Τέλος στο Αυτόφωρο για εξύβριση, δυσφήμηση & συκοφαντική δυσφήμηση - Aυτόφωρο έγκλημα (βίντεο)

Αγαπητοί φίλοι και φίλες στο σημερινό βίντεο θα αναφερθούμε σε ένα πολύ σημαντικό θέμα και ειδικότερα για την κατάργηση της αυτόφωρης διαδικασίας σε ορισμένα εγκλήματα προσβολών τιμής και συγκεκριμένα για την εξύβριση (άρθρο 361 Π.Κ.), δυσφήμηση (άρθρο 362 Π.Κ.) και συκοφαντική δυσφήμηση (άρθρο 363 Π.Κ.) ακόμα και αν τελούνται δια του τύπου, εκτός και αν συντρέχουν ιδιαίτερα σοβαροί λόγοι. Η κατάργηση αυτή επήλθε με την τροποποίηση του άρθρου 417 Κ. Ποιν. Δικονομίας με το άρθρο 32 του Νόμου 4596/2019 (ΦΕΚ Τεύχος Α'   32/26-2-2019). 

Ενόψει της αναφοράς αυτής στο αυτόφωρο έγκλημα να επισημάνουμε και να θυμηθούμε ορισμένα βασικά πράγματα για το αυτόφωρο έγκλημα.

 Λοιπόν μιλάμε για αυτόφωρο έγκλημα, όταν πρώτον δεν πέρασε ολόκληρη η μέρα από την τέλεση της αξιόποινης πράξης,  δηλ. να μην πέρασε η 12 βραδινή ώρα της επόμενης μέρας και συγχρόνως δεύτερον  να συντρέχει μια από τις παρακάτω περιπτώσεις: 

Με ποιο τρόπο ο νόμος προστατεύει τη μνήμη των νεκρών?

Ο Ποινικός μας Κώδικας προστατεύει τη μνήμη των νεκρών (στενών συγγενικών μας προσώπων) με τα άρθρα 365 και 368 Π.Κ. Το πρώτο άρθρο εξ αυτών προβλέπει ότι: 

"'Οποιος προσβαλλει τη μνήμη νεκρού με βάναυση ή κακόβουλη Εξύβριση ή με Συκοφαντική Δυσφήμηση (άρθρο 363) τιμωρείται με Φυλάκιση μέχρι έξι μηνών." 

Το έγκλημα αυτό είναι πλημμέλημα και διώκεται κατ΄εγκληση από το σύζυγο που επέζησε και τα παιδιά του νεκρού, και αν αυτοί δεν υπάρχουν, από τους γονείς και τους αδελφούς του, όπως προβλέπεται στις παρ. 1 και 2 του άρθρου 368 Ποινικού Κώδικα :

" 1. Στις περιπτώσεις των άρθρων 361, 362, 363, 364 και 365 η ποινική δίωξη ασκείται μόνο ύστερα από έγκληση. 

2. Στην περίπτωση του άρθρου 365 δικαίωμα να υποβάλουν έγκληση έχουν ο σύζυγος που επέζησε και τα παιδιά του νεκρού, και αν αυτοί δεν υπάρχουν, οι γονείς και οι αδελφοί του. .."

Σκοπός της διάταξης αυτής είναι η προστασία του φυσικού συναισθήματος της ευλάβειας προς τη μνήμη των νεκρών και την τιμή της οικογένειας του πεθαμένων.

Για την στοιχειοθέτηση του εγκλήματος πρέπει να τελείται αυτό εκ δόλου με εξύβριση ή συκοφαντική δυσφήμιση (άρθρο 363 Π.Κ.). Η εξύβριση όμως δεν αρκεί να είναι απλή (άρθ. 361 παρ.1 Π.Κ.) αλλά θα πρέπει να είναι βάναυση (βαρειά και χυδαία) ή κακόβουλη (από κακεντρέχεια και από ταπεινά αίτια).

