Εισήγηση σε διαβούλευση νομοσχεδίου για συναινετικό διαζύγιο

ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΝΕΟ ΝΟΜΟΣΧΕΔΙΟ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ

ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ ΠΟΥ ΑΝΑΡΤΗΘΗΚΕ ΓΙΑ ΔΗΜΟΣΙΑ ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ 

με τίτλο «Μέτρα Θεραπείας ατόμων που απαλλάσσονται από την ποινή λόγω ψυχικής ή διανοητικής διαταραχής και λοιπές διατάξεις»  και ειδικά για το συναινετικό διαζύγιο  και το αδίκημα παραβίασης υποχρέωσης διατροφής/επικοινωνίας.  Τα σχετικά άρθρα και το σχόλιο/εισήγησής  μου επ΄αυτών έχουν ως εξής:

ΕΙΣΗΓΗΣΗ/ΣΧΟΛΙΟ ΜΟΥ ΣΤΗΝ ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

στο Δικτυακό Τόπο Διαβουλεύσεων του Υπουργείου Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων

Σχετικά με τα άρθρα 22 (συναινετικό διαζύγιο) και 28 (τροποποίηση άρθρου 358 ΠΚ.) έχω να παρατηρήσω τα εξής:

"Δεν καθορίζεται ρητώς στο άρθρο 22 αν μπορούν οι σύζυγοι που θέλουν να χωρίσουν με συναινετικό διαζύγιο να έχουν κοινό πληρεξούσιο δικηγόρο (αυτό απαλλάσσει από πρόσθετα έξοδα) . Η παρουσία δικηγόρων τους (ή κοινού δικηγόρου όπως προτείνω) κατά την υπογραφή της συμφωνίας λύσης γάμου σωστά ορίζεται ενόψει της σοβαρότητας της και είναι αποδεκτή. Το ίδιο και η υποχρεωτικότητα ρύθμισης για δύο έτη όσον αφορά την επιμέλεια και επικοινωνία των τέκνων όχι όμως όσον αφορά την διατροφή τους, διότι έτσι με αυτόν τον τρόπο αν δεν υπάρχει για οποιοδήποτε λόγο συμφωνία για την διατροφή των παιδιών μπορεί να συντηρείται ένας γάμος ουσιαστικά νεκρός και οι σύζυγοι να οδηγούνται στην λύση του με εν αντιδικία διαζύγιο ή με διαζύγιο λόγω διετούς διάστασης το οποίο μπορεί να διαρκέσει πολλά χρόνια και να κρατά «όμηρους¨ σε ένα γάμο συζύγους που θέλουν να χωρίσουν άμεσα και μετέπειτα να καθορίσουν δικαστικώς τα θέματα διατροφής των ανήλικων παιδιών τους με ασφαλιστικά μέτρα και άσκηση αγωγής διατροφής.

 Η σύνταξη πράξης βεβαίωσης λύσης γάμου από συμβολαιογράφο, επικύρωσης συμφωνιών συζύγων κλπ δεν με βρίσκει σύμφωνο, διότι τα πράγματα γίνονται ακόμη πιό σύνθετα και προστίθεται ένα επιπλέον κόστος στους συζύγους που θέλουν να χωρίσουν συναινετικά, αυτό του συμβολαιογράφου. Θα μπορούσε αυτό να γίνει από τον Πρόεδρο Πρωτοδικών, αφού όλα τα χαρτιά θα είχαν ετοιμαστεί από τον ένα κοινό δικηγόρο ή τους δύο δικηγόρους των συζύγων. Άλλωστε στην πράξη αυτό εφαρμόζεται και με τις διαταγές πληρωμής ή διαταγές απόδοσης μισθίου. Έτσι θα υπήρχε και μιά επιβεβλημένη εξασφάλιση για έλεγχο του νομίμου των συμφωνιών των συζύγων από δικαστική αρχή προς αποτροπή αυθαιρεσιών, όπως και για την περίπτωση παράτασής τους πέραν της διετίας. 

Οι συμβολαιογράφοι ως γνωστόν ασχολούνται επι το πλείστον με δικαιοπραξίες ακινήτων και κατά την γνώμη μου δεν μπορούν να υποκαταστήσουν την δικαστική κρίση (λύση γάμου και επικύρωση σχετικών συμφωνιών) επί θεμάτων εξειδικευμένων, όπως του οικογενειακού δικαίου. 

Σχετικά με την παρ. 2 άρθρου 358 Π.Κ. για την παράβαση συμφωνίας επικοινωνίας ανηλίκων τέκνων είναι προς την σωστή κατεύθυνση, διότι θα πρέπει να υπέχει ποινική ευθύνη ο γονέας που για οποιονδήποτε λόγο δεν συμμορφώνεται στη σχετική συμφωνία συζύγων περί επικοινωνίας τέκνων, μιας και στη πράξη αστικά είναι πολύ δύσκολο έως ακατόρθωτο και κοστοβόρο να δικαιωθεί ο έχων αξίωση επικοινωνίας από κακόβουλο γονέα που δεν συμμορφώνεται με δικαστική απόφαση.

Η έκδοση συναινετικού διαζυγίου από συμβολαιογράφο δεν θα είναι σύμφωνη με τα άρθρα 26 § 3, 94 § 1,2 και 96 § 1 του Συντάγματος καθώς και με τα άρθρα 1§ 1, 2 § 1, 3 § 1, 4, 21 § 1 του Κανονισμού 2201/2003 που αναφέρονται οι όροι «δικαστήριο» και «απόφαση»."

free photo by pixabay.com

Άρθρο 22 – Διατάξεις για το συναινετικό διαζύγιο

1. Το άρθρο 1438 του Αστικού Κώδικα αντικαθίσταται ως εξής:

«Ο γάμος μπορεί να λυθεί με διαζύγιο το οποίο απαγγέλλεται με αμετάκλητη δικαστική απόφαση ή με συμφωνία των συζύγων όπως ορίζεται στο άρθρο 1441.».

2. Το άρθρο 1441 του Αστικού Κώδικα αντικαθίσταται ως εξής:

«1. Οι σύζυγοι μπορούν με έγγραφη συμφωνία να λύσουν το γάμο τους. Η συμφωνία αυτή συνάπτεται μεταξύ των συζύγων με την παρουσία πληρεξούσιου δικηγόρου για καθέναν από αυτούς και υπογράφεται από τους ίδιους και από τους πληρεξούσιους δικηγόρους τους ή μόνον από τους τελευταίους, εφόσον είναι εφοδιασμένοι με ειδικό πληρεξούσιο. Η πληρεξουσιότητα πρέπει να έχει δοθεί μέσα στον τελευταίο μήνα πριν από την υπογραφή της συμφωνίας.

2. Αν υπάρχουν ανήλικα τέκνα, για να λυθεί ο γάμος πρέπει να ρυθμίζεται η επιμέλεια των τέκνων, η επικοινωνία με αυτά καθώς και η διατροφή τους, κατά τη διαδικασία της προηγούμενης παραγράφου, με την ίδια ή με άλλη έγγραφη συμφωνία των συζύγων, που υπογράφεται κατά τα ανωτέρω και ισχύει για δύο έτη τουλάχιστον.

3. Η έγγραφη συμφωνία για τη λύση του γάμου, καθώς και η συμφωνία για την επιμέλεια, την επικοινωνία και τη διατροφή των ανήλικων τέκνων υποβάλλονται από τους πληρεξούσιους δικηγόρους του καθενός συζύγου, μαζί με τα ειδικά πληρεξούσια ή τα ιδιωτικά έγγραφα, σε συμβολαιογράφο.

4. Ο συμβολαιογράφος συντάσσει πράξη με την οποία βεβαιώνει τη λύση του γάμου, επικυρώνει τις συμφωνίες των συζύγων και τις ενσωματώνει σε αυτή. Τη συμβολαιογραφική πράξη υπογράφουν οι σύζυγοι και οι πληρεξούσιοι δικηγόροι τους ή μόνον οι τελευταίοι, εφόσον είναι εφοδιασμένοι με ειδικό πληρεξούσιο. Η πληρεξουσιότητα πρέπει να έχει δοθεί στον τελευταίο μήνα πριν από την υπογραφή της πράξης. Όταν η βεβαίωση αφορά στην επιμέλεια, επικοινωνία και διατροφή των ανήλικων τέκνων, η πράξη αποτελεί εκτελεστό τίτλο, εφόσον έχουν συμπεριληφθεί στη συμφωνία οι ρυθμίσεις των άρθρων 950 και 951 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας. Μετά τη λήξη ισχύος της κατά τα ανωτέρω επικυρωμένης συμφωνίας, με νέα συμφωνία και με την ίδια διαδικασία μπορεί να ρυθμίζεται η επιμέλεια των τέκνων, η επικοινωνία με αυτά καθώς και η διατροφή αυτών για περαιτέρω χρονικό διάστημα.

5. Η λύση του γάμου επέρχεται από την κατάθεση αντιγράφου του συμβολαιογραφικού εγγράφου που περιέχει τη συμφωνία στον ληξίαρχο όπου έχει καταχωριστεί και η σύστασή του.».

Άρθρο 28 – Τροποποίηση άρθρου 358 Ποινικού Κώδικα

Το άρθρο 358 του Ποινικού Κώδικα αντικαθίσταται ως εξής:

«Παραβίαση της υποχρέωσης για διατροφή και της συμφωνίας για επικοινωνία

1. Όποιος κακόβουλα παραβιάζει την υποχρέωση διατροφής που του την έχει επιβάλει ο νόμος και έχει αναγνωρίσει, έστω και προσωρινά, το δικαστήριο ή προκύπτει από συμφωνία που έχει επικυρώσει ο συμβολαιογράφος κατά το άρθρο 1441 του Αστικού Κώδικα, με τρόπο τέτοιο ώστε ο δικαιούχος να υποστεί στερήσεις ή να αναγκαστεί να δεχτεί βοήθεια άλλων, τιμωρείται με φυλάκιση μέχρι ενός έτους.

2. Όποιος με πρόθεση δεν συμμορφώνεται σε συμφωνία που επικυρώθηκε από συμβολαιογράφο κατά το άρθρο 1441 του Αστικού Κώδικα και αφορά την επικοινωνία των ανήλικων τέκνων τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον έξι μηνών αν η πράξη δεν τιμωρείται βαρύτερα με άλλη διάταξη.».

* Υ.Γ. : Ευχαριστώ για την επίσκεψη. Για οποιαδήποτε ερώτηση ή απορία επικοινωνήστε μαζί μας. Θα χαρώ πολύ να συνομιλήσω μαζί σας για το θέμα που σας απασχολεί. - Γιώργος Γιαγκουδάκης, Ειδικός Δικηγόρος Διαζυγίων - Οικογενειακού δικαίου στη Καβάλα,  Tηλέφωνα 2510834031, κιν. 6945227120, giagkoud@yahoo.com