Ψευδής καταμήνυση. Μάθε όλες τις σημαντικές λεπτομέρειες που κάνουν τη διαφορά. (Μέρος Α΄)

* Δημοσιεύτηκε 21 /6 /2014  στην "Πρωϊνή" Εφημερίδα της Καβάλας

Το έγκλημα της ψευδούς καταμήνυσης περιλαμβάνεται στο 11ο Κεφάλαιο του Ειδικού μέρους του Ποινικού Κώδικα με το τίτλο "Εγκλήματα σχετικά με την απονομή της Δικαιοσύνης". Πρόκειται για ένα έγκλημα που στρέφεται κατά της απονομής της δικαιοσύνης, διότι μπορεί να αποτελέσει την αφορμή για αδικαιολόγητη ποινική δίωξη κατά αθώων ανθρώπων με παραπλάνηση της δικαιοσύνης ή της πειθαρχικής διαδικασίας.

Ψευδείς καταμηνύσεις μπορεί να γίνουν λόγω προσωπικών διαφορών, αντεκδίκησης, δικομανών ανθρώπων και ακόμη όσων παρουσιάζουν διάφορες ψυχικές διαταραχές.

Το έγκλημα αυτό είναι πλημμέλημα με επαπειλούμενη ποινή φυλάκισης από 1 έτος έως 5 έτη. Περιλαμβάνει δύο μορφές και προβλέπεται στο άρθρο 229 παρ. 1 και 2 του Π.Κ. που έχει ως εξής:"

«1. Όποιος εν γνώσει καταμηνύει άλλον ψευδώς ή αναφέρει γι` αυτόν ενώπιον της αρχής ότι τέλεσε αξιόποινη πράξη ή πειθαρχική παράβαση με σκοπό να προκαλέσει την καταδίωξή του γι` αυτήν, τιμωρείται με Φυλάκιση τουλάχιστον ενός έτους.»

2. Με την ίδια ποινή τιμωρείται όποιος για τον ίδιο σκοπό εν γνώσει και ψευδώς καθιστά άλλον ύποπτο στην αρχή για αξιόποινη πράξη ή πειθαρχική παράβαση υποβάλλοντας, αλλοιώνοντας ή αποκρύπτοντας κάποιο αποδεικτικό μέσο."

Η διάταξη τυποποιεί δύο εγκληματικές μορφές: τη ψευδή καταμήνυση άλλου ή ανακοίνωση στην αρχή ότι τέλεσε αξιόποινη πράξη ή πειθαρχική παράβαση με σκοπό να προκαλέσει την καταδίωξη του (άρθρο 229 παρ. 1 ΠΚ) και την ίδια συμπεριφορά όταν γίνεται με υποβολή, αλλοίωση ή απόκρυψη αποδεικτικού μέσου (άρθρο 229 παρ. 2 ΠΚ).

Πρόκειται περί εγκλήματος διακινδυνεύσεως. Δηλαδή αρκεί να δημιουργείται ο κίνδυνος παραπλανήσεως της λειτουργίας της απονομής της δικαιοσύνης, χωρίς να είναι αναγκαίο να επέλθει βλάβη στη δικαιοδοτική λειτουργία. Είναι έγκλημα τυπικό και υπαλλακτικώς μικτό. Διώκεται αυτεπάγγελτα.

Για τη θεμελίωση του προβλεπομένου εγκλήματος της ψευδούς καταμηνύσεως (229 παρ. 1 Π.Κ.) απαιτείται να έγινε μήνυση ή ανακοίνωση με οποιονδήποτε τρόπο σε αρχή ότι τελέσθηκε από άλλον αξιόποινη πράξη ή πειθαρχική παράβαση, το περιεχόμενο τη μηνύσεως ή ανακοινώσεως να είναι αντικειμενικώς ψευδές και ο μηνύσας ή ανακοινώσας να είχε γνώση ότι είναι ψευδές και να έκανε τη μήνυση ή ανακοίνωση με σκοπό να προκληθεί ποινική ή πειθαρχική δίωξη σε βάρος εκείνου που καταμηνύεται, χωρίς να απαιτείται και πραγμάτωση του σκοπού αυτού.

Το γεγονός που καταμηνύεται ή ανακοινώνεται θα πρέπει να είναι ψευδές, δηλαδή να μην ανταποκρίνεται στην πραγματική, αντικειμενική αλήθεια. Το ψευδές του γεγονότος δύναται να είναι εν όλω ή εν μέρει. Ολικά ψευδές είναι το γεγονός στη περίπτωση που η πράξη, είτε δεν τελέστηκε, είτε τελέστηκε από άλλον, όχι τον καταμηνυθέντα ή όταν τελέσθηκε άλλο έγκλημα ουσιωδώς διαφορετικό από αυτό που τελέστηκε πραγματικά. Μερικά ψευδές είναι το γεγονός στη περίπτωση αλλοίωσης- παραμόρφωσης των πραγματικών περιστατικών, ώστε η πράξη να εμφανίζεται βαρύτερη ή με απόκρυψη των λόγων αποκλεισμού του αξιοποίνου π.χ. παραγραφή, άμυνα κ.λ.π. (αξιόλογες προσθήκες ή ενσυνείδητες παραλείψεις).

Η ανακοίνωση αρκεί να έγινε και σε απλό όργανο της Αρχής, το οποίο, όμως, είναι υποχρεωμένο να διαβιβάσει στην Αρχή τα καταγγελλόμενα. Αν δεν το πράξει, η πράξη του δράστη παραμένει στο στάδιο της απόπειρας.

"Καταμήνυση σημαίνει υποβολή μηνύσεως. Αυτή πραγματοποιείται: με εγχείριση σχετικού εγγράφου (άρθρο 42 παρ. 2 εδ. α` και β` ΚΠΔ), προφορικά (άρθρο 42 παρ. 2 εδ. γ` ΚΠΔ) ή και με οποιοδήποτε άλλο τρόπο. Δεν ενδιαφέρει αν η μήνυση είναι ανυπόγραφη ή υπογραμμένη, επώνυμη ή ανώνυμη. Συνιστά καταμήνυση και η διαβίβαση στην αρχή μιας δήθεν ομολογίας τρίτου προσώπου περί τελέσεως εγκλήματος. Ανακοίνωση είναι κάθε άλλη, πέραν από τη μήνυση, γνωστοποίηση ή αναγγελία στην αρχή ότι άλλος τέλεσε αξιόποινη πράξη ή υπέπεσε σε πειθαρχική παράβαση. Μπορεί και τούτη να γίνει με οποιοδήποτε τρόπο: επιστολή-τηλεγράφημα, επώνυμα-ανώνυμα.

Στην ανακοίνωση υπάγεται και η περίπτωση που κάποιος, εξεταζόμενος ενώπιον της αρχής (:ως μάρτυρας ή κατηγορούμενος), αποδίδει ψευδώς σε άλλον την τέλεση αξιόποινης πράξεως. Η από κάποιον άρνηση διαπράξεως ενός εγκλήματος μπορεί να θεωρηθεί ως ψευδής καταμήνυση μόνον υπό την προϋπόθεση ότι με τον τρόπο αυτό οι ευθύνες επιρρίπτονται στους ώμους τρίτου προσώπου". (187/1995 ΔΝΑΥΤ ΠΕΙΡ).

Ψευδής γνωστοποίηση έχουμε σε περίπτωση γνωστοποίησης ψευδών πραγματικών περιστατικών και όχι σε περίπτωση ψευδούς ή εσφαλμένου νομικού χαρακτηρισμού. Η γνωστοποίηση αληθινών πραγματικών περιστατικών στα οποία δόθηκε εσφαλμένος νομικός χαρακτηρισμός, όπως και η εξαγωγή λανθασμένων συμπερασμάτων δεν στοιχειοθετεί ψευδή καταμήνυση. Απαιτείται ενέργεια του δράστη και δεν αρκεί παράλειψη.

Γιώργος Π. Γιαγκουδάκης, Δικηγόρος Καβάλας

Διαζύγια - Ποινικά - Ιντερνετ

Για περισσότερες πληροφορίες 

σχετικά με το δικηγορικό γραφείο μου

επισκεφθείτε το site μας

kavala-lawyer.blogspot.gr
http://www.giagkoudakis.dom.gr 

giagkoud@yahoo.com

                                                                                                                                                                     

                           

  

                                                                                                                                   
*Υ.Γ.:     Στείλε το σχόλιο σου, κάνε LIKE και  γράψου στη mailing list. Ευχαριστώ.