Εξύβριση | Νομολογία

Απόφαση δικαστηρίου γιά Εξύβριση

Απόφαση υπ΄ αριθ. 148 / 2010 Αρείου Πάγου (απόσπασμα)

 "....Κατά το άρθρο 361 του Π.Κ., όποιος, εκτός από τις περιπτώσεις της δυσφήμησης, προσβάλλει την τιμή άλλου με λόγο ή με έργο ή με οποιονδήποτε άλλο τρόπο τιμωρείται με φυλάκιση μέχρις ενός έτους ή με χρηματική ποινή. Από τη διάταξη αυτή προκύπτει ότι για τη στοιχειοθέτηση της αξιόποινης πράξης της εξύβρισης απαιτείται να διατυπωθούν από το δράστη γραπτά ή προφορικά, για κάποιον άλλον, λέξεις ή φράσεις που, κατά την κοινή αντίληψη περιέχουν είτε αμφισβήτηση της ηθικής ή κοινωνικής αξίας του προσώπου του, είτε περιφρόνηση γι' αυτόν από τον δράστη ο οποίος γνωρίζει ότι με τέτοια οικοθελή ενέργειά του προσβάλλεται η τιμή άλλου. Η απαιτούμενη από το άρθρο 93 παρ. 3 του Συντάγματος και το άρθρο 139 του Κ.Ποιν.Δ. ειδική και εμπεριστατωμένη αιτιολογία, η έλλειψη της οποίας ιδρύει λόγο αναιρέσεως της καταδικαστικής αποφάσεως κατά το άρθρο 510 παρ. 1 στοιχ. Δ του Κ.Ποιν.Δ. υπάρχει όταν περιέχονται σ'αυτή, με σαφήνεια, πληρότητα και χωρίς αντιφάσεις ή λογικά κενά, τα πραγματικά περιστατικά, στα οποία στηρίχθηκε η κρίση του δικαστηρίου για τη συνδρομή των αντικειμενικών και υποκειμενικών στοιχείων του εγκλήματος, για το οποίο κηρύχθηκε ένοχος ο κατηγορούμενος, οι αποδείξεις από τις οποίες προέκυψαν τα περιστατικά και, τέλος οι σκέψεις και οι συλλογισμοί βάσει των οποίων έγινε η υπαγωγή τους στην ουσιαστική ποινική διάταξη που εφαρμόσθηκε. Για την ύπαρξη τέτοιας αιτιολογίας είναι επιτρεπτή η αλληλοσυμπλήρωση του αιτιολογικού με το διατακτικό που αποτελούν ενιαίο σύνολο. Η αλληλοσυμπλήρωση αυτή προϋποθέτει αναφορά ορισμένων από τα άνω περιστατικά στο αιτιολογικό της απόφασης και παραπομπή κατά τα λοιπά στο διατακτικό της. 

Μια αληθινή μικρή ιστορία από δικαστική υπόθεσή μου

*

⚔️ Μια αληθινή μικρή ιστορία από δικαστική υπόθεσή μου - "ποτέ μην λες ποτέ"

Πριν αρκετά χρόνια μια ηλικιωμένη κυρία,  η οποία σήμερα δυστυχώς δεν βρίσκεται στη ζωή, μου ζήτησε να αναλάβω την υπεράσπισή της σε ποινική υπόθεσή της. Συγκεκριμένα υπεβλήθην εναντίον της έγκληση για εξύβριση, απειλή και συκοφαντική δυσφήμηση από την Δ/ντρια  παραρτήματος ......... ενός κρατικού ασφαλιστικού οργανισμού Υγείας στον οποίο ήταν ασφαλισμένη και ως εκ τούτου παραπέμπονταν να δικαστεί στο αρμόδιο ποινικό δικαστήριο της ......... ως κατηγορούμενη για τις πράξεις αυτές.   

Την  Δ/ντρια αυτή η εντολέας μου την "στόλισε" κυριολεκτικά   με ακατανόμαστες λέξεις και φράσεις που εκστόμισε εναντίον της από αγανάκτηση, διότι - όπως μου αποκάλυψε - αν και είχε βεβαρημένη υγεία την ταλαιπωρούσε  με άσκοπες γραφειοκρατικές διαδικασίες και  με κακή συμπεριφορά  (κατά τα λεγόμενά της) και συγκεκριμένα όταν η εντολέας μου ζητούσε δικαίως να της χορηγηθούν  φάρμακα και οξυγόνο που είχε απόλυτη ανάγκη για την υγεία της.

