα ανήλικα τέκνα του, ο έχων την επιμέλεια γονέας προσφεύγει στα δικαστήρια και ζητά με αίτηση ασφαλιστικών μέτρων ή αγωγή μηνιαία διατροφή σε χρήμα.

Η σε χρήμα διατροφή του ανήλικου τέκνου του προσδιορίζεται ως προς το ύψος αυτής με βάση τις ανάγκες του δικαιούχου ανηλίκου. Όταν ο γονέας ενάγεται για παροχή του συνολικού ποσού της σε χρήμα διατροφής του ανήλικου τέκνου του, δικαιούται να προτείνει ότι υπάρχει και άλλος γονέας, ο οποίος έχει την οικονομική δυνατότητα για διατροφή του κοινού τέκνου του (ένσταση συνεισφοράς), προσδιορίζοντας και αποτιμώντας ταυτοχρόνως και τις οικονομικές δυνάμεις και του άλλου γονέα σε σχέση με τις οικονομικές δυνάμεις τις δικές του. Αν γίνει δεκτή η ένσταση περιορίζεται ανάλογα η δική του υποχρέωση διατροφής αφού προτείνεται αυτή για την ολική ή μερική κατάλυση της προς διατροφή υποχρεώσεώς του. Τα παραπάνω προκύπτουν από τον συνδυασμό των διατάξεων των άρθρων 1486 παρ. 2, 1493, 1485, 1389, 1390 ΑΚ.

Τρία (3) σημαντικά ΣΗΜΕΙΑ ΚΛΕΙΔΙΑ για το συναινετικό διαζύγιο με ανήλικα τέκνα.

* Δημοσιεύτηκε στο ηλεκτρονικό περιοδικό https://aboutwoman.gr

Ποια τα τρία (3) σημαντικά ΣΗΜΕΙΑ ΚΛΕΙΔΙΑ, που πρέπει να ξέρεις για το συναινετικό διαζύγιο με ανήλικα τέκνα?

Έχετε αποφασίσει συναινετικά να πάρετε διαζύγιο και συμφωνήσατε, όπως απαιτεί ο νόμος (άρθρο 1441 Α.Κ.), να ρυθμίσετε με έγγραφη συμφωνία την επιμέλεια, επικοινωνία και τη διατροφή των ανηλίκων τέκνων σας, τουλάχιστον για δύο χρόνια?

1. ΣΗΜΕΙΟ ΚΛΕΙΔΙ: Χωρίς αυτή την συμφωνία δεν μπορείτε να υπογράψετε συναινετικό διαζύγιο και να χωρίσετε, γιατί η σχετική διάταξη προβλέπει ότι :

"2. Αν υπάρχουν ανήλικα τέκνα, για να λυθεί ο γάμος πρέπει να ρυθμίζεται η επιμέλειά τους, η επικοινωνία με αυτά και η διατροφή τους, με την ίδια ή με άλλη έγγραφη συμφωνία μεταξύ των συζύγων, που υπογράφεται όπως ορίζεται στην παράγραφο 1 και ισχύει για δύο (2) έτη τουλάχιστον." Μετά τη λήξη ισχύος της επικυρωμένης συμφωνίας, μπορεί να ρυθμίζεται η επιμέλεια, η επικοινωνία και η διατροφή των τέκνων για περαιτέρω χρονικό διάστημα με νέα συμφωνία και με την ίδια διαδικασία.

2. ΣΗΜΕΙΟ ΚΛΕΙΔΙ: Στις παραπάνω συμφωνίες περιλαμβάνονται προς εξασφάλισή σας όροι με τις ρυθμίσεις των άρθρων 950 και 951 Κ.Πολ.Δ.;

Με την παρ. 4 του ίδιου άρθρου προβλέπεται ότι :" Ο συμβολαιογράφος συντάσσει πράξη με την οποία βεβαιώνει τη λύση του γάμου, επικυρώνει τις συμφωνίες των συζύγων και τις ενσωματώνει σε αυτή. Τη συμβολαιογραφική πράξη υπογράφουν οι σύζυγοι και οι πληρεξούσιοι δικηγόροι τους ή μόνον οι τελευταίοι, εφόσον είναι εφοδιασμένοι με ειδικό πληρεξούσιο. Η πληρεξουσιότητα πρέπει να έχει δοθεί μέσα στον τελευταίο μήνα πριν από την υπογραφή της πράξης. Όταν η βεβαίωση αφορά στην επιμέλεια, επικοινωνία και διατροφή των ανήλικων τέκνων, η πράξη αποτελεί εκτελεστό τίτλο, εφόσον έχουν συμπεριληφθεί στη συμφωνία οι ρυθμίσεις των άρθρων 950 και 951 τουΚώδικα Πολιτικής Δικονομίας. ".

Στο σημείο αυτό το κλειδί είναι να συμπεριληφθούν στην έγγραφη συμφωνία των συζύγων περί επιμέλειας, επικοινωνίας και διατροφής ανηλίκων τέκνων οι ρυθμίσεις των άρθρων 950 και 951 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας με τους σχετικούς συμφωνηθέντες όρους, που καθιστούν την συμβολαιογραφική πράξη εκτελεστό τίτλο, δηλ. που δίνουν την δυνατότητα αναγκαστικής εκτέλεσης.

