Διαπράττει αυτοδικία ένας γονιός, όταν φεύγει από το σπίτι μαζί με τα παιδιά του? (βίντεο)

Καλωσήλθατε στο blog μου και πάλι μετά τις καλοκαιρινές διακοπές.  

Σήμερα θα μιλήσουμε για την αυτοδικία που διαπράττει ο γονιός με κοινή επιμέλεια τέκνων, παντρεμένος ή με σύμφωνο συμβίωσης, όταν κάνει μετοίκηση μαζί με τα παιδιά του από την οικογενειακή στέγη. 

Πότε στοιχειοθετείται η αυτοδικία? Τιμωρείται αυτή η πράξη? Είναι αυτεπάγγελτη η δίωξή της ή κατ΄ έγκληση? Διαφέρει από την αρπαγή ανηλίκου από γονέα?

Μείνετε μαζί μου μέχρι το τέλος για να πάρετε όλες τις απαντήσεις. Είναι σημαντικό να γνωρίζεις τα δικαιώματά σου, πότε και πως μπορείς να τα ασκήσεις προς όφελός σου. 

Να σας υπενθυμίσω για όσους δεν το έχετε κάνει μέχρι τώρα να εγγραφείτε στο κανάλι μου κάτω δεξιά στο κόκκινο κουμπί και να κάνετε ένα κλικ στο καμπανάκι για να ενημερώνεστε αμέσως για τα νέα βίντεό μου.

Γειά σας είμαι ο Γιώργος Γιαγκουδάκης δικηγόρος Καβάλας, ειδικός για διαζύγια και οικογενειακό δίκαιο και σας ενημερώνω όπως πάντα, πάνω σε χρήσιμα και ενδιαφέροντα θέματα οικογενειακού δικαίου.

Ξεκινάμε κατευθείαν χωρίς χρονοτριβή στο θέμα μας και να πούμε αρχικά λίγα λόγια γενικά για την αυτοδικία.

 Κατά το  Άρθρο 331 του ΠΚ τελεί το αδίκημα της Αυτοδικίας

" Όποιος ασκεί αυθαίρετα αξίωση σχετική με δικαίωμα που ή το έχει πραγματικά ή από πεποίθηση το οικειοποιείται τιμωρείται με παροχή κοινωφελούς εργασίας ή χρηματική ποινή. Για την ποινική δίωξη απαιτείται έγκληση."

Το έγκλημα αυτό της αυτοδικίας στρέφεται κατά της προσωπικής ελευθερίας του ατόμου, που παρά τη θέλησή του εξαναγκάζεται να πράξει, να παραλείψει ή να ανεχθεί οτιδήποτε που απορρέει από την αυθαίρετη ενέργεια, η οποία στρέφεται εναντίον του. 

Συνεπώς το στοιχείο της αντικειμενικής υπόστασης του εν λόγω εγκλήματος είναι και η εναντίωση του παθητικού υποκειμένου (παθόντος), στην ενάσκηση του δικαιώματος του. Από την εναντίωση του αυτή ανακύπτει μιά διένεξη, προς επίλυση της οποίας μπορούσε και έπρεπε ο αυτοδικών να προσφύγει στη δικαστική αρχή. Αν δεν υπάρχει τέτοια διένεξη και αμφισβήτηση, τότε δεν υπάρχει το έγκλημα της αυτοδικίας.

Ως  αυθαίρετη άσκηση αξίωσης, νοείται ότι η εκτέλεση υλικής πράξης προς ικανοποίηση αξίωσης κατά παράλειψη της δικαστικής οδού, με την οποία ρυθμίζεται η αμφισβήτηση που δημιουργήθηκε. Απαιτείται να είχε ανακύψει προηγουμένως μεταξύ του αυτοδικούντος και του παθόντος τέτοια αμφισβήτηση.Θα πρέπει δηλαδή το δικαίωμα  το οποίο άσκησε ο δράστης να ήταν πράγματι δικαστικά επιδιώξιμο δηλαδή να του παρέχονταν η δυνατότητα να προσφύγει στη δικαστική οδό και εντούτοις να μην το έκανε.

Η αυτοδικία  μπορεί να πραγματωθεί με οποιαδήποτε πράξη, με την οποία κατά παράκαμψη της νόμιμης δικαστικής οδού, ο δράστης ικανοποιεί αξίωση που έχει ή νομίζει ότι έχει. Απαιτείται άσκηση αξιώσεως κατά τρόπο αυθαίρετο, αναφορικά με δικαίωμα που έχει ή από πεποίθηση οικειοποιείται ο δράστης.

Πότε υπάρχει θεμιτή αυτοδικία?

Σε σχετικό άρθρο στο παρελθόν έγραψα για το τι είναι η αυτοδικία κατά τον ποινικό κώδικα. Εκεί αναφέρθηκα εν συντομία και για την περίπτωση της θεμιτής αυτοδικίας, δηλαδή αυτήν που επιτρέπει ο νόμος κατ΄εξαίρεση και δεν είναι συνεπώς απαγορευμένη. 

Αλλά ας θυμηθούμε πάλι τι είναι αυτοδικία. Αυτοδικία τελεί αυτός που αν του προσβάλλουν ή αμφισβητούν κάποιο δικαίωμα, προσπαθεί αυτοδύναμα και αυθαίρετα την ικανοποίηση των αξιώσεων του απο το δικαίωμά του, ασχέτως αν πραγματικά το έχει αυτό το νόμιμο δικαίωμα ή πιστεύει ότι το έχει.

Έτσι για παράδειγμα ο εμισθωτής πρέπει να ασκήσει αγωγή εξώσεως, αν λήξει η μίσθωση του ακινήτου του για να εκδοθεί απόφαση εξώσεως και όχι να αλλάξει τις κλειδαριές του μισθίου ή να πετάξει τα πράγματα του μισθωτή στο δρόμο, διαφορετικά διαπράττει το αδίκημα της αυτοδικίας, η οποία εδω δεν είναι θεμιτή, δηλαδή δεν είναι δικαιολογημένη από το νόμο. 

Παραλείποντας κάποιος να προσφύγει στην δικαστική αρχή τελεί αυτοδικία, εκτός και αν συντρέχει περίπτωση θεμιτής αυτοδικίας, που επιτρέπεται από τον νόμο, επειδή γίνεται κάτω από έκτακτες συνθήκες και αίρεται ο κατ' αρχήν άδικος χαρακτήρας της αυτοδικίας.  

Παράδειγμα θεμιτής αυτοδικίας:  την στιγμή που κάποιος μου αφαιρεί το κινητό μου τηλέφωνο έχω το δικαίωμα να τον καταδιώξω και να το πάρω με τη βία, γιατί μέχρις ότου προσφύγω στην αρχή (που δεν είναι παρούσα)  θα χάσω το κινητό που μου αφαίρεσε ο άγνωστος (άρθρο 282 ΑΚ. και 985 Α.Κ.).

Τί είναι αυτοδικία κατά το Ποινικό Κώδικα?

ΣΗΜΕΙΩΣΗ (3/12/2019)

ΜΕ ΤΟ ΝΕΟ ΠΟΙΝΙΚΟ ΚΩΔΙΚΑ ( Ν . 4619/2019 )

Η ΑΥΤΟΔΙΚΙΑ ΕΙΝΑΙ ΠΛΕΟΝ ΠΛΗΜΜΕΛΗΜΑ  ΚΑΙ ΤΟ ΙΣΧΥΟΝ ΑΡΘΡΟ ΕΧΕΙ ΩΣ ΕΞΗΣ:

Άρθρο 331 Αυτοδικία- Όποιος ασκεί αυθαίρετα αξίωση σχετική με δικαίωμα που ή το έχει πραγματικά ή από πεποίθηση το οικειοποιείται τιμωρείται με παροχή κοινωφελούς εργασίας ή χρηματική ποινή. Για την ποινική δίωξη απαιτείται έγκληση.

--------------------------------------------------------------------------------------------------------

ΜΑΘΕ ΤΑ ΠΑΝΤΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΥΤΟΔΙΚΙΑ   

ΠΟΙΝΙΚΟΣ ΚΩΔΙΚΑΣ: Κατ΄ άρθρο 331 Π.Κ.  «Όποιος ασκεί αυθαίρετα αξίωση σχετική με δικαίωμα που ή το έχει πραγματικά ή από πεποίθηση το οικειοποιείται, τιμωρείται με κράτηση έως έξι (6) μήνες ή με πρόστιμο έως τρεις χιλιάδες (3.000) ευρώ. Η ποινική δίωξη ασκείται μόνο ύστερα από έγκληση.»

- Το άρθρο 331 αντικαταστάθηκε ως άνω με την παρ.3δ άρθρου 24    Ν.4055/2012,ΦΕΚ Α 51/12.3.2012. `Εναρξη ισχύος 2 Απριλίου 2012.

Ο Ποινικός Κώδικας εντάσσει το έγκλημα της αυτοδικίας στο Κεφάλαιο με τα Εγκλήματα κατά της προσωπικής ελευθερίας.