Αφού μελέτησα την ποινική δικογραφία της υπόθεσης, συμβούλεψα την εντολέα μου να μην έρθει στο δικαστήριο καθόλου, αλλά να υπογράψει μια ειδική εξουσιοδότηση της που ετοίμασα με θεώρηση του γνησίου της υπογραφής της από τα Κ.Ε.Π. για να την εκπροσωπήσω  ως δικηγόρος της ενώπιον του ποινικού δικαστηρίου στη δίκη αυτή.  

Αμέσως διαπίστωσα ότι η έγκληση δεν υποβλήθηκε αυτοπροσώπως από  την παθούσα ή με ειδικό πληρεξούσιο, όπως απαιτεί ο νόμος, αφού δεν κατατέθηκε - εγχειρίστηκε από την ίδια την εγκαλούσα στην Εισαγγελία ........, ούτε υπέγραψε αυτή την σχετική πράξη εγχείρισης στη Γραμματεία, αλλά στάλθηκε απλώς ταχυδρομικώς στην  Εισαγγελία .............. 

Μετά από σχετική ένσταση που υπέβαλα γραπτώς και υποστήριξα  επιμόνως προφορικά  στο δικαστήριο η έγκληση για  τον παραπάνω λόγο θεωρήθηκε άκυρη από το δικαστήριο με σύμφωνη πρόταση του Εισαγγελέα του δικαστηρίου και λόγω παρέλευσης  απράκτου της προθεσμίας του τριμήνου της έγκλησης εξαλείφθηκε το αξιόποινο και  με απόφαση του δικαστηρίου έπαυσε η ποινική δίωξη της εντολέως μου για τις παραπάνω πράξεις. 

🎯 Η ένσταση έγινε δεκτή, διότι επέμενα στον ισχυρισμό μου αυτό. Ευτυχώς ο κ. Εισαγγελέας,  αφού είδε ξανά την έγκληση πρότεινε να γίνει δεκτή η ένσταση και να απορριφθεί η έγκληση της Δ/ντριας και να παύσει η ποινική δίωξη.  - Μη χάσετε τη συνέχεια της ιστορίας αυτής.......

Πότε προσβάλλεται η τιμή με εξύβριση; (Μέρος Β΄)

   

    

* Δημοσιεύτηκε  10 / 2/2014      στην "Πρωϊνή" Εφημερίδα της Καβάλας    

  Αγαπητοί Αναγνώστες, συνεχίζοντας με το β΄μέρος του άρθρου για την εξύβριση θα μιλήσουμε για την περίπτωση της απαλλαγής του δράστη της εξύβρισης λόγω δικαιολογημένης αγανάκτησης, την απρόκλητη έμπρακτη εξύβριση, την υποβολή έγκλησης στην εξύβριση, τις προσβολές τιμής με ομαδικούς χαρακτηρισμούς, τη δημοσίευση της δικαστικής απόφασης σε προσβολές τιμής και τέλος επιγραμματικά τις προσβολές παραπλήσιων εννόμων αγαθών.

ΑΠΑΛΛΑΓΗ ΤΟΥ ΔΡΑΣΤΗ ΕΞΥΒΡΙΣΗΣ ΛΟΓΩ ΔΙΚΑΙΟΛΟΓΗΜΕΝΗΣ ΑΓΑΝΑΚΤΗΣΗΣ Κατά τη παρ. 3 του άρθρου 361 (εξύβριση) προβλέπεται ότι: " Η διάταξη της παρ. 3 του άρθρου 308 (δικαιολογημένη αγανάκτηση σε απλή σωματική βλάβη) έχει και σ` αυτή την περίπτωση εφαρμογή". Κατά το άρθρο 308 παρ. 3 : " 3. Ο υπαίτιος της πράξης της παρ. 1 είναι δυνατό να απαλλαγεί από κάθε ποινή αν παρασύρθηκε στην πράξη από δικαιολογημένη αγανάκτηση εξαιτίας μιας αμέσως προηγούμενης πράξης που τέλεσε ο παθών εναντίον του ή ενώπιόν του και που ήταν ιδιαίτερα σκληρή ή βάναυση."

Από το συνδυασμό των διατάξεων των άρθρων 361 παρ. 3 και 308 παρ. 3 του Π.Κ., προκύπτει ότι ο ισχυρισμός του υπαιτίου της πράξεως της εξυβρίσεως, ότι παρασύρθηκε στην πράξη από δικαιολογημένη αγανάκτηση εξαιτίας μιας αμέσως προηγούμενης πράξης που τέλεσε ο παθών εναντίον του ή ενώπιόν του και που ήταν ιδιαίτερα σκληρή ή βάναυση, είναι αυτοτελής, εφόσον κατά τις διατάξεις αυτές, σε περίπτωση βασιμότητάς του, είναι δυνατό ο υπαίτιος να απαλλαγεί από κάθε ποινή.

Επιβάλλεται η πράξη του υπαιτίου να θεωρηθεί ως απολύτως αναγκαία, η οποία προκλήθηκε από επιτακτική έκδηλη κατάσταση αγανακτήσεως και να υπάρχει χρονική συμβατότητα μεταξύ της εξυβρίσεως και της λαβούσης χώραν προηγουμένης συμπεριφοράς του παθόντος, η οποία να χαρακτηρίζεται ως ιδιαίτερα σκληρή ή βάναυση, υπό την έννοια της άκρας σημαντικής προσβολής του προσώπου του υπαιτίου, η οποία του επιτρέπει να αμυνθεί χάριν προστασίας της ατομικότητας. Η σύγκριση των δύο καταστάσεων, ήτοι της εξυβρίσεως και της υπάρξεως των όρων της παρ. 3 του άρ. 308 ΠΚ θα λάβει χώραν από το δικαστήριο, η δε αλληλεπίδραση εξαρτάται εκ των προβαλλομένων πραγματικών περιστατικών, η θετική ή αρνητική κρίση θα θεμελιωθεί σε αποδεκτά γενόμενα γεγονότα, τα οποία θα αποτελούν βάση της δικαστικής κρίσεως.

Πρέπει, όμως, οι ισχυρισμοί αυτοί να προβάλλονται κατά τρόπο σαφή και ορισμένο, με όλα δηλαδή τα πραγματικά περιστατικά που είναι αναγκαία για τη θεμελίωσή τους και δεν αρκεί μόνη η επίκληση της νομικής διάταξης που τους προβλέπει ή του χαρακτηρισμού με τον οποίο είναι γνωστοί στη νομική ορολογία. Η αόριστη προβολή αυτών δεν υποχρεώνει το δικαστήριο όχι μόνο να τους απορρίψει αιτιολογημένα αλλά και να απαντήσει σ` αυτούς (απόφ. 698/2004 Α.Π., απόφ. 534/1999 Α.Π.) .

Οι κρίσεις για πράξη "ιδιαίτερα σκληρή ή βάναυση" και για "δικαιολογημένη αγανάκτηση" είναι νομικές έννοιες και συνεπώς υπόκειται σε έλεγχο Α.Π. η κρίση του δικαστηρίου της ουσίας, που έκρινε σχετικώς τα πραγματικά περιστατικά της εκάστοτε υπόθεσης.

Πότε προσβάλλεται η τιμή με εξύβριση; (Μέρος Α΄)

   * Δημοσιεύτηκε  8 /2/2014  στην "Πρωϊνή" Εφημερίδα της Καβάλας

    Στο προηγούμενο άρθρο μιλήσαμε για τη δυσφήμηση, απλή και συκοφαντική. Σήμερα θα μιλήσουμε για την εξύβριση, που και αυτή είναι από τα κατεξοχήν κατ΄ έγκληση εγκλήματα. Το εικοστό πρώτο κεφάλαιο του Ποινικού μας Κώδικα είναι αυτό που περιλαμβάνει βασικώς τα εγκλήματα κατά της τιμής τα οποία είναι η εξύβριση (άρθ. 361 Π.Κ.), η απλή δυσφήμηση (άρθ. 362 Π.Κ.) και η συκοφαντική δυσφήμηση (άρθ. 363 Π.Κ.)

Η εξύβριση είναι διαφορετική αξιόποινη πράξη από τη δυσφήμηση.

Πριν να μιλήσω για αυτό το θέμα θα ήθελα πρώτα να μου επιτρέψετε να μιλήσω για την προ ημερών εκδοθείσα (3-2-2014) απόφαση - σταθμό του Τριμελούς Πλημμελειοδικείου Κατερίνης που έρχεται να επιβεβαιώσει αυτά που γράφτηκαν σε ένα προηγούμενο άρθρο μου για την αντισυνταγματικότητα του αυτόφωρου στο αδίκημα της μη καταβολής χρεών προς το Δημόσιο (δημοσίευση 1/10/2013 στη "ΠΡΩΪΝΗ" Καβάλας) ως μη διαρκούς εγκλήματος. Συγκεκριμένα είχα γράψει και κρίνω σκόπιμο να επαναλάβω ότι : "Σύμφωνα με το Ελληνικό Σύνταγμα και το άρθ. 2 παρ. 1 "Ο σεβασμός και η προστασία της αξίας του ανθρώπου αποτελεί την πρωταρχική υποχρέωση της Πολιτείας". Άραγε εν καιρώ μεγάλης και παρατεταμένης οικονομικής κρίσης πόσο συμβαδίζει η αυτόφωρη διαδικασία και η στοιχειοθέτηση ως διαρκούς του παραπάνω αδικήματος με τις επιταγές του Συντάγματος αδιακρίτως και μάλιστα σε συμπολίτες μας που έχουν αποδεδειγμένα οικονομική και περιουσιακή αδυναμία πληρωμής των χρεών τους στο δημόσιο.

Γιατί πάντα θεωρείται από τα δικαστήρια ότι ενυπάρχει δόλος στη διάπραξη του αδικήματος; Έχουν όλοι αυτοί που καταδικάζονται τη δυνατότητα να πληρώσουν και δεν το κάνουν σκόπιμα; Και αν ναι (αμφιβάλλω σοβαρά για αυτό), ποιος άραγε έχει το βάρος της απόδειξης για να υπάρχει καταδίκη;

Αναρωτιέμαι εύλογα το συνταγματικά κατοχυρωμένο έννομο αγαθό της ζωής και της ελευθερίας του ανθρώπου υπό τις παρούσες συνθήκες δεν είναι υπέρτερο από το τυχόν έννομο συμφέρον της Πολιτείας για είσπραξη χρεών προς το δημόσιο; Μπορεί ο νομοθέτης να "βαφτίζει" κατά βούληση ποινικά αδικήματα ως διαρκή για εφαρμογή της αυτόφωρης διαδικασίας; "

Το Τριμελές Πλημμελειοδικείο Κατερίνης δικάζοντας επιχειρηματία που είχε συλληφθεί για βεβαιωμένες οφειλές ύψους 290.000 ευρώ προς το Δημόσιο, έκρινε ότι είναι αντισυνταγματική η αυτόφωρη σύλληψη και διαδικασία. Μετά παρέπεμψε την εκδίκαση της υπόθεσης σε τακτική δικάσιμο για τον Οκτώβριο 2014. Το δικαστήριο έκανε δεκτή την ένσταση του συνήγορου υπεράσπισης ότι οι σχετικές διατάξεις του ν. 3943/2011, που χαρακτηρίζουν διαρκές το αδίκημα μη καταβολής χρεών στο Δημόσιο, είναι αντίθετες στα άρθρα 2 παρ. 1 και 7 παρ. 1 του Συντάγματος, αλλά και σε θεμελιώδεις αρχές του Ποινικού Δικαίου. Ο κατηγορούμενος ζητούσε τη παραπομπή της υπόθεσής του σε τακτική δικάσιμο, προκειμένου να του δοθεί χρόνος να προβεί σε ρύθμιση του χρέους του.

Τα δικαστήρια θα πρέπει πλέον κατά τη ταπεινή μου γνώμη, όταν δικάζουν σχετικές υποθέσεις αυτόφωρης διαδικασίας να εξετάζουν και να κρίνουν ΑΥΤΕΠΑΓΓΕΛΤΑ την ΑΝΤΙΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ της σχετικής ρύθμισης, που είναι εισπρακτικού χαρακτήρα, ώστε να σταματήσει επιτέλους το μπαράζ αυτόφωρων συλλήψεων οφειλετών του δημοσίου για το αδίκημα της μη καταβολής χρεών στο Δημόσιο. Κατά το άρθρο 93 παρ. 4. του Συντάγματος "Tα δικαστήρια υποχρεούνται να μην εφαρμόζουν νόμο που το περιεχόμενό του είναι αντίθετο προς το Σύνταγμα".

Στο σημείο αυτό όμως ας επανέλθουμε στο θέμα της προσβολής τιμής με εξύβριση, μιλώντας πρώτα για τον ορισμό της εξύβρισης και τη διάταξη που προβλέπει το αδίκημα αυτό.