Είναι δυνατή η μεταρρύθμιση δικαστικού συμβιβασμού για διατροφή και γονική μέριμνα? - Νομολογία

                                                                                 free picture by pixabay.com

Καλές Γιορτές και Καλή Χρονιά με υγεία

Σχετικά για τη μεταρρύθμιση δικαστικού συμβιβασμού για διατροφή 

και γονική μέριμνα το δικαστήριο έλαβε υπόψιν ότι:

"........Από το συνδυασμό των διατάξεων των άρθρων 1494 ΑΚ και 334 ΚΠολΔ προκύπτει ότι, για να ζητηθεί η μεταρρύθμιση ανέκκλητης ή τελεσίδικης απόφασης, που καταδικάζει σε καταβολή περιοδικών παροχών, οι οποίες οφείλονται κατά το νόμο από οποιαδήποτε αιτία και γίνονται απαιτητές στο μέλλον, πρέπει να μεσολάβησε ουσιώδης μεταβολή των συνθηκών, στις οποίες βασίσθηκε η απαγγελία της καταδίκης και μάλιστα σε χρόνο, κατά τον οποίο εκείνος που ζητεί τη μεταρρύθμιση, δεν μπορούσε να προβάλει τη μεταβολή στην αρχική δίκη (ολ ΑΠ 2/1994 Ελλ.Δνη 35.352-353, ΑΠ 1732/1984 ΕλλΔνη 26. 209, ΑΠ 82/1984 ΝοΒ 33. 238, ΑΠ 171/1984 ΝοΒ 33. 253, ΑΠ 125/1981 ΝοΒ 29. 1367, ΑΠ 1469/1980 ΝοΒ 29. 848, EA 12521/1995 Eλλ.Δνη 39.153 ΕφΠατρ. 174/1984 Δ 15. 529, EA 3223/1986 Noβ 1986. 1244). 

Mε δικαστική απόφαση εξομοιώνεται και ο δικαστικός συμβιβασμός τη δύναμη της οποίας έχει, αφού με αυτόν περατώνεται η δίκη και λύεται οριστικώς η διαφορά σύμφωνα με το περιεχόμενό του ( ΑΠ 1468/1991 Ελλ. Δνη 33. 835, ΑΠ 1220/1980 Νοβ. 29.548, ΕΑ 12521/1995 Ελλ. Δνη 39. 153, αντίθετη ΕΑ 5561/2000 Ελλ. Δνη 42. 234 ). Εξάλλου από τις διατάξεις των άρθρων 1485, 1486 και 1493 ΑΚ προκύπτει ότι η αξίωση διατροφής υπέρ ανιόντος ή κατιόντος, αν και προέρχεται από το νόμο, δεν αποκλείεται να καταστεί αντικείμενο συμφωνίας μεταξύ δικαιούχου και υποχρέου της διατροφής ( άρθρο 361 ΑΚ ). Η συμφωνία αυτή τελεί υπό τον περιορισμό του άρθρου 1499 του ΑΚ, σύμφωνα με τον οποίο δεν επιτρέπεται να περιληφθεί σ΄αυτήν όρος που να αναφέρεται σε παραίτηση του δικαιούχου διατροφής για το μέλλον. Η πιο πάνω συμφωνία είναι, υπό την προαναφερόμενη προϋπόθεση της μη παραίτησης για το μέλλον, έγκυρη, εφόσον όμως το μέτρο και το ύψος της διατροφής, όπως καθορίσθηκαν από τη συμφωνία δεν διαφέρουν σημαντικά από τη διατροφή που θα επιδίκαζε το δικαστήριο σύμφωνα με τις οικείες διατάξεις. Η ρύθμιση όμως με σύμβαση του δικαιώματος διατροφής από το νόμο, δεν μεταβάλλει την υποχρέωση διατροφής σε υποχρέωση από σύμβαση ( βλ. ΑΠ 620/1999 Δνη 41.73, ΕφΠατρ.735/1995 Αρχ. Νομ. 12. 234,, ΕΑ 1021/1990 Νοβ.1990.829, ΕΑ 6684/1990 Ελλ.Δνη 33.188 ) και συνεπώς όταν μετά τη σύναψη της σύμβασης μεταβάλλονται ουσιωδώς οι όροι της διατροφής, η απαίτηση διατροφής, που ανάγεται στο μέλλον, μεταβάλλεται, ώστε να τελεί σε αρμονία με αυτή τη μεταβολή των συνθηκών. Έτσι, εκείνος εκ των ενδιαφερομένων που ευνοείται από την εν λόγω μεταβολή, μπορεί να ζητήσει, από το αρμόδιο δικαστήριο με αγωγή την αναγνώριση και επιδίκαση της, κατά τα προεκτιθέμενα, έχουσας μεταβληθεί απαιτήσεως διατροφής που ρυθμίσθηκε με σύμβαση ( βλ. ΕΑ 10372/1986 Νοβ. 35, 555 και ανάλογη ΕΑ 1021/1990 Νοβ. 38. 829